Kantɔnɛɛ kʊnʊŋ

Kantɔnɛɛ kɛ Canton tɛtʊ taa kʊnʊŋ Siini ɛjaɖɛ taa. Ɛlɛ, ŋcɔnaa kʊnʊmɩŋ taa kɔyɔ, yʊsaɣ sakɩyɛ wɛ Kantɔnɛɛ kʊnʊŋ nɛ Mandarɛɛ kʊnʊŋ pɛ-hɛkʊ taa. Mbʊ ɖɔɖɔ ɖɩnaɣ Ɛsɩpaañɩ nɛ Fransɩɩ pa-kʊnʊmɩŋ hɛkʊ taa. Ɛlɛ, paa kʊnʊmɩŋ ɩnʊ ɩ-nɩʊ maʊ taa ɛwɛ camɩyɔ kɔyɔ, pɩtɩŋna Siini tɔmpe wena akɛ kʊyʊma yɔ a-yɔɔ.

Mandarɛɛ tɛ tʊkaɣ kɛlɛ se kʊwɛna yɔɔdasɩɩ naanza nɛ Kantɔnɛɛ kʊnʊŋ ñɛwɛɛna kʊkʊ yɔɔdasɩɩ nakʊ, pʊ-tɔbʊʊ se yɔɔdasɩɩ nasɩyɛ lɩʊ ndɩ ndɩ tam nakʊ nɛ sɩwɛɛna tɔbʊʊ nɩʊ tam nakʊ pɩlɩɩna yɔɔdʊtʊ nɔɔ cɔlɔ. Pʊwayɩ lɛ Kantɔnɛɛ kʊnʊŋ tɔmpe tɛyɩʊ taa lɛ, nabʊyʊ taa nasɩyɛ tɛzɩɣna abalɩ masɩ (p, b, m, n, ng, g, k, d, t) ŋgʊ Mandarɛɛ kʊnʊŋ taa lɛ, halɩ masɩ yeke nɛ abalɩmasɩ naalɛ yeke koŋ (n, ng) kɛ tɔmpiye tɛzɩʊ taa.

Pamaɣ-kʊ nɛ Siini tɔmpe, a-taa naayɛ kɛ kɩ-maɣmaɣ kɩ-masɩ nɛ, yaa paatasɩɣ-sɩ katʊʊ kaʊ kɛ Mandarɛɛ kʊnʊŋ taa. Mbʊ lɛ, papɩzɩɣ pɔyɔɔdʊʊ-sɩ yaa palakɩna-sɩ tʊmɩyɛ pazɩ pazɩ nɛ sɩtɛ sɩwɛɛna kamaɣ. Ɖɩkpaɣ ɛzɩ Jyutping matʊ yɔ.

Siini nɛ hadɛ kiŋ aŋgba kɛna dooo poliŋ ñɩna wena amɩza lɔŋ lɔŋ ajɛyɛ lɛɛna taa yɔ se papɩsɩ aŋgba wena alɩna Siini tɛ mɩzɩ kɛ ajɛyaa taa yɔ. Kantɔnɛɛ kʊnʊŋ pɩza nɛ kɩcaɣ ɛzɩ ŋgʊ pɔyɔɔdʊ na ɖama, kɔzɩ kɔzɩ anglo-saxon ɛjaɖɛ taa, ɛlɛ kɩɖɩna kʊɣ Mandarɛɛ kʊnʊŋ.