Ik (Volk)
De Ik sünd en Volk in’n Noordoosten vun Uganda un Kenia. Dat Volk is man lütt, blots 5600 Lüüd leevt in Uganda, 1200 in Kenia. Jemehr Spraak is Icetot.
1972 hett de temlich unkonventionelle un gor nich op Objektivität bedachte Anthropoloog Colin Turnbull dat Book The Mountain People (Dat Volk vun de Bargen) rutbröcht, in dat he temlich slecht över de Ik snacken dee. In sien Book hett he disse Minschen as ganz ahn Gemeenschopsgeföhl beschreven. He weer twischen 1964 un 1967 to ene Tiet vun Hungersnoot to de Ik kamen un dat weer wohrschienlich de Grund, dat se sik nich normal opföhrt hebbt.
Ok den Bruuk, dat se ehr Kinner in en Öller vun dree Johren ut dat Huus geevt, hett Turnbull negativ rutstellt. De Kinner leevt denn mit annere Kinner in ehr Öller tohoop un se lehrt sik allens wat se weten mööt sülvs.
Leven doot de Ik in Gruppen vun lütte Dörper. Elk Dörp hett en Muer rundrüm. In elk Dörp gifft dat Gruppen vun Hüüs, de ene Naverschop billt un de wedder en Muer hebbt. In disse Naverschop gifft dat denn enkelte Hüüs, de ok noch wedder en egene Muer hebbt.
De Ik stammt ut den Noordwesten, villicht ut Äthiopien, un sünd denn in dat hüdige Rebeet inwannert. De Ik billt mit de So un de Nyangi ene Grupp, de Kuliak. Se leven denn in dat Daal vun den Stroom Kidepo. Doch de Navers vun de Dodoth un de Turkana, de in de Neeg leven, weren stärker as de Ik un hebbt se mehr un mehr an’e Siet un in de Bargen drängt.
In de 1960er Johren müssen de Ik ut ehr Rebeet rut, denn se weren in’n Weg, as de Kidepodaal-Natschonalpark opboot worrn is. Dat weer mit en Grund för de Hungersnoot, in de Turnbull se vörfunnen hett. De Ik leevt in runne Hüüs mit Strohdäcker.
Legennen
[ännern | Bornkood ännern]De Ik hebbt en Legenn vun ehr Herkumst, de seggt, dat de Gott Didigwari, de in’n Himmel wahnt, de Ik an en lange Rank vun’n Himmel op de Eer dal schickt hett. Se leven good op ehr Land. Doch mit de Tiet sünd de Lüüd wedderdäänsch worrn un kregen sik in’e Wull. Didigwari is böös worrn un wull nix mehr vun de Ik weten. He hett de Rank in’n Himmel afsneden un de Minschen trüchlaten. Vun de Tiet an müssen se op dat Land, dat nu karg weer, swoor ehr Leven verdenen.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Fredrik Barth: On responsiblity and humanity: calling a colleague to account. Current Anthropology March (1974): 99-102.
- Bernd Heine: The Mountain People: some notes on the IK of north-eastern Uganda. Africa 55(1) (1985): 3-16.
- Marcello Lamberti: Kuliak and Cushtic: a comparative study. Winter, Heidelbarg 1988
- A. N. Tucker: Notes on Ik. African Studies 31(3) (1972): 183:201.
- Colin M. Turnbull: The Mountain People. Simon & Schuster, New York 1972 (hoochdüütsch Das Volk ohne Liebe. Der soziale Untergang der Ik. 1982)