ketwar
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]Zayenda mê ya binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | ketwar | ketwar |
Îzafe | ketwara | ketwarên |
Çemandî | ketwarê | ketwaran |
Nîşandera çemandî | wê ketwarê | wan ketwaran |
Bangkirin | ketwarê | ketwarino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | ketwarek | ketwarin |
Îzafe | ketwareke | ketwarine |
Çemandî | ketwarekê | ketwarinan |
ketwar mê
Bide ber
[biguhêre]Ji wêjeyê
[biguhêre]- Dewletên nû li goreyê qalibê dewletên nûdem yên Ewropayê li Rojhilata Navîn hatin ava kirin. Lê avabûn û tixûbkirin û rêvebirin û geşbûna wan welatan ne li goreyê ketwar û realîteya dîrokî, civakî, siyasî, demografîk û cihnasîk (cografîk) ya herêmê bû. Ew welat li goreyê hez û berjewendiyên mêhtinkarên ewropayî hatin ava kirin û pêşdabirin. Piştî wê, bi dilsojî an bi îxanet, parêzvanên herêmî yên wan bûnewerên siyasî jî peyda bûn. Anko eger li destpêkê welatên herêmê tenê li dûv berjewendiyên ewropayiyan hatibûn avakirin, piştra, ew bûn berjewendiyên parek ji pêkhateyên civakî-çînî-dînî-qewmî yên corbicor yên herêmê. Tirk û faris û ereb bûn xwediyên dewletên neteweyî û heryek ji wan jî zêdetir ji welatekê neteweyî peyda kir: Tirkiye, Azerbaycan, Turkmenistan, Ozbekistan, Qirqîzistan jibo Tirkan; Îran, Efxanistan, Tacîkistan jibo farisan; û Cîhana Erebî jî ji Uqyanûsa Etles heta Uqyanûsa Hindê jibo ereban. — (Lezgîn Çalî: Sedsala 21-ê sedsala kurdan e, Nefel.com, 5/2011)
Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]- Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.
Werger
[biguhêre]- Fînî: todellisuus → fi, realiteetti → fi
- Fransî: réalité → fr
- Îngilîzî: reality → en