tiu

Esperanto

Ĉi tiu kapvorto konsistas en fundamenta
radiko, derivaĵo aŭ kunmetaĵo.

Pronomo, Tabelvorto

Kazo	Ununombro	Plurnombro
Nominativo	tiu	tiuj
Akuzativo	tiun	tiujn

Signifoj

montrovorto pri identeco. Morfemo uzata:

I- kiel determinanto de subst.:

1 por montri personon aŭ objekton, kun aŭ sen gesto: ĉu ĝi estas tiu juna kortegano, kiu loĝas…—Jes, apud tiuj arboj^[1]; tiu ĉi libro havas sesdek paĝojn^[2].

2 por esprimi, ke la apuda subst. estas jam konata: en unu tago, kiam ŝi estis apud tiu fonto, venis al ŝi [….]Z.

II- kun elipso de subst.:

1 ĉar tiu subst. troviĝas en la kunteksto aŭ parola situacio: kiu estas tiu (sk. «homo» aŭ «objekto»)?; forpelu ĉi tiun, k lasu la alian!; tiuj ĉi (sk. «homoj» aŭ «bestoj») estas denaskaj malamikoj;

2 por reprezenti jam priparolitan personon, kiam tiu persono ne estas la subjekto de la antaŭa prop.(tiu lasta): Jakob alproksimiĝas al Isaak k tiu lin palpiŝ; li rakontis al sia edzino pri la maljuna viro k pri la stana soldato, kiun li sendis al tiuZ.

3 por esti la korelativo de rilativo: plej bone ridas tiu, kiu ridas la lastaZ; kiu regalas per ŝtonoj, tiun oni dankas per bastonojZ.

III- pron-e, anst. «la + subst. antaŭe menciita»: doktrino, apogita sur tiu de Platono; mi preferas la poemon de Lenau al tiu de Goeto.

Ekzemploj

[1] Ĉiu persono... devis, se tiu estis 6-jara aŭ pli, porti surbruste flavan stelon de Davido.^[3]

Pri aliaj arboj de tiu loko ni diros nur kelkajn vortojn.^[4]

Frazaĵoj

ĉi tiu, tiu ĉi, tiu for
iu kaj tiu, tiu kaj tiu. Sintagmo uzata por eviti precizigi k elnombri serion da aferoj: novajn formojn oni devas doni kun la formoj malnovaj, aldonante la rimarkon, ke «la fundamenta formo estas tiu k tiu (malnova), sed en la literaturo plej ofte estas uzata la formo tiu k tiu (nova)»Z; (analoge) preĝu por mi, preĝu por tiu, edzino de tiu!B. ☞ tia-tia.