Johann Georg Pisendel
Johann Georg Pisendel (Cadolzburg, 1688ko urtarrilaren 5agreg./1687ko abenduaren 26ajul. - Dresden, 1755eko azaroaren 25a) biolinista eta konpositore alemaniarra izan zen.
Johann Georg Pisendel | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Cadolzburg, 1687ko abenduaren 26a |
Herrialdea | Alemania |
Heriotza | Dresden, 1755eko azaroaren 25a (67 urte) |
Hezkuntza | |
Heziketa | Thomasschule zu Leipzig (en) |
Hizkuntzak | alemana |
Irakaslea(k) | Antonio Vivaldi Francesco Antonio Pistocchi (en) Giuseppe Torelli Juan Bautista Volumier (en) Johann David Heinichen (en) |
Ikaslea(k) | ikusi
|
Jarduerak | |
Jarduerak | musikagilea, biolin-jotzailea, orkestra zuzendaria eta concertinoa |
Lantokia(k) | Dresden |
Mugimendua | musika barrokoa |
Musika instrumentua | biolina |
Bere lehen musika ikasketak aitarekin egin zituen. 1697an Ansbach-eko gorteko abesbatzako kide izan zen, eta bertan Giuseppe Torelli izan zuen irakasle. 1703an biolin jotzaile gisa lan egin zuen orkestran. 1709an bidaia bat egin zuen Leipzig-era eta bidaia hartan, Weimarren, Johann Sebastian Bach ezagutu zuen. Leipzigen Georg Philipp Telemann-ek sortutako Collegium musicum-eko zuzendaria izan zen aldi batez, eta hura ere ezagutu zuen. 1711n Darmstadteko gorteko orkestran postu bat eskaini zioten, baina uko egin zion.
Hurrengo urtean, 1712an, lanpostu bat onartu zuen Dresdengo gorteko orkestran, eta han eman zuen lanean bizitza osoa. 1716. eta 1717. urteetan bidaia bat egin zuen Saxoniako printzearekin Italiara. Venezian egon zen eta Antonio Vivaldi ezagutu zuen, eta hortik aurrera lagun handiak izan ziren. Vivaldik lau sonata, bost kontzertu eta sinfonia bat eskaini zizkion, 1717 eta 1720 artean idatzitakoak eta „fatte p. Mr. Pisendel“ eskaintza adierazita dutenak. Lan horien jatorrizko eskuizkribuak Dresdengo Unibertsitateko liburutegian daude.
1718an, Dresdenera itzulita, konposizio eskolak hartu zituen Johann David Heinichen-ekin. 1728an Dresdengo gorteko orkestrako concertino izendatu zuten; orkestra hura garai hartako garrantzitsuenetako bat zen, eta denbora batez Johann Adolph Hasse-k zuzendu zuen. Dresdenen Jan Dismas Zelenka ere ezagutu zuen eta haren lagun egin zen. Zelenkaren lanak hil ondoren argitaratzen lagundu zuen.
Pisendelen konposizioak gutxi dira, baina kalitate handikoak. Obra instrumentalak bakarrik gorde dira, horien artean biolinerako hamar kontzertu, orkestrarako lau kontzertu, biolinerako bi sonata, trio bat eta sinfonia bat. Bere garaiko biolinista alemaniarrik garrantzitsuena izan zen eta biolin kontzertuak eskaini zizkioten Tomaso Albinonik, Antonio Vivaldik eta Georg Philipp Telemannek .
Erreferentziak
aldatu- Hans Rudolf Jung: Johann Georg Pisendel: Leben und Werk. Ein Beitrag zur Geschichte der Violinmusik der Bach-Zeit . Unib. Diss, Jena 1956.
- Kai Köpp: Johann Georg Pisendel (1687–1755) und die Anfänge der neuzeitlichen Orchesterleitung . Schneider, Tutzing 2005, ISBN 3-7952-1140-9 .
- Albrecht Treuheit: Johann Georg Pisendel: (1687–1755); Geiger - Konzertmeister - Komponist; Dokumentazio sines Lebens, sines Wirkens u. Umgangs u. Serkiak Werkes; nachgezeichnet aus Biogr., Komentaren u. Veröff. d. letzten 250 Jahre. Edelmann, Nürnberg 1987.