Контентге кёч

Къой джол

Википедия — эркин энциклопедияны статьясы.
Къой жол» бетден джиберилгенди)

Къой жол неда Галактика — бизни Жер, Кюн система эм башха кёз бла кёрюннген жулдузла болгъан галактикады. Къой жол — Андромеда галактика (М31) бла, Ючкюлню галактикасы (М33) бла, эм башха 40 гитчерек жёнгер-галактикала бла Жууукъ галактика къауумну къурайды, ол а Жууукъ галактика жыйылыуну (Къызны жыйылыуун) къурайды.

Галактиканы дингил кенглиги 30 минг парсекди (100 000 жарыкълыкъ жыл чакълы), къалынлыгъы уа — 1000 жарыкълыкъ жыл. Галактиканы санында, бек аздан санагъанда, 200 миллиард жулдуз барды. жулдузланы кебюсю жалгъа ушагъан тюрсюнде жыйышыпдыла. Галактиканы ауурлугъу Кюннюкюча 5e чакълыды. Галактика ауурлукъну кёбюсю жулдузлада тюйюлдю, ол жарымагъан къара жынгылдады.

Галактика аралыгъы болгъан бургъуч болгъаны жангыз 1980 жыллыда белгили болгъанды. Ол акъыл 2005 жыл Лайман Спитцерни атын жюрютгены космос телескопну болушлугъу бла бегитилгенди. Галактиканы жалыны бурулгъан терклиги тюрлю-тюрлюдю, жокъдан (ортасында) 200-240 км/с (ортадан 2 минг жарыкълыкъ жыл узакълыкъда) жетеди. Андан ары тынчайып, жангыдан ол теркликге жетеди, ол ёлчемден уллу башхалыкъгъа кетмейди. Аны бурулгъанын тинтиу жалны ауурлугъу Кюннюкюнден 5e кереге кёп болгъанын кёргюзтгенди.

Сурат галерея

[тюзет | къайнакъны тюзет]
Видео лекцияла
  Викигёзенде (Wikimedia Commons'да) бу категориягъа келишген медиа-файлла табарыкъсыз: Къой джол.