Serbski Sokoł
Serbski Sokoł je třěšny zwjazk serbskich sportowych towarstwow, kotrež so z cilemi słowjanskeho sokołskeho hibanja zwjazane čuja. W centrumje steji spěchowanje masoweho sporta. Nimo kooperatiwnych čłonow zwjazkej tež mnoholičbne jednotliwcy přisłušeja. 1993 załoženy serbski sportowy zwjazk nawjaza na tradicije za čas Weimarskeje republiki wobstejaceho Serbskeho Sokoła.
Zwjazk zarjaduje dźensa sportowe swjedźenje a turněry w rozdźělnych mustwowych sportowych družinach a organizuje wobdźělenja na mjezynarodnych Sokoł-zetkanjach. K tomu wudawa časopis Sokołske listy.
Serbski Sokoł je tež zamołwity za zestajenje Serbskeje koparskeje wubranki.
Stawizny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Dnja 9. nowembra 1920 so w Budyšinje pod nawodnistwom Jana Skale a Arnošta Lorenca prěnja serbska sokołska jednota załoži. Přikład bě čěskosłowakske sokołske hibanje. W Pančicach-Kukowje wotmě so 1924 prěnje zwjazkowe zetkanje Serbskeho Sokoła. Hač do lěta 1931 so nimale kóždolětnje dalše sportowe jednoty serbskeho sydlenskeho teritorija přidružichu. Prěni předsyda łužiskeho Sokoła bě publicist Jan Skala. Cil zwjazka bě, serbske dźěći, młodostnych a dorosćenych za sportowe skutkowanje dobyć a k tomu tež k posylnjenju narodneho wědomja přinošować. Hižo w 1920tych lětach so serbscy sportowcy tež na wšosłowjanskim sokołskim zetkanju w Čěskosłowakskej a w Juhosłowjanskej wobdźělichu.
Sokołske jednoty wobstejachu w mjezywójnskim času w Budyšinje (1920), Sowrjecach, Bukecach (1921), Malešecach, Poršicach, Radworju (1922), Baćonju, Komorowje, Hrodźišću, Pančicach, Ralbicach (1923), Wotrowje, Njebjelčicach, Delnim Wujězdźe, Chrósćicach (1924), Ćisku (1925), Kulowje, Rakojdach (1926), Haslowje (1929), Lichanju a Chwaćicach (1930).
Dźěle katolskeho duchownstwa mějachu wobmyslenja napřećo Serbskemu Sokołej, předewšěm dokelž sprěnja při sporće Serbja wobeju konfesijow w intensiwnym kontakće stejachu a zdruha dokelž so čěskosłowakski bratrowski zwjazk jako cyrkwi napřećo njepřećelsce hódnoćeše. Z tuteje přičiny so Serbski Sokoł 1930 do dweju po konfesijach rjadowaneju sokołskeju zwjazkow rozdźěli.
1933 so Serbski Sokoł rozpušći – zakaz přez nacionalsocialistiske knježerstwo bě hižo přihotowany. Wožiwjenje narodneho sportoweho zwjazka po Druhej swětowej wójnje so njeradźi. Tež knježerstwo NDR njedowoli nowozałoženje po 1949.
Po znowazałoženju w lěće 1993 so 100 serbskich sportowcow 1994 na 12. wšosokołskim zetkanju w Praze wobdźěli. W lěće 1996 přistupi Serbski Sokoł serbskemu třěšnemu zwjazkej Domowina.
Literatura
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Josef Páta: Sokołstwo a Słowjanstwo, Budyšin 1924
- Alfons Wićaz: Serbski Sokoł. Budyšin 1990.
- Mikławš Krawc: Dołhi puć k załoženju a znowazałoženju Serbskeho Sokoła. W Rozhledźe 11/2020, str. 22–25