Rechknaaken
Söl'ring |
Üs di Naam al sair, sen di Rechknaaken (Vertebra) di Knaaken, hurfan di Rech wukset es.
Diirter, wat Rechnaaken haa, jit da uk Rechknaakendiirter (Vertebrata).
Rechknaaken en Rechwark
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Di miist Lir haa jen Dai me di "Hexenschuß" tö dön. Fuar't miist hangt dit me di Bjenskiiwen töhop, wat twesken di Rechknaaken sit.
Di Rech heer somtirs Swaarheren me di Mensk, wat hi āprocht hual skel.
Dit kumt senerk, wan di Rech fan jen Sir boowen hentö di üđer Sir önern Druk fo (Diagonaali Last).
En üđer Grün ken uk wiis, wan em leenger forkiirt sit of liit.
Fan en kuul Rech ken dit uk diarhen kum, wan forskelig Muskeln diarfan hart uur.
Da halt em hömsalev forkiirt, en di Muskeln ken di Rech ek rocht bienachtler hual.
Da ken't diartö kum, dat di Bjenskiiv twesken L5 en S1 (Lumbaal-Rechknaak 5 en Sakral-Rechknaak 1, jit uk Krüzbiin) tö jen Sir twesken di Knaaken ütdrükt uur. Wan dit pasiaret, da ken di Bjenskiiv üp en Nerv drüki, en dit ken siir dö of Leemungen maaki.
Em skel diartö weet, dat benen di Rechknaaken Hööler sen, hur di "Kabelboom" döörgiar, wat fan't "Stüürgiraat" (Di Brain) kumt en aural di Biskiiren diarfan henstjüürt.
Di "Kabel" sen di Nerven, en di kum aural langs di Rechknaaken tö biiring Siren üt, tö'n Bispöl hentö di Maag of dat Hart. Bi L5 / S1 kum di Nerven fuar di Biiner üt, en diaraur ken em ek rocht of gaar ek laap, wan didiar Bjenskiiv üp di Nerv drükt.
Wan dit töhop kumt, snaket em fan en "Hexenschuß", man ofitsiel jit dit Lumbo-Ischialgie of Bjenskiiwen-Fuarfal.
Di Nerv jit da uk ek "Kabel fuar di Biin", dit es di Intervertebraal-Nerv, uk Nervus intervertebralis.
Rechmark
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Benen di Rechknaaken giar di "Kabelboom" dial, dat Rechmark.
Fuar't miist sen dit Forleengeringen fan di Brain, wat di Biskiiren fan di Organi hoogstjüüri en di Reaktsjoonen töbeek.
Dit skel em höm man ek sa iinfach fuarstair:
Benen di Rechknaaken es en komplitsiaret Systeem fan forskeligst Wiitighaiern üs Blöör en en ekstra Wiitighair, wat Liquor jit, en alis es fol fan Brainhir en Nerven, Veenen en Arteerien. Des aarbert töhop me jit san Systeem, wat trinjem di Rechknaaken āpgair.
Skelter
[Bewerke | Kweltekst bewerke]-
Rechknaaken fan en Walfesk
-
Benen en trinjem di Rechknaaken giar di "Kabelboom" dial. Wat benen es, jit uk Rechmark.