Irez a kontenajo

Indonezia

De Wikipedio
Indonezia
Republik Indonesia
Standardo di Indonezia Blazono di Indonezia
Nacionala himno:
Indonesia Raya
Urbi:
Chefurbo: Jakarta
Precipua urbo: Jakarta
Lingui:
Oficala lingui: Indoneziana
Tipo: Republiko
· prezidanto: Joko Widodo
Surfaco: (16ma maxim granda)
· Totala: 1 919 440 km²
· Aquo: 4,85 %
Habitanti: (4ma maxim granda)
· Totala: 237 424 363(kontado)[1] (2011)
· Denseso di habitantaro: 124.66 hab./km²
Plusa informi:
Valuto: Rupio di Indonezia
Veho-latero: sinistre
ISO: ID
IDN
360
Reto-domeno: .id
Precipua religio: islamo (majoritato)


Indonezia esas granda arkipelago qua jacas en Azia. Ol havas terala frontieri kun:

Bazala fakti pri Indonezia.

Historio

 Precipua artiklo: Historio di Indonezia

Fosila skeleti di Homo di Java sugestas ke l'insuli ja habitabis 1.5 milion yari ante nun. Homo sapiens arivis en l'insuli cirkum 45,000 yari ante nun.[2] Austroneziana populi migris a la regiono cirkum 2000 aK de Taiwan. Li ekpulsis l'originala Melaneziana populi vers l'estala insuli[3] e establisis komerco kun Chinia.

Quale altra regioni de sudest-Azia, Indonezia subisis influi de Indiana kulturo. De la 2ma til la 12ma yarcento la dinastio Pallava, l'imperio Gupta, l'imperii Pala e Chola sucedante dissendis Indiana influo tra l'arkipelago. Sanskrita skriburi mencionas Dvipantara o Yawadvipa, Hindua rejio en Java e Sumatra, qua existis cirkum la yaro 200.

Indoneziana navo en Borobodur, cirkum la yaro 800.

Dum la 7ma yarcento la povoza rejio di Srivijaya prosperis e portis l'influi di Hinduismo e Budismo al insuli. La maxim ancien evidentaji di islamana religio evas de la 13ma yarcento en Sumatra. Altra regioni gradope adoptis islamo, qua divenis la precipua religio en Java e Sumatra dum la fino di la 16ma yarcento.

L'unesma Europani en la regiono esis la Portugalani, qui arivis unesmafoye en 1512. Li probis monopoligar la komerco di muskado, kariofilo e kubebo. En 1602 Nederlandani establisis Est-India Kompanio (VOC) e divenis la dominacanta potenco. Kun la bankroto di la kompanio en 1800, Nederlandana guvernerio establisis la kolonio di Nederlandana Est-Indii.

Dum granda parto di la kolonial epoko, Nederlandana kontrolo super l'arkipelago esis febla, e nur dum la 20ma yarcento la dominacajo divenis plu forta til atingar komplete la nuna teritorio di lando. Ye la 17ma di decembro 1941 Japonia komencis okupar Indonezia, e l'okupeso lastis til la fino di la Duesma mondomilito. Ye la 17ma di agosto 1945, du dii pos la kapitulaco di Japoniana trupi, Sukarno deklaris Indonezia nedependanta de Nederlando e divenis lua unesma prezidanto.

Politiko

Edifico di la parlamento di Indonezia.

Indonezia esas prezidantala republiko. La prezidanto esas la chefo di stato e di guvernerio, ed elektesas direte dal populo por 5-yara periodo. Lu povas rielektesar unfoye por la sequanta periodo.

La parlamento havas du chambri. La Regionala Konsilantaro di reprezentanti (Indoneziana: Dewan Perwakilan Daerah) esas la supra chambro. Ol havis 136 membri, qui elektesas dal populo por 5 yari. La basa chambro esas la Populala Konsilantaro di reprezentanti (Indoneziana: Dewan Perwakilan Rakyat) kun 560 membri qui elektesas dal populo por 5 yari.

La judiciala povo kompozesas per la Supra Korto, la Konstitucala Korto, e korti publika, religiala, administrala e militistala. La Supra Korto esas la maxim alta korto di la lando, e la lasta rekursala korto por verdikti pri kriminala e civila temi.

La konstituco di Indonezia skribesis en junio, julio ed agosto 1945, ed adoptesis la sama yaro.

Geografio

La monto Punkak Jaya, en Papua, esas la maxim monto de Oceania.
La precipua volkani di Indonezia.

Indonezia jacas inter la latitudi 6ºN e 11ºN, e la longitudi 95ºE e 114ºE. Ol esas la maxim granda arkipelagala lando de la mondo, e kompozesas ek 13,466 insuli, di qui cirkume 6,000 habitesas. La disto inter la maxim westala e la maxim extala punti de lua teritorio esas 5,170 km, dum ke la disto inter la maxim nordala e la maxim sudala punti esas 1,760 km.[4] La precipua e maxim populoza insuli esas Bali, Borneo, Java, Nova Guinea, Sulawesi, Sumatra e Westala Timor. Kun plu kam 1.9 milion km² ol esas la 15ma maxim granda lando de la mondo.

Kun 4,884 metri di altitudo monto Punkak Jaya en Papua esas la maxim alta monto de Indonezia e de Oceania. La lago Toba, kun 1,445 km² en Sumatra esas la maxim granda lago di la lando. La precipua e maxim longa fluvii de la lando, Mahakam (980 km) e Barito (890 km), jacas en Kalimantan (Borneo).

Indonezia jacas an la bordi de la tektonika plaki di Pacifiko, di Eurazia e di Australia. Pro to, lando havas multa aktiva volkani (adminime 150) en lua teritorio[5] e freque subisas ter-tremi.

La klimato di la lando esas tropikala, kun influi de la monsono. La mezavalora yarala pluvozeso varias de 1,780–3,175 mm en basa regioni, til 6,100 mm omnayare en la regioni montoza, note an la westo di Sumatra, Java, Kalimantan, Sulawesi e Papua. La humideso ordinare esas alta, cirkume 80%. La temperaturi varias poke dum la yaro. La mezavalora yarala temperatura en Jakarta esas 26–30 °C.

Ekonomio

 Precipua artiklo: Ekonomio di Indonezia

Demografio

Habitanti: 237 milioni en 2011.

  • Javani 45 %
  • Sundani 14 %
  • Madurani 7,5 %
  • Rivala Malayani 7,5 %
  • Chiniani, Arabi ed altri

La maxim granda urbo esas Jakarta. Altra importanta urbi: Bandung, Surabaya e Medan.

Kulturo

Religii: Islamani 88 %,Kristani 8 %, Hinduani 2 %

Oficala linguo: Indoneziana (Bahasa Indonesia). Cirkume 300 altra lingui e dialekti parolesas.

Referi

  1. {{Cite web|url = http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2013/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=43&pr.y=14&sy=2011&ey=2013&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=536&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a= |title="Indonesia"|author=Mondala Internaciona Fondo| accessdate=17 di januaro 2013
  2. Smithsonian (2008). The great human migration.
  3. Taylor, Jean Gelman. Indonesia. New Haven and London: Yale University Press. pp. pp.8-9.
  4. Kuoni – Far East, A world of difference. Page 88. Published 1999 by Kuoni Travel & JPM Publications
  5. Volcanoes of Indonesia. Global Volcanism Program. Smithsonian Institution. URL vidita ye la 25ma di marto 2007.