Artikel (Woortoort)

Een Artikel is ümmer bi een Substantiv to finnen. Dat gifft verscheeden Orten vun Artikels. Nich jede Spraak bruukt Artikels. Latiensch hett dor Endungen för bruukt: lingua (de oder en Spraak) – linguae (Spraken oder de Spraken).

Bestimmte Artikels

Disse Ort vun Artikels warrt ümmer denn bruukt, wenn de Gegenstand vun den dee Red is, bekannt is un/oder wat Konkretes meent: Kennst du dat Auto? In’t Plattdüütsche gifft dat twee bestimmte Artikels: de (oder dei) un dat. de warrt för maskuline un feminine Substantive bruukt un för de Mehrtall vun alle grammatischen Geschlechter. dat beteekent denn dat Neutrum. In’t Hochdüütsche gifft dat vör alle dree Geschlechter verscheeden Artikels:

• der – Maskulinum
• die – Femininum
• das – Neutrum

Dee Mehrtall warrt mit die utdrückt.

Dat Engelsche hett bloß een Artikel för alls: the.

In’t Französch gifft dat bloß Maskulinum un Femininum, dor sünd de Artikels denn le (Maskulinum) un la (Feminum), les warrt för de Mehrtall bruukt.

Denn gifft dat ook Spraken wo denn staats so een Artikel wat hinnen an dat Substantiv anbackt warrt, so as in’t Schwedische. So warrt denn ut skola (School) skolan (de School) un skolorna (de Schoolen). De bestimmte Artikel hett sick in’t Düütsche ut dat Demonstrativpronomen entwickelt.

Unbestimmte Artikels

Disse Artikels warrt nahmen, wenn de Gegenstand unbekannt is: Dor steiht en Auto. In’t Hochdüütsche heet dee Artikel denn ein (Maskulinum un Neutrum) un eine (Femininum). Dat Plattdüütsche hett denn en (oder ein). Dat warrt denn öfters korter seggt: Dor steiht ’n Auto. Feminina hebbt denn ’ne: Dat is ’ne Schüün. In’t Plattdüütsche un Hochdüütsche kamen disse Artikels blots in de Eentall vör, in de Mehrtall warrt keen Artikel tausett: Dor stahn Autos.

In’t Engelsche heet de unbestimmte Artikel a, ’ne Mehrtall gifft dat dor ok nich vun.

Dat Französch hett för dee Eentall un (Maskulinum) un une (Feminium). Ok in de Mehrtall warrt denn ’n Artikel tosett: des.

De unbestimmte Artikel kümmt in’t Düütsche vun een (ein) af.

Funktion

De Artikels hebbt verscheeden Funktionen. See wiesen bi dat Hochdüütsche in de Eentall up dat grammatische Geschlecht Genus hen. Dat is ok in’t Plattdüütsche deelwies so, tominnst kann ’n Neutrum vun de annern Genera utenanner hollen. Ok bi dat Französch deent dor ok de Artikel to. In’t Hochdüütsche un in’t Plattdüütsche wiest de Artikel uterdem up den Fall (Kasus) hen, in den dat Substantiv stahn deiht: Der Mann sah den anderen Mann. De Mann sehg den annern Mann. In't Hochdüütsche süht dat denn so ut:

Fall (Kasus)	Eentall			Mehrtall
	Maskulinum	Femininum	Neutrum
1. Fall (Nominativ)	der	die	das	die
2. Fall (Genitiv)	des	der	des	der
3. Fall (Dativ)	dem	der	dem	den
4. Fall (Akkusativ)	den	die	das	die