Pergi ke kandungan

Senarai khalifah

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Khalīfah
خَليفة
GelaranAmir al-Mu'minin
Kediamanal-Madīnah al-Munawwarah (Medina)
al-Kūfah (Kufa)
Dimashq (Damsyik)
Baġdād (Baghdad)
Qāhirah (Kaherah)
Qustantiniyye (Istanbul)
PeloporMuhammad sebagai Rasul Islam
Dibentuk8 Jun 632
Pemegang pertamaAbū Bakr as-Șiddīq
Pemegang akhirAbdülmecid II
Dimansuhkan3 Mac 1924
sunting · sunting di Wikidata
Lihat pendokumenan templat ini
Lihat pendokumenan templat ini

Berikut adalah sebuah senarai orang yang memegang jawatan sebagai khalifah, pemimpin tertinggi agama dan politik dalam negara Islam yang dikenali sebagai khilafah, dan gelaran bagi pemimpin Ummah Islam, sebagai pewaris bagi Muhammad. Tahun dinyatakan berdasarkan Era Biasa.

Sejarah gelaran

[sunting | sunting sumber]

Di sebabkan Fitnah Pertama yang mana menjadi penyebab penganut Islam berpecah kepada Islam Sunni dan Syiah, pewaris Muhammad menjadi perbalahan dalam Islam.

Hanya dua orang khalifah yang diakui oleh kedua-dua pengikut Islam Sunni dan Syiah utama iaitu Ali ibn Abi Talib dan Hasan ibn Ali, dianggap sebagai khalifah ke-4 dan ke-5 atau dua yang pertama (oleh Syiah). Walau bagaimanapun, mazhab Syiah tertua iaitu mazhab Zaidiyyah mengakui kekhalifahan dua orang khalifah pertama iaitu Abu Bakar as-Siddiq dan Umar ibn al Khattab.

Hadis Dua Belas Pewaris menyatakan bahawa Nabi Muhammad bersabda hanya terdapat dua belas khalifah, kesemua mereka daripada bani Quraysh dan akan terdapat penyamar khalifah yang harus diperhati, dan setelah selepas khalifah yang ke-12, Bumi akan tenggelam.

Dalam Sunni Islam, terdapat khalifah "perpaduan" yang diakui seluruh dunia bermula pada kurun ke-7 sehingga kurun ke-13 penjarahan Mongol ke atas Baghdad, satu zaman yang dikenali sebagai Zaman Emas Islam. Selepas kematian Al-Musta'sim, khalifah Abbasiyyah terakhir di Baghdad pada tahun 1258, tiada khalifah yang diakui dunia sehingga tahun 1517, apabila seorang sultan Uthmaniyah Selim I memujuk Al-Mutawakkil III untuk secara rasminya menyerahkan gelaran khalifah selepas Uthmaniyyah mengalahkan Kesultanan Mamluk.

Selepas itu, para sultan Uthmaniyah juga membawa gelaran khalifah sehingga pengistiharan Abdülmecid II sebagai "khalifah pada adat-istiadat" (1922–1924).

Sejak tahun 1924, sekali lagi tiada khalifah yang diakui oleh penganut Sunni Islam.

Khilafah perpaduan

[sunting | sunting sumber]

Khalifah ar-Rashid (8 Jun 632 – 29 Januari 661)

[sunting | sunting sumber]
Tempoh Khalifah Kaligrafi Hubungan dengan Muhammad Ibubapa Kerabat Nota
8 Jun 632 – 22 Ogos 634 Abū Bakr
(أبو بكر)
'Abdullah
Șaḥābī
Aṣ-Ṣiddīq
Bapa kepada Aisha, isteri Nabi Muhammad Banu Taim
  • Biasanya dikenali sebagai Aṣ-Ṣiddīq (Arab: الصديق, "Yang Membenarkan")
  • Memerintah sehingga kematian beliau
23 Ogos 634 – 3 November 644 'Umar ibn al-Khattab
(عمر بن الخطاب)
Șaḥābī
Al-Farooq
Amir al-Mu'minin
Bapa kepada Hafsa, isteri Nabi Muhammad Banu Adi
  • Juga dikenali sebagai Al-Farooq ("orang yang membezakan yang benar dan yang salah")
  • Dibunuh oleh seorang Parsi sebagai tindak balas ke atas penaklukan Muslim ke atas Parsi
11 November 644 – 20 Jun 656 'Uthman ibn 'Affan
(عثمان بن عفان)
Șaḥābī
Dhun Nurayn
Amir al-Mu'minin
Suami kepada anak perempuan Nabi Muhammad, Ruqayya dan kemudian Umm Kulthum Bani Ummayyah
  • Juga dikenali sebagai Dhun-Nurayn (Pemilik Dua Cahaya) kerana mengahwini dua anak perempuan Nabi Muhammad
  • Dibunuh semasa akhir kepungan ke atas rumah beliau
20 Jun 656 – 29 Januari 661 'Ali ibn Abi-Talib
(علي بن أبي طالب)
Șaḥābī
Amir al-Mu'minin
Banu Hashim
  • Juga dikenali sebagai Iman Syiah pertama
  • Dibunuh semasa solat Subuh di Kufah

Khalifah Hasan ibn Ali (661)

[sunting | sunting sumber]
Tempoh Khalifah Kaligrafi Hubungan dengan Muhammad atau khalifah sebelumnya Ibubapa Kerabat Nota
661 (enam atau tujuh bulan) Ḥasan ibn ʿAli
(الحسن بن علي)

Ahl al-Bayt
Amir al-Mu'minin
Grandson of Muhammad. Son of 'Ali ibn Abi-Talib Banu Hashim
  • Menyerahkan jawatan selepas 6/7 bulan kepada Mu'awiyah

Khalifah Umayyah (661 – 6 Ogos 750)

[sunting | sunting sumber]
Tempoh Khalifah Hubungan dengan Muhammad atau khalifah sebelumnya Ibubapa Nota
661 – 29 April atau 1 Mei 680 Mu'awiyah I
(معاوية)
Șaḥābī
Amir al-Mu'minin
Saudara tiri kepada isteri Nabi Muhammad, Ramla bint Abu Sufyan
  • Bekerja sebagai jurutulis semasa zaman Nabi Muhammad dan menjadi gabenor Syria semasa pemerintahan 'Umar sehingga menerima bai'ah sebagai khalifah
  • Muawiyah secara rasminya mengubah sistem pemilihan khalifah dari monarki undian oleh shura kepada monarki warisan
680 – 11 November 683 Yazid I
(زيد)
Amir al-Mu'minin
Anak lelaki kepada Mu'awiyah I
November 683 – 684 Mu'awiyah II
(معاوية الثاني)
Amir al-Mu'minin
Anak lelaki kepada Yazid I
  • Khalifah Ummayad terakhir dari jurai Sufyan
  • Melepaskan kuasa tanpa anak
684 – 7 Mei 685 Marwan I
(مروان بن الحکم)
Șaḥābī
Amir al-Mu'minin
Sepupu kepada 'Uthman ibn 'Affan
  • Perlantikan Marwan mengubah jurai keturunan dinasti Umayyad daripada keturunan Abu Sufyan ("Sufyan") kepada Hakam ("Marwan"), kedua-dua mereka merupakan cucu kepada Umayya (yang nama dinasti Umayyad mendapat namanya)
685 – 8 Oktober 705 'Abd al-Malik ibn Marwan
(عبد الملك بن مروان)
Amir al-Mu'minin
Anak lelaki kepada Marwan I
  • Marwan I, Khalifah Ummayad
  • 'Aisha bint Muawiya ibn Al-Mughira
Oktober 705 – 23 Februari 715 Al-Walid I
(الوليد الأول)
Amir al-Mu'minin
Anak lelaki kepada 'Abd al-Malik ibn Marwan
Februari 715 – 22 September 717 Sulayman ibn 'Abd al-Malik
(سلیمان بن عبدالملک)
Amir al-Mu'minin
Anak lelaki kepada Abd al-Malik dan adik lelaki kepada Al-Walid I
September 717 – Februari 720 'Umar ibn 'Abd al-'Aziz
(عمر بن عبد العزيز)
Amir al-Mu'minin
  • Cucu kepada Marwan I
  • Sepupu kepada Al-Walid I dan Sulayman ibn 'Abd al-Malik
  • Cicit kepada 'Umar ibn al-Khattab dari jurai sebelah perempuan
10 Februari 720 – 26 Januari 724 Yazid II
(يزيد الثاني)
Amir al-Mu'minin
Anak lelaki kepada 'Abd al-Malik ibn Marwan
26 Januari 724 – 6 Februari 743 Hisham ibn 'Abd al-Malik
(هشام بن عبد الملك)
Amir al-Mu'minin
Anak lelaki kepada 'Abd al-Malik ibn Marwan
6 Februari 743 – 17 April 744 Al-Walid II
(الوليد الثاني)
Amir al-Mu'minin
  • Anak lelaki kepada Yazid II
  • Anak saudara kepada Hisham ibn 'Abd al-Malik
April 15 - 3 atau 4 Oktober, 744 Yazid III
(يزيد الثالث)
Amir al-Mu'minin
Anak lelaki kepada Al-Walid II
744 (beberapa minggu) Ibrahim ibn al-Walid
(ابراهيم ابن الوليد)
Amir al-Mu'minin
Anak lelaki kepada Al-Walid II
744 – 6 Ogos 750 Marwan II
(مروان بن محمد)
Amir al-Mu'minin
Cucu kepada Marwan I

Khalifah Abbasiyyah (750–1258 and 1261–1517)

[sunting | sunting sumber]

Khalifah di Baghdad (25 Januari 750 – 20 Februari 1258)

[sunting | sunting sumber]

(Tidak diterima di wilayah yang diperintah oleh Khilafah Umayyad di Semenanjung Iberia, Fatimiyyah dan Almohad di sebahagian Afrika Utara).[1][2]

Tempoh Nama gelaran Nama peribadi Ibubapa Nota
750 – 10 Jun 754 As-Sāffaḥ 'Abdullah Abul-'Abbās
10 Jun 754 – 775 Al-Mansur Abu Ja'far 'Abdullah
775 – 4 Ogos 785 Al-Mahdi Abu 'Abdallah Muhammad
Ogos 785 – 14 September 786 Al-Hadi Abu Muhammad Musa
14 September 786 – 24 Mac 809 Harun ar-Rashid
Mac 809 – 24/25 September 813 Al-Amin Muhammad
September 813 – 9 Ogos 833 Al-Ma'mun Abu Jaʿfar 'Abdullah
9 Ogos 833 – 5 Januari 842 Al-Mu'tasim Abū Ishaq Muhammad
5 Januari 842 – 10 Ogos 847 Al-Wathiq Abu Ja'far Harun
10 Ogos 847 – 11 Disember 861 Al-Mutawakkil Ja'far
861 – 7 atau 8 Jun 862 Al-Muntasir Abu Ja'far Muhammad
862 – 866 Al-Musta'in Ahmad
  • Muhammad, anak lelaki kepada Al-Mu'tasim, Khalifah Abbasiyyah
866 – 869 Al-Mu'tazz
869 – 21 Jun 870 Al-Muhtadi
  • Al-Wathiq, Khalifah Abbasiyyah
  • Isteri berketurunan Greek
21 Jun 870 – 15 Oktober 892 Al-Mu'tamid
Oktober 892 – 5 April 902 Al-Mu'tadid Abu'l-'Abbas Ahmad
5 April 902 – 13 Ogos 908 Al-Muktafi Abu Ahmad ʿAlî
13 Ogos 908 – 929 Al-Muqtadir Abu al-Fadl Ja'far
929 Al-Qahir Abu Mansur Muhammad
  • Pemerintahan pertama
929 – 31 Oktober 932 Al-Muqtadir
  • Pemerintahan kedua
31 Oktober 932 – 934 Al-Qahir
  • Pemerintahan kedua
934 – 23 Disember 940 Ar-Radi Abu al-'Abbas Muhammad
940 – 944 Al-Muttaqi
September 944 – Januari 946 Al-Mustakfi 'Abdullah
Januari 946 – 974 Al-Muti Abu al-Qasim al-Faḍl
974 – 991 At-Ta'i
1 November 991 – 29 November 1031 Al-Qadir
29 November 1031 – 2 April 1075 Al-Qa'im
2 April 1075 – Februari 1094 Al-Muqtadi
  • Muhammad, anak lelaki kepada Al-Qa'im, khalifah Abbasiyyah
  • Urjuman, isteri berketurunan Armenia
Februari 1094 – 6 Ogos 1118 Al-Mustazhir
6 Ogos 1118 – 29 Ogos 1135 Al-Mustarshid
29 Ogos 1135 – 1136 Ar-Rashid
1136 – 12 Mac 1160 Al-Muqtafi
12 Mac 1160 – 20 Disember 1170 Al-Mustanjid
20 Disember 1170 – 30 Mac 1180 Al-Mustadi
2 Mac 1180 – 4 Oktober 1225 An-Nasir
5 Oktober 1225 – 11 Julai1226 Az-Zahir
11 Julai 1226 – 2 Disember 1242 Al-Mustansir
2 Disember 1242 – 20 Februari 1258 Al-Musta'sim
  • Khalifah Abbasiyyah terakhir di Baghdad
20 Februari 1258 – 13 Jun 1261 Interregnum

Semasa akhir zaman pemerinatahn Abbasiyyah, pemerintah Muslim mula menggunakan gelaran lain seperti Sultan.

Khalifah di Kaherah (13 Jun 1261 – 22 Januari 1517)

[sunting | sunting sumber]

Khilafah Abbasiyyah Kaherah hanya gelaran untuk upacara adat-istiadat semata-mata di bawah naungan Kesultanan Mamluk yang wujud selepas kejatuhan dinasti Ayyubiyyah.[3][4]

Tempoh Nama gelaran Nama sebenar Ibubapa Nota
13 Jun 1261 – 28 November 1261 Al-Mustansir II Abu al-Qasim Ahmad
  • Diangkat menjadi khalifah di Kaherah, Mesir oleh Sultan Mamluk pada tahun 1261
  • Gelaran khalifah juga dituntut oleh Al Hakim I yang diangkat sebagai khalifah oleh pemerintah Aleppo
16 November 1262 – 19 Januari 1302 Al-Hakim I Abu 'Abdullah Muhammad
  • Diangkat menjadi khalifah oleh pemerintah Aleppo pada 1261
  • Diistiharkan sebagai khalifah oleh Sultan Mamluk selepas kematian Al-Mustansir II
20 Januari 1302 – Februari 1340 Al-Mustakfi I Abu ar-Rabi' Sulaiman
Februari 1340 – 17 Jun 1341 Al-Wathiq I Abu Ishaq Ibrahim
1341 – 1352 Al-Hakim II Abu al-'Abbas Ahmad
1352 – 1362 Al-Mu'tadid I Abu Bakr
1362 – 1377 Al-Mutawakkil I Abu 'Abdillah Muhammad
  • Pemerintahan pertama
1377 Al-Mus'tasim Abu Yahya Zakariya
  • Pemerintahan pertama
1377 – 1383 Al-Mutawakkil I
  • Pemerintahan kedua
September 1383 – 13 November 1386 Al-Wathiq II 'Umar
1386 – 1389 Al-Mus'tasim
  • Pemerintahan kedua
1389 – 9 Januari 1406 Al-Mutawakkil I
  • Pemerintahan ketiga
22 Januari 1406 – 9 Mac 1414 Al-Musta'in Abu al-Fadl al-'Abbas
  • Menjadi Sultan Mesir bermula pada 7 Mei 1412 sehingga 6 November 1412
1414 – 1441 Al-Mu'tadid II Abu al-Fath Dawud
1441 – 29 Januari 1451 Al-Mustakfi II Abu ar-Rabi' Sulayman
1451 – 1455 Al-Qa'im Abu Al-Baqa Hamzah
1455 – 7 April 1479 Al-Mustanjid Abu al-Mahasin Yusuf
5 April 1479 – 27 September 1497 Al-Mutawakkil II Abu al-'Izz 'Abdul 'Aziz
1497 – 1508 Al-Mustamsik Abu as-Sabr
  • Pemerintahan pertama
1508 – 1516 Al-Mutawakkil III Muhammad
  • PEmerintahan pertama
1516 – 1517 Al-Mustamsik
  • Pemerintahan kedua
1517 Al-Mutawakkil III

Khalifah Uthmaniyyah (1517 – 3 Mac 1924)

[sunting | sunting sumber]

Asalnya, ketua dinasti Uthmaniyyah hanya memegang gelaran Sultan, tetapi kemudian mula mengumpul gelaran daripada rakyatnya.[5][6] Murad I (memerintah pada 1362–1389) adalah pemerintah Uthmaniyah pertama yang memegang gelaran Khalifah; menuntut gelaran selepas menawan Edirne.[7]

Tempoh Khalifah Portret Tughra Ibubapa Nota
1517 – 21 September 1520 Selim I Tughra Selim I
  • Memerintah sehingga kematian beliau.[8]
30 September 1520 – 6 atau 7 September 1566 Suleiman I Tughra Suleiman I
  • Memerintah sehingga kematian beliau.[9]
29 September 1566 – 21 Disember 1574 Selim II Tughra Selim II
  • Memerintah sehingga kematian beliau.[10]
22 Disember 1574 – 16 Januari 1595 Murad III Tughra Murad III
  • Selim II
  • Nurbanu Sultan, berketurunan Venice atau Sepanyol, haseki sultan dan valide sultan
  • Memerintah sehingga kematian beliau.[11]
27 Januari 1595 – 20 or 21 Disember 1603 Mehmed III Tughra Mehmed III
  • Memerintah sehingga kematian beliau;[12]
21 Disember 1603 – 22 November 1617 Ahmed I Tughra Ahmed I
  • Memerintah sehingga kematian beliau.[13]
22 November 1617 – 26 Februari 1618 Mustafa I Tughra Mustafa I
26 Februari 1618 – 19 Mei 1622 Osman II Tughra Osman II
  • Digulingkan dalam satu rusuhan oleh Janissari pada 19 Mei 1622;
  • Dibunuh pada 20 Mei 1622 oleh Wazir Besar Kara Davud Paşa (Da'ud Pasha Hitam) dengan memampatkan buah zakar beliau.[15]
20 Mei 1622 – 10 September 1623 Mustafa I Tughra Mustafa I
10 September 1623 – 8 atau 9 Februari 1640 Murad IV Tughra Murad IV
  • Memerintah sehingga kematian beliau.[16]
9 February 1640 – 8 August 1648 Ibrahim Tughra Ibrahim
8 Ogos 1648 – 8 November 1687 Mehmed IV Tughra Mehmed IV
8 November 1687 – 22 Jun 1691 Suleiman II Tughra Suleiman II
  • Memerintah sehingga kematian beliau.[19]
22 Jun 1691 – 6 Februari 1695 Ahmed II Tughra Ahmed II
  • Memerintah sehingga kematian beliau.[20]
6 Februari 1695 – 22 Ogos 1703 Mustafa II Tughra Mustafa II
  • Mehmed IV
  • Gulnus Sultan, haseki sultan dan kemudian valide sultan
22 Ogos 1703 – 1 or 2 Oktober 1730 Ahmed III Tughra Ahmed III
  • Mehmed IV
  • Gulnus Sultan, haseki sultan dan kemudian valide sultan
2 Oktober 1730 – 13 Disember 1754 Mahmud I Tughra Mahmud I
  • Memerintah sehingga kematian beliau.[23]
13 Disember 1754 – 29 atau 30 Oktober 1757 Osman III Tughra Osman III
  • Memerintah sehingga kematian beliau.[24]
30 Oktober 1757 – 21 Januari 1774 Mustafa III Tughra Mustafa III
  • Memerintah sehingga kematian beliau.[25]
21 Januari 1774 – 6 atau 7 April 1789 Abdülhamid I Tughra Abdülhamid I
  • Memerintah sehingga kematian beliau.[26]
7 April 1789 – 29 Mei 1807 Selim III Tughra Selim III
  • Mustafa III

Mehr-î-Shâh (Mihr-î-Şâh) Vâlidā Sultân;

29 Mei 1807 – 28 Julai 1808 Mustafa IV Tughra Mustafa IV
28 Julai 1808 – 1 Julai 1839 Mahmud II Tughra Mahmud II Abdülhamid I
1 Julai 1839 – 25 Jun 1861 Abdülmecid I Tughra Abdülmecid I
25 Jun 1861 – 30 Mei 1876 Abdülaziz I Tughra Abdülaziz
  • Digulingkan oleh para menteri beliau;
  • Ditemui mati (bunuh diri atau dibunuh) lima hari kemudian.[31]
30 Mei 1876 – 31 Ogos 1876 Murad V Tughra Murad V
  • Digulingkan atas usaha beliau untuk melaksanakan pembaharuan demokratik dalam empayar;
  • Diperintah tiinggal di Istana Çırağan di mana beliau meninggal dunia pada 29 Ogos 1904.[32]
31 Ogos 1876 – 27 April 1909 Abdülhamid II Tughra Abdülhamid II
27 April 1909 – 3 Julai 1918 Mehmed V Tughra Mehmed V
4 Julai 1918 – 1 November 1922 Mehmed VI Tughra Mehmed VI
18 November 1922 – 3 Mac 1924 Abdülmecid II
[c]

Pejabat Khalifah dipindahkan ke Perhimpunan Kebangsaan Besar Turki yang mana kemudian membubarkan sistem khilafah pada 3 Mac, 1924, bagi menjaga polisi-polisi sekularisme yang mana telah diterima pakai pada tahun-tahun awal Republik Turki oleh Presiden Mustafa Kemal Atatürk. Penuntut terkini Kerabat Imperial Uthmaniyah adalah Bayezid Osman, sejak 23 September, 2009.

Selepas pembubaran sistem Khilafah, Parlimen Turki telah menubuhkan Presiden bagi Hubungan Agama sebagai pihak berkuasa agama Islam tertinggi di dalam negara.

Khalifah bukan penyatuan

[sunting | sunting sumber]

Khalifah Ibn al-Zubayr (684–692)

[sunting | sunting sumber]

Abd Allah ibn al-Zubayr mengetuai satu pemberontakan menentang khilafah Umayyah pada tahun 684 AD. Beliau mengistiharkan diri sebagai khalifah di Mekah tetapi kemudian dikalahkan dan terbunuh di sana pada tahun 692 AD selepas enam bulan dikepung oleh Jeneral Al-Hajjaj ibn Yusuf.[39]

Khalifah Ummayah di Córdoba (929–1031)

[sunting | sunting sumber]
Khilafah Córdoba (hijau), sekitar 1000.

(Tidak diterima di peringkat global; kekuasaan terhad di Sepanyol dan sebahagian Maghreb)[40][41]

Khalifah Fatimiyyah (909–1171)

[sunting | sunting sumber]
Khilafah Fatimiyyah (hijau) pada kemuncaknya, sekitar 969M.

(Khilafah Fatimiyyah tergolong dalam cabang Isma'ili dari Syiah Islam dan oleh itu tidak diakui oleh majoriti Sunni Islam, sama ada penduduk dalam wilayah mereka atau negara-negara berjiran).[42][43]

Khalifah Almohad (1145–1269)

[sunting | sunting sumber]
Dinasti Almohad (hijau) semasa kemuncaknya, sekitar 1200.

(Tidak diterima secara meluas, wilayah sebenar sebahagian daripada Afrika Utara dan Iberia)[44][45]

Pelbagai kekhilafan yang diistiharkan selepas tahun 1900

[sunting | sunting sumber]

Sejak pembubaran Empayar Uthmaniyah, tiada sistem khilafah "perpaduan" yang diakui.

Khilafah Sharif (1924)

[sunting | sunting sumber]
Peta dengan kerajaan beraja dalam warna hijau dan sempadan wilayah sekarang dalam warna merah.

Satu cubaan terakhir untuk memulihkan semula sistem khilafah yang diakui telah dilakukan oleh Hussein bin Ali, Raja Hejaz dan Sharif Mekah, pada 11 Mac 1924 sehingga 3 Oktober 1924, apabila beliau melepaskan gelaran kepada anak lelaki beliau `Ali ibn al-Husayn al-Hashimi, yang mana tidak memakai sistem dan gaya khalifah.[46] Walau bagaimanapun, tuntutan Hussein akan gelaran khalifah tidak diterima, dan pada tahun 1925 beliau telah dihalau keluar daripada Hejaz oleh tentera Ibn Saud di sebabkan tidak menyokong Shari'ah. Beliau terus menggunakan gelaran khalifah semasa hayat beliau dalam buangan sehingga kematian beliau pada tahun 1931.

Khilafah Muslim Ahmadiyya (1908–kini)

[sunting | sunting sumber]
Bendera komuniti Muslim Ahmadiyyah.

Khalīfatul Masīh (Arab: خليفة المسيح; Urdu: خلیفہ المسیح‎; bahasa Inggeris: Successor of the Messiah) atau Khalifah Islam[47] kadang kala dirujuk sebagai Khalifah merupakan pemimpin pertubuhan dan agama yang dipilih dari Komuniti Muslim Ahmadiyya di seluruh dunia dan merupakan penganti kepada Mirza Ghulam Ahmad dari Qadian yang mendakwa adalah Imam Mahdi dan Messiah dalam Islam. Khalifah dipercayai merupakan pemimpin terpilih dan dirujuk oleh Komuniti Muslim Ahmadiyya sebagai Amir al-Mu'minin (Pemimpin Yang Benar). Khalifatul Masih ke-5 dan terkini adalah Mirza Masroor Ahmad.

Selepas kematian Ghulam Ahmad, penganti beliau memimpin Komuniti Ahmadiyya daripada Qadian yang kekal menjadi ibupejabat komuniti ini sehingga tahun 1947 apabila Pakistan ditubuhkan. Selepas ini, ibupejabat dipindahkan ke Rabwah, sebuah bandar yang dibina pada sebidang tanah yang dibeli di Pakistan oleh komuniti ini pada tahun 1948. Pada tahun 1984, Ordinans XX telah diistiharkan oleh kerajaan Pakistan yang mana mendakwa Khalifatul Masih tidak boleh melakukan tigas-tugas mereka dan ini meletakan institusi ini dalam bahaya. Di sebabkan keadaan ini, Khalifatul Masih Ke-4 meninggalkan Pakistan dan berpindah ke London, England, dan memindahkan ibupejabat ke Masjid Fazl.[48]

Lihat juga

[sunting | sunting sumber]
  1. ^ Lane-Poole 2004, pp. 12–13
  2. ^ Bosworth 2004, pp. 6–7
  3. ^ Bosworth 2004, p. 7
  4. ^ Houtsma & Wensinck 1993, p. 3
  5. ^ Lane-Poole 2004, p. 195
  6. ^ Bosworth 2004, pp. 239–240
  7. ^ Lambton, Ann; Lewis, Bernard (1995). The Cambridge History of Islam: The Indian sub-continent, South-East Asia, Africa and the Muslim west. 2. Cambridge University Press. m/s. 320. ISBN 9780521223102. Dicapai pada 14 March 2015.
  8. ^ "Yavuz Sultan Selim Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  9. ^ "Kanuni Sultan Süleyman Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  10. ^ "Sultan II. Selim Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  11. ^ "Sultan III. Murad Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  12. ^ "Sultan III. Mehmed Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  13. ^ "Sultan I. Ahmed". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  14. ^ a b "Sultan I. Mustafa". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  15. ^ "Sultan II. Osman Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  16. ^ "Sultan IV. Murad Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  17. ^ "Sultan İbrahim Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  18. ^ "Sultan IV. Mehmed". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  19. ^ "Sultan II. Süleyman Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  20. ^ "Sultan II. Ahmed Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  21. ^ "Sultan II. Mustafa Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  22. ^ "Sultan III. Ahmed Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  23. ^ "Sultan I. Mahmud Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  24. ^ "Sultan III. Osman Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  25. ^ "Sultan III. Mustafa Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  26. ^ "Sultan I. Abdülhamit Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  27. ^ "Sultan III. Selim Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  28. ^ "Sultan IV. Mustafa Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  29. ^ "Sultan II. Mahmud Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  30. ^ "Sultan Abdülmecid Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  31. ^ "Sultan Abdülaziz Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  32. ^ "Sultan V. Murad Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  33. ^ "Sultan II. Abdülhamid Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  34. ^ "Sultan V. Mehmed Reşad Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  35. ^ "Sultan VI. Mehmed Vahdettin Han". Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism. Dicapai pada 2009-02-06.
  36. ^ As̜iroğlu 1992, p. 13
  37. ^ As̜iroğlu 1992, p. 17
  38. ^ As̜iroğlu 1992, p. 14
  39. ^ Dictionary of Battles and Sieges: F-O edited by Tony Jacques
  40. ^ Lane-Poole 2004, p. 21
  41. ^ Bosworth 2004, p. 11
  42. ^ Lane-Poole 2004, p. 71
  43. ^ Bosworth 2004, p. 63
  44. ^ Lane-Poole 2004, p. 47
  45. ^ Bosworth 2004, p. 39
  46. ^ Bosworth 2004, p. 118
  47. ^ http://www.caliphofislam.com
  48. ^ Khilafat, the Successorship of Prophethood – The Guided Khilafat – Khilafat-e-Ahmadiyya

Bibliografi

[sunting | sunting sumber]

Templat:Caliphs