Aduard

Aduard (Grinslânsk: Auwerd) is in doarp yn de Grinzer gemeente Westerkertier. It leit sa'n fiif kilometer noardwestlik fan de stêd Grins oan de súdkant fan it Van Starkenborghkanaal. It doarp wie oant 1990 it haadplak fan in selsstannige gemeente mei deselde namme, mar yn dat jier is dy part wurden fan de gemeente Súdhorn. Yn 2008 wennen der yn Aduard 2710 minsken.

Aduard
Grifformearde tsjerke Aduard (2013)
Emblemen
Bestjoer
Lân	Nederlân
Provinsje	Grinslân
Gemeente	Westerkertier
Sifers
Ynwennertal	2.095 (2023)
Oar
Postkoade	9830-9831
Tiidsône	UTC +1
Simmertiid	UTC +2
Koördinaten	53° 15' N 6° 27' E
Kaart

Beskriuwing

Yn 1192 waard, dêr't no Aduard leit, troch it kleaster Klaarkamp fan Rinsumageast in abdij stifte, dy't yn de Hege Midsiuwen útgroeide ta it grutste en machtichste sistersjinzer kleaster fan de Ommelannen. Op syn hichtepunt hie it Kleaster fan Aduard mear as 10.000 hektare grûn, wêrfan in part yn Drinte en Fryslân. Yn 1575 moast it ûnder it bisdom Grins komme te fallen, mar de mûntsen wegeren dat. As ferjilding waard it kleaster op 11 septimber 1580 foar it grutste part ferwoaste. Ubbo Emmius wie nei de ferwoasting ûnder de yndruk fan de grutte. De abt koe oer eigen grûn oan de stêd Grins ta rinne. Hy foarme yn 1417 by in bestoarming fan de Westerlauwerske Friezen út de likebruorren in legerke fan mear as 3000 man. Nei 1450 wie it mear akademy as kleaster doe't Willem Frearks Wessel Gansfort en Rodolf Agricola dêr graach tahâlden. De measte gebouwen waarden nei 1580 sloopt en op de púnfallen ûntstie doe it doarp Aduard.

De earste huzen fan it doarp waarden setten dêr't foarhinne de haven fan it kleaster wie. De hjoeddeiske haadstrjitte fan Aduard is de âlde haadwei fan it kleaster. Dêr is noch altyd it iennige gebou te sjen dat fan it kleaster oerbleaun is: de eardere sikeseal (hospitium), dy't sûnt 1595 as herfoarme tsjerke brûkt wurdt. It is it âldste medyske monumint fan Nederlân en in geef foarbyld fan de Noard-Nederlânske Romaansk-Goatyske boustyl.

Yn Aduard stiet ek it Museum Sint Bernardushof, dat oan de skiednis fan it kleaster wijd is. It is festige yn ien fan de âldste huzen fan it doarp (boud om 1600 hinne).

Sjoch ek

• Abdij fan Aduard
• Abdijtsjerke fan Aduard

Gallery

• 
  It hospitium fan it eardere kleaster, sûnt 1595 de herfoarme tsjerke fan Aduard (2005)
• 
  Herberch Onder de Linden (2007)
• 
  It eardere gemeentehûs fan Aduard
• 
  Van Starkenborghkanaal by Aduard (2013)

Keppelingen om utens

• (ned) Historische Vereniging Aduard
• (ned) Kleastermuseum Sint Bernardushof

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Commons Wikimedia Commons  Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Aduard fan Wikimedia Commons.