Pembasmian kaum

Jangan dikelirukan dengan pembunuhan beramai-ramai dan pembersihan etnik.

Pembasmian kaum (Jawi: ‏ڤمبسمين قوم‎code: ms is deprecated ‎, juga genosid) ialah satu bentuk jenayah yang bertujuan untuk menghapuskan kewujudan sesuatu kelompok manusia. Pada lazimnya istilah ini merujuk kepada tindakan pembasmian kaum tertentu yang terancang dan berorganisasi.

Pada tahun 1948, Konvensyen Genosid Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu mendefinisikan pembasmian kaum sebagai mana-mana daripada lima "perbuatan yang dilakukan dengan niat untuk memusnahkan, sama ada sepenuhnya atau sebahagian, kelompok bangsa, etnik, kaum atau agama". Lima perbuatan ini ialah: membunuh ahli kelompok, menyebabkan mereka cedera parah secara fizikal atau mental, menyebabkan beban kehidupan yang bertujuan untuk memusnahkan kelompok itu, menghalang kelahiran, dan memindahkan kanak-kanak keluar dari kelompok tersebut secara paksa. Mangsa disasarkan kerana keahlian mereka—tidak mengira jika ia sahih atau hanya nampak begitu—dengan suatu kelompok, bukan secara rawak.

Pasukan Tugas Ketidakstabilan Politik menganggarkan bahawa terdapat 43 genosid yang berlaku antara tahun 1956 hingga 2016, menyebabkan kira-kira 50 juta kematian. UNHCR menganggarkan bahawa sekitar 50 juta orang telah dipindahkan akibat episod keganasan sebegini sehingga tahun 2008. Genosid, terutamanya genosid berskala besar, dianggap secara meluas sebagai tahap kejahatan manusia yang terparah. Sebagai satu label, ia kontroversial kerana ia bersifat moralistik, dan telah digunakan sebagai jenis kategori moral sejak akhir tahun 1990-an.

Istilah "genosid" juga boleh dilanjutkan ke dalam konteks budaya ("genosid budaya") yang merujuk kepada sesuatu tindakan menghapuskan sesuatu peradaban dengan melarang penggunaan bahasa daripada sesebuah kelompok atau suku, mengubah atau menghancurkan sejarahnya atau menghancurkan simbol-simbol peradabannya.

Asal usul perkataan

Raphael Lemkin mencipta istilah genosid pada tahun 1944. Analisisnya tentang kekejaman terhadap Poland diterima pakai oleh Konvensyen Genosid PBB sebagai kriteria untuk menentukan "niat genosid".

Selepas pembunuhan beramai-ramai Odessa 1941, di mana orang-orang Yahudi yang dihantar pulang dibunuh di luar Brizula (kini Podilsk) semasa Holokus.

Anggota Sonderkommando membakar mayat orang Yahudi dalam lubang di Auschwitz II-Birkenau, sebuah kem pembasmian.

Konsep jenayah ini pertama kali dicipta oleh seorang peguam dan cendekiawan perundangan Poland, Raphael Lemkin, pada tahun 1944 dalam bukunya "Axis Rule in Occupied Europe [Pemerintahan Kuasa Paksi di Eropah yang Diduduki]." Dalam bahasa Melayu, Genosid diserap daripada bahasa Inggeris, yang mana beliau menggabungkan perkataan Yunani γένος genos ("bangsa" atau "rakyat") dan imbuhan Latin -caedo ("pembunuhan"). Dalam "Axis rule", Lemkin mendokumentasikan kajiannya mengenai dasar-dasar pendudukan Nazi di Eropah dan merakamkan satu kajian kes mengenai pendudukan Poland. Lemkin mengatakan bahawa kekejaman Nazi terhadap orang Poland terdiri daripada lima dasar yang menunjukkan "niat untuk memusnahkan" bangsa Poland. Ini termasuk i) pembunuhan beramai-ramai orang Poland, ii) menyebabkan "cedera serius fizikal atau mental kepada ahli kelompok", iii) kemerosotan taraf hidup yang terancang "direncanakan untuk memusnahkan mereka", iv) pelaksanaan pelbagai "langkah yang bertujuan untuk mencegah kelahiran dalam kelompok itu" seperti menggalakkan pengguguran kandungan, membebani wanita hamil dan lain-lain, v) memindahkan kanak-kanak Poland kepada keluarga Jerman secara paksa. Menurut Lemkin, setiap daripada lima penanda ini membuktikan rancangan Nazi untuk menghapuskan identiti Poland. Kelima-lima kriteria ini diambil oleh Konvensyen Genosid 1948 sebagai bukti untuk konsep niat genosid.

Sebelum istilah tersebut dicipta, ada pelbagai cara untuk menerangkan peristiwa sebegini. Beberapa bahasa sudah mempunyai perkataan untuknya, seperti Jerman (Völkermordcode: de is deprecated , "pembunuhan sebuah bangsa") dan Poland (ludobójstwocode: pl is deprecated , "pembunuhan sebuah kaum atau bangsa"). Pada tahun 1941, ketika menerangkan "pembunuhan yang teratur, tanpa belas kasihan" "beribu-ribu orang" Rusia oleh tentera Nazi semasa pencerobohan Jerman ke Kesatuan Soviet, Winston Churchill berbicara tentang "suatu jenayah tanpa nama". Buku 1944 Lemkin, "Axis Rule in Occupied Europe" menerangkan pelaksanaan dasar-dasar Nazi di Eropah yang diduduki dan menyebut pembunuhan besar-besaran yang terjadi sebelum itu. Setelah membaca mengenai pembunuhan Talat Pasha pada tahun 1921, arkitek utama genosid Armenia, oleh orang Armenia Soghomon Tehlirian, Lemkin bertanya profesor beliau mengapa tidak ada undang-undang yang mana Talat boleh dituduh. Beliau kemudiannya menjelaskan bahawa "sebagai seorang peguam, saya fikir bahawa suatu jenayah sepatutnya tidak dihukum oleh mangsa, tetapi oleh mahkamah."

Lemkin mentakrifkan genosid seperti berikut:

Pemikiran baru memerlukan istilah baru. Dengan "genosid," kami maksudkan pemusnahan sebuah bangsa atau kelompok etnik. Kata baru ini, dicipta oleh pengarang untuk merujuk kepada amalan lama dalam perkembangan modennya, terhasil daripada perkataan Yunani kuno "genos" (kaum, puak) dan Latin "cide" (pembunuhan), sejajar dengan perkataan seperti tiranisid, homisid, infantisid dan sebagainya. Secara umumnya, genosid tidak semestinya bermaksud pemusnahan serta-merta sebuah bangsa, kecuali jika dilakukan melalui pembunuhan beramai-ramai semua ahli sesebuah bangsa. Ia lebih kepada merencanakan pelbagai tindakan untuk memusnahkan asas-asas penting kehidupan kelompok-kelompok bangsa, dengan niat untuk memusnahkan kelompok-kelompok itu sendiri. Matlamat rancangan sebegini adalah untuk memecahkan institusi-institusi politik dan sosial, budaya, bahasa, perasaan kebangsaan, agama, dan kewujudan ekonomi kelompok-kelompok bangsa, serta menghancurkan keselamatan peribadi, kebebasan, kesihatan, maruah dan juga nyawa individu yang tergolong dalam kelompok-kelompok tersebut. Genosid diarah untuk menentang kelompok bangsa itu sebagai sebuah entiti, dan tindakan-tindakan yang terlibat ditujukan kepada individu, bukan dalam keupayaan individu mereka, tetapi sebagai ahli kelompok bangsa tersebut.

Mukadimah Konvensyen Genosid 1948 (CPPCG) mencatatkan bahawa kejadian-kejadian genosid telah berlaku sepanjang sejarah; hanya selepas Lemkin mencipta istilah tersebut dan kejadian Holokus dihukum di Mahkamah Nuremberg, Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu mendefinisikan jenayah genosid di bawah undang-undang antarabangsa dalam Konvensyen Genosid. Beberapa tahun berlalu sebelum istilah ini diterima secara meluas oleh masyarakat antarabangsa. Apabila perbicaraan Nuremberg menunjukkan kelemahan frasa-frasa seperti "Germanisasi", "jenayah terhadap kemanusiaan" dan "pembunuhan beramai-ramai", ahli undang-undang antarabangsa bersetuju bahawa kerja Lemkin telah menyediakan kerangka konseptual untuk jenayah Nazi. Tajuk surat khabar The New York Times pada tahun 1946 mengumumkan bahawa "Genosid Nama Baru bagi Jenayah yang Dikenakan Kepada Pemimpin-pemimpin Nazi"; perkataan ini digunakan dalam dakwaan di perbicaraan Nuremberg, yang berlangsung sejak tahun 1945, tetapi hanya sebagai istilah deskriptif, belum lagi sebagai istilah undang-undang formal. Perbicaraan Genosid Poland Arthur Greiser dan Amon Leopold Goth pada tahun 1946 merupakan perbicaraan pertama penghakiman menggunakan istilah tersebut.

Tindakan terlarang

Konvensyen Genosid menetapkan lima tindakan terlarang yang, apabila dilakukan dengan niat sebagai syarat, dianggap sebagai genosid. Walaupun pembunuhan besar-besaran paling sering dianggap dan dihukum sebagai genosid, jenis keganasan yang dipertimbangkan oleh undang-undang sebenarnya lebih meluas.

Membunuh ahli kelompok

Walaupun pembunuhan beramai-ramai tidak perlu terjadi untuk genosid dianggap berlaku, ia telah hadir dalam hampir semua genosid yang diiktiraf. Terdapat pola yang muncul sepanjang sejarah yang mana lelaki dan remaja lelaki dikenal pasti untuk dibunuh pada peringkat awal, seperti dalam genosid Yazidi oleh Daesh, serangan Kesultanan Usmaniyah terhadap orang Armenia, dan serangan pasukan keselamatan Burma terhadap orang Rohingya. Lelaki dan kanak-kanak lelaki biasanya dibunuh dengan "cepat", seperti dengan ditembak. Perempuan dan kanak-kanak perempuan lebih cenderung mati lambat dengan penikaman, pembakaran atau akibat keganasan seksual. Jurisprudens Mahkamah Jenayah Antarabangsa untuk Rwanda (ICTR), antara lain, menunjukkan bahawa pembunuhan pertama dan yang disusuli perbuatan ganas ekstrem lain, seperti rogol dan seksa, diiktiraf dan jatuh dalam tindakan larangan yang pertama.

Satu perbincangan yang masih belum diselesaikan adalah sama ada kematian yang jauh daripada tindakan keganasan awal boleh ditangani di bawah peruntukan Konvensyen Genosid ini. Pakar undang-undang telah mengemukakan, misalnya, bahawa kematian yang berpunca daripada tindakan-tindakan genosid yang lain, termasuk menyebabkan kecederaan serius fizikal atau mental atau usaha yang berjaya menyebabkan keadaan kehidupan yang direncanakan untuk membawa kepada kemusnahan fizikal, harus dianggap sebagai pembunuhan genosid.

Menyebabkan kecederaan serius fizikal atau mental kepada ahli kelompok Perkara II(b)

Tindakan yang dilarang kedua ini boleh merangkumi pelbagai tindakan genosid yang tidak membawa maut. ICTR dan Mahkamah Jenayah Antarabangsa untuk Yugoslavia terdahulu (ICTY) telah memutuskan bahawa rogol dan keganasan seksual boleh dianggap sebagai tindakan kedua yang dilarang dalam genosid kerana ia menyebabkan kecederaan fizikal dan mental. Dalam keputusan Akayesu yang penting, ICTR menyatakan bahawa rogol dan keganasan seksual mengakibatkan "kemusnahan fizikal dan psikologi". Keganasan seksual ialah ciri khas keganasan genosid, dengan kebanyakan kempen genosid meluluskannya dengan tersurat atau tersirat. Dianggarkan bahawa 250,000 hingga 500,000 wanita telah dirogol dalam tiga bulan genosid Rwanda, ramai di antaranya menjadi mangsa rogol berulang atau rogol berkelompok. Di Darfur, kempen rogol sistemik dan pencacatan seksual selalu berlaku dan di Burma, rogol berkelompok dan rogol berkelompok besar dilakukan terhadap orang Rohingya oleh pasukan keselamatan Burma. Perhambaan seksual direkodkan dalam genosid Armenia oleh Kesultanan Usmaniyah dan genosid Yazidi oleh Daesh.

Apabila dilakukan dengan syarat niat, penyeksaan dan layanan atau hukuman yang kejam, tidak berperikemanusiaan, atau memalukan juga dianggap sebagai genosid kerana menyebabkan kecederaan fizikal atau mental yang serius kepada ahli kelompok. ICTY mendapati bahawa mengalami kegagalan dihukum mati dan menyaksikan pembunuhan ahli keluarga sendiri boleh dianggap penyeksaan. Jawatankuasa Penyiasatan Syria (COI) juga mendapati bahawa perhambaan, pengambilan anak-anak untuk diindoktrinasi atau perhambaan seksual, dan tindakan keganasan fizikal dan seksual mencapai tahap penyeksaan. Walaupun pernah diperdebatkan, ICTY dan kemudian COI Syria berpendapat bahawa dalam beberapa keadaan, pengusiran dan pemindahan paksa juga boleh menyebabkan kecederaan fizikal atau mental yang serius.

Sengaja menimpakan keadaan hidup yang dirancang untuk membawa kepada kemusnahan fizikal kelompok

Kerajaan persekutuan A.S. menggalakkan pemburuan bison atas pelbagai sebab, termasuk untuk memusnahkan kelangsungan hidup Orang Indian Plains untuk mendesak mereka tinggal di taman rizab orang asli.

Tindakan yang dilarang ketiga ini berbeza daripada tindakan genosid membunuh kerana kematian tidak berlaku dengan segera (atau langsung tidak akan berlaku) tetapi sebaliknya mencipta keadaan yang tidak dapat menyokong kelangsungan hidup. Disebabkan tempoh masa yang lebih panjang sebelum kemusnahan sebenar berlaku, ICTR berpendapat mahkamah harus mengambil kira tempoh keadaan berlangsung sebagai elemen perbuatan itu. Pada abad ke-19, kerajaan persekutuan Amerika Syarikat menyokong pemupusan bison, yang merupakan sumber makanan orang Indian Great Plains. Ini dilakukan atas pelbagai sebab, terutamanya untuk memaksa mereka masuk taman rizab semasa konflik berlaku. Sesetengah pakar genosid mengaggap ini sebagai contoh genosid yang melibatkan penghapusan sumber penakatan.

ICTR memberikan panduan tentang apa yang dianggap sebagai pelanggaran tindakan ketiga. Dalam kes Akayesu, "mengakibatkan sekelompok orang makan hanya untuk hidup, diusir secara sistematik dari rumah dan mengurangkan perkhidmatan perubatan asas di bawah tahap minimum" ialah genosid. Dalam kes Kayishema dan Ruzindana, senarai ini diluaskan untuk menyertakan "ketiadaan tempat tinggal, pakaian, kebersihan dan penjagaan perubatan yang sesuai atau kerja berlebihan atau menjerihkan" antara keadaan hidup itu. Patut disebutkan juga, selain kekurangan sumber-sumber yang diperlukan, rogol juga boleh termasuk dalam tindakan terlarang ini.

Mengenakan langkah-langkah yang bertujuan untuk mencegah kelahiran dalam kelompok

Tindakan yang dilarang keempat ini bertujuan untuk menghalang populasi kelompok yang dilindungi daripada berkembang semula. Ia merangkumi tindakan-tindakan yang mempengaruhi pembiakan dan hubungan intim, seperti pemandulan paksa, pengguguran paksa, larangan perkahwinan, dan pemisahan jangka panjang lelaki dan perempuan yang bertujuan untuk mencegah pembiakan. Rogol didapati melanggar tindakan yang dilarang keempat atas dua asas: sedangkan rogol dilakukan dengan niat untuk menghamilkan wanita memaksanya mengandungkan anak kelompok lain (dalam masyarakat yang mana identiti kelompok ditentukan oleh identiti nasab bapa) dan individu yang diperkosa kemudiannya enggan membiak akibat trauma. Oleh itu, langkah-langkah fizikal dan mental yang dikenakan oleh pelaku boleh diambil kira.

Memindahkan kanak-kanak kelompok tersebut secara paksa ke kelompok lain

Tindakan yang dilarang terakhir adalah satu-satunya tindakan yang tidak membawa kepada pemusnahan fizikal atau biologi, tetapi sebaliknya membawa kepada pemusnahan kelompok sebagai unit budaya dan sosial. Ia berlaku apabila kanak-kanak kelompok yang dilindungi dipindahkan ke kelompok pelaku. Kanak-kanak lelaki biasanya dimasukkan ke dalam kelompok tersebut dengan menukar nama mereka kepada nama-nama yang biasa dalam kelompok pelaku, menukar agama mereka, dan menggunakan mereka untuk buruh atau sebagai tentera. Kanak-kanak perempuan yang dipindahkan biasanya tidak diasimilasi ke dalam kelompok pelaku, sebaliknya diperlakukan sebagai harta benda, seperti dalam genosid Yazidi dan Armenia.

Jenayah

Pandangan sebelum dijadikan jenayah

Sebelum genosid dianggap sebagai jenayah di bawah undang-undang negara, ia dianggap sebagai hak kedaulatan. Apabila Lemkin bertanya tentang cara untuk menghukum pelaku genosid Armenia, seorang profesor undang-undang memberitahu beliau, "Bayangkan kes seorang peladang yang mempunyai sekawan ayam. Dia membunuh ayam-ayam itu dan itu urusan dia sendiri. Kalau awak masuk campur, awak menceroboh." Sehingga tahun 1959, ramai pemimpin dunia "percaya bahawa negara mempunyai hak untuk melakukan genosid terhadap penduduk di dalam sempadan mereka", menurut ahli sains politik Douglas Irvin-Erickson.

Undang-undang antarabangsa

Tengkorak manusia di Pusat Memorial Genosid Murambi di Rwanda

Mangsa genosid Armenia

Selepas Holokus, yang dilakukan oleh Nazi Jerman sebelum dan semasa Perang Dunia II, Lemkin berjaya memperjuangkan undang-undang antarabangsa untuk menerima, menakrifkan dan mengharamkan genosid di seluruh dunia. Pada tahun 1946, sesi pertama Perhimpunan Agung Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu menerima pakai resolusi yang mengesahkan bahawa genosid ialah jenayah di bawah undang-undang antarabangsa dan menyenaraikan contoh-contoh kejadian sebegini (namun tidak memberikan definisi undang-undang penuh tentang jenayah tersebut). Pada tahun 1948, Perhimpunan Agung PBB menerima pakai Konvensyen mengenai Pencegahan dan Hukuman Jenayah Genosid (CPPCG) yang menakrifkan jenayah genosid buat kali pertama.

Genosid ialah penafian hak kewujudan seluruh kelompok manusia, sebagaimana pembunuhan adalah penafian hak untuk hidup satu-satu manusia; penafian hak kewujudan sedemikian menggemparkan hati nurani manusia, mengakibatkan kerugian besar kepada kemanusiaan dalam bentuk sumbangan budaya dan lain-lain yang diwakili oleh kelompok manusia ini, dan bertentangan dengan undang-undang moral serta semangat dan matlamat Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu. Banyak contoh jenayah genosid telah berlaku apabila kelompok kaum, agama, politik dan lain-lain dimusnahkan, sepenuhnya atau sebahagian.

— Resolusi PBB 96(1), 11 Disember 1946

CPPCG telah diterima pakai oleh Perhimpunan Agung PBB pada 9 Disember 1948 dan berkuat kuasa pada 12 Januari 1951 (Resolusi 260 (III)). Ia mengandungi takrifan genosid yang diiktiraf secara antarabangsa yang telah dimasukkan ke dalam undang-undang jenayah kebangsaan banyak negara dan juga diterima pakai oleh Statut Rom Mahkamah Jenayah Antarabangsa, yang menubuhkan Mahkamah Jenayah Antarabangsa (ICC). Perkara II Konvensyen tersebut menakrifkan genosid seperti berikut:

... mana-mana daripada tindakan berikut yang dilakukan dengan niat untuk memusnahkan, secara keseluruhan atau sebahagian, kelompok bangsa, etnik, kaum atau agama, seperti berikut:

• (a) Membunuh ahli kelompok;
• (b) Menyebabkan kemudaratan yang serius dari segi fizikal atau mental kepada ahli kelompok;
• (c) Melakukan dengan sengaja ke atas kelompok keadaan hidup yang dirancang untuk membawa kepada pemusnahan fizikalnya secara keseluruhan atau sebahagian;
• (d) Mengenakan langkah-langkah yang bertujuan untuk mencegah kelahiran dalam kelompok;
• (e) Memindahkan secara paksa kanak-kanak kelompok itu ke kelompok lain.

Perbuatan menghasut genosid diiktiraf sebagai satu jenayah berasingan di bawah undang-undang antarabangsa dan merupakan satu jenayah belum sempurna (jenayah inkoat) yang tidak memerlukan genosid telah berlaku untuk boleh didakwa.

Dalam draf pertama konvensyen itu, pembunuhan politik telah dimasukkan; peruntukan-peruntukan ini kemudiannya dikeluarkan dalam satu kompromi politik dan diplomasi selepas bantahan daripada pelbagai negara yang berbeza, awalnya digalakkan oleh Kongres Yahudi Sedunia dan tanggapan Raphael Lemkin, dengan beberapa ahli akademik menekankan peranan Kesatuan Soviet, sebuah negara tetap dalam Majlis Keselamatan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu, dalam kepustakaan. Pihak Soviet berhujah bahawa takrifan konvensyen itu harus mengikut etimologi istilah itu, dan Joseph Stalin khususnya mungkin bimbang akan pemeriksaan antarabangsa yang lebih ketat terhadap pembunuhan politik negara itu, seperti dalam Pembersihan Besar-besaran. Lemkin, yang mencipta istilah genosid, mendekati wakil-wakil Soviet semasa undi resolusi itu hampir tamat untuk meyakinkan Soviet bahawa tiada konspirasi terhadap mereka; tiada negara dalam blok yang dipimpin oleh Soviet menentang resolusi itu, yang diluluskan sebulat suara pada Disember 1946. Negara-negara lain, termasuk Amerika Syarikat, bimbang memasukkan kelompok politik dalam definisi itu akan mengundang campur tangan antarabangsa dalam politik dalam negeri.

Pada tahun 1951, Lemkin mengatakan bahawa Kesatuan Soviet adalah satu-satunya negara yang boleh didakwa kerana genosid, konsep genosidnya, seperti yang dijelaskan dalam Axis Rule in Occupied Europe, menamakan pengusiran penyokong Stalin tidak dapat disangsikan ialah satu genosid, dan berbeza dalam banyak cara dari Konvensyen Genosid yang diterima pakai. Dalam perspektif abad ke-21, cakupannya sangat meluas sehingga sebarang pelanggaran hak asasi manusia yang sangat serius boleh dikira sebagai genosid, dan banyak peristiwa yang dianggap oleh Lemkin sebagai genosid tidak memenuhi syarat sebagai genosid. Apabila Perang Dingin bermula, perubahan ini ialah hasil daripada perubahan pendirian Lemkin kepada antikomunisme untuk meyakinkan Amerika Syarikat untuk meluluskan Konvensyen Genosid.

Niat

Di bawah undang-undang antarabangsa, genosid mempunyai dua elemen mental (mens rea): elemen mental umum dan elemen niat khas (dolus specialis). Elemen umum merujuk kepada sama ada tindakan yang dilarang dilakukan dengan niat, pengetahuan, kemeluluan atau kecuaian. Untuk kebanyakan jenayah serius antarabangsa, termasuk genosid, syaratnya adalah bahawa pelaku itu bertindak dengan niat. Statut Rom mentakrifkan niat sebagai bermaksud terlibat dalam kelakuan itu dan, berkaitan dengan akibat, bermaksud menyebabkan akibat tersebut atau "sedar bahawa ia akan berlaku dalam keadaan biasa".

Elemen niat khusus mentakrifkan tujuan melakukan tindakan itu: "untuk memusnahkan keseluruhan atau sebahagian, kelompok bangsa, etnik, kaum atau agama, semata-mata". Niat khas ini ialah faktor utama yang membezakan genosid daripada jenayah antarabangsa lain, seperti jenayah perang atau jenayah terhadap kemanusiaan.

"Niat untuk memusnahkan"

Pada tahun 2007, Mahkamah Hak Asasi Manusia Eropah (ECHR) menyatakan dalam keputusannya mengenai kes Jorgic v. Germany bahawa pada tahun 1992, majoriti pakar perundangan mengambil pandangan sempit bahawa "niat untuk memusnahkan" dalam CPPCG bermaksud ingin memusnahkan kelompok yang dilindungi secara biologikal-fizikal, dan ia masih pandangan majoriti ketika itu. Namun, ECHR juga menyatakan bahawa terdapat segelintir mengambil pandangan yang lebih meluas dan tidak menganggap pemusnahan biologikal-fizikal itu perlu kerana niat untuk memusnahkan kelompok bangsa, kaum, agama atau etnik sebagai unit sosial sudah cukup untuk dianggap sebagai genosid.

Dalam keputusan yang sama, ECHR mengkaji keputusan beberapa mahkamah antarabangsa dan mahkamah tempatan. Ia mencatat bahawa Tribunal Jenayah Antarabangsa untuk bekas Yugoslavia dan Mahkamah Keadilan Antarabangsa telah bersetuju dengan tafsiran yang sempit (bahawa pemusnahan biologikal-fizikal adalah perlu untuk tindakan itu dianggap sebagai genosid). ECHR juga menyatakan bahawa pada masa keputusannya, selain daripada mahkamah di Jerman (yang menggunakan pandangan luas), terdapat beberapa kes genosid di bawah undang-undang dalam negara-negara lain yang menandatangani Konvensyen, dan "Tiada kes yang dilaporkan yang mana mahkamah negara-negara ini telah menentukan jenis pemusnahan kelompok yang disengajakan oleh pelaku agar didapati bersalah atas genosid."

Dalam kes "Onesphore Rwabukombe", Mahkamah Persekutuan Jerman mengikuti keputusan sebelumnya dan tidak mengikuti interpretasi sempit ICTY dan ICJ.

"Secara keseluruhan atau sebahagian"

Frasa "keseluruhannya atau sebahagian" telah banyak menjadi subjek perbincangan dalam kalangan pakar undang-undang kemanusiaan antarabangsa. Dalam laporan Ruhashyankiko PBB, pernah diajukan sekiranya pembunuhan seorang individu sahaja boleh dianggap sebagai genosid jika niat untuk memusnahkan kelompoknya dengan lebih besar ditemui dalam pembunuhan itu, namun keputusan rasmi mahkamah menolak hal ini. Tribunal Jenayah Antarabangsa untuk Bekas Yugoslavia mendapati dalam Prosecutor v. Radislav Krstic – Trial Chamber I – Judgment – IT-98-33 (2001) ICTY8 (2 August 2001) bahawa Genosid telah dilakukan. Dalam Prosecutor v. Radislav Krstic – Appeals Chamber – Judgment – IT-98-33 (2004) ICTY 7 (19 April 2004) perenggan 8, 9, 10, dan 11 membincangkan isu sebahagian dan mendapati bahawa "bahagian tersebut haruslah merupakan bahagian yang besar daripada kelompok tersebut. Matlamat Konvensyen Genosid adalah untuk menghalang pemusnahan sengaja bagi keseluruhan kelompok-kelompok manusia, dan bahagian yang disasarkan mestilah cukup signifikan untuk memberi kesan kepada seluruh kelompok itu." Kamar Rayuan menjelaskan dengan terperinci kes-kes lain dan pandangan para pengulas berwibawa mengenai Konvensyen Genosid untuk menjelaskan bagaimana mereka mencapai kesimpulan ini.

Barisan hakim menyambung dalam perenggan 12, "Menentukan bila bahagian kelompok yang dijadikan sasaran dikira cukup besar untuk memenuhi syarat ini boleh melibatkan beberapa pertimbangan. Saiz berangka bahagian sasaran kelompok tersebut ialah titik permulaan yang perlu dan penting, namun ia tidak semestinya penutup siasatan. Bilangan individu yang dijadikan sasaran sahaja harus dinilai tetapi perlu dibandingkan dengan saiz keseluruhan kelompok tersebut. Selain saiz berangka bahagian yang dijadikan sasaran, kepentingannya dalam kelompok itu juga boleh dipertimbangkan. Jika bahagian tertentu kelompok itu mewakili keseluruhan kelompok atau adalah penting untuk kelangsungan hidupnya, itu boleh menyokong penemuan bahawa bahagian itu layak dianggap cukup besar dalam maksud Perkara 4 [Statut Tribunal]."

Dalam perenggan 13, barisan hakim membincangkan isu akses pelaku kepada mangsa: "Contoh-contoh genosid dalam sejarah juga mencadangkan bahawa kawasan aktiviti dan kawalan penjenayah, serta kebolehcapaian mereka, harus dipertimbangkan. ... Niat untuk memusnah yang dibentuk oleh pelaku genosid akan sentiasa dihadkan oleh peluang yang diberikan padanya. Walaupun faktor ini sahaja tidak akan menentukan sama ada kelompok yang dijadikan sasaran itu cukup besar, ia boleh—bersama-sama dengan faktor lain—memberi panduan kepada analisis."

"Kelompok bangsa, etnik, kaum atau agama"

Penyusun CPPCG memilih untuk tidak memasukkan kelompok politik atau sosial antara kelompok yang dilindungi. Sebaliknya, mereka memilih untuk memberi tumpuan kepada identiti "stabil", sifat-sifat yang sepanjang sejarah dianggap sebagai diturunkan dan tidak boleh atau tidak mungkin berubah dengan masa. Takrifan ini bertentangan dengan tanggapan moden tentang kaum sebagai gagasan sosial daripada hakikat semula jadi, dan perbuatan menukar agama dll.

Mahkamah jenayah antarabangsa biasanya menggunakan campuran penanda objektif dan subjektif untuk menentukan sama ada populasi yang menjadi sasaran merupakan kelompok yang berbeza. Perbezaan bahasa, rupa, agama dan budaya ialah kriteria objektif yang boleh menunjukkan sekiranya kelompok-kelompok tersebut berbeza. Namun, dalam kes seperti genosid Rwanda, kaum Hutu dan Tutsi sering tidak dapat dibezakan.

Jika terdapat kes yang mana jawapan pemutus berdasarkan ukuran objektif itu tidak jelas, mahkamah telah merujuk kepada standard subjektif bahawa "jika mangsa dilihat oleh pelaku sebagai ahli kelompok yang dilindungi, mangsa boleh dianggap oleh Kamar sebagai ahli kelompok yang dilindungi". Tindakan mencela kelompok tersebut oleh pelaku dengan undang-undang, seperti menahan kerakyatan, menghendaki kelompok tersebut mudah dikenal pasti, atau memencilkan mereka boleh menunjukkan bahawa pelaku itu melihat mangsa sebagai kelompok yang dilindungi.

Konvensyen mengenai Pencegahan dan Hukuman Jenayah Genosid

Konvensyen ini mula berkuat kuasa sebagai undang-undang antarabangsa pada 12 Januari 1951 selepas sekurang-kurangnya 20 buah negara terbabit. Pada masa itu, hanya dua daripada lima anggota tetap Majlis Keselamatan PBB terlibat dengan perjanjian ini: Perancis dan Republik China. Kesatuan Soviet meratifikasinya pada tahun 1954, United Kingdom pada tahun 1970, Republik Rakyat China pada tahun 1983 (setelah menggantikan Republik China Taiwan dalam Majlis Keselamatan PBB pada tahun 1971), dan Amerika Syarikat pada tahun 1988.

William Schabas mengesyorkan satu badan kekal dibuat seperti yang dicadangkan oleh Laporan Whitaker untuk memantau pelaksanaan Konvensyen Genosid, dan menghendaki negara-negara mengeluarkan laporan mengenai pematuhan mereka terhadap konvensyen itu (seperti yang dimasukkan dalam Protokol Pilihan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu kepada Konvensyen Menentang Penyeksaan), akan menjadikan konvensyen ini lebih berkesan.

Resolusi Majlis Keselamatan PBB 1674

Resolusi Majlis Keselamatan PBB 1674, diterima pakai oleh Majlis Keselamatan PBB pada 28 April 2006, "menegaskan semula peruntukan perenggan 138 dan 139 Dokumen Hasil Sidang Kemuncak Dunia 2005 mengenai tanggungjawab melindungi penduduk daripada genosid, jenayah perang, pembasmian etnik dan jenayah terhadap kemanusiaan". Resolusi tersebut mengikat majlis itu untuk bertindak bagi melindungi orang awam dalam konflik bersenjata.

Pada tahun 2008, Majlis Keselamatan PBB menerima pakai resolusi 1820, yang menyatakan "rogol dan bentuk lain keganasan seksual boleh dianggap sebagai jenayah perang, jenayah terhadap kemanusiaan atau tindakan teras yang berkaitan dengan genosid".

Undang-undang tempatan

Sejak Konvensyen tersebut berkuat kuasa pada Januari 1951 kira-kira 80 negara anggota PBB telah meluluskan undang-undang yang memasukkan peruntukan CPPCG ke dalam undang-undang tempatan mereka.

Takrif lain genosid

Menulis pada tahun 1998, Kurt Jonassohn dan Karin Björnson menyatakan bahawa CPPCG ialah suatu instrumen undang-undang hasil daripada kompromi diplomatik. Oleh itu, teks perjanjian tersebut tidak dimaksudkan untuk dipakai sebagai takrif yang sesuai untuk penyelidikan, dan walaupun ia digunakan untuk tujuan ini kerana ia mempunyai kredibiliti undang-undang antarabangsa yang takrif lain tidak ada, takrifan genosid lain juga telah dicadangkan. Mereka sambung menyatakan bahawa tidak ada takrifan genosid alternatif yang disokongan meluas, dan mengandaikan sebab utama mengapa takrifan genosid yang diterima umum belum muncul adalah kerana ahli akademik telah menyesuaikan fokus mereka untuk menekankan zaman-zaman berbeza dan berasa lebih praktikal jika definisi yang sedikit berbeza digunakan. Contohnya, Frank Chalk dan Kurt Jonassohn mengkaji sejarah manusia, manakala Leo Kuper dan Rudolph Rummel memberi tumpuan kepada abad ke-20, dan Helen Fein, Barbara Harff, dan Ted Gurr mengkaji peristiwa selepas Perang Dunia Kedua.

Yehuda Bauer berpendapat bahawa takrifan semasa bermasalah, mengatakan bahawa banyak yang biasanya dipanggil sebagai genosid bukannya mempunyai motif perkauman. Bauer memberikan contoh Genosid Rwanda, yang mana menurut Bauer kedua-dua pelaku dan mangsa berasal daripada etnik yang sama. Beliau berpendapat bahawa kerana ketidakselarasan ini, "takrifan genosid sedia ada ini jelas sekali tidak memadai dan perlu diubah."

Kelompok politik dan sosial

Pengecualian kelompok sosial dan politik dalam takrifan undang-undang CPPCG sebagai antara sasaran genosid telah dikritik oleh beberapa sejarawan dan ahli sosiologi, contohnya, M. Hassan Kakar dalam buku beliau The Soviet Invasion and the Afghan Response, 1979–1982 berhujah bahawa takrifan genosid antarabangsa terlalu terhad dan patut memasukkan kelompok politik atau mana-mana kelompok yang ditentukan oleh pelaku, dan memetik Chalk dan Jonassohn: "Genosid ialah satu bentuk pembunuhan beramai-ramai berat sebelah yang mana sebuah negara atau pihak berkuasa lain berhasrat untuk memusnahkan satu kelompok, kerana kelompok tersebut dan keahliannya ditakrifkan oleh pelaku." Oleh itu, beberapa negara seperti Habsyah, Perancis dan Sepanyol menyertakan kelompok politik sebagai mangsa genosid yang sah dalam undang-undang antigenosid mereka.

Beberapa ahli akademik seperti Norman Naimark dan Anton Weiss-Wendt berhujah bahawa pengecualian kelompok politik dan sosial dalam versi akhir Konvensyen Genosid 1948 ialah hasil daripada pelobian Soviet. Walaupun kelompok sosial dan politik disebut dalam draf awal Konvensyen tersebut, Kesatuan Soviet tidak bersetuju untuk menjadi penandatangan kecuali ia dikecualikan. Pejabat PBB untuk Pencegahan Genosid dan Tanggungjawab untuk Melindungi menyatakan bahawa definisi genosid yang disepakati dalam Konvensyen itu "hasil proses rundingan dan mencerminkan kompromi yang dicapai di antara Negara-negara Ahli Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu."

Harff dan Gurr mentakrifkan genosid sebagai "penggalakan dan pelaksanaan dasar-dasar oleh negara atau ejennya yang mengakibatkan kematian sebahagian besar suatu kelompok ... [sementara] kelompok yang menjadi mangsa utamanya ditakrifkan mengikut ciri-ciri masyarakat mereka, iaitu etnik, agama atau kewarganegaraan". Harff dan Gurr juga membezakan antara genosid dan politisid berdasarkan ciri-ciri yang mana kerajaan mengenalpastikan ahli suatu kelompok. Dalam genosid, kelompok yang menjadi mangsa utamanya ditakrifkan dari segi ciri komunal mereka, iaitu etnik, agama atau kewarganegaraan. Dalam politisid, kelompok yang menjadi mangsa utamanya ditakrifkan berdasarkan kedudukan hierarki atau pendirian politik mereka yang menentang pemerintah dan kelompok dominan. Daniel D. Polsby dan Don B. Kates, Jr. menyatakan bahawa "kami mengikuti perbezaan antara genosid dan 'pogrom', yang dihuraikan oleh Harff sebagai, 'ledakan singkat oleh orang ramai, yang, walaupun sering kali dibenarkan oleh pihak berkuasa, jarang kekal lama'. Namun sekiranya keganasan berlarutan dengan cukup lama, Harff berhujah bahawa perbezaan antara membenarkan dan bersubahat terhapus."

Menurut Rudolph Rummel, genosid mempunyai tiga makna yang berbeza. Makna biasa ialah pembunuhan oleh kerajaan terhadap orang kerana mereka ahli kelompok bangsa, etnik, kaum, atau agama. Makna genosid dalam undang-undang merujuk kepada perjanjian antarabangsa Konvensyen mengenai Pencegahan dan Hukuman Jenayah Genosid (CPPCG). Ini juga termasuk tindakan selain membunuh yang pada akhirnya memusnahkan kelompok tersebut, seperti mencegah kelahiran atau memindahkan kanak-kanak keluar daripada kelompok ke kelompok lain secara paksa. Makna umum genosid adalah serupa dengan makna biasa tetapi juga merangkumi membunuh pihak lawan politik mahupun bukan oleh kerajaan dengan sengaja. Untuk mengelakkan kekeliruan mengenai makna yang dimaksudkan, Rummel mencipta istilah demosid untuk membezakan daripada makna ketiga ini.

Mengingatkan tentang keupayaan aktor negara dan bukan negara untuk melakukan genosid pada abad ke-21—contohnya, dalam negara gagal atau apabila aktor bukan negara memperoleh senjata pemusnah—Adrian Gallagher mentakrifkan genosid ialah "Apabila sumber kuasa kolektif (biasanya sebuah negara) dengan sengaja menggunakan pangkalan kuasanya untuk melaksanakan proses pemusnahan untuk menghapuskan kelompok (seperti yang ditakrifkan oleh pelaku), secara menyeluruh atau sebahagian, bergantung pada saiz relatif kelompok tersebut". Takrif ini menegaskan kepentingan niat, pemahaman yang menyeluruh tentang memusnahkan kaum, meluaskan lagi takrif identiti kelompok melebihi takrifan tahun 1948 tetapi juga berpendapat bahawa sebahagian besar kelompok itu harus dimusnahkan sebelum tindakan itu boleh dikelaskan sebagai genosid.

Takrif genosid lain yang dicadangkan termasuk kelompok sosial yang ditakrifkan mengikut jantina, kecenderungan seksual, atau identiti jantina.

Demosid

Demosid, istilah yang dicipta oleh ahli sains politik Amerika Rudolph Rummel, merujuk kepada "pembunuhan yang disengajakan orang yang tidak bersenjata atau telah dilucutkan senjatanya oleh ejen kerajaan yang bertindak mengikut kuasa dan dasar kerajaan atau arahan atasan." Takrif ini merangkumi pembunuhan mana-mana jumlah orang oleh mana-mana kerajaan, termasuk buruh paksa yang dimandatkan kerajaan, kem tahanan, pematian terus yang di luar bidang kehakiman, perang saudara, dan pembunuhan besar-besaran angkara kecuaian kerajaan seperti kebuluran yang disebabkan oleh kerajaan seperti Holodomor. Rummel menganggarkan bahawa dalam abad ke-20, demosid menyebabkan lebih daripada 262 juta kematian.

Sejarawan Holokus, Yehuda Bauer, bersetuju dengan Rummel bahawa demosid ialah istilah yang lebih sesuai dalam banyak kes untuk memerikan kekejaman besar-besaran berbandifng genosid kerana takrif demosid yang lebih besar cakupannya berbanding genosid.

Genosid transjantina

Pada tahun 2013, beberapa aktivis transjantina antarabangsa memperkenalkan istilah "transid (transcide, pembunuhan orang transjantina)" untuk menggambarkan betapa orang transjantina dibunuh secara meluas di seluruh dunia. Sebuah gabungan NGO dari Amerika Selatan dan Eropah memulakan kempen "Stop Trans Genocide [Hentikan Genosid Transjantina]". Istilah transid mengikuti istilah terdahulu, gendercide iaitu pembunuhan kerana jantina. Pakar undang-undang telah berhujah bahawa definisi genosid seharusnya diperluaskan untuk merangkumi orang transjantina, kerana mereka merupakan mangsa diskriminasi institusi, penganiayaan, dan keganasan. Brian Kritz berpendapat bahawa undang-undang sedia ada seharusnya diperluaskan untuk melindungi orang transjantina. Hujah yang serupa juga dibuat untuk meluaskan lagi takrifan "jenayah terhadap kemanusiaan" dalam undang-undang. Selain bidang undang-undang, genosid transjantina telah dikaji oleh sarjana-sarjana kajian queer, kajian kebencian, dan bidang-bidang lain.

Pendakwaan Antarabangsa

Oleh Tribunal ad hoc

Nuon Chea, penyokong utama ideologi Khmer Merah, di hadapan Mahkamah Genosid Kambodia pada 5 Disember 2011

Semua negara yang menandatangani CPPCG dikehendaki mencegah dan menghukum tindakan genosid, tidak kira semasa damai atau semasa perang, namun beberapa halangan menjadikan penguatkuasaannya sukar. Khususnya, beberapa negara yang menandatangani perjanjian ini—iaitu Bahrain, Bangladesh, India, Malaysia, Filipina, Singapura, Amerika Syarikat, Vietnam, Yaman, dan bekas Yugoslavia—menandatangani dengan syarat bahawa tuduhan genosid tidak boleh dibuat terhadap mereka di Mahkamah Keadilan Antarabangsa tanpa persetujuan mereka. Walaupun bantahan rasmi daripada negara-negara lain yang menandatangani (terutamanya Cyprus dan Norway) berkenaan etika dan kesahan keengganan mereka, kekebalan daripada didakwa yang diberikan oleh cadangan ini telah digunakan dari semasa ke semasa, seperti waktu Amerika Syarikat enggan membenarkan tuduhan genosid dibuat terhadapnya oleh bekas Yugoslavia selepas Perang Kosovo 1999.

Secara umum, sekurang-kurangnya sejak Perang Dunia II genosid telah disepakati adalah haram bagi semua negara (juga dipanggil norma muktamad atau jus cogens) di bawah undang-undang adat antarabangsa, serta di bawah undang-undang antarabangsa konvensional. Tindakan-tindakan genosid pada amnya sukar dibuktikan untuk dapat didakwa kerana rantai kebertanggungjawapan mesti dibina dahulu. Mahkamah dan tribunal jenayah antarabangsa akan bertindak terutamanya apabila negara-negara yang terlibat tidak mampu atau tidak mahu mendakwa jenayah sebesar ini sendiri.

Perbicaraan Nuremberg (1945–1946)

Rencana utama: Perbicaraan Nuremberg

Pemimpin-pemimpin Nazi di Istana Keadilan, Nuremberg

Pemimpin-pemimpin Nazi yang didakwa selepas Perang Dunia II kerana terlibat dalam Holokus dan pembunuhan beramai-ramai lain, didakwa di bawah undang-undang antarabangsa yang sedia ada, seperti jenayah terhadap kemanusiaan, kerana jenayah "genosid" belum ditakrifkan secara rasmi sehinggalah Konvensyen mengenai Pencegahan dan Hukuman Jenayah Genosid (CPPCG) 1948. Walau bagaimanapun, istilah yang baru dicipta itu muncul dalam tuduhan terhadap pemimpin-pemimpin Nazi, Tuduhan 3, yang menyatakan bahawa mereka yang didakwa telah "melakukan genosid—iaitu, pemusnahan kumpulan-kumpulan kaum dan bangsa—secara sengaja dan sistematik terhadap penduduk awam beberapa wilayah yang diduduki untuk memusnahkan kaum dan golongan tertentu, serta kumpulan-kumpulan bangsa, kaum, atau agama, khususnya orang Yahudi, orang Poland, orang Romani dan lain-lain."

Tribunal Jenayah Antarabangsa untuk Bekas Yugoslavia (1993–2017)

Kubur di Taman Peringatan dan Kubur Mangsa Genosid Srebrenica

Genosid Bosnia ialah nama yang digunakan untuk merujuk kepada pembunuhan-pembunuhan yang dilakukan oleh pasukan tentera Serbia di Srebrenica pada tahun 1995, atau pembersihan etnik yang berlaku di tempat lain semasa Perang Bosnia tahun 1992–1995.

Pada tahun 2001, Tribunal Jenayah Antarabangsa untuk Bekas Yugoslavia (ICTY) memutuskan bahawa pembunuhan beramai-ramai Srebrenica 1995 ialah satu tindakan genosid. Pada 26 Februari 2007, Mahkamah Keadilan Antarabangsa (ICJ), dalam Kes Genosid Bosnia, mengesahkan dapatan awal ICTY bahawa pembunuhan di Srebrenica dan Zepa merupakan genosid, tetapi mendapati bahawa kerajaan Serbia tidak terlibat dalam genosid yang lebih meluas di wilayah Bosnia dan Herzegovina semasa perang, sebagaimana yang didakwa oleh kerajaan Bosnia.

Pada 12 Julai 2007, Mahkamah Hak Asasi Manusia Eropah apabila menolak rayuan oleh Nikola Jorgić terhadap sabitan genosid oleh mahkamah Jerman (Jorgic v. Jerman) mencatatkan bahawa tafsiran genosid yang lebih luas oleh mahkamah Jerman telah ditolak oleh mahkamah antarabangsa yang mempertimbangkan kes serupa. ECHR juga menyatakan bahawa pada abad ke-21 "Dalam kalangan pakar perundangan, majoriti berpendapat bahawa pembersihan etnik, seperti yang dilakukan oleh pasukan tentera Serb di Bosnia dan Herzegovina untuk menghalau orang Islam dan Croat dari rumah mereka, tidak mencapai tahap genosid. Walau bagaimanapun, terdapat juga sejumlah besar pakar perundangan yang berpandangan bahawa tindakan ini genosid, dan ICTY telah mendapati dalam kes Momcilo Krajisnik bahawa actus reus (perbuatan jenayah atau tindakan yang melibatkan pelanggaran undang-undang) genosid telah terpenuhi di Prijedor, mengatakan, "Berkaitan dengan tuduhan genosid, Kamar Bicara mendapati bahawa walaupun terdapat bukti tindakan yang dilakukan di bandar-bandar itu yang merupakan actus reus genosid".

Kira-kira 30 orang telah dituduh mengambil bahagian atau bersubahat dalam genosid pada awal 1990-an di Bosnia. Sehingga kini, selepas beberapa perundingan rayu dan beberapa sabitan yang berjaya dipertikai dalam rayuan, dua lelaki, Vujadin Popović dan Ljubiša Beara, telah disabitkan bersalah melakukan genosid, Zdravko Tolimir telah disabitkan bersalah melakukan genosid dan konspirasi untuk melakukan genosid, dan dua lagi, Radislav Krstić dan Drago Nikolić, telah disabitkan bersalah membantu dan bersubahat melakukan genosid. Tiga orang lain telah disabitkan bersalah menyertai genosid di Bosnia oleh mahkamah-mahkamah Jerman, salah seorang daripadanya, Nikola Jorgić, kalah dalam rayuan keputusannya di Mahkamah Hak Asasi Manusia Eropah. Lapan lelaki lain, bekas anggota pasukan keselamatan Serb Bosnia, telah disabitkan bersalah melakukan genosid oleh Mahkamah Negara Bosnia dan Herzegovina.

Slobodan Milošević, sebagai bekas Presiden Serbia dan Yugoslavia, merupakan tokoh politik tertinggi yang pernah diadili di ICTY. Beliau meninggal pada 11 Mac 2006 semasa perbicaraannya yang mana beliau dituduh melakukan genosid atau bersubahat dalam genosid di wilayah Bosnia dan Herzegovina, oleh itu tiada keputusan dibuat. Pada tahun 1995, ICTY mengeluarkan waran tangkap terhadap dua anggota pasukan Serb Bosnia, Radovan Karadžić dan Ratko Mladić atas beberapa tuduhan termasuk genosid. Pada 21 Julai 2008, Karadžić ditangkap di Belgrade, kemudiannya diadili di Hague atas tuduhan genosid dan jenayah-jenayah lain. Pada 24 Mac 2016, Karadžić disabitkan bersalah melakukan genosid di Srebrenica, jenayah perang, dan jenayah terhadap kemanusiaan, 10 daripada 11 tuduhan semuanya, dan dijatuhkan hukuman penjara 40 tahun. Mladić ditangkap pada 26 Mei 2011 di Lazarevo, Serbia, dan telah dibicarakan di Hague. Keputusannya, diumumkan pada 22 November 2017, mendapati Mladić bersalah atas 10 daripada 11 tuduhan, termasuk genosid dan dijatuhkan hukuman penjara seumur hidup.

Tribunal Jenayah Antarabangsa untuk Rwanda (1994 – kini)

Lihat juga: Genosid Rwanda

Tribunal Jenayah Antarabangsa untuk Rwanda (ICTR) ialah satu mahkamah di bawah seliaan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu untuk mendakwa kesalahan yang dilakukan di Rwanda semasa genosid yang berlaku di sana pada bulan April 1994, bermula pada 6 April. ICTR dicipta pada 8 November 1994 oleh Majlis Keselamatan PBB bagi menghakimi individu yang bertanggungjawab atas perbuatan genosid dan pelanggaran serius undang-undang antarabangsa yang dilakukan di Rwanda, atau oleh warganegara Rwanda di negeri-negeri yang berhampiran, antara 1 Januari dan 31 Disember 1994.

Setakat ini, ICTR telah menyelesaikan sembilan belas perbicaraan dan menyabitkan hukuman kepada dua puluh tujuh orang kena tuduh. Pada 14 Disember 2009, dua lelaki lain dituduh dan disabitkan. Dua puluh lima individu lain masih dalam perbicaraan. Dua puluh satu lagi menanti perbicaraan dalam tahanan, dan dua laginya ditambah pada 14 Disember 2009. Sepuluh masih bebas. Perbicaraan pertama, Jean-Paul Akayesu, bermula pada tahun 1997. Akayesu ialah individu pertama yang pernah disabitkan kesalahan genosid. Pada Oktober 1998, Akayesu dihukum penjara seumur hidup. Jean Kambanda, pemangku Perdana Menteri, mengaku bersalah.

Perbicaraan untuk perbuatan yang dilakukan semasa genosid Rwanda juga telah dijalankan di mahkamah negara, termasuk perbicaraan Désiré Munyaneza, yang pada tahun 2009 menjadi lelaki pertama yang ditangkap dan disabit kesalahan jenayah perang dan jenayah terhadap kemanusiaan di Kanada, dan Yvonne Ntacyobatabara Basebya, yang pada tahun 2013 menjadi warganegara Belanda pertama yang disabitkan kesalahan hasutan genosid.

Kamar Luar Biasa di Mahkamah Kemboja (dari 2003)

Bilik-bilik Muzium Genosid Tuol Sleng mengandungi beribu-ribu gambar mangsa yang diambil oleh Khmer Rouge.

Tengkorak di tapak peringatan Choeung Ek

Khmer Rouge, dipimpin oleh Pol Pot, Kang Kek Iew, Ta Mok dan pemimpin lain, mengatur pembunuhan beramai-ramai terhadap kumpulan-kumpulan yang dicurigai ideologinya. Jumlah keseluruhan mangsa dianggarkan sebanyak 1.7 juta rakyat Kemboja antara tahun 1975 dan 1979, termasuk kematian akibat buruh hamba.

Pada 6 Jun 2003, kerajaan Kemboja dan Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu bersetuju untuk menubuhkan Kamar Luar Biasa di Mahkamah Kemboja (ECCC) yang akan menumpukan khas jenayah yang dilakukan oleh pegawai-pegawai paling kanan rejim Khmer Rouge semasa tempoh pemerintahan Khmer Rouge dari tahun 1975 hingga 1979. Barisan hakim diangkat sumpah pada awal Julai 2006.

Tuduhan genosid berkaitan dengan pembunuhan minoriti Vietnam dan Cam di Kemboja, yang mana berpuluh ribu orang dianggarkan telah dibunuh.

Hakim penyiasat telah dikemukakan nama empat suspek yang dituduh melakukan genosid pada 18 Julai 2007.

• Nuon Chea, bekas perdana menteri, didakwa atas tuduhan genosid, jenayah perang, dan jenayah terhadap kemanusiaan pada 15 September 2010. Perbicaraannya bermula pada 27 Jun 2011 dan berakhir pada 7 Ogos 2014, dengan hukuman penjara seumur hidup atas jenayah terhadap kemanusiaan.
• Khieu Samphan, bekas ketua negara, didakwa atas tuduhan genosid, jenayah perang, dan jenayah terhadap kemanusiaan pada 15 September 2010. Perbicaraannya bermula pada 27 Jun 2011. dan juga berakhir pada 7 Ogos 2014, dengan hukuman penjara seumur hidup atas jenayah terhadap kemanusiaan.
• Ieng Sary, bekas menteri luar negeri, dituduh atas tuduhan genosid, jenayah perang, dan jenayah terhadap kemanusiaan pada 15 September 2010. Perbicaraannya bermula pada 27 Jun 2011 dan berakhir dengan kematiannya pada 14 Mac 2013. Beliau tidak pernah disabit bersalah.
• Ieng Thirith, bekas menteri bagi hal ehwal sosial dan isteri Ieng Sary, dituduh atas tuduhan genosid, jenayah perang, dan jenayah terhadap kemanusiaan pada 15 September 2010. Prosiding terhadapnya ditangguhkan menunggu penilaian kesihatan. Pada September 2012, beliau dibebaskan dari penjara kerana penyakit Alzheimer yang sudah lanjut; beliau meninggal pada 22 Ogos 2015 pada usia 83 tahun akibat komplikasi penyakit tersebut.

Oleh Mahkamah Jenayah Antarabangsa

Sejak tahun 2002, Mahkamah Jenayah Antarabangsa boleh mengekalkan bidang kuasanya jika mahkamah negara tidak mahu atau tidak mampu menyiasat atau mendakwa genosid, menjadikannya "mahkamah terakhir," dengan meninggalkan tanggungjawab utama untuk menyiasat individu-individu yang dituduh kepada negara-negara individu. Disebabkan oleh kemelut Amerika Syarikat dengan ICC, Amerika Syarikat lebih suka terus menggunakan tribunal antarabangsa yang dikhususkan untuk penyiasatan dan pendakwaan sebegini.

Darfur, Sudan

Rencana utama: Konflik Darfur

Seorang ibu bersama bayinya yang sakit di kem IDP Abu Shouk di Utara Darfur

Terdapat banyak perdebatan jika situasi di Darfur dikategorikan sebagai genosid. Konflik berterusan di Darfur, Sudan, yang bermula pada tahun 2003, diisytiharkan sebagai "genosid" oleh Setiausaha Negara Amerika Syarikat Colin Powell pada 9 September 2004 dalam keterangan kepada Jawatankuasa Hubungan Luar Negeri Senat Amerika Syarikat. Walaupun begitu, tiada lagi ahli tetap Majlis Keselamatan PBB yang mengulanginya. Malah, pada Januari 2005, Suruhanjaya Siasatan Antarabangsa mengenai Darfur, yang diberi kuasa oleh Resolusi 1564 Majlis Keselamatan PBB tahun 2004, mengeluarkan laporan kepada Setiausaha Agung yang menyatakan "Kerajaan Sudan tidak melaksanakan dasar genosid." Begitupun, Suruhanjaya memberi amaran bahawa "Kesimpulan bahawa tiada dasar genosid dilaksanakan di Darfur oleh pihak berkuasa Kerajaan, sama ada secara langsung atau melalui kumpulan militan di bawah kawalan mereka, tidak seharusnya dianggap mengurangkan keberatan jenayah yang dilakukan di kawasan tersebut. Kesalahan antarabangsa seperti jenayah terhadap kemanusiaan dan jenayah perang yang telah dilakukan di Darfur mungkin sama serius dan sama keji dengan genosid."

Pada Mac 2005, Majlis Keselamatan secara rasmi merujuk situasi di Darfur kepada Pendakwa Mahkamah Jenayah Antarabangsa, dengan mengambil kira laporan Suruhanjaya tetapi tanpa menyebut apa-apa jenayah khusus. Dua ahli tetap Majlis Keselamatan, iaitu Amerika Syarikat dan Republik Rakyat China, memberikan undian berkecuali untuk resolusi rujukan tersebut. Setakat laporan keempatnya kepada Majlis Keselamatan, Pendakwa mendapati "alasan yang munasabah untuk percaya bahawa individu yang dikenal pasti [dalam Resolusi Majlis Keselamatan PBB 1593] telah melakukan jenayah terhadap kemanusiaan dan jenayah perang," tetapi tidak mendapati bukti yang mencukupi untuk mendakwa genosid.

Pada April 2007, Hakim-hakim ICC mengeluarkan waran tangkapan terhadap bekas Menteri Dalam Negeri, Ahmad Harun, dan ketua Janjaweed Militia, Ali Kushayb, atas jenayah terhadap kemanusiaan dan jenayah perang.

Pada 14 Julai 2008, pihak pendakwa ICC memfailkan Presiden Sudan, Omar al-Bashir, dengan sepuluh tuduhan jenayah perang: tiga tuduhan genosid, lima tuduhan jenayah terhadap kemanusiaan dan dua tuduhan pembunuhan. Pihak pendakwa ICC mendakwa bahawa al-Bashir "mendalangi dan melaksanakan rancangan untuk memusnahkan sebahagian besar" tiga kumpulan etnik di Darfur kerana keturunan etnik mereka.

Pada 4 Mac 2009, ICC mengeluarkan waran tangkapan terhadap Omar al-Bashir, Presiden Sudan kerana Mahkamah Prabicara I ICC menyimpulkan bahawa jawatannya sebagai ketua negara tidak memberikannya kekebalan terhadap pendakwaan di ICC. Waran tersebut adalah untuk jenayah perang dan jenayah terhadap kemanusiaan. Ia tidak termasuk jenayah genosid kerana majoriti Dewan Perundangan tidak mendapati bahawa pendakwa telah menyediakan bukti yang mencukupi untuk memasukkan tuduhan sedemikian. Kemudian, keputusan ini diubah oleh Panel Rayuan dan selepas mengeluarkan keputusan kedua, tuduhan terhadap Omar al-Bashir termasuk tiga tuduhan genosid.

Contoh-contoh

Tawanan Soviet telanjang yang ditahan oleh Nazi di kem tahanan Mauthausen. Saintis politik Adam Jones menulis: "[P]embunuhan sekurang-kurangnya 3.3 juta tahanan perang Soviet itu merupakan salah satu genosid moden yang paling kurang diketahui; masih tiada buku penuh dalam bahasa Inggeris mengenai perkara ini."

Konsep genosid boleh digunakan untuk peristiwa bersejarah silam. Mukadimah CPPCG menyatakan bahawa "pada semua zaman dalam sejarah, genosid telah menyebabkan kerugian besar kepada umat manusia." Cubaan golongan revisionis yang mentafsir semula sejarah untuk mencabar atau mengesahkan dakwaan genosid adalah haram di beberapa negara. Beberapa negara Eropah mengharamkan menafikan Holokus dan menafikan genosid Armenia, manakala di Turki memanggil genosid Armenia, genosid Yunani, dan Sayfo, dan kepada tempoh kebuluran teruk semasa Kebuluran Besar Gunung Lubnan yang melibatkan kaum Maron, sebagai genosid boleh didakwa di bawah Perkara 301.

Sejarawan William Rubinstein berhujah bahawa asal usul genosid abad ke-20 boleh dikesan semula kepada keruntuhan struktur elit dan cara memerintah normal di sesetengah bahagian Eropah selepas Perang Dunia I, bahawa:

"Zaman Totalitarianisme" merangkumi hampir semua contoh genosid yang terkenal dalam sejarah moden, di atas sekali Holokus Yahudi, tetapi juga merangkumi pembunuhan besar-besaran dan penyingkiran oleh dunia Komunis, pembunuhan besar-besaran lain yang dilakukan oleh Jerman Nazi dan sekutu-sekutunya, dan juga genosid Armenia pada tahun 1915. Semua pembunuhan ini, seperti yang dinyatakan di sini, mempunyai asal usul yang sama, iaitu keruntuhan struktur elit dan cara memerintah normal di sebahagian besar Eropah tengah, timur dan selatan akibat Perang Dunia Pertama, tanpa yang mana tentulah tidak akan wujudnya Komunisme atau Fasisme kecuali dalam fikiran penghasut yang tidak dikenali dan orang gila.

Menurut Esther Brito, cara negara-negara melakukan genosid telah berubah dalam abad ke-21, dan kempen-kempen genosid telah mencuba untuk memintas sistem antarabangsa yang direka untuk mencegah, mengurangkan, dan mendakwa genosid dengan menyesuaikan tempoh, keamatan, dan metodologi genosid. Brito menyatakan bahawa genosid moden sering berlaku dalam tempoh masa yang jauh lebih panjang daripada genosid tradisional—mengambil masa bertahun-tahun atau dekad—dan daripada kaedah tradisional seperti pukulan dan hukuman gantung, taktik yang kurang membawa maut secara langsung digunakan tetapi dengan kesan yang sama. Brito menggambarkan penderitaan kontemporari orang Rohingya dan Uyghur sebagai contoh genosid jenis baru ini. Penganiayaan orang Papua Barat di Indonesia juga telah digambarkan sebagai genosid dalam bentuk perlahan.

Peringkat, faktor risiko, dan pencegahan

Rencana utama: Sepuluh peringkat genosid

Jenayah pembasmian kaum tidak mungkin dilakukan pada peringkat individu. Sehubungan itu, jenayah ini sebenarnya ialah satu fenomena sosial yang kompleks, yang hanya akan berlaku selepas masyarakat berkenaan melalui beberapa perkembangan dalam masyarakat.

Kajian mengenai faktor-faktor risiko dan pencegahan genosid telah berlangsung sebelum Persidangan Antarabangsa Holokus dan Genosid pada tahun 1982 di mana pelbagai kertas kerja mengenai subjek tersebut dibentangkan. Pada tahun 1996, Gregory Stanton—presiden pertubuhan pemerhatian dan pengkajian mengenai genosid iaitu Genocide Watch—memberi satu taklimat mengenai "8 Tahap Pembasmian Kaum" kepada Jabatan Negara Amerika Syarikat. Dalam taklimat tersebut, beliau menghujah bahawa genosid itu terbentuk dalam lapan peringkat "boleh dijangka tetapi bukan mustahil untuk dielakkan".

Kertas kerja oleh Stanton telah dibentangkan kepada Jabatan Negara, tidak lama selepas Genosid Rwanda, dan sebahagian besar analisisnya adalah berdasarkan mengapa genosid tersebut berlaku. Langkah-langkah pencegahan yang dicadangkan, mengambil kira audiens sasaran asal kertas kerja itu, ialah tindakan yang Amerika Syarikat boleh laksanakan secara langsung atau tidak langsung dengan menggunakan pengaruhnya terhadap kerajaan-kerajaan lain. Beliau menambahkan dua lagi kategori pada tahun 2012, iaitu diskriminasi dan penganiayaan.

Peringkat	Ciri-ciri	Pencegahan
1. Pengelasan	Anggota masyarakat dibeza-bezakan menurut kriteria tertentu sehingga wujudnya pengucapan "kita dan mereka" di dalam masyarakat berkenaan.	Masalah ini dapat diselesaikan dengan memupuk semangat kekitaan di dalam masyarakat.
2. Pelabelan	Sesuatu golongan dalam masyarakat tertentu mula diberi label ataupun simbol tertentu, khususnya simbol yang membawa konotasi buruk.	Pemberian label terhadap golongan tertentu harus diharamkan.
3. Diskriminasi	"Undang-undang atau pengaruh budaya mengecualikan sesetengah kelompok daripada hak awam penuh: undang-undang pengasingan atau aparteid, penafian hak mengundi".	"Luluskan dan kuatkuasakan undang-undang yang melarang diskriminasi. Berikan kerakyatan penuh dan hak mengundi untuk semua kelompok."
4. Penafimanusiaan	Sekelompok manusia mula dianggap dan dirasai sebagai entiti bukan manusia oleh suatu kelompok yang lain.	Propaganda kebencian terhadap kaum tertentu harus dihentikan secara serta-merta.
5. Pengaturan	Jenayah pembasmian kaum sentiasanya dilakukan secara teratur, khususnya organisasi yang bersenjata.	Untuk melawan perkembangan ini, penubuhan dan penyertaan organisasi ekstrem ini harus diharamkan dengan serta-merta.
6. Polarisasi	Masyarakat mula berpecah kepada golongan yang bermusuhan	Langkah kepolisan harus diambil.
7. Persediaan	Sasaran serangan mula dikenal pasti berdasarkan identiti kaum, budaya, agama dan lain-lain lagi.	Pembasmian hampir berlaku, dan amaran harus dibunyikan.
8. Penganiayaaan	"Pencabutan hak milik kelompok, pemindahan paksa, ghetto, kem tahanan".	"Bantuan terus kepada kelompok mangsa, sekatan terhadap penganiaya, mengerah bantuan kemanusiaan atau campur tangan, perlindungan kepada pelarian."
9. Pembasmian	Serangan dimulakan. Bagi pihak penyerang, mereka tidak merasai tindakan mereka berdosa kerana mereka menganggap mangsa sebagai entiti bukan manusia, ataupun manusia yang tidak memiliki sifat kemanusiaan secara sempurna.	Pada peringkat ini, tindakan militer harus diambil dan satu kawasan terlindung harus disediakan untuk para pelarian.
10. Penafian	Penjenayah menafikan jenayah mereka.	Penjenayah diadili di mahkamah dan hukuman yang setimpal dilaksanakan.

Beberapa penulis lain telah memberi tumpuan kepada keadaan struktural yang membawa kepada genosid dan proses psikologi dan sosial yang berkembang ke arah genosid. Ervin Staub menunjukkan bahawa kemerosotan ekonomi dan kebingungan dan ketidakteraturan politik ialah titik permulaan diskriminasi dan keganasan meningkat, seperti dalam banyak kes genosid dan pembunuhan beramai-ramai. Ini kemudian membawa kepada satu kelompok dan ideologi dijadikan kambing hitam yang menjadikannya sebagai musuh. Apabila kelompok itu sudah lama menjadi mangsa, mengalami keganasan oleh kelompok pelaku dan menyebabkan kecederaan psikologi, ditindas budaya dan sistem politik, dan semua orang yang menyaksikan semua ini berlaku—yang di dalam dan yang di luar kelompok—semua keganasan ini berkemungkinan besar akan berkembang menjadi genosid. Konflik teruk antara kelompok yang berbeza, apabila dibiarkan tidak diselesaikan dan bertukar ganas juga boleh membarah dan mengakibatkan genosid. Pada tahun 2006, Dirk Moses mengkritik bidang pengajian genosid kerana "rekodnya yang agak teruk dalam mengakhiri genosid".

Bacaan lanjut

Rencana

• (dalam bahasa Sepanyol) Aizenstatd, Najman Alexander. "Origen y Evolución del Concepto de Genocidio". Vol. 25 Revista de Derecho de la Universidad Francisco Marroquín 11 (2007). ISSN 1562-2576 [1]
• (dalam bahasa Sepanyol) Marco, Jorge. "Genocidio y Genocide Studies: Definiciones y debates", en: Aróstegui, Julio, Marco, Jorge y Gómez Bravo, Gutmaro (coord.): "De Genocidios, Holocaustos, Exterminios...", Hispania Nova, 10 (2012). Véase [2]
• Krain, M. (1997). "State-Sponsored Mass Murder: A Study of the Onset and Severity of Genocides and Politicides." Journal of Conflict Resolution 41(3): 331–360.

Buku

• Andreopoulos, George J., penyunting (1994). Genocide: Conceptual and Historical Dimensions. University of Pennsylvania Press. ISBN 978-0-8122-3249-3.
• Bloxham, Donald; Moses, A. Dirk, penyunting (2013). The Oxford Handbook of Genocide Studies. Interdisciplinary Contributions about Past & Present Genocides (ed. Kedua). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-967791-7.
• Chalk, Frank; Jonassohn, Kurt (1990). The History and Sociology of Genocide: Analyses and Case Studies. Yale University Press. ISBN 978-0-300-04446-1.
• Charny, Israel W. (1999). Encyclopedia of Genocide. ABC-Clio Inc. ISBN 978-0-87436-928-1.
• Conversi, Daniele (2005). "Genocide, ethnic cleansing, and nationalism". Dalam Delanty, Gerard; Kumar, Krishan (penyunting). Handbook of Nations and Nationalism. 1. London: SAGE Publications. m/s. 319–333. ISBN 978-1-4129-0101-7.
• Gellately, Robert; Kiernan, Ben (July 2003). The Specter of Genocide: Mass Murder in Historical Perspective. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-52750-7.
• Harff, Barbara (August 2003). Early Warning of Communal Conflict and Genocide: Linking Empirical Research to International Responses. Westview Press. ISBN 978-0-8133-9840-2.
• Horowitz, Irving (2001). Taking Lives: Genocide and State Power (ed. 5th). Transaction Publishers. ISBN 978-0-7658-0094-7.
• Horvitz, Leslie Alan; Catherwood, Christopher (2011). Encyclopedia of War Crimes & Genocide. 2 (ed. Revised). New York: Facts on File. ISBN 978-0-8160-8083-0.
• Jonassohn, Kurt; Björnson, Karin (1998). Genocide and Gross Human Rights Violations. Transaction Publishers. ISBN 978-1-56000-314-4.
• Jones, Adam (2010). Genocide: A Comprehensive Introduction. Routledge. ISBN 978-0-415-48619-4.
• Kiernan, Ben (2007). Blood and Soil: A World History of Genocide and Extermination from Sparta to Darfur. Yale University Press. ISBN 978-0-300-10098-3.
• Laban, Alexander (2002). Genocide: An Anthropological Reader. Blackwell Publishing. ISBN 978-0-631-22355-9.
• Levene, Mark (2005). Genocide in the Age of the Nation State. New York: Palgrave Macmillan.
• Lewy, Guenter (2012). Essays on Genocide and Humanitarian Intervention. University of Utah Press. ISBN 978-1-60781-168-8.
• Rosenfeld, Gavriel D. (1999). "The Politics of Uniqueness: Reflections on the Recent Polemical Turn in Holocaust and Genocide Scholarship". Holocaust and Genocide Studies. 13 (1): 28–61. doi:10.1093/hgs/13.1.28.
• Rotberg, Robert I.; Weiss, Thomas G. (1996). From Massacres to Genocide: The Media, Public Policy, and Humanitarian Crises. Brookings Institution Press. ISBN 978-0-8157-7590-4.
• Rosenbaum, Alan S. (2018). Is the Holocaust unique?: perspectives on comparative genocide. Routledge.
• Rummel, R.J. (1994). Death by Government: Genocide and Mass Murder in the Twentieth Century. Transaction Publishers. ISBN 978-1-56000-927-6.
• Sagall, Sabby (2013). Final Solutions: Human Nature, Capitalism and Genocide. Pluto Press. m/s. 309. ISBN 978-0-7453-2653-5.
• Sands, Philippe (2016). East West Street: on the origins of "Genocide" and "Crimes Against Humanity". New York: Alfred A. Knopf. ISBN 978-0-385-35071-6.
• Schabas, William A. (2009). Genocide in International Law: The Crime of Crimes (ed. 2). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-71900-1.
• Schabas, William A. (2016). Cambridge Companion to International Criminal Law. Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-05233-8.
• Schmid, A. P. (1991). Repression, State Terrorism, and Genocide: Conceptual Clarifications. State Organized Terror: The Case of Violent Internal Repression. P. T. Bushnell. Boulder, Colorado, USA: Westview Press. 312 p.Templat:ISBN?
• Shaw, Martin (2007). What is Genocide?. Cambridge: Polity Press. ISBN 978-0-7456-3182-0.
• Overcoming Evil: Genocide, violent conflict and terrorism. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-538204-4
• Totten, Samuel; Parsons, William S.; Charny, Israel W. (2008). Century of Genocide: Critical Essays and Eyewitness Accounts (ed. 3rd). Routledge. ISBN 978-0-415-99085-1.
• Valentino, Benjamin A. (2004). Final Solutions: Mass Killing and Genocide in the 20th Century. Cornell University Press. ISBN 978-0-8014-3965-0.
• Weitz, Eric D. (2003). A Century of Genocide: Utopias of Race and Nation. Princeton University Press. m/s. 360. ISBN 978-0-691-12271-7.

Pautan luar

Dokumen

• "Voices of the Holocaust". British Library.
• "Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide (1948) – full text" [Konvensyen mengenai Pencegahan dan Hukuman Jenayah Genosid (1948) – teks penuh]. Genocide Convention (dalam bahasa Inggeris).
• "Whitaker Report".
• Stanton, Gregory H. "8 Stages of Genocide" (PDF). Diarkibkan (PDF) daripada yang asal pada 19 November 2021.

Institut penyelidikan, kumpulan advokasi dan organisasi lain

• "Institute for the Study of Genocide".
• "International Association of Genocide Scholars".
• "International Network of Genocide Scholars (INoGS)".
• "United to End Genocide". Diarkibkan daripada yang asal pada 7 Mei 2021. Dicapai pada 3 Mac 2017. penggabungan Gabungan Selamatkan Darfur dan Rangkaian Campur Tangan Genosid
• "Simon-Skjodt Center for the Prevention of Genocide". United States Holocaust Memorial Museum.
• "Auschwitz Institute for Peace and Reconciliation".
• "Holocaust and Genocide Studies". Amsterdam, the Netherlands. 17 Jun 2019.
• "Center for Holocaust and Genocide Studies". University of Minnesota.
• "Genocide Studies Program". Yale University.
• "Montreal Institute for Genocide Studies". Concordia University.
• "Minorities at Risk Project". University of Maryland.
• "Budapest Centre for Mass Atrocities Prevention".