Нэгдмэл улс

Нэгдмэл улс нь хамгийн дээд эрх мэдэл бүхий төв засгийн газар дангаар удирддаг бүрэн эрхт улс юм. Төв засгийн газар засаг захиргааны нэгж (үндэсний нэгж) үүсгэж, татан буулгах боломжтой. Ийм нэгжүүд зөвхөн төв засгийн газраас шилжүүлэхээр сонгосон эрх мэдлийг хэрэгжүүлдэг. Хэдийгээр улс төрийн эрх мэдлийг хуулиар бүс нутгийн болон орон нутгийн засаг захиргаанд шилжүүлэх замаар шилжүүлж болох боловч төв засгийн газар эрх мэдлээ шилжүүлсэн засгийн газрын шийдвэрийг хүчингүй болгож, эрх мэдлийг нь хумих эсвэл эрх мэдлийг нь өргөтгөх боломжтой. Орчин үеийн үзэл баримтлалын хувьд нэгдмэл улс нь Францад Зуун жилийн дайны дараа үүссэн. Зуун жилийн дайн нь Францыг феодалын хаант засгаас нэгдмэл улс болгон өөрчлөх үйл явцыг хурдасгасан. Францчууд хожуу нэгдмэл улсыг байлдан дагуулах замаар, Наполеоны дайны үеэр болон дараа нь Европ даяар, Францын колонийн эзэнт гүрнээр дамжуулан дэлхий даяар дэлгэрүүлсэн.^[1]

Нэгдмэл улсууд нь холбооны улс гэж нэрлэгддэг холбоонуудаас ялгаатай байдаг. НҮБ-ын гишүүн орнуудын дийлэнх нь буюу 193 орны 166 нь засаглалын нэгдмэл тогтолцоотой.^[2]

Нэгдмэл улсуудын жагсаалт

Налуу: Хязгаарлагдмал хүлээн зөвшөөрөгдсөн улс эсвэл засгийн газар хоорондын байгууллага.

Нэгдмэл бүгд найрамдах улсууд

Нэгдмэл хаант улсууд

Их Британи, Умард Ирландын Нэгдсэн Хаант Улс нь нэгдмэл улсын жишээ юм. Шотланд, Уэльс болон Умард Ирланд нь бие даасан эрх мэдэлтэй байдаг ч ийм эрх мэдлийг Их Британийн Парламент шилжүүлдэг бөгөөд энэ эрх мэдлийг нэг талаас өөрчлөх буюу цуцлах хууль гаргах боломжтой. Үүнтэй адил Испанид эрх мэдлийг төв засгийн газраас дамжуулан шилжүүлдэг.

Засаглалын өвөрмөц хэлбэртэй нэгдмэл улс

Афганистан (теократ эмират)^[9]^[10]^[11]

Мөн үзэх

Эх сурвалж

↑ Holmes, Urban T. Jr. & Schutz, Alexander Herman [in герман] (1948). A History of the French Language (revised ed.). Columbus, OH: Harold L. Hedrick. p. 61.^{[permanent dead link]}
↑ "Ардчилал". Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага. 2015-11-20. Эх хувилбараас архивласан: 2021-02-13. Татаж авсан: 2019-02-22.
↑ ^3.00 ^3.01 ^3.02 ^3.03 ^3.04 ^3.05 ^3.06 ^3.07 ^3.08 ^3.09 ^3.10 ^3.11 ^3.12 ^3.13 ^3.14 ^3.15 Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named WorldAtlas
↑ Faulconbridge, Guy; Ellsworth, Brian (2021-11-30). "Barbados ditches Britain's Queen Elizabeth to become a republic". Reuters (англи хэлээр). Татаж авсан: 2021-11-30.
↑ Мөн үзэх: Тайванийн улс төрийн статус, Хоёр Хятад болон Хоёр хоолойн хоорондох харилцаа.
↑ Spicker, Paul (June 30, 2014). "Social policy in the UK". An introduction to Social Policy. Robert Gordon University – Aberdeen Business School. Эх хувилбараас архивласан: 4 July 2014. Татаж авсан: 19 April 2014.
↑ Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named pg
↑ "Story: Nation and government – From colony to nation", The Encyclopedia of New Zealand, Manatū Taonga Ministry for Culture and Heritage, 29 August 2013, <http://www.teara.govt.nz/en/nation-and-government/page-2> (retrieved on 19 April 2014)
↑ Gul, Ayaz (28 September 2021). "Taliban Say They Will Use Parts of Monarchy Constitution to Run Afghanistan for Now". Voice of America. Islamabad, Pakistan. Татаж авсан: 21 October 2022. The Taliban said Tuesday they plan to temporarily enact articles from Afghanistan's 1964 constitution that are 'not in conflict with Islamic Sharia (law)' to govern the country.
↑ "Constitution of Afghanistan = Assasi Qanun (1964)". University of Nebraska-Omaha. Татаж авсан: 21 October 2022. Afghanistan is a Constitutional Monarchy; an independent, unitary and indivisible state.
↑ George, Susannah (18 February 2023). "Inside the Taliban campaign to forge a religious emirate". The Washington Post. Татаж авсан: 19 February 2023.

[1] Holmes, Urban T. Jr. & Schutz, Alexander Herman [in герман] (1948). A History of the French Language (revised ed.). Columbus, OH: Harold L. Hedrick. p. 61.^{[permanent dead link]}

[2] "Ардчилал". Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага. 2015-11-20. Эх хувилбараас архивласан: 2021-02-13. Татаж авсан: 2019-02-22.

[WorldAtlas-3] 3.00 ^3.01 ^3.02 ^3.03 ^3.04 ^3.05 ^3.06 ^3.07 ^3.08 ^3.09 ^3.10 ^3.11 ^3.12 ^3.13 ^3.14 ^3.15 Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named WorldAtlas

[4] Faulconbridge, Guy; Ellsworth, Brian (2021-11-30). "Barbados ditches Britain's Queen Elizabeth to become a republic". Reuters (англи хэлээр). Татаж авсан: 2021-11-30.

[5] Мөн үзэх: Тайванийн улс төрийн статус, Хоёр Хятад болон Хоёр хоолойн хоорондох харилцаа.

[6] Spicker, Paul (June 30, 2014). "Social policy in the UK". An introduction to Social Policy. Robert Gordon University – Aberdeen Business School. Эх хувилбараас архивласан: 4 July 2014. Татаж авсан: 19 April 2014.

[pg-7] Иш татахад гарсан алдаа: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named pg

[8] "Story: Nation and government – From colony to nation", The Encyclopedia of New Zealand, Manatū Taonga Ministry for Culture and Heritage, 29 August 2013, <http://www.teara.govt.nz/en/nation-and-government/page-2> (retrieved on 19 April 2014)

[9] Gul, Ayaz (28 September 2021). "Taliban Say They Will Use Parts of Monarchy Constitution to Run Afghanistan for Now". Voice of America. Islamabad, Pakistan. Татаж авсан: 21 October 2022. The Taliban said Tuesday they plan to temporarily enact articles from Afghanistan's 1964 constitution that are 'not in conflict with Islamic Sharia (law)' to govern the country.

[10] "Constitution of Afghanistan = Assasi Qanun (1964)". University of Nebraska-Omaha. Татаж авсан: 21 October 2022. Afghanistan is a Constitutional Monarchy; an independent, unitary and indivisible state.

[11] George, Susannah (18 February 2023). "Inside the Taliban campaign to forge a religious emirate". The Washington Post. Татаж авсан: 19 February 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]