कोल्हापूरची लढाई

दिनांक	डिसेंबर २८ १६५९
स्थान	कोल्हापूर, महाराष्ट्र, भारत
परिणती	मराठ्यांचा विजय
प्रादेशिक बदल	कोल्हापूरचा सारा प्रदेश महाराजांच्या ताब्यात
युद्धमान पक्ष
मराठा साम्राज्य	आदिलशाही
सेनापती
शिवाजी महाराज	रुस्तमजमान
सैन्यबळ
५,०००	१०,०००
बळी आणि नुकसान
२,०००	७,०००

विकिपीडियातील इतिहासविषयक लेखात पाळावयाचे लेखनसंकेत

हा ऐतिहासिक विषयाशी संदर्भातील लेख असून,विकिपीडियावरील लेखन विश्वकोशिय आणि मराठी विकिपीडिया लेखनाचे मानदंडास अनुसरून असणे अभिप्रेत आहे.*कथाकथन अथवा ललित साहित्य लेखनशैली टाळावी,ऐतिहासिक कथा कादंबर्‍यातील संदर्भ टाळावेत अथवा विशीष्टपणे नमुद करून ललित साहित्यातील उल्लेखांबद्दल वेगळा परिच्छेद बनवावा. *विकिपीडियावर इतिहास-विषयक संदर्भ देताना इतिहास संशोधनातील केवळ प्रमाण संशोधन साधनांचा उपयोग करून केलेल्या समसमिक्षीत संशोधनाचेच संदर्भांना प्राधान्य देण्याबद्दल सजग रहावे.

ऐतिहासिक परिपेक्षात एकाच (कुटूंबा/घराण्या)तील दोन पिढ्यात एकाच नावाच्या व्यक्ती असु शकतात.कृ.[[अंतर्गत विकिदुवा]] देताना, तो नेमका कोणत्या लेखात उघडतो ते तपासा;घाई आणि गल्लत टाळा.

विकिपीडियात संदर्भ कसे जोडावेत लेखाकडे चला

मूळ एतिहासिक दस्तएवज कुठे चढवावेत ते

'== पार्श्वभूमी == शिवाजी महाराजांनी अफजलखानाचा नोव्हेंबर १० १६५९ रोजी वध करून त्याच्या सेनेचा प्रचंड धुव्वा उडवला व काही दिवसातच अतिशय आक्रामक भूमिका घेउन अनेक किल्ले आपल्या अखत्यारीत घेतले. डिसेंबर १६५९ मध्ये शिवाजी महाराज कोल्हापूर नजीक पन्हाळ्यानजीक पोहोचले व याच सुमारास अदिलशाही सरदार रुस्तमजमान मिरजेपाशी पोहोचला.

लढाई

रुस्तमजमान कडे अनेक मातब्बर सरदार होते फ़ाजलखान, मलिक इत्बार, सादतखान, याकुबखान, हासन खान, संताजी घाटगे इत्यादी व त्याचे सैन्यबळही मोठे होते. शिवाजी महाराजांच्या सेनेत नेतोजी पालकर , हणमंतराव खराटे, हिरोजी इंगले, भिमाजी वाघ इत्यादी सरदार होते.

शिवाजी महाराज पन्हाळ्यावर आहेत असे कळाल्यानंतर पन्हाळ्यावर आक्रमणकरण्याच्या बेतात रुस्तमजमान होता. परंतु २८ डिसेंबरला पहाटेच अचानकपणे शिवाजी महाराजांनी रुस्तमजमानच्या सेनेवर जोरदार हल्ला चढवला. पूर्ण जोरदार हल्ला न चढवता पुढून मागून आजूबाजूने तुकड्यांनी हल्ले चढवले व आदिलशाही सेनेला नामोहरम केले. रुस्तमजमान रणांगण सोडून पळून गेला.

ब च सं मराठा साम्राज्याचा इतिहास
राज्यकर्ते	शिवाजी महाराज संभाजीराजे राजारामराजे १ ले ताराबाई शाहूराजे १ ले
पेशवे	मोरोपंत त्र्यंबक पिंगळे बाळाजी विश्वनाथ थोरले बाजीराव नानासाहेब माधवराव नारायणराव रघुनाथराव सवाई माधवराव दुसरा बाजीराव नानासाहेब
अष्टप्रधानमंडळ	शिवकालीन अष्टप्रधानमंडळ रामचंद्रपंत अमात्य रामशास्त्री प्रभुणे
प्रमुख स्त्रिया	जिजाबाई राजे सईबाई सोयराबाई येसूबाई ताराबाई अहिल्याबाई होळकर मस्तानी
सेनापती	माणकोजी दहातोंडे नेताजी पालकर हंबीरराव मोहिते प्रतापराव गुजर संताजी घोरपडे धनाजी जाधव चंद्रसेन जाधव कान्होजी आंग्रे
इतर व्यक्ती	दादोजी कोंडदेव तानाजी मालुसरे बाजी पासलकर बाजी प्रभू देशपांडे मल्हारराव_होळकर महादजी शिंदे मुरारबाजी देशपांडे मानाजी पायगुडे मायनाक भंडारी बाजी पासलकर जिवा महाला
प्रमुख मोहिमा	सुरतेची पहिली लूट
लढाया	आष्टीची लढाई कोल्हापूरची लढाई पानिपतची तिसरी लढाई पावनखिंडीतील लढाई प्रतापगडाची लढाई राक्षसभुवनची लढाई वडगावची लढाई वसईची लढाई सिंहगडाची लढाई खर्ड्याची लढाई हडपसरची लढाई पालखेडची लढाई पहिले इंग्रज-मराठा युद्ध दुसरे इंग्रज-मराठा युद्ध तिसरे इंग्रज-मराठा युद्ध मराठे-दुराणी युद्ध
प्रमुख तह	पुरंदराचा तह सालबाईचा तह वसईचा तह
शत्रुपक्ष	आदिलशाही मोगल साम्राज्य दुराणी साम्राज्य ब्रिटिश साम्राज्य पोर्तुगीज साम्राज्य हैदराबाद संस्थान म्हैसूरचे राजतंत्र
शत्रू	औरंगजेब मिर्झाराजे जयसिंह अफझलखान शाहिस्तेखान सिद्दी जौहर खवासखान
प्रमुख किल्ले	रायरेश्वर पन्हाळा अजिंक्यतारा तोरणा पुरंदर किल्ला प्रतापगड राजगड लोहगड विजयदुर्ग विशाळगड शिवनेरी सज्जनगड सिंहगड हरिश्चंद्रगड रायगड जिंजीचा किल्ला
इतर	शिवराज्याभिषेक मराठे गारदी हुजूर दफ्तर जेम्स वेल्स (चित्रकार) तंजावरचे मराठा राज्य कालरेषा
नाणे	शिवराई होन मराठ्यांच्या टांकसाळी