Poppe (Insekten)
En Popp(e) warrt in de Zoologie dat Stadium in’n Overgang twuschen de Budde un dat utwussene Insekt nömmt. Meist röögt sik en Poppe nich. Nadem de Budde dat leste Mol de Huud uttrocken hett, kummt dor de Poppe bi tostanne. Wenn de Poppe achternah de Huud uttrocken hett, kruppt dor dat utwussen Insekt ut un kann sik vermehren. Poppen freet nix.
„Holometabole“ un „hemimetabole“ Insekten
[ännern | Bornkood ännern]Poppen gifft dat nich bi all Insekten, man bloß bi de, de in de Wetenschop vun de Entomologie „holometabol“ nömmt weert. Dor höört Bottervagels, Kävers, Tweeflunken, Huudflunken un en Reeg vun annere Ornens to. Bi düsse Deerter slaht de Budden rein gornich na de utwussen Insekten. Gegen de holomtabolen Insekten over staht de „hemimetabolen“ Insekten, de sik nich verpoppen doot. De wecken vun düsse Insekten as de Franjenflunken oder de Schildlüse gaht nu ok dör Stadien dör, de as Poppen utsehn doot. Man in wichtige Kennteken verscheelt se sik doch vun Poppen un slaht dor bloß vun’t Utsehn na.
Wie se sik bewegen köönt
[ännern | Bornkood ännern]Allerhand Aarden hefft Poppen, de sik rein gor nich rögen könnt. Man annere, as de Swemmpoppen vun de Steekmuggen-Geslechter Culex un Anopheles könnt sik leifig bewegen. De wecken Poppen bewegt sik as Wellen un stöhnt dor dat Aten mit, as bi de wecken Schietmotten. Annere könnt sik sowiet bewegen, datt se Hüllen oder Versteke verlaten könnt, ehr datt se utkrupen doot. Dat gifft ok Gruppen, dor könnt de Poppen ehr Mundwarktüüch bruken un dor de Poppenhüllen mit upsnieden. Man de Been könnt nie nich bi Poppen bruukt weern. De Poppe kann in en Versteek in Holt oder in’e Eer liggen („Poppenweege“), oder se kann ganz free liggen. Faken hett de Budde dor en Hüll umto spunnen, ehr se sik verpoppt hett. Düsse Hüll warrt Kokon nömmt. Dat gifft ok Gruppen, as sunnerlich de Cyclorrhapha mank de Tweeflunken un de meisten Weiherflunken, de verpoppt sik binnen de leste Buddenhuud, de nich afstrepelt wurrn is. Düsse Form vun Poppe warrt denn Puparium nömmt.
Metamorphose
[ännern | Bornkood ännern]Wenn de Budde vun en Insekt sik verpoppen deit, warrt dat Lief dor meist heel un deel bi ummuddelt (Metamorphose). In de Tied as Poppe weert de Kennteken, de sunnerlich to dat utwussen Deert tohören doot, as Flunken, Facettenogen, Geslechtsdeele un annere Organe, vun de bi de Budden noch nix to sehn is, ganz nee anleggt. Wenn de utwussen Insekten denn ut de Poppenhuud utkrupen doot, weert düsse Organe bloß noch in ehre richtige Form brocht. Achterna weert se an de Luft hart. Ehr sik dat leste Stadium vun de Budde verpoppen deit, verlust dat normolerwiese al sien Beweglichkeit. En ganze Reeg vun binnerste Organe weert nich mehr bruukt un weert denn afboot.
-
Inachis io verpoppt sik in 60-Sekunnen-Afstänn
-
Lüttjen Voss, knapp vör’t Utkrupen
-
Drohnenpoppen vun de Westliche Honnigimm
-
Drohnenpoppen in allerhand Ollers
-
Steekmuggen-Poppe
-
„Fre‘e Poppe“ vun den Asiaat’schen Loffholtbuckkäver
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Hans Piepho und Alfred Kühn: Über hormonale Wirkungen bei der Verpuppung der Schmetterlinge. Chöttingen 1936
- Hans Piepho: Untersuchungen zur Entwicklungsphysiologie der Insektenmetamorphose. Über die Puppenhäutung der Wachsmotte Galleria mellonella L. Berlin 1942