Evehovege
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Evehovege of Artiodactyla zien 'n orde vaan zoogdiere. Ze kinmerke ziech doortot hun pu geliekmaoteg op de derde en veerde tien röste. De Evehovege zien in 't Eoceen (zoe'n 54 mieljoen jaor geleie) oontstande. Oet de Evenovege mote de Walvèsechtege zien oontstande; ze zien bezunder verwant aon de nielpeerd. De Evehovege zien dus 'n parafyletische orde: ze umvatte neet alle aofstammelinge vaan eine veurawwer. De Evehovege kinne mèt de insleting vaan de walvèsechtege weer monofyletisch weure gemaak; me sprik daan vaan Evehovege en walvèsse of Cetartiodactyla. Dees claad is weer deil vaan de superorde Laurasiatheria, en is daomèt relatief ing verwant aon de Sjöbbediere, de Roufdiere en de Oonevehovege, en ouch wel aon de Vleermuis en de Insekte-eters (neet in de nevenstoonde tabel).
De taxonomie vaan Evehovege kint drei oonderordes en tien femilies:
- Verkesechtege (Suina)
- Verkes (Suidae)
- Nielpeerd (Hippopotamidae)
- (Walvèsechtege/Cetacea; zuug d'n teks)
- Navelzwijne (Tayassuidae)
- Kemelechtege (Tylopoda)
- Kemelechtege (Camelidae)
- Herkauwers (Ruminantia)
- Sisamhertsjes (Tragulidae)
- Muskusherte (Moschidae)
- Hertechtege (Cervidae)
- Girafechtege (Giraffidae)
- Pronghorne (Antilocapridae)
- Hoolheurege (Bovidae; heitouw hure ouch sjäöp en geite!)