نوزت گوکدوگان
نوزت گوکدوگان Nüzhet Gökdoğan | |
---|---|
زادهٔ | ۱۴ اوت ۱۹۱۰ |
درگذشت | ۲۴ آوریل ۲۰۰۳ (۹۲ سال) |
علت مرگ | نارسایی قلبی |
ملیت | ترکیه |
تحصیلات | دانشگاه لیون (BSc) دانشگاه استانبول (PhD) |
پیشه(ها) | اخترشناس، دانشگاهی |
همسر | علی موکبیل گوکدوگان (Mukbil Gökdoğan) (متوفی ۱۹۳۸) |
فرزندان | ۲ |
هاتیجه نوزت گوکدوگان (ترکی استانبولی: Hatice Nüzhet Gökdoğan; ترکی: [haˈtidʒe ˈnyzhet ˈɟœkdoan] ; ۱۴ اوت ۱۹۱۰ – ۲۴ آوریل ۲۰۰۳) اخترشناس، ریاضیدان و شخصیت دانشگاهی اهل ترکیه بود. او بهطور گسترده به عنوان یکی از اولین منجمان زن ترکیه شناخته میشود.[۱] گوکدوگان پس از تحصیل در رشته ریاضیات و نجوم در فرانسه در سال ۱۹۳۴ به هیئت علمی دانشگاه استانبول پیوست و دکترای خود را به پایان رساند. او در سال ۱۹۵۴ به عنوان رئیس دانشکده علوم دانشگاه انتخاب شد و اولین زن ترکی بود که به ریاست دانشگاه رسید و بعداً رئیس بخش نجوم شد و بهطور قابل توجهی ظرفیت گروه خود را گسترش داد و برای بهبود همکاری ملی و بینالمللی بین ستاره شناسان تلاش کرد.
گوکدوگان از بنیانگذاران انجمن ریاضی ترکیه، انجمن نجوم ترکیه و انجمن زنان دانشگاه ترکیه است. او اولین نماینده ملی ترکیه در اتحادیه بینالمللی نجوم (IAU) بود و به عنوان اولین زن ستارهشناس ترکیه شناخته شد.[۲][۳][۴]
زندگی
[ویرایش]در دوران تحصیل، زبانهای فرانسه، آلمانی و ترکی را آموخت. بورسیه تحصیلی کالج او را به دانشگاه لیون فرانسه آورد و در آنجا مدرک کارشناسی خود را در رشته ریاضیات به پایان رساند و در سال ۱۹۳۳ مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته فیزیک از دانشگاه پاریس دریافت کرد. او در رصدخانه پاریس کارآموزی کرد و از او دعوت کردند تا تحقیقاتش را در آنجا ادامه دهد، اما گوکدوگان ترجیح داد به ترکیه بازگردد.[۵]
گوکدوگان اشتیاق خود به نجوم را به تدریس در این زمینه هدایت کرد و دانشیار مؤسسه نجوم در دانشکده علوم دانشگاه استانبول شد. هنگامی که او به عنوان اولین کارمند ترک به این کار پیوست، هم کتابهای درسی و هم سخنرانیها به زبانهای خارجی مانند انگلیسی و آلمانی بود. گوکدوگان چندزبانه وارد عمل شد و مطالب درسی و شش کتاب را در مورد موضوعاتی از مکانیک سماوی تا ستارهشناسی کروی را ترجمه کرد.[۶]
در سال ۱۹۳۷، گوکدوگان پایاننامه خود را در مورد ماده تاریک بین ستاره ای در اطراف خورشید نوشت و دکترای خود را به پایان رساند. او به سمت استادی در دانشگاه استانبول رسید و در سال ۱۹۵۴ به عنوان رئیس دانشکده علوم انتخاب شد و اولین رئیس دانشگاه زن در ترکیه شد. گوکدوگان قبل از بازنشستگی در سال ۱۹۸۰ مقالات علمی برای مجلات ملی و سه کتاب درسی مقدماتی در زمینه نجوم، جبر و کیهانشناسی نوشت.
از نوزت گوکدوگان به خاطر پیشرفت حرفه نجوم در ترکیه و تأسیس چندین گروه اختصاص یافته به علم، به ویژه انجمن نجوم ترکیه، انجمن زنان دانشگاه ترکیه و انجمن ریاضیات ترکیه به یاد میآید.[۷]
زندگی شخصی
[ویرایش]گوکدوگان با موکبیل گوکدوگان که استاد معماری و وزیر سابق فواید عمومی ترکیه بود ازدواج کرد.[۸][۳][۹] آنها دو فرزند داشتند که هر دو بزرگ شدند تا استاد دانشگاه شوند.[۸] موکبیل در سال ۱۹۹۲ در گذشت.
گوکدوگان در ۲۴ آوریل ۲۰۰۳ درگذشت.[۸]
پانویس
[ویرایش]- ↑ "Nüzhet Gökdoğan's 113rd Birthday". www.google.com (به انگلیسی). بازبینی: ۱۴ اوت ۲۰۲۳
- ↑ Ekşi, Elçin (11 March 2020). "Nüzhet Gökdoğan". Bilimma Bilim Haberleri (به ترکی استانبولی). Archived from the original on 28 January 2021. Retrieved 17 October 2020.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ "Nüzhet Gökdoğan". Biyografya (به انگلیسی). Retrieved 18 October 2020.
- ↑ "PROF. DR. NÜZHET GÖKDOĞAN". NTBOX Magazin (به ترکی استانبولی). 16 October 2018. Archived from the original on 20 اكتبر 2020. Retrieved 19 October 2020.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(help) - ↑ "Nüzhet Gökdoğan's 113rd Birthday". www.google.com (به انگلیسی). بازبینی: ۱۴ اوت ۲۰۲۳
- ↑ "Nüzhet Gökdoğan's 113rd Birthday". www.google.com (به انگلیسی). بازبینی: ۱۴ اوت ۲۰۲۳
- ↑ "Nüzhet Gökdoğan's 113rd Birthday". www.google.com (به انگلیسی). بازبینی: ۱۴ اوت ۲۰۲۳
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ "Nüzhet Gökdoğan". Turkish Astronomical Society (به ترکی استانبولی). Retrieved 17 October 2020.
- ↑ "U.S. Visitor Turkey's Only Astronomer". Fremont Tribune. 30 April 1952. p. 7. Retrieved 20 October 2020.
منابع
[ویرایش]- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Nüzhet Gökdoğan». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۴ اوت ۲۰۲۳.
- "Nüzhet Gökdoğan's 113rd Birthday". www.google.com (به انگلیسی). بازبینی: ۱۴ اوت ۲۰۲۳.