Edukira joan

Elena Barulina

Wikipedia, Entziklopedia askea
Elena Barulina

Bizitza
JaiotzaSaratov, 1895eko uztailaren 25a
Herrialdea Errusiar Inperioa
 Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa
Errusiako errepublika
 Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna
HeriotzaSaratov eta Mosku, 1957ko uztailaren 9a (61 urte)
Hobiratze lekuaBolshevo Cemetery (en) Itzuli
Familia
Ezkontidea(k)Nikolai Vavilov (en) Itzuli  (1926 -
Seme-alabak
Hezkuntza
HeziketaSaratov State University (en) Itzuli 1919)
Jarduerak
Jarduerakbotanikaria, genetista eta ikertzailea
Enplegatzailea(k)Federal Research Center "N.I. Vavilov All-Russian Institute of Plant Genetic Resources" (en) Itzuli
Elena Barulina dilistak eta haren 'basa-senideak' aztertzen aitzindaria.

Elena Ivanovna Barulina - errusieraz: Елена Ивановна Барулина - (Sarátov, Errusia, 1895 - Ibidem, 1957ko uztailaren 9a) botanikaria, genetista eta ikertzaile errusiarra izan zen. Dilistak eta haren 'basa-senideak' aztertzen aitzindaria izan zen. 1930ean, nazioarteko banaketaren lehen mapa, 317 orrialdeko monografikoa, argitaratu zuen eta ikertzaileentzako erreferentzia estandarra bihurtu zen.[1]

Biografia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Barulina 1895ean jaio zen Saratoven, Volga ibaiko portu garrantzitsuan. Aita gerentea zen portuan. 1913an, zilarrezko domina batekin graduatu ondoren, Saratoveko Unibertsitateko Agronomia Fakultatean hasi zen lanean.[2]

Irakasle batek, Nikolai Vavilov botanikari eta geografo errusiarrak, graduondoko lan baterako gomendatu zuen, eta gero San Petersburgora laguntzera gonbidatu zuen. Han, Botanika Aplikatuaren Bulegoko zuzendaria izan zen (gero, Lorategi Botanikoa eta Ikerketa Panrusoko Institutua, N.I. Vavílov izan zena). Han, institutuko hazien estazio esperimentaleko laguntzaile bihurtu zen. 1926an Vavilovekin ezkondu zen.[2][3]

Barulina zentroko dilisten aditua bihurtu zen,[4] eta sei taldetan sailkatu zituen.[5] Lehen laboreekin batera aurkitzen diren espezie basatietan oinarrituta, berak landutako dilista modernoak (Lens culinaris) Lens orientalis basa-espezie batetik sortu zirela postulatu zuen.[6]

1930ean, Barulinak 317 orrialdeko monografia , Lentejas de la URSS y de otros países, argitaratu zuen, Botanika Aplikatua izeneko aldizkariaren gehigarri gisa.[7] 1930eko lana erreferentzia estandarra izan zen dilistak aztertzen dituzten ikertzaileentzat. Dilista-espezie desberdinen nazioarteko banaketa mapatzen lehena izan zen.[3][8][9]

Barulinak, geroago, 1937an, dilista-ikerketa laburtu egin zuen Flore des Plantes cultivées-en IV. liburukian.[7]

Dilistei buruzko lan akademikoaz gain, Barulinak landareak biltzeko espedizio garrantzitsuak zuzendu zituen 1923an Krimean eta 1933an Georgian.[10] Institutuko beste ikerketa batzuetan ere parte hartu zuen. Institutuko genetista garrantzitsuenetako bat izanda, Barulinaren ikerketa dilistekin egindako lanaz haratago hedatu zen.[11] Barulina autorearen laburdura estandarra izen botanikoak aipatzen dituenean autore gisa adierazteko erabiltzen da.[12]

Urte batzuk geroago

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Stalinek Trofim Lysenkoren teoria agronomikoen sinesmenarengatik 1941ean Vaviloven atxilotu eta espetxeratu zuen. Lysenko arduratu zen institutuaz. Barulina eta haren seme Yuri, 1928an jaioa, Saratovera itzuli ziren, eta han igaro zuten miseria gorrian Bigarren Mundu Gerra. Senarra Sarátoveko espetxe batera eraman zutela jakin gabe, Barulinak janari-paketeak bidali zizkion Moskura, inoiz iritsi ez zitzaizkion arren.[2]

Vavilov 1943an hil zen, baina 1955ean zaharberritu edo errehabilitatu zutenean, Barulinak lanean hasi ahal izan zuen, bere artikuluak argitaratzeko, baina 1957ko uztailaren 9an hil zen.[2]

Margarita Vishnyakova bere biografoak 2007an hauxe idatzi zuen: Barulina "zientzialari ospetsua zen, landatutako landareen baliabide genetikoetan aditua". Emakume botaniko eta genetistak egindako lanek ez dute garrantzia galdu, eta asko aipatzen dira munduko literatura zientifikoan ".[13]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ «Author Details» International Plant Names Index 2005.
  2. ↑ a b c d (Ingelesez) Pringle, Peter. (2008-05-13). The Murder of Nikolai Vavilov: The Story of Stalin's Persecution of One of the Great Scientists of the Twentieth Century. Simon and Schuster ISBN 978-1-4165-6602-1. (Noiz kontsultatua: 2022-03-01).
  3. ↑ a b Cokkizgin, Alihan. (2013). «Lentil: Origin, Cultivation Techniques, Utilization and Advances in Transformation» Agricultural Science 1 (1): 55–62.  doi:10.12735/as.v1i1p55..
  4. ↑ (Ingelesez) Pringle, Peter. (2008-05-13). The Murder of Nikolai Vavilov: The Story of Stalin's Persecution of One of the Great Scientists of the Twentieth Century. Simon and Schuster ISBN 978-1-4165-6602-1. (Noiz kontsultatua: 2022-03-01).
  5. ↑ Lentils: History through a lens. Crop Trust 7 de diciembre de 2018.
  6. ↑ (Ingelesez) Yadav, Shyam S.; McNeil, David; Stevenson, Philip C.. (2007-09-08). Lentil: An Ancient Crop for Modern Times. Springer Science & Business Media ISBN 978-1-4020-6313-8. (Noiz kontsultatua: 2022-03-01).
  7. ↑ a b Carles, J. (1939). «Les lentilles» Bulletin Mensuel de la Société Linnéenne de Lyon 8 (6): 146–153.  doi:10.3406/linly.1939.9524..
  8. ↑ Zohary, Daniel. (1972). «The Wild Progenitor and the Place of Origin of the Cultivated Lentil: Lens Culinaris.» Economic Botany 26 (4): 326–332.  doi:10.1007/BF02860702..
  9. ↑ Ladizinsky, Gideon. (1990). Wild lentils of central Asia. Wageningen University.
  10. ↑ Biography of Nikolai I. Vavilov: Major Collecting Missions Accomplished by N.I.Vavilov's Associates. Institute of Plant Industry.
  11. ↑ Corinto, Gian Luigi. (2014). «Nikolai Vavilov's Centers of Origin of Cultivated Plants With a View to Conserving Agricultural Biodiversity» Human Evolution 29 (4): 285–301..
  12. ↑ IPNI "Barulina"
  13. ↑ (Errusieraz) «Отзывы на "Милая и прекрасная Леночка...". Елена Барулина - жена и соратница Николая Вавилова» www.ozon.ru (Noiz kontsultatua: 2022-03-01).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Elena_Barulina&oldid=9334481"(e)tik eskuratuta