Демокрит

Податотека:Demokrit.jpeg

Демокрит од Абдера

Биста на Демокрит, антички грчки филозоф

Демокрит од Абдера (околу 460-370 п.н.е.) е најзначајниот претставник на материјализмот во антиката.

Животопис

Демокрит го потрошил неговото богатство патувајќи по Египет, Вавилон и Грција.

Философија

Демокрит ја разработил теоријата за атомите, поставена од неговиот претходник Леукип. Тој сметал дека постојат битие и небитие. На битието гледал како на сетилно достапна објективна состојба на светот. Битието, според него, е деливо. Меѓутоа делењето не може да оди до бесконечност, туку мора да запре на некои делчиња што не можат понатаму да се делат. Нив Демокрит ги нарекол атоми (неделиво). За да докаже дека постојат атомите се служи со еден аргумент на Зенон. Тој образложува: ,,Ако предметите бесконечно се делат на се поситни и поситни делчиња, тогаш ќе има бесконечен број делчиња. Ако тие имаат големина колку и да е мала, збирот од бесконечно ситни делчиња ќе даде бесконечно голем предмет. Но и овие делчиња да немаат големина, тогаш збирот на бесконечен број делчиња на еден предмет што немаат големина дава предмет без големина". И така претпоставката дека деливоста на секој предмет оди до бесконечност е невозможна (апсурдна), според тоа логички следи дека секој предмет кој има определена големина е составен од атоми. За атомите не можеме да речеме ништо друго освен дека се битие. Тие се концентрација на битието, апсолутна набиеност. Спојувајќи се, атомите, кои, поради тоа што се мали се сетилно недостапни, ги градат сложените тела кои го минуваат прагот на осетливоста и се достапни на сетилното познание. Сложените тела се составени од битие и небитие, од атоми и од празнина. Елејската школа учела дека битието мора да биде нешто исполнето, цврсто, неменливо. Демокрит се согласувал со тоа. За Демокрит, животниот идеал бил да биде автономен и слободен како што атомите се самостојни во постоењето, формата и во своето движење. Го викале мудриот со што се кажува дека тој и Аристотел биле најучени во таа епоха. Го викале и насмеаниот - постојано бил со ведар дух и се насмевнувал.

Позната е неговата изрека:

Повеќе би сакал да откријам една причинско-последична врска отколку да го добијам Персиското царство.