K wobsahej skočić

Vientiane

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Vientiane
swójske mjeno ວຽງຈັນ
Vientiane na karće Laosa
Vientiane na karće Laosa
DEC
Zakładne daty
stat Chorhoj Laosa Laos
wysokosć 175 metrow n.m.hł.
přestrjeń 130 km²
wobydlerstwo 783.000 (2013)
hustosć zasydlenja 6.023,1 wob./km²
Wobdźěłać
p  d  w
17.9666102.6

Vientiane (laosce ວຽງຈັນ, Vieng Chan, ʋíəŋ tɕàn) je stolica Laosa w juhowuchodnej Aziji kaž tež kulturne, hospodarske a politiske srjedźišćo kraja. Město a wokolina nadeńdźetej so w něhdźe 4000 km² wulkej nižinje při Mekongu, kotryž twori tule statnu hranicu z Thailandskej. Wot lěta 1994 wjedźe tak mjenowany „móst přećelstwa“ jako scyła prěni móst při delnim běhu rěki do susodneho kraja.

W měsće knježi włóžna, tropiska klima z přerěznymi temperaturami wot 16 do 28° C w januarje a 25 do 32° C w juniju. Dešćowy čas traje wot apryla hač do oktobra.

Vientiane załoži so w 13. lětstotku jako město w mócnarstwje Lan Xang a wuwiwaše so pódla jeho stolicy Luang Prabang, doniž so w lěće 1563 z nowej stolicu njesta. Po rozpadźe mócnarstwa bě město wot lěta 1707 sydło kralestwa Vieng Chan, kotrež steješe bórze pod thailandskim nadknjejstwom. Po zwrěšćenej rebeliji krala Anuvonga w lěće 1826 zničichu thailandske jednotki cyłe město – nimo templow – a zawlečechu jeho wobydlerstwo přez Mekong do centralneje Thailandskeje. Hišće štyrceći lět pozdźišo namakachu francoscy slědźerjo na městnje Vientiana jeničce dźungl a ruiny.

W lěće 1887 sta so Laos z francoskim protektoratom a dźělom Francoskeje Indochiny. Po poražce Francoskeje přećiwo Němskej w Druhej swětowej wójnje bu kraj wot japanskeho wójska wobsadźeny, steješe pak oficialnje dale pod francoskim zarjadnistwom. Dnja 1. septembra 1945, po kóncu wójny w Aziji, wozjewi kralestwo Laos swoju njewotwisnosć přećiwo woli Francozow.

Napohlad města wot triumfoweho wobłuka
 Commons: Vientiane – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije