Jump to content

Pantok (topograpia)

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Ti kangatuan a pantok, ti Bantay Everest, naipakpakita ti agkalkalay-at iti pantok nga agus-usar iti maskara ti oksiheno. Ti pantok ket 8.8 km iti kangato (29k kadapan), bayat ti kadawyan a pagtaytayaban dagiti eroplano ket agarup a 10 km (33k kadapan). Nupay kasta, dagiti eroplano ket napresiorado.
Pannakatan-aw manipud iti pantok kangatuan iti Suisa, ti Bantay Rosa

Iti topograpia, ti pantok ket ti punto iti maysa a rabaw a nangatngato iti kangato ngem iti amin a punto a dagus a kadenna daytoy. Iti matematika, ti pantok ket lokal a kangatuan iti kangato. Kadagiti termino iti kasumbangir ti kangato ket dagiti sakaanan ti turod.

Pannakaipalawag

[urnosen | urnosen ti taudan]

Ti termino a "pantok" ket kadawyan laeng a maus-usar para iti tuktok ti bantay nga addaan iti adu a gatad iti topograpiko a prominensia (katayag iti ngato ti kababaan a punto iti ipapan iti kaasitgan a nangatngato a tuktokk) wenno topograpiko a pannakaisalumina (kaadayo manipud iti kaasitgan a punto iti nagatngato a punto); kas pagarigan, ti dakkel a bato iti nangruna a pantok ti bantay ket saan a maikeddeng a kas pantok. Dagiti pantok iti asideg ti nangatngato a tuktok, nga adda met iti bassit a prominensia wenno pannakaisalumina, ngem saan a makaabot iti naisangayan a pagpatinggaan a pateg para kadagitoy a kantidad, ket kankanayon dagitoy a naikeddeng a kas dagiti baba ti pantok (wenno baba ti tuktok) iti nangatngato a pantok, ken naikeddeng dagitoy a kas paset iti isu met laeng a bantay. Ti panangipalawag ti UIAA, ti pantok ket nawaya no adda iti prominensia iti 30 metro (98 ft) wenno ad-adu pay; daytoy ket bantay no addaan iti prominensia iti saan a basbassit 300 metro (980 ft). Daytoy ket mabalin a maipukpukan a kas dagiti sumaganad:

Termino Prominensia Pannakaisalumina
Baba a tuktok < 30 m ? m
Nawaya tuktok wenno pantok 30 m wenno ad-adu pay ? m
Bantay 300 m wenno ad-adu pay ? m

Ti piramido a pantok ket ti maysa a panagpadpadakkel manipud iti porma a pinataud babaen ti nurunor ti yelo iti tuktok ti bantay. Ti pantok ket mabalin pay a mangibaga ti kangatuan a punto iti igid ti maysa a linia, sebbang wenno dalan. Dagiti adu a paset ti akinlaud nga Estados Unidos, ti termino ket mangibaga ti kangatuan a punto iti igid ti kalsada wenno perokaril. Kas pagarigan, ti kangatuan a punto ti Interstate 80 idiay California ket naibagbaga a kas ti Donner Summit (saan nga iyallilaw iti Donner Pass, a mabirukan met iti abagatan.)

Ti pantok ti Bantay Damavand, Iran, iti panaglalam-ek
Jeff Davis Peak, maysa kadagiti kangatuan a tuktok nga intero nga adda iti uneg ti Nevada
Ti Bantay Elbrus ken dagiti dua a tuktokna (Kaukaso, Rusia)

Dagiti nagibasaran

[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti akinruar a silpo

[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti midia a mainaig iti Pantok (topograpia) iti Wikimedia Commons