Revolisyon ayisyèn an 1876
Revolisyon ayisyèn an 1876 se yon revòlt ki te ranvèse prezidan repiblik la Michel Domingue ak minis li a enfliyan diktatoryal Septimus Rameau. Revolisyon sa a te fè Ayiti tabli yon gouvènman pwovizwa anvan li te òganize nouvo eleksyon. Eleksyon sa yo te mennen Pierre Théoma Boisrond-Canal, youn nan lidè revòlt 1876 la, nan prezidans Repiblik ayisyen an.
Anvan 1876
[modifye | modifye kòd]Sou 11 jen 1874, jeneral Michel Domingue eli pou yon manda uit (8) ane kòm Prezidan Repiblik la, konsa ranplase Prezidan Nissage Saget . Domingue, ki te pi wo pase tout yon sòlda, pa te gen ni pwa ni takte yon eta. Se poutèt sa, li te konsidere ke li te pi apwopriye pou nonmen, pou jere fonksyon piblik yo, Septimus Rameau, ki moun li nonmen pa dekrè nan dat 10 septanm 1874 vis-prezidan Konsèy sekretè deta yo. Rameau vin vrè chèf an Ayiti. Konstitisyon an, ki te adopte sou 6 out 1874, deja fè siyati li. Malerezman, Rameau te diktatoryal ak dominan pa nati, se konsa pwen de vi li te toujou siperyè lòt moun, pandan y ap Michel Domingue te plis nan yon figi.
Revòlt la
[modifye | modifye kòd]Finalman koripsyon ak fwod te pran sou tankou yon echèl ki Domingue bay yon dekrè, ki gen dat 15 me 1875, pou arestasyon jeneral Brice ak Pierre Monplaisir-Pierre. Opozan politik li Pierre Théoma Boisrond-Canal kritike politik finansye sa a ak prè sa a. Li te oblije pran refij nan anbasad Etazini. Rameau te eseye retabli lòd pandan peryòd sa a nan toumant politik. Brice ak Pierre Monplaisir-Pierre te mouri pandan ke Boisrond-Canal ak lòt opozan te oblije kouri aletranje. Rameau te akize ke yo te responsab pou lanmò de jeneral yo. Li te tèt li asasinen nan mitan lari a nan Pòtoprens pa ensije. Aprè asasina Rameau a, Michel Domingue te imedyatman ranvwaye sou pouvwa a e li te egzile 15 avril 1876 nan Kinstòn nan Jamayik, kote li te mouri yon ane pita. Opozan politik li, Boisrond-Canal, te ranplase li kòm prezidan.