Alexander Graham Bell: Difríocht idir leaganacha
Luckas-bot (plé | dréachtaí) m r2.7.1) (róbat ag suimiú: hy:Ալեքսանդր Բելլ |
Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.2 |
||
(20 intermediate revisions by 12 users not shown) | |||
Líne 1: | Líne 1: | ||
[[Íomhá:Alexander Graham Bell |
{{WD Bosca Sonraí Duine}}[[Íomhá:Alexander Graham Bell, three-quarter length portrait, standing, facing left - 3c04275r.jpg|clé|mion|268x268px]] |
||
Eolaí agus ceapadóir a rugadh i nDún Éideann agus a d'oibrigh i gCeanada agus sna Stáit Aontaithe ab ea '''Alexander Graham Bell''' ([[3 Márta]], [[1847]] – [[2 Lúnasa]], [[1922]]). Is é Alexander Graham Bell a cheap an chéad teileafón. [[Íomhá:TelephonePatentDrawingBell.jpg|mion|231x231px| |
|||
paitinn Bell ar an 7 Márta 1876 .. an-cosúil le paitinn a thóg Gray amach ar an 14 Feabhra |
|||
{{stumpa}} |
|||
|clé]] |
|||
== Teileafón == |
|||
Theastaigh ó Bell gléas [[cumarsáid]]<nowiki/>e a cheapadh a bheadh níos fearr ná an teileagraf, agus go mbeadh daoine ábalta gléas [[Leictreachas|leictreach]] a úsáid chun labhairt le daoine a bhí i bhfad uathu<ref>https://www.forasnagaeilge.ie/wp-content/uploads/.../01-An-Teileafón-FT-R5.pptx{{Dead link|date=Meán Fómhair 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. Leis an [[Teileagrafaíocht|teileagraf]] ní fhéadfaí ach teachtaireachtaí i g[[cód Morse]] a sheoladh. |
|||
Aithnítear go forleathan é gur cheap Bell an chéad [[guthán|ghuthán]] sa bhliain [[1876]]).<ref>[http://www.wdl.org/en/item/11375/ Alexander Graham Bell Laboratory Notebook, 1875-1876]</ref> Ach tá conspóid ann i gcónaí. Bhí [[paitinn]] cláraithe ar dtús ag Elisha Gray ar an 14 Feabhra 1876. Fuair Alexander Graham Bell paitinn eile ar an 7 Márta 1876 chun an [[Guthán|teileafón]] a fhorbairt<ref>Hussey, Matt - Fréamh an Eolais (Coiscéim 2011)</ref> .. a bhí go díreach mar an gcéanna leis an méid a bhí cláraithe ag Gray cúpla seachtain roimhe sin. [[Íomhá:Alexander Graham Bell and family.jpg|clé|mion|[[:en:Alexander_Graham_Bell|Alexander Graham Bell]] agus a bhean chéile, [[:en:Mabel_Gardiner_Hubbard|Mabel Gardiner Hubbard]] agus a gclann, Elsie May Bell (ar chlé) agus Marian Hubbard Bell, 1885.|214x214px]]Ar an 10 Márta 1876, d'éirigh le Alexander Graham Bell an chéad chomhrá teileafóin a bheith aige lena chúntóir Thomas Watson a bhí suite i seomra taobh leis. ‘Watson,’ a dúirt Bell ar an teileafón, ‘tar anseo.’ Agus chuala Watson é! |
|||
Leag Bell síos bunús an teileafóin le glacadóir ionduchtaithe a cheap sé féin chun an [[Fuaim|fhuaim]] a chruthú, ceangailte le sreang le tarchuradóir [[Carbón|carbóin]] de chuid [[Thomas Edison]] chun comhartha [[Leictreachas|leictreach]] a chruthú ó fhuaim an ghutha. |
|||
Sa bhéalóg d'imbhuail creathanna na fuaime san aer le scannán anuas ar chiseal gráinníní carbóin, agus d'athraigh brú an scannáin friotaíocht an chisil seo chun sruth athraitheach leictreach a chruthú mar chomhartha na fuaime. |
|||
Tharchuir Bell an chéad abairt labhartha i 1875. |
|||
Bhunaigh sé comhlacht Bell Telephone i 1877. |
|||
== Aireagáin eile == |
|||
Ina Shaotharlann Volta cheap Bell an [[fónagraf]], an closmhéadar, an meá ionduchtúcháin le rudaí miotalacha taobh istigh den cholainn a bhrath, taifid chéireacha don fhónagraf. D'athraigh na haireagáin seo an domhan. |
|||
== Saol == |
|||
Bhí Bell ceannasach i mbunú an fhoilseacháin cháiliúil ''Science'' (Eolaíocht) i 1880. |
|||
Bhunaigh Bell an [[réadlann]] réaltfhisice in [[Smithsonian Institution|Institiúid Smithsonian]], agus chuir tús le Cumann Tástála Aerga. |
|||
Rugadh Bell in Albain sa bhliain 1847 agus bhog sé go Meiriceá Thuaidh in 1870. |
|||
[[Íomhá:Alexander Graham Bell and Mabel Hubbard Gardiner Bell kissing.gif|mion|Alexander Graham Bell ag pógadh Mabel Hubbard Gardiner Bell|clé|166x166px]] |
|||
Chaith Bell tréimhsí dá shaol ina chónaí i [[Ceanada|gCeanada]] agus i [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]. |
|||
== Tagairtí == |
|||
{{reflist}} |
|||
[[Catagóir:Ceapadóirí|Bell, Alexander Graham]] |
[[Catagóir:Ceapadóirí|Bell, Alexander Graham]] |
||
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1847|Bell, Alexander Graham]] |
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1847|Bell, Alexander Graham]] |
||
[[Catagóir:Básanna i 1922|Bell, Alexander Graham]] |
[[Catagóir:Básanna i 1922|Bell, Alexander Graham]] |
||
[[Catagóir:Teileafónaíocht]] |
|||
{{Nasc AR|bs}} |
|||
{{Link GA|es}} |
|||
[[af:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[an:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[ar:ألكسندر جراهام بيل]] |
|||
[[arz:اليكساندر جراهام بيل]] |
|||
[[ast:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[az:Aleksandr Bell]] |
|||
[[be:Аляксандр Грэям Бел]] |
|||
[[be-x-old:Аляксандар Грэм Бэл]] |
|||
[[bg:Александър Бел]] |
|||
[[bn:আলেকজান্ডার গ্রাহাম বেল]] |
|||
[[br:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[bs:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[ca:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[cs:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[cy:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[da:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[de:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[el:Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ]] |
|||
[[en:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[eo:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[es:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[et:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[eu:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[fa:الکساندر گراهام بل]] |
|||
[[fi:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[fr:Alexandre Graham Bell]] |
|||
[[fy:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[gd:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[gl:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[gu:એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલ]] |
|||
[[he:אלכסנדר גרהם בל]] |
|||
[[hi:अलेक्ज़ांडर ग्राहम बेल]] |
|||
[[hr:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[hu:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[hy:Ալեքսանդր Բելլ]] |
|||
[[id:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[io:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[is:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[it:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[ja:アレクサンダー・グラハム・ベル]] |
|||
[[jv:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[kn:ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್]] |
|||
[[ko:알렉산더 그레이엄 벨]] |
|||
[[la:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[lb:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[lt:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[lv:Aleksandrs Greiems Bells]] |
|||
[[map-bms:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[mk:Александар Грејам Бел]] |
|||
[[ml:അലക്സാണ്ടർ ഗ്രഹാം ബെൽ]] |
|||
[[mn:Александр Грэхэм Белл]] |
|||
[[mr:अलेक्झांडर ग्रॅहॅम बेल]] |
|||
[[ms:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[my:အလက်ဇန္ဒား ဂရေဟမ် ဘဲလ်]] |
|||
[[ne:अलेक्ज्याण्डर ग्राहम बेल]] |
|||
[[nl:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[no:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[oc:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[pam:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[pl:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[pnb:گراہم بل]] |
|||
[[ps:الېکسانډر ګراهام بېل]] |
|||
[[pt:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[qu:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[ro:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[ru:Белл, Александр Грэм]] |
|||
[[sah:Александр Белл]] |
|||
[[scn:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[sco:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[sh:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[simple:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[sk:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[sl:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[so:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[sr:Александар Грејам Бел]] |
|||
[[su:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[sv:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[sw:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[ta:அலெக்சாண்டர் கிரகாம் பெல்]] |
|||
[[te:అలెగ్జాండర్ గ్రాహంబెల్]] |
|||
[[th:อเล็กซานเดอร์ เกรแฮม เบลล์]] |
|||
[[tl:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[tr:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[uk:Александер Грем Белл]] |
|||
[[ur:الیگزنڈر گراہم بیل]] |
|||
[[vi:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[war:Alexander Graham Bell]] |
|||
[[yi:אלעקסאנדער גרעהעם בעל]] |
|||
[[zh:亚历山大·格拉汉姆·贝尔]] |
|||
[[zh-min-nan:Alexander Graham Bell]] |
Leagan reatha ó 00:51, 30 Meán Fómhair 2022
Eolaí agus ceapadóir a rugadh i nDún Éideann agus a d'oibrigh i gCeanada agus sna Stáit Aontaithe ab ea Alexander Graham Bell (3 Márta, 1847 – 2 Lúnasa, 1922). Is é Alexander Graham Bell a cheap an chéad teileafón.
Teileafón
[cuir in eagar | athraigh foinse]Theastaigh ó Bell gléas cumarsáide a cheapadh a bheadh níos fearr ná an teileagraf, agus go mbeadh daoine ábalta gléas leictreach a úsáid chun labhairt le daoine a bhí i bhfad uathu[1]. Leis an teileagraf ní fhéadfaí ach teachtaireachtaí i gcód Morse a sheoladh.
Aithnítear go forleathan é gur cheap Bell an chéad ghuthán sa bhliain 1876).[2] Ach tá conspóid ann i gcónaí. Bhí paitinn cláraithe ar dtús ag Elisha Gray ar an 14 Feabhra 1876. Fuair Alexander Graham Bell paitinn eile ar an 7 Márta 1876 chun an teileafón a fhorbairt[3] .. a bhí go díreach mar an gcéanna leis an méid a bhí cláraithe ag Gray cúpla seachtain roimhe sin.
Ar an 10 Márta 1876, d'éirigh le Alexander Graham Bell an chéad chomhrá teileafóin a bheith aige lena chúntóir Thomas Watson a bhí suite i seomra taobh leis. ‘Watson,’ a dúirt Bell ar an teileafón, ‘tar anseo.’ Agus chuala Watson é!
Leag Bell síos bunús an teileafóin le glacadóir ionduchtaithe a cheap sé féin chun an fhuaim a chruthú, ceangailte le sreang le tarchuradóir carbóin de chuid Thomas Edison chun comhartha leictreach a chruthú ó fhuaim an ghutha.
Sa bhéalóg d'imbhuail creathanna na fuaime san aer le scannán anuas ar chiseal gráinníní carbóin, agus d'athraigh brú an scannáin friotaíocht an chisil seo chun sruth athraitheach leictreach a chruthú mar chomhartha na fuaime.
Tharchuir Bell an chéad abairt labhartha i 1875.
Bhunaigh sé comhlacht Bell Telephone i 1877.
Aireagáin eile
[cuir in eagar | athraigh foinse]Ina Shaotharlann Volta cheap Bell an fónagraf, an closmhéadar, an meá ionduchtúcháin le rudaí miotalacha taobh istigh den cholainn a bhrath, taifid chéireacha don fhónagraf. D'athraigh na haireagáin seo an domhan.
Saol
[cuir in eagar | athraigh foinse]Bhí Bell ceannasach i mbunú an fhoilseacháin cháiliúil Science (Eolaíocht) i 1880.
Bhunaigh Bell an réadlann réaltfhisice in Institiúid Smithsonian, agus chuir tús le Cumann Tástála Aerga.
Rugadh Bell in Albain sa bhliain 1847 agus bhog sé go Meiriceá Thuaidh in 1870.
Chaith Bell tréimhsí dá shaol ina chónaí i gCeanada agus i Stáit Aontaithe Mheiriceá.
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ https://www.forasnagaeilge.ie/wp-content/uploads/.../01-An-Teileafón-FT-R5.pptx[nasc briste go buan]
- ↑ Alexander Graham Bell Laboratory Notebook, 1875-1876
- ↑ Hussey, Matt - Fréamh an Eolais (Coiscéim 2011)