Saltu al enhavo

Lettre de cachet

El Vikipedio, la libera enciklopedio

En franca historio, lettres de cachet [lɛtʁ də kaʃɛ], (Esperanto " sigeliloleteroj") estis leteroj kun la subskribo de la reĝo de Francio kaj la alsubskribo de unu el siaj ministroj, parafitaj kun la reĝa sigelo, aŭ cachet. Ili enhavis ordojn rekte de la reĝo, ofte efikigi arbitrajn agojn kaj juĝojn kiujn oni ne povus apelacii.

La reĝo eldonis la lettre de cachet por la celoj malhelpi kunvenojn de fakorganizitaj korpoj aŭ plenumi ioman difinitan agon. La provincaj Statoj (apartigitaj kastoparlamentoj) konvokis tiumaniere; per lettre de cachet (en tiu kazo, lettre de jussipri), aŭ per montrado en persono en lit de justice, la reĝo ordigis parlamenton aligi leĝon malgraŭ sia propra rifuzo pasi ĝin.

La plej renomaj lettres de cachet, aliflanke, estis punaj, kiuj kondamnis submetulon sen proceso en tribunalo kaj sen ŝanco de defendo kontraŭ enkarcerigo en ŝtata aŭ ordinara malliberejo, enfermo en monaĥejomalsanulejo, perforta kolonio-transportado, aŭ elpelo al alia regnoparto. La riĉuloj foje aĉetis tiajn leterojn por forigi individuojn kiujn ili ne deziris.

En tiu respekto, la lettre de cachet estis elstara simbolo de la misuzoj de la monarĥia Antikva Reĝimo, do la Franca revolucio de 1789 forigis ilin.