وضعیت سفید

وضعیت سفید
ژانر	تاریخی، درام
نویسنده	هادی مقدم‌دوست و حمید نعمت‌الله
کارگردان	حمید نعمت‌الله
بازیگران	یونس غزالی عباس غزالی افسانه بایگان مونا احمدی ابوالفضل پورعرب شهین تسلیمی علی سلیمانی عزت‌الله مهرآوران لیندا کیانی افسانه چهره آزاد امیرحسین رستمی رابعه مدنی سهیلا گلستانی اسماعیل سلطانیان حمیرا ریاضی سیما خضرآبادی پوراندخت مهیمن اصغر نقی‌زاده عرفان ابراهیمی سپهر حیدری نژاد سارا همتی امیر کاظمی سیدجواد هاشمی فرهاد شریفی شهنوش شهباززاده شیرین زنگنه ناصر شهریاری رؤیا جاویدنیا ناز شادمان سارا کریمی شایان مقاره عابد بامداد نعمت‌الله
آهنگ پایان	علیرضا قربانی
آهنگسازان	سهراب پورناظری باربد بیات
کشور سازنده	ایران
زبان اصلی	فارسی
شمار قسمت‌ها	۴۲
تولید
تهیه‌کننده	محمدرضا شفیعی
مکان تولید	تهران
فیلم‌برداری	علیرضا رنجبران مهدی مجدوزیری
تدوین‌گران	خشایار موحدیان سودابه سعیدنیا
تولیدکننده	مؤسسهٔ فرهنگی هنری وصف صبا
پخش
شبکهٔ اصلی	شبکه ۳ سیمای جمهوری اسلامی ایران
انتشار اولیه	۳ مهر ۱۳۹۰ – ۱ آذر ۱۳۹۰

وضعیت سفید یک مجموعه تلویزیونی به کارگردانی حمید نعمت‌الله نویسندگی هادی مقدم‌دوست، حمید نعمت‌الله و تهیه‌کنندگی محمدرضا شفیعی است که از ۳ مهر تا ۱ آذر ۱۳۹۰ از شبکه سه سیما پخش شده است.

خلاصهٔ داستان

به هنگام شروع موشک باران تهران از زمستان ۱۳۶۶ اعضای خانواده‌ای پرجمعیت که تقریباً همه با هم قهر هستند و اختلاف دارند، برای دوری از حملات دشمن، ساکن باغ مادرشان (رابعه مدنی) در روستایی واقع در حومه تهران می‌شوند. روستایی که مدرسه اصلی آن تبدیل به محل اسکان بخشی از اهالی جنگ‌زده شده است. استقرار این خانواده در باغ و هم‌جواریِ آن‌ها با مردم روستا که در اوج همدلی به‌سر می‌برند، حوادث گوناگونی را برای خانواده رقم می‌زند که باعث درک آن‌ها از مشکلات یک‌دیگر و ریشه‌های بی‌اهمیت اختلافات‌شان می‌شود. آن‌ها در طی این ماجراها درمی‌یابند که استعداد کمک و یاری به یک‌دیگر را دارند و… اما هستهٔ مرکزی و نقش اول داستان نوجوانی به نام امیرمحمد (یونس غزالی) است که اتفاقات جالبی برای وی می‌افتد و داستان‌های گوناگونی که بقیهٔ اعضای خانواده با یک‌دیگر دارند به صورت موازی قصه را پیش می‌برد.

خانوادهٔ گلکار

همدم (شهنوش شهباززاده)

شیرین (مونا احمدی)

عباس آقا (اصغر نقی‌زاده)

امیرمحمد (یونس غزالی)

بهرام (اسماعیل سلطانیان)

شهروز (امیر کاظمی)

منیره (لیندا کیانی)

افتخار (پوراندخت مهیمن)

شهرام (شایان مقاره عابد)

احمد (سید جواد هاشمی)

سهیلا (رؤیا جاویدنیا)

بیژن (ابوالفضل پورعرب)

شهناز (سیما خضرآبادی)

سیما (افسانه چهره‌آزاد)

فراز (امیرحسین رستمی)

پوران

پوری عروس (ناز شادمان)

ناصر (ناصر شهریاری)

جمشید

احترام (شهین تسلیمی)

مادربزرگه (رابعه مدنی)

همایون (فرهاد شریفی)

منوچهر

الهه (پریسا محمدی)

بهزاد (علی سلیمانی)

ساناز (سارا کریمی)

مهناز (حمیرا ریاضی)

بهروز (عباس غزالی)

روزبه

منیژه (سهیلا گلستانی)

رضا (عرفان ابراهیمی)

محترم (افسانه بایگان)

مینا (سارا همتی)

هوشنگ (عزت‌الله مهرآوران)

شهاب (سپهر حیدری‌نژاد)

مادر شهاب (شیرین زنگنه)

تولید

حمید نعمت‌الله پس از ساخت «بی‌پولی» به سراغ کارگردانی مجموعهٔ تلویزیونی «وضعیت سفید» رفت. در این سریال قرار بود مهین شهابی یکی از نقش‌ها را بر عهده بگیرد؛ با این وجود پس از گذشت سه هفته از شروع فیلمبرداری، بیماری او عود می‌کند و تیم تولید مجبور می‌شود دوباره همان پلان‌ها را با شهین تسلیمی ضبط کند.

از ویژگی‌های این سریال وجود عناصر خاطره انگیز دوران جنگ در زندگی مردم بود که هنرمندانه به صورت کاملاً طبیعی و نوستالژیک درآورده شده بود. در زمینه موسیقی متن، قسمت‌های مختلف مجموعه وضعیت سفید حاوی تصنیف‌ها و بازسازی‌های مختلف از قطعات مشهور موسیقی ایرانی است. در بخش صدابرداری و تدوین مجموعه هم نسبت به اضافه کردن برنامه‌های مطرح تلویزیونی و رادیویی دهه شصت هم اقدام شده است و توانسته فضای صوتی و تصویری سریال را تا حد خوبی به فضای سالهای دهه شصت نزدیک کند.

در زمینه صحنه‌پردازی، می‌توان به وجود انواع مختلف حیوانات در پسزمینه سکانس‌های مختلف سریال اشاره کرد. وجود حیوانات مختلف در پسزمینه صحنه‌ها، بدون آنکه علت یا نقش محوری‌ای داشته باشند در جای‌جای سریال مشاهده می‌شود.

بازیگران

بازیگران	نقش‌ها
عرفان ابراهیمی	رضا
مونا احمدی	شیرین
افسانه بایگان	محترم
ابوالفضل پورعرب	بیژن
شهین تسلیمی	احترام
رؤیا جاویدنیا	سهیلا
افسانه چهره آزاد	سیما
سپهر حیدری نژاد	شهاب
شکرالله حسینی	سرایدار مدرسه
سیما خضرآبادی	شهناز
حمیرا ریاضی	مهناز
امیرحسین رستمی	فراز
شیرین زنگنه	مادر شهاب
اسماعیل سلطانیان	بهرام
علی سلیمانی	بهزاد
فرهاد شریفی	همایون
شهنوش شهباززاده	همدم خانم
ناز شادمان	پوری عروس
ناصر شهریاری	ناصر
عباس غزالی	بهروز
یونس غزالی	امیر
امیر کاظمی	شهروز
سارا کریمی	ساناز
لیندا کیانی	منیره
سهیلا گلستانی	منیژه
امیر مقاره عابد	شهرام
عزت‌الله مهرآوران	هوشنگ
پوراندخت مهیمن	افتخار
رابعه مدنی	مادر بزرگ
پریسا محمدی	الهه
اکبر مددی مهر	مدیر مدرسه
حمید نعمت‌الله	معلم
اصغر نقی‌زاده	عباس آقا
سید جواد هاشمی	احمد
سارا همتی	مینا
بامداد نعمت‌الله	پسر پیشگو

بازخورد

جواد طوسی دربارهٔ سریال وضعیت سفید می‌گوید: «ویژگی بارزی که این مجموعه دارد تلاشی است که فیلمنامه‌نویسان و کارگردان این مجموعه در جهت متفاوت بودن کار خود نشان داده‌اند. آن هم نه به منزله این که این تلاش به یک زبان متظاهرانه تبدیل شود. به هر حال برخی از فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی برای مخاطب کلیشه‌ای شده‌اند با این پیش‌فرض فیلمنامه‌نویسان تلاش کرده‌اند اندکی از ذائقه مخاطب را تغییر دهند و البته تا حدود بسیاری هم موفق بوده‌اند؛ چون در فرم و روایت نوآوری خلاقانه‌ای داشته‌اند. خودم که بعضی از قسمت‌های این مجموعه را دیدم یاد فیلم‌های نئورالیزم سینمای ایتالیا افتادم. بعضی از جاها سعی شده ریتم و میزانسن به یک موقعیت غیرعادی تبدیل شود ولی این به یک دافعه تبدیل نمی‌شود چون در ادامه ما به یک ریتم و ضرباآهنگ متعادل می‌رسیم که خود به یک عامل زیباشناسانه تبدیل شده است. مشخص است که سازندگان از ابتدا به این ریتم و میزانسن فکر کرده‌اند به همین خاطر هم هست که نتیجه کار ارتباط خوبی با تماشاگر داشته است.»

سعید قطبی‌زاده دیگر منتقد سینمایی می‌گوید: «وضعیت سفید واقعاً ارزش توجهی بیش از اینها دارد. به نظرم این سریال از بهترین کارهای حمید نعمت‌الله است. چون در اینجا مسلط بر موضوع است. فکر می‌کنم یکی از دلایلش این باشد که او متعلق به نسلی است که در دهه شصت با انواع و اقسام محرومیت‌ها زندگی کرده و خیلی خوب همه آنها را در ذهنش حفظ کرده است. هر کدام از ما بخشی از این خاطرات را حفظ کرده‌ایم اما ارزش کار او به این است که او در این اثر این نشانه‌ها را دوباره احیا می‌کند. به عبارت دیگر کار بزرگ او این است که این «نشانه‌ها» و «خاطرات» را در قالب یک قصه جذاب ارائه می‌کند و برای انجام این مهم از روشی استفاده کرده که نه براساس الگوهای موفق و جواب پس داده قبلی است و نه شبیه فیلم‌هایی است که خودش پیش‌تر ساخته. به نظرم کاری که حمید نعمت‌الله کرده نزدیک کردن دنیای امروز به دنیای دهه شصت، با بازآفرینی خلاقانه است. یک جاهایی احساس می‌کنم که او زندگی و تجربه خودش را ساخته و آدم‌هایی که به عنوان شخصیت‌های مکمل می‌بینیم در واقع اقوام و دوستانش بوده‌اند.»

نامزدی‌ها و جوایز

عنوان	رده	نامزد(ها)	نتیجه	منبع
دومین جشنواره تلویزیونی جام جم (۱۳۹۱)	بهترین کارگردانی	حمید نعمت‌الله	برنده
	بهترین اثر	محمدرضا شفیعی	نامزدشده
	بهترین بازیگر نقش اول مرد	یونس غزالی	برنده
	بهترین بازیگر نقش اول زن	افسانه بایگان	برنده
	بهترین تدوین	خشایار موحدیان و سودابه سعیدنیا	برنده
	بهترین تصویربرداری	محمد وزیری و علیرضا رنجبران	نامزدشده
	بهترین طراحی صحنه	محمدرضا شجاعی	برنده
	بهترین گریم	اعظم بیات	نامزدشده
	بهترین جلوه‌های ویژه	سیدحسن ایزدی	نامزدشده
	بهترین صدابرداری	فرشته احمدی و دهنوی	نامزدشده

منابع

• «حمید نعمت‌الله: «وضعیت سفید» حرف تازه‌ای برای گفتن داردحرف‌های کارگردان «وضعیت سفید» + رونمایی از آلبوم عکس‌های سریال». وبگاه سینمای ما. ۱۳۸۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ اکتبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۶ اکتبر ۲۰۱۱. منبع: مهر - فارس
• موسیقی سریال «وضعیت سفید» با ۸۰ نوازنده اوکراینی ساخته می‌شود
• از سوم مهر ماه، شبکه سه هر روز «وضعیت سفید» دارد

پیوند به بیرون

• وضعیت سفید در بانک اطلاعات اینترنتی فیلم‌ها (IMDb)
• وبگاه رسمی سریال