Zimanê osetî
Osetî | ||
---|---|---|
Ирон | ||
Welatên lê tê axaftin | Rûsya (Alanistana Bakur), Alanistan Başûr, Gurcistan, Tirkiye | |
Herêm | Alanistan | |
Axiverên zimanê zikmakî | Nêzîkî 500.000 | |
Malbata zimanî | Zimanên hind û ewropî | |
Awayên kevn | ||
Sîstema nivîsê | Alfabeya kîrîlî | |
Rewşa fermî | ||
Welatên lê zimanê fermî ye | Alanistan Bakur, Alanistan Başûr | |
Sazkerên zimên | ||
Kodên zimanî | ||
ISO 639-1 | os | |
ISO 639-2 | oss | |
ISO 639-3 | oss |
Zimanê osetî [çavkanî hewce ye] (Ирон ӕвзаг / Iron æwzag) yek ji zimanên îranîyî ku li Qefqazê, Rûsya (Alanistan Bakur) û Gurcistan (Alanistan Başûr) û li herêmên Alanistana têye axaftin. Ew rojhelat-rojavayî dibe du devikan û rojhelatî Îronî û roavayî jî Dîgorî e. Axêverên vî zimanî dorê 700 hezar kes e.
Zimanê osetî (îronî) heta qewmeka kevinê Alanên ku, ji Sarmatiyane dihatin. Zimanê alanî bi yaxnobî ve du zimanên zimanê bakur-rojavaya îranîyê ku têye axaftin. Lê ew tenê zimanê sarmatiyê ku îroj têye axaftin.
Alfabe
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Di zimanê alanî de ji sedsala 19'an vir ve alfebeya kirîlî ya ku ji 35 grafeman pêk tê, têye bikaranîn: ew 26 tîpên bêdeng, hef tîpên bideng û 2 dîftongan pêk tê.
А/а, Ӕ/ӕ, Б/б, В/в, Г/г, Гъ/гъ, Д/д, Дж/дж, Дз/дз, Е/е, Ё/ё, Ж/ж, З/з, И/и, Й/й, К/к, Къ/къ, Л/л, М/м, Н/н, О/о, П/п, Пъ/пъ, Р/р, С/с, Т/т, Тъ/тъ, У/у, Ф/ф, Х/х, Хъ/хъ, Ц/ц, Цъ/цъ, Ч/ч, Чъ/чъ, Ш/ш, Щ/щ, Ъ/ъ, Ы/ы, Ь/ь, Э/э, Ю/ю, Я/я.
Navbera salên 1923 û 1937'a alfebeya latînî ya ji van tîpan pêk dihat jî hatibû bikaranîn: A/a, Æ/æ, B/b, C/c, Č/č, D/d, E/e, F/f, G/g, H/h, I/i, J/j, K/k, L/l, M/m, N/n, O/o, P/p, Q/q, R/r, S/s, Š/š, T/t, U/u, V/v, X/x, Y/y, Z/z, Ž/ž
Girêdanên derve
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- (rûsî) ironau.ru
Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |