Կառլ Լիննեյ
Կառլ Լիննեյ (շվեդ.՝ Carl Linnaeus, Carl Linné, լատին․՝ Carolus Linnaeus, ազնվականություն ստանալուց հետո՝ Carl von Linné, մայիսի 23, 1707[1][2][3][…], Ռոսհուլտ, Älmhult Municipality, Կրունուբերգ, Շվեդիա[4][5] - հունվարի 10, 1778[5][1][2][…], Linnaeus Hammarby, Ուփսալա, Ուփսալա, Շվեդիա[6][5]), շվեդ բնագետ և բժիշկ, կենդանական և բուսական աշխարհի իր ժամանակի ամենակատարյալ դասակարգման համակարգի հեղինակը։ Գլխավոր նորամուծություններից մեկը «տեսակ» հասկացության և տարբեր կարգաբանական դասերի միջև տարբերությունների բացատրությունն էր և կենդանի օրգանիզմներին լատիներեն կրկնակի անվանումներ տալը։
Անուն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Լիննեյ ազգանունը լորենու շվեդերեն Lind անվան լատիներենացված ձևն է՝ երբ Նիլս Ինգեմարսոնը գնացել էր սովորելու Լունդի համալսարանում, նա այն ժամանակների սովորության համաձայն՝ իր իսկական ազգանունը փոխարինեց լատիներեն կեղծանունով, դրա համար ընտրելով Ինգեմարսոնների տոհմական խորհրդանիշ հանդիսացող լորենի ծառի հետ կապ ունեցող բառ։ Շվեդիայում Լիննեյին սովորաբար անվանում են Carl von Linné Կառլ ֆոն Լիննե՝ այն անունով, որը նա սկսեց կրել այն ազնվականության աստիճան ստանալուց հետո, անգլերեն անվանում են Carl Linnaeus Կառլ Լիննեուս՝ ծնված օրն ստացած անունով։
Կարծիքներ Լիննեուսի մասին
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ֆրանսիացի փիլիսոփա Ժան Ժակ Ռուսո` «Աշխարհում առավել մեծ անձնավորություն ինձ հայտնի չէ»[17]։
- Գերմանացի գրող Յոհան Վոլֆգանգ ֆոն Գյոթե` «Բացառությամբ Շեքսպիրի և Սպինոզայի, ես չեմ ճանաչում որևէ մեկին, ով ինձ վրա ավելի ուժեղ ազդեցություն ունեցած լինի»[17]
- Շվեդ գրող Աւգուստ Ստրինդբերգ. «Լիննեուսն իրականում բանաստեղծ էր, ով դարձել է բնագետ»[18]
- Լիննեուսին շնորհել են նաև համաշխարհային գիտության մեջ նրա առանձնահատուկ նշանակությունն ընդգծող այլաբանական անուններPrinceps botanicorum (Բուսաբանության արքայազն), «Հյուսիսի Պլինիոս» (այստեղ Լիննեուսը համեմատվում է Բնագիտության պատմության հեղինակ Պլինիոս Ավագի հետ), «Երկրորդ Ադամ»[19], ինչպես նաև՝ «Դրախտի տիրակալ» և «Կենդանիներին անուններ տվող»։
- Ինքնակենսագրականներից մեկում Լիննեուսն իր մասին գրում է «Փոքրիկ խրճիթից կարող է դուրս գալ մեծ մարդ»[19]։
Երիտասարդ տարիներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կառլ Լիննեյը ծնվել է 1707 թ. մայիսի 23-ին Հարավային Շվեդիայի Սմոլանդ գավառի Րոսհուլտ գյուղում։ Նրա հայրը՝ Նիլս Ինգեմարսսոն Լիննեուսը գյուղի քահանան էր, գյուղացու որդի, մայրը՝ Քրիստինա Լիննեյը՝ օրիորդական Բրոդերսոնիա ազգանունով, քահանայի դուստր էր։
Կարլն ընտանիքի առաջնեկն էր, հետագայում Նիլս Ինգեմարսսոնը և Քրիստինան ունեցան ևս չորս երեխա՝ երեք աղջիկ և մեկ տղա։ 1709 թ. ընտանիքը տեղափոխվեց Ստենբրուհուլտ, որը գտնվում էր Րոսհուլտից մի քանի կիլոմետրի վրա։ Այնտեղ Նիլս Լիննեուսը իր տան մոտ հիմնեց մի ոչ մեծ այգի, որը սիրով խնամում էր, այստեղ նա աճեցնում էր բանջարեղեն, մրգեր ու բազմազան ծաղիկներ՝ իմանալով բոլորի անունները։ Վաղ մանկությունից Կարլն էլ էր հետաքրքրված բույսերով, ութ տարեկանում նա գիտեր շատ բույսերի անուններ, որոնք հանդիպում էին Ստենբրուխուլտում, բացի այդ այգում նա ուներ իր ոչ մեծ բաժինը։
1716-1727 թթ. Կառլ Լիննեուսը սովորում էր Վեկշյո քաղաքում, մինչև 1724-ը՝ քերականության կրտսեր դպրոցում, այնուհետև միջնակարգ դպրոցում։ Քանի որ Ստենբրուհուլտից Վեկշյո 50 կիլոմետր էր, Կարլը տանը լինում էր միայն արձակուրդներին։
Նրա ծնողները ցանկանում էին, որ նա վերապատրաստվի որպես քահանա և ապագայում ինչպես ավագ որդի զբաղեցնի հոր տեղը, բայց Կարլը շատ վատ էր սովորում, հատկապես հիմնական առարկաները՝ աստվածաբանությունը և հնագույն լեզուները։ Նրան հետաքրքրում էին միայն բուսաբանությունն ու մաթեմատիկան, երբեմն նա նույնիսկ փախչում էր դասից և դպրոցի փոխարեն գնում էր ուսումնասիրելու բուսաբանություն։
Բժիշկ Յուհան Ստենսոն Րոտմանը՝ թաղային բժիշկը, ով Լիննեյին դասավանդում էր տրամաբանություն և բժշկագիտություն, համոզեց Նիլս Լիննեուսին, որ որդուն ուղարկի իր մոտ սովորելու և սկսեց Կարլի հետ առանձին զբաղվել բժշկությամբ, ֆիզիոլոգիայով և բուսաբանությամբ։ Կարլի ճակատագրով ծնողների անհանգստությունը պայմանավորված էր նրանով, որ այդ ժամանակ Շվեդիայում բժշկի աշխատանք դժվար էր գտնել, այդ ժամանակ քահանայի աշխատանք նույնիսկ չկար։
Ուսումը համալսարաններում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1727 թ. Լիննեյն ընդունվում է Վեկշյոյին ամենամոտ գտնվող Լունդի համալսարանը, որտեղ պրոֆեսոր Կիլիան Ստոբեուսի մոտ ուսումնասիրում է պատմություն և բժշկագիտություն։
Յուհան Րոտմանի խորհրդով 1728 թ. օգոստոսին Լիննեյը տեղափոխվում է ավելի մեծ և հին, դեռևս 1474 թ. հիմնադրված Ուփսալայի համալսարան, որտեղ բժշկագիտություն սովորելու հնարավորություներն ավելի մեծ էին։ Այստեղ նա ծանոթանում է իր տարիքի ուսանող Պետեր Արտեդիին (1705—1735), ում հետ միասին սկսում է այդ ժամանակներում գոյություն ունեցող բնապատմական դասակարգումները վերանայելու աշխատանքները։ Լիննեյը հիմնականում բույսերով, իսկ Արտեդին՝ ձկներով և երկկենցաղներով։
Գիտական գործունեություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կառլ Լիննեյը դրել է ժամանակակից կրկնանվանության հիմքը, ըստ որի կենդանի օրգանիզմների լատիներեն անունների համար գործածվում է երկու բառ՝ կարգի անունը և հետո՝ բնութագրող մի այլ անուն։
Լիննեյը հանդիսանում է բույսերի և կենդանիների առավել հաջող արհեստական դասակարգման հեղինակը։ Նա բնության աշխարհը բաժանել է երեք «թագավորությունների»` հանքանյութերի, բուսական և կենդանական, օգտագործելով չորս մակարդակ` դասեր, կարգեր, ցեղեր և տեսակներ։
Նկարագրել է բույսերի ավելի քան տասը հազար տեսակ, որոնցից մոտավորապես մեկուկես հազարը՝ նոր։ Նկարագրել է նաև կենդանիների մեծ թվով տեսակներ։
Մասամբ, նաև Լիննեյի շնորհիվ է մարդկությունն ստացել Ցելսիուսի ներկայիս սանդղակը։ Սկզբում Ուպսալայի համալսարանում Լիննեյի գործընկեր պրոֆեսոր Անդերս Ցելսիուսի (1701—1744) հայտնագործած ջերմաչափի սանդղակի վրայի զրոն համապատասխանում էր ջրի եռման, իսկ 100° ջերմաստիճանը` սառեցման կետին։ Ջերմոցներում պայմանները չափելու ժամանակ ջերմաչափեր օգտագործելիս Լիննեյը համարելով դա անհարմար, 1745 թ.` արդեն Ցելսիուսի մահից հետո «շրջեց սանդղակը», նրան տալով ներկայիս՝ մեզ համար արդեն սովորական դարձած տեսքը։
Կառլ Լիննեյը գիտության և մշակույթի այն գործիչներից մեկն է, որոնց գործունեության հետ է կապված ներկայիս տեսքն ստացած գրական շվեդերենի կայացումը։
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Systema naturae, sive regna tria naturae systematice proposita per classes, ordines, genera, & species. ("Naturens system, eller naturens tre riken systematisk framställd genom klasser, ordningar, släkten och arter" 1735; flera senare utgåvor)
- Bibliotheca botanica recensens libros plus mille de plantis huc usque editos secundum systema auctorum naturale in classes, ordines, genera et species ("Botaniskt bibliotek sammanställt från mer än tusen tidigare böcker om växter, redigerat enligt författarens system för naturen med klasser, ordningar, släkten och arter)" (1735)
- Fundamenta botanica, quae Majorum Operum Prodromi instar Theoriam Scientiae Botanices per breves Aphorismos tradunt ("Botanikens grunder, som genom korta botaniska stycken återger vetenskapens teori som en inledning till det stora verket", 1736; flera senare utgåvor)
- Genera plantarum: eorumque characteres naturales secundum numerum, figuram, situm, et proportionem omnium fructificationis partium ("Växternas släkten: deras naturliga egenskaper enligt antal, utseende, plats, och vilken andel av dessa som bär frukt". 1737; flera senare utgåvor)
- Critica botanica in qua nomina plantarum: generica, specifica & variantia examini subjiciuntur, selectoria confirmantur, indigna rejiciuntur ("Kritisk botanik i vilken växternas namn: släkten, arter och varianter framställs, förekomster bekräftas, tvivelaktiga arter förkastas") (1737)
- Classes plantarum seu systemata plantarum omnia a fructificatione desumta, quorum XVI universalia et XIII partialia, compendiose proposita secundum classes ordines et nomina generica cum clave cujusvis methodi et synonymis genericis (1738; flera senare utgåvor)
- Hortus Cliffortianus Plantas exhibens quas in Hortis vivis quam siccis, Hartecampi in Hollandia coluit vir nobilissimus et generosissimus Georgius Clifford juris utriusque doctor reductis varietatibus as species, specibus as genera, generibus as classes, adiectis locis plantarum natalibus differentiisque specierum (1738)
- Philosophia botanica in qua explicantur fundamenta botanica cum definitionibus partium, exemplis terminorum, observationibus rariorum (1751)
- Species plantarum, exhibentes plantas rite cognitas, ad genera relatas, cum differentiis specificis, nominibus trivialibus, synonymis selectis, locis natalibus, secundem systema sexuale digestas (1753)
- Cynographia eller Beskrifvning om Hunden (1753)
- Nemesis Divina; Utgiven och kommenterad av Knut Barr (1923)
- Nemesis Divina; Utgiven i fullständigt skick för första gången av Elis Malmeström och Telemak Fredbärj (1968)
- Collegium medicum : om sättet att tillhopa gå : sexualföreläsningar
- Amoenitates Academicae, samling av avhandlingar för vilka Linné presiderat (1749; flera senare utgåvor)
- Carl von Linnés ungdomsskrifter'. Stockholm: Kungliga Vetenskapsakademien (1889)
- Линней Карл // Куна — Ломами. — М. : Советская энциклопедия, 1973. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969—1978, т. 14).
- Книпович Н. М. (1890–1907). «Линней». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
- Базилевская Н. А., Белоконь И. П., Щербакова А. А. Глава 3. Систематика растений // Краткая история ботаники : [арх. 23 Մարտի 2016] / Отв. ред. Л. В. Кудряшов. — М. : Наука, 1968. — С. 26—41. — 311 с. — (Труды Московского общества испытателей природы. Том XXXI. Отдел биологический. Секция ботаники). — 8500 экз. Արխիվացված 2016-03-05 Wayback Machine
- Бобров Е. Г. Карл Линней. 1707—1778 : [арх. 22 Մարտի 2016]. — Л. : Наука, 1970. — 285 с. — 7000 экз.
- Бобров Е. Г. О работах Линнея и о Линнее, опубликованных в СССР // Ботанический журнал : журнал. — 1978. — Т. 63, № 12. — С. 1793—1801.
- Бруберг Г. Карл фон Линней = Gunnar Broberg. Carl Linnaeus / Пер. с швед. Н. Хассо. — Стокгольм : Шведский институт, 2006. — 44 с. — ISBN 91-520-0914-9. — ISBN 978-91-520-0914-7
- Комаров В. Л. Жизнь и труды Карла Линнея. 1707—1778 // Избр. соч.. — М.—Л., 1945. — Т. 1.
- Лебедев Д. В. Очерки по ботанической историографии (XIX — начало XX в.) / Отв. ред. М. Э. Кирпичников. — Л. : Наука, 1986. — 165 с. — 1600 экз.
- Лункевич В. В. От Гераклита до Дарвина. Очерки по истории биологии. — М.—Л., 1940—1943. — Т. 2—3.
- Мартынов И. И. Три ботаника, или Сокращение систем Турнефорта, Линнея и Жюсьё… : [арх. 8 Մարտի 2016]. — СПб. : Типография Департамента народного просвещения, 1821. — 239 с. Արխիվացված 2016-04-01 Wayback Machine
- Островский А. Н. Судьба коллекции Карла Линнея : [арх. 5 Հունիսի 2014] // Природа : журнал. — 2003. — № 10. — С. 93—96.
- Скворцов А. К. У истоков систематики. К 300-летию Карла Линнея : [арх. 24 Ապրիլի 2014] // Природа : журнал. — 2007. — № 4. — С. 3—10.
- Шапаренко К. К. К вопросу о роли Линнея в развитии ботаники. (К 200-летию выхода первого издания Systema Naturae) : [арх. 5 Մարտի 2014] // Природа : журнал. — 1935. — № 7. — С. 68—77.
- Юзепчук С. В. Линней и проблема вида // Вестник АН СССР : журнал. — 1957. — № 5. — С. 44—50.
- Blunt W., Stearn W. T. Linnaeus: The Compleat Naturalist :
[անգլ.]. — Princeton University Press, 2001. — ISBN 0-691-09636-8.
- Blunt W. The Compleat Naturalist: A Life of Linnaeus :
[անգլ.]. — Frances Lincoln Limited, 2001. — 264 p.
[անգլ.] / Translation by Roger Tanner. — New edition. — Стокгольм : Swedish Institute, 2006. — 44 с. — ISBN 91-520-0912-2. Արխիվացված 2011-07-04 Wayback Machine
- Eriksson G.[sv]. Carl Linné (von) : [арх. 12 փետրվարի 2016] // Svenskt biografiskt lexikon :
[швед.]. — Stockholm, 1980—1981. — Bd. 23. — S. 700.
- Goutlie, Norah. The Prince of Botanists: Carl Linnaeus :
[անգլ.]. — London : Witherby, 1953. — 292 p.
[անգլ.]. — Philadelphia : Christopher Sower company, 1912. — 91 p.
- Hagberg K. Carl Linnaeus :
[անգլ.]. — London : Cape, 1952. — 264 p.
- Koerner, L. Linnaeus: Nature and Nation :
[անգլ.]. — Cambridge, Massachusetts, and London : Harvard University Press, 1999. — 298 p.
- Stafleu F. A. Linnaeus and the Linnaeans. The Spreading of their Ideas in Systematic Botany, 1753—1789 :
[անգլ.]. — Utrecht : Oosthoek, 1971. — xvi + 386 p.
- Stafleu F. A.; Cowan R.S. Linnaeus, Carl // Taxonomic literature : a selective guide to botanical publications and collections with dates, commentaries and types :
[անգլ.]. — Ed. 2. — Utrecht, The Hague, 1981. — Vol. III: Lh—O. — P. 71—111. — 980 p. — ISBN 90-313-0444-1.
- Zorgdrager N. Linnaeus as Ethnographer of Sami Culture :
[անգլ.] // TijdSchrift voor Skandinavistiek : журнал. — 2008. — Т. 29, № 1 & 2. — С. 45—76. — ISSN 0168-2148. Արխիվացված 2013-06-04 Wayback Machine
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 RKDartists (նիդերլ.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Babelio (ֆր.) — 2007.
- ↑ 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Линней Карл // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 Eriksson G. Carl Linné (von) — P. 700.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 https://web.archive.org/web/20190918172039/http://digitallibrary.amnh.org/dspace/bitstream/handle/2246/5826//v3/dspace/updateIngest/pdfs/0096-0113_bios05.pdf?sequence=14
- ↑ https://planetenuppsala.se/sevaerdheter/historiska-platser-i-uppsala/168-carl-von-linnes-grav-i-domkyrkan
- ↑ Notable Names Database — 2002.
- ↑ Carl von Linné
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ Stewart R. R. Missionaries and Clergymen as Botanists in India and Pakistan // Taxon: Official News Bulletin of the International Society for Plant Taxonomy — Utrecht: IAPT, Wiley, 1982. — Vol. 31, Iss. 1. — P. 57–64. — ISSN 0040-0262; 1996-8175 — doi:10.2307/1220590
- ↑ Stafleu F. A., Cowan R. S., Mennega E. A., L.J. Dorr, Nicolson D. H. Taxonomic literature: A selective guide to botanical publications and collections with dates, commentaries and types // Regnum vegetabile: A Series of Handbooks for the Use of Plant Taxonomists and Plant Geographers — 2 — P. 136. — ISBN 90-313-0224-4, 3-87429-339-4 — ISSN 0080-0694 — doi:10.5962/BHL.TITLE.48631
- ↑ Kansallisbiografia (фин.) / M. Klinge — Suomalaisen Kirjallisuuden Seura, Suomen Historiallinen Seura. — ISSN 1799-4349
- ↑ Svenskt biografiskt lexikon (շվեդերեն) — 1917.
- ↑ Գերմանիայի ազգային գրադարանի կատալոգ (գերմ.)
- ↑ 17,0 17,1 «What people have said about Linnaeus». Linné on line. Uppsala University. Վերցված է 2011 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
- ↑ «Linnaeus deceased». Linné on line. Uppsala University. Վերցված է 2011 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
- ↑ 19,0 19,1 Broberg (2006), p. 7.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Труды Карла Линнея в интернет-библиотеке Gallica (Национальная библиотека Франции)
- The Linnaean correspondence (Онлайн-издание эпистолярного наследия Линнея)
- «The Linnaeus Garden» (անգլերեն). Uppsala universitet. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 5-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 5-ին.
- Linnean herbarium (S-LINN) // Department of Phanerogamic Botany, Swedish Museum of Natural History.(անգլ.) (Проект оцифровки гербария Линнея в Шведском музее естественной истории в Стокгольме)
- Anders Backlund (2005). «Carl Linnaeus - Carl von Linné» (անգլերեն). Uppsala universitet, Systematic Botany. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 5-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 5-ին.
- «Who was Linnaeus?» (անգլերեն). The Linnean Society of London. 2013. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 5-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 5-ին.
- «Who was Carl Linnaeus?» (pdf) (անգլերեն). The Linnean Society of London. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 5-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 5-ին.
- «Linnaeus in Love: the Almanach På Åhretefter Iesu Christi nåderika Födelse 1735» (անգլերեն). The Linnean Society of London. 2014-02. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 5-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 5-ին.
- Løkken S., Eckblad F.-E. (2016 թ․ սեպտեմբերի 6). «Carl Von Linné» (նորվեգերեն). Store norske leksikon. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ փետրվարի 11-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 11-ին.
Աղբյուրներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Anderson, Margaret J. (1997). Carl Linnaeus: Father of Classification. United States: Enslow Publishers. ISBN 978-0-89490-786-9.
- Blunt, Wilfrid (2001). Linnaeus: the compleat naturalist. London: Frances Lincoln. ISBN 978-0-7112-1841-3.(չաշխատող հղում)
- Blunt, Wilfrid (2004). Linnaeus: the compleat naturalist. London: Frances Lincoln. ISBN 978-0-7112-2362-2.(չաշխատող հղում)
- Bontius, J. (1658). «Historiae naturalis & medicae Indiae Orientalis libri sex». In Gulielmo Piso (ed.). De Indiæ Utriusque re naturali et medica libri quatuordecim. Quorum contenta pagina sequens exhibet. Amsterdam: Elzevier. էջեր 1–226.
- Braziel, Jana Evans (2007). «Genre, race, erasure: a genealogical critique of "American" autobiography». In Joseph A. Young and Jana Evans Braziel (ed.). Erasing Public Memory: Race, Aesthetics, and Cultural Amnesia in the Americas. Mercer University Press. էջեր 35–70. ISBN 978-0-88146-076-6.
- Broberg, G. (1975). Homo sapiens L. studien: Carl von Linné naturuppfattning och människolära. Uppsala: Almquist and Wiksell.
- Broberg, Gunnar (2008). «The Dragonslayer». Tijdschrift voor Skandinavistiek. 29 (1–2): 29–43.
- Broberg, Gunnar (2006). Carl Linnaeus. Stockholm: Swedish Institute. ISBN 978-91-520-0912-3.
- Davis, P. H.; Heywood, V. H. (1973). Principles of Angiosperm Taxonomy. Huntington, New York: Robert E. Krieger Publishing Company.
- Fara, Patricia (2003). Sex, Botany and Empire: The Story of Carl Linnaeus and Joseph Banks. Cambridge: Icon Books. ISBN 9781840464443. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 22-ին.
- Frängsmyr, Tore; Lindroth, Sten; Eriksson, Gunnar; Broberg, Gunnar (1983). Linnaeus, the man and his work. Berkeley and Los Angeles: University of California Press. ISBN 978-0-7112-1841-3.
- Frodin, D. G. (2001). «The evolution of floras». Guide to Standard Floras of the World: an Annotated, Geographically Arranged Systematic Bibliography of the Principal Floras, Enumerations, Checklists, and Chorological Atlases of Different Areas (2nd ed.). Cambridge University Press. էջեր 24–51. ISBN 978-0-521-79077-2.
- Gribbin, Mary; Gribbin, John (2008). Flower Hunters. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-956182-7.
- Keevak, Michael (2011). Becoming Yellow: A Short History of Racial Thinking. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-14031-5.
- Koerner, Lisbet (1999). Linnaeus: Nature and Nation. Harvard: Harvard University Press. ISBN 978-0-674-09745-2.
- Loring Brace, C. (2005). "Race" is a Four Letter Word. The Genesis of the Concept. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-517351-2.
- Marks, Jonathan (2010). «Ten facts about human variation». In Muehlenbein, Michael (ed.). Human Evolutionary Biology. Cambridge University Press. էջեր 265–276. ISBN 978-0-521-87948-4.
- Östholm, Hanna (2007). Mary J. Morris and Leonie Berwick (ed.). «The Linnaean Legacy: Three Centuries after his Birth» (PDF). The Linnean. Newsletter and Proceedings of the Linnean Society of London. Special Issue No. 8: 35–44. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2011 թ․ հուլիսի 17-ին.
- Quammen, David (2007 թ․ հունիս). «The Name Giver». National Geographic. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ ապրիլի 15-ին. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 3-ին.
- Reveal, James L.; Pringle, James S. (1993). «7. Taxonomic Botany and Floristics». Flora of North America. Vol. 1. New York and Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-505713-9.
- Simpson, George Gaylord (1961). Principles of Animal Taxonomy. New York and London: Columbia University Press.
- Slotkin, J. S. (1965). «The Eighteenth Century». Readings in early Anthropology. Methuen Publishing. էջեր 175–243.
- Sprague, T. A. (1953). «Linnaeus as a nomenclaturist». Taxon. 2 (3): 40–46. doi:10.2307/1217339. JSTOR 1217339.
- Stace, Clive A. (1991). Plant Taxonomy and Biosystematics (2nd ed.). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-42785-2.
- Stafleu, Frans A. (1971). Linnaeus and the Linnaeans: the Spreading of their Ideas in Systematic Botany, 1735–1789. Utrecht: International Association for Plant Taxonomy. ISBN 978-90-6046-064-1.
- Stearn, W. T. (1959). «The Background of Linnaeus' Contributions to the Nomenclature and Methods of Systematic Biology». Systematic Zoology. 8 (1): 4–22. doi:10.2307/2411603.
- Stöver, Dietrich Johann Heinrich (1794). Joseph Trapp (ed.). The life of Sir Charles Linnæus. London: Library of Congress. OCLC 5660395.
- Van den Hoek, C.; D. G. Mann; H. M. Jahns (2005). Algae: An Introduction to Phycology. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-30419-1.
{{cite book}}
: Invalid|name-list-style=yes
(օգնություն) - Veitch, H. J. (1897). «Nepenthes». Journal of the Royal Horticultural Society. 21 (2): 226–262.
- Willoughby, Pamela (2007). The Evolution of Modern Humans in Africa: a Comprehensive Guide. AltaMira Press. ISBN 978-0-7591-0119-7.
- Wilson, Don E.; DeeAnn M. Reeder (2005). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference. Vol. 1 (3rd ed.). JHU Press. ISBN 978-0-8018-8221-0.
- Windelspecht, Michael (2002). Groundbreaking Scientific Experiments, Inventions, and Discoveries of the 17th century. Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-313-31501-5.
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կառլ Լիննեյ» հոդվածին։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կառլ Լիննեյ» հոդվածին։ |
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 618)։ |
- Մայիսի 23 ծնունդներ
- 1707 ծնունդներ
- Շվեդիայում ծնվածներ
- Հունվարի 10 մահեր
- 1778 մահեր
- Շվեդիայում մահացածներ
- Շվեդիայում թաղվածներ
- Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Լեոպոլդինայի անդամներ
- Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամներ
- Շվեդիայի գիտությունների թագավորական ակադեմիայի անդամներ
- Ֆրանսիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Ամերիկյան փիլիսոփայական ընկերության անդամներ
- Լունդի համալսարանի շրջանավարտներ
- Ուփսալայի համալսարանի շրջանավարտներ
- Բևեռային աստղի շքանշանի 2-րդ դասի ասպետներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Անձինք նամականիշերի վրա
- Շվեդ բուսաբաններ
- Շվեդ երկրաբաններ
- Շվեդ կենսաբաններ
- Շվեդ միջատաբաններ
- Շվեդիայի ազնվականություն
- Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիայի թղթակից անդամներ
- Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիայի պատվավոր անդամներ
- Շվեդ կենդանաբաններ
- Շվեդ բժիշկներ
- Շվեդ գիտնականներ
- Շվեդ բնագետներ
- Շվեդ գրողներ
- Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Շվեդ հանքաբաններ