Մասոնականություն
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Մասոնություն (նաև. Ազատ Որմնադրություն, ֆրանսերեն. franc-maçonnerie, անգլերեն. freemasonry), եղբայրական միաբանություն, որի ակունքները ձգվում են դեպի դարերի խորքը, միջին դարերում ձևավորվելով, իր մեջ է ներառում համաշխարհային մշակութափիլիսոփայական տարբեր ուղղությունների ժառանգությունը՝ որպես իմացաբանական համակարգ։ Սահմանվում է, որպես բարոյականության յուրահատուկ համակարգ, քողարկված այլաբանություններով և ներկայացված խորհրդանիշերով. նպատակն է մարդ-անհատի բարոյական կատարելագործումը, «առաքինության հոգևոր տաճարի» կառուցումը (այստեղից էլ «որմնադիր» անվանումը)։ Մասոնական կազմակերպության անդամները կոչվում են մասոններ. անվանումը ծագում է ֆրանսերեն franc-maçon-ից (հին ֆրանսերեն. masson, անգլերեն. freemason, «ազատ որմնադիր»), օգտագործվում է նաև այդ եզրի բառացի թարգմանությունը։
Մասոնությունը ծագել է Անգլիայում և Շոտլանդիայում XV և XVI դդ., կազմավորվել է 1717 թ. Լոնդոնում։ Այնուհետև տարածվել են նաև այլ երկրներում։ Ֆրանսիայում մասոններն առաջին անգամ ի հայտ են եկել «Ազատ քարտաշների միություն» անվանմամբ։
Դավադրական տեսություններին հավատող մարդիկ կարծում են, որ մասոնները կապված են Իլյումինանտների հետ և ղեկավարում են համաշխարհային քաղաքականությունը։
Շատ իսլամական երկրներ մասոնությունը կապում են հակասեմիտիզմի ու սիոնիզմի հետ։ Այդ պատճառով բազմաթիվ իսլամական երկրներ արգելել են մասոնական Օթյակներն իրենց երկրներում։ Սակայն Թուրքիան, Մարոկկոն և Եգիպտոսը թույլ են տալիս մասոնական գործունեությունը։
Մասոնական օթյակների (լոժաների) անդամներ են եղել պատմությանը շատ հայտնի և տաղանդավոր մարդիկ։ Ինչպես հայտնի հասարակական-քաղաքական գործիչներ, պետությունների ղեկավարներ, արքաներ, այնպես էլ նկարիչներ, ճարտարապետներ և երգահաններ։ Պատմությանը հայտնի են շատ դեպքեր, երբ այդ շարժումը հետապնդվել է տարբեր պետություններում, իսկ շարժման մասնակիցները հալածանքների են արժանացել։
Ներկայում մասոնությունն ամբողջ աշխարհում ունի շուրջ վեց միլիոն անդամ, որից միայն 480 հազարը՝ Անգլիայում, Իռլանդիայում և Շոտլանդիայում, 2 միլիոնը ԱՄՆ-ում։[փա՞ստ] Մասոնական օթյակներ կան աշխարհի բազմաթիվ երկրներում։
Արտաքին հղումներ
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Մասոնականություն կատեգորիայում։ |