Stefano Báthori

Por aliaj signifoj, bv. rigardi la apartigilan paĝon: Stefano Báthori (apartigilo)

Stefano Báthori
Reganto de Transilvanio kaj Pollando-Litovio
Antaŭulo	vidu sube
Sekvanto	vidu sube
Blazono de li kiel pola-litova reganto
Persona informo
Báthory István
Naskonomo	Báthori István
Naskiĝo	27-an de septembro 1533 (1533-09-27) en Șimleu Silvaniei
Morto	12-an de decembro 1586 (1586-12-12) (53-jaraĝa) en Hrodno
Mortis pro	Naturaj kialoj vd
Mortis per	Kronika rena nesufiĉo vd
Tombo	Royal Tombs of the Wawel Cathedral (en) vd
Ŝtataneco	Respubliko de Ambaŭ Nacioj Princlando Transilvanio vd
Alma mater	Universitato de Padovo vd
Partio	politikisto antaŭ la ekesto de politikaj partioj vd
Subskribo
Familio
Dinastio	Báthory de Somlyó
Patro	Stephen VIII Báthory (en) vd
Patrino	Catherine Telegdi (en) vd
Gefratoj	Anna Báthory (en) , Kristoforo Báthori kaj Andrew Báthory (en) vd
Edz(in)o	Anna Jogajlido (1576, 1576 (Gregoria)–1586) vd
Infanoj	sen valoro vd
Profesio
Okupo	politikisto vd
Postenoj Postenoj reĝo de Pollando (1576 (Gregoria)–1586) Prince of Transylvania (en) (1571–1586) vd
Princo de Transilvanio
Dum	1571–1576
Antaŭulo	Johano Sigismondo Zápolya
Sekvanto	Kristoforo Báthori
Reĝo de Pollando-Litovio
Dum	1576–1586 kun Anna Jogajlido
Antaŭulo	Henriko (Anna Jogajlido)
Sekvanto	Sigismondo la 3-a Vasa
vd	Fonto: Vikidatumoj

BÁTHORI István aŭ Stefano Bátory [ba:tori] (naskiĝis la 27-an de septembro 1533 en Szilágysomlyó, Transilvanio, mortis la 22-an de decembro 1586 en Grodno, Pollando) estis princo de Transilvanio inter 1571 kaj 1575, kaj reĝo de Pollando-Litovio inter 1576 kaj 1586, kune kun sia edzino Anna Jogajlido, filino de reĝo Sigismondo la 1-a.

Stefano Bátory (Báthori István)

Pola reĝino Anna Jogajlido (Anna Jagiellonka) (1523–1596) kun sia edzo Stefano Bátory, pentraĵo de Jan Matejko

La pentraĵo Stefano Bátory ĉe Pskovo, de pola pentristo Jan Matejko

Pollando-Litovio en la jaro 1582, dum la regado de pola reĝo Stefano Bátory

Kariero

Stefano Báthori estis la suvereno de Transilvanio (1571–1586): li establis la pli-malpli memstaran landon. Dum lia regno la turkoj ne atakis Transilvanion, ĉar li ĉiujare precize pagis la imposton. Li subtenis la disvolviĝon de industrio kaj komercon, helpis la ekflorigo de minado. En 1571 li fondis en Kolozsvár jezuitan lernejon, kiu en 1576 ricevis universitatan rangon. En lia kortego de Gyulafehérvár restadis iom da tempo poeto Bálint Balassi (1554-1594).

En 1576 la pola nobelaro elektis lin, aldone al lia edzino Anna, reĝo de Pollando. Li estris sukcesajn manovrojn kontraŭ Rusio. Li sukcese ekfinis la longan livonian militon (1558–1582) (vidu pri nordiaj militoj), kaj ekhavis la grandan parton de la teritorio de la nuna Estonio kaj Latvio (Livonio). Ekde tiu ĉi milita sukceso la rusa caro Ivano la Terura daŭrigis siajn luktojn suden kaj orienten.

En 1579 li altigis la Jezuiton lernejon en Vilno kaj ĝi ricevis la titolon de universitato, kiu estis ĉe Respublika Pollando la dua akademio. Li fondis ankaŭ la universitaton de Vilno en 1579.