Kalia sorbato: Malsamoj inter versioj

Kalia sorbato aŭ C₆H₇KO₂ estas organika kalia salo de sorbata acido, senkoloraj aŭ blankaj kristaloj tre solveblaj en akvo, uzataj kiel konservaĵoj en la fabrikado de nutraĵoj, vinoj kaj personzorgaj produktaĵoj. Kvankam sorbata acido nature okazas en kelkaj beroj, verdire la tuta monda produktado de sorbatoj, el kiuj sorbato de kalio estas derivata, estas sinteze manufakturita.

La antimikrobaj proprecoj de la sorbata acido estis unue malkovrita en la jardeko 1940. Tamen, la komponaĵo ĝustadire estis izolita jam en 1859, en Londono, de la germana kemiisto August Wilhelm von Hofmann (1818-1892), el la beroj de la sorbus americanus per reakcio kun alkalo. Tamen, la strukturo de la komponaĵo estis nur klarigita en la periodo 1870-1890 . Finfine, ĝi estis unue sintezita de germana kemiisto Oscar Gustav Doebner (1850–1907) en 1900.

Sorbata acido kaj kalia sorbato estas la formoj plej vaste uzataj en ligno-konservado. Ili estas komerce gravaj en la konservado de besto-nutraĵoj, kosmetikaĵoj, farmaciaĵoj kaj en aliaj industri-aplikoj. En kelkaj produktoj, sorbatoj kaj benzoatoj provizas pli efikan protektadon kontraŭ pli vastan variecon de mikroorganismoj, malgraŭ la flankefikoj. Sorbatoj reduktas la malbonagadon kiujn la aero, fungoj, bakterioj kaj fermentoj povas kaŭzi.

Sintezoj

Sintezo 1

Sorbato de kalio sintezeblas ekde reakcio inter sorbata acido kaj kaŭstika kalio:

+ ${\mathsf {\,{\underset {}{\xrightarrow[{}]{}}}\,}}$ +

Reakcioj

Reakcio 1

Sorbato de kalio reakcias kun acetata acido estigante sorbatan acidon kaj kalian acetaton

+ ${\mathsf {{\underset {}{\xrightarrow[{}]{}}}\,}}$ +

Literaturo

Iowa State University
Wiley Online Library
Journal of Food Protection^{[rompita ligilo]}
Chemicalland21
SaveOnCitric Arkivigite je 2018-10-12 per la retarkivo Wayback Machine
Texas Natural Supply Arkivigite je 2018-10-12 per la retarkivo Wayback Machine

Referencoj

↑ FooDB
↑ ScienceLab. Arkivita el la originalo je 2018-10-06. Alirita 2018-10-12 .
↑ APAC Chemical Corporation
↑ Pubchem

Kategorio Kalia sorbato en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri kemio.

Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).

[1] FooDB

[2] ScienceLab. Arkivita el la originalo je 2018-10-06. Alirita 2018-10-12 .

[3] APAC Chemical Corporation

[4] Pubchem

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linio 8: / Linio 8: @@
 |colspan="2" style="text-align: center;" |'''Plata kemia strukturo de la Kalia sorbato'''
 |-
-|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Sodium_sorbate3D.png|200px]]</center>
+|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Potassium sorbate 3D.png|200px]]</center>
 |- style="background: green; color: white"
 |colspan="2" style="text-align: center;" |'''Tridimensia kemia strukturo de la Kalia sorbato'''
+|-
+|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:Sorbus aucuparia aka rowan.jpg|200px]]</center>'''
+|-
+|colspan="2" style="text-align: center;" |'''<small>Kalia sorbato estas unu el la  multenombraj komponaĵoj de la [[Sorpujo]].</small>'''
 |- style="background: green; color: white"
 |colspan="2" style="text-align: center;" |<big>Alternativa(j) nomo(j)</big>
@@ Linio 20: / Linio 24: @@
 ||[[Kemia formulo]]||<big><center>{{KemiaFormulo|<big>'''C|6|H|7|KO|2'''}}</big></center></big>
 |-
-|[[CAS-numero|CAS-numero-kodo]]||[http://www.commonchemistry.org/ChemicalDetail.aspx?ref=24634-61-5 24634-61-5]
+|[[CAS-numero|CAS-numero-kodo]]||[https://commonchemistry.cas.org/detail?cas_rn=24634-61-5 24634-61-5]
 |-
 |[[ChemSpider|ChemSpider kodo]]||[http://www.chemspider.com/Chemical-Structure.4445644.html 4445644]
@@ Linio 32: / Linio 36: @@
 |[[Molmaso]]||150,218 g·mol<sup>-1</sup>
 |-
-|[[Denseco]]|| 1,363g cm<sup>−3<sup/>
+|[[Denseco]]|| 1,363g cm<sup>−3</sup>
 |-
-|[[Fandpunkto]]||270 °C
+|[[Fandpunkto]]||{{GdC|270}}
 |-
 |[[Konstanto pri dissociigo de acidoj|Acideco (pKa)]]||5,01
@@ Linio 40: / Linio 44: @@
 |[[Solvebleco]]||[[Akvo]]:585 g/L <ref>[http://foodb.ca/compounds/FDB019862 FooDB]</ref>
 |-
-|[[Mortiga dozo (LD50)]]||3800 mg/kg (buŝe)<ref>[http://www.sciencelab.com/msds.php?msdsId=9924693 ScienceLab]</ref>
+|[[Mortiga dozo (LD50)]]||3800 mg/kg (buŝe)<ref>{{Citaĵo el la reto |url=http://www.sciencelab.com/msds.php?msdsId=9924693 |titolo=ScienceLab |alirdato=2018-10-12 |arkivurl=https://web.archive.org/web/20181006184457/http://www.sciencelab.com/msds.php?msdsId=9924693 |arkivdato=2018-10-06 }}</ref>
 |- style="background: yellow; color: black"
 |colspan="2" style="text-align: center;" |[[Deklaroj pri Risko kaj Sekureco|'''Sekurecaj Indikoj''']]
@@ Linio 46: / Linio 50: @@
 |[[Listo da R-Deklaroj|Riskoj]]||[[Listo da R-Deklaroj#R36/37/38|R36/37/38]] <ref>[https://www.gusmerenterprises.com/wp-content/uploads/2015/05/Potassium-Sorbate-APAC-01-01-15.pdf APAC Chemical Corporation]</ref>
 |-
 |[[Listo da S-Deklaroj|Sekureco]]||[[Listo da S-Deklaroj#R26|S26]]
 |- style="background: yellow; color: black"
 |colspan="2" style="text-align: center;" |[[Ŝablono:Danĝerosimboloj|'''Pridanĝeraj indikoj''']]
@@ Linio 60: / Linio 64: @@
 |[[GHS Deklaroj pri antaŭgardoj]]|| {{P-Frazoj|261|264|271|280|302+352|304+340|305+351+338|312|321|332+313|337+313|362|403+233|405|501}}<ref>[https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/23676745#section=GHS-Classification Pubchem]</ref>
 |-style="background: yellow; color: black"
-|colspan="2" style="text-align: center with=50%;"|<center><small>Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo<br>(25 °C kaj 100 kPa)</small></center>
+|colspan="2" style="text-align: center with=50%;"|<center><small>Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo<br />({{GdC|25}} kaj 100 kPa)</small></center>
 |}
-'''Kalia sorbato''' aŭ '''C<sub>6</sub>H<sub>7</sub>KO<sub>2</sub>''' estas organika kalia salo de [[sorbata acido]], senkoloraj aŭ blankaj kristaloj tre solveblaj en akvo, uzataj kiel konservaĵoj en la fabrikado de nutraĵoj, vinoj kaj personzorgaj produktaĵoj.  Kvankam sorbata acido nature okazas en kelkaj beroj, verdire la tuta monda produktado de sorbatoj, el kiuj sorbato de kalio estas derivata, estas sinteze manufakturita.
+'''Kalia sorbato''' aŭ '''C<sub>6</sub>H<sub>7</sub>KO<sub>2</sub>''' estas organika kalia salo de [[sorbata acido]], senkoloraj aŭ blankaj kristaloj tre solveblaj en akvo, uzataj kiel konservaĵoj en la fabrikado de nutraĵoj, vinoj kaj personzorgaj produktaĵoj. Kvankam sorbata acido nature okazas en kelkaj beroj, verdire la tuta monda produktado de sorbatoj, el kiuj sorbato de kalio estas derivata, estas sinteze manufakturita.
-La antimikrobaj proprecoj de la sorbata acido estis unue malkovrita en la jardeko 1940. Tamen, la komponaĵo ĝustadire estis izolita jam en 1859, en Londono, de la germana kemiisto [[August von Hofmann|August Wilhelm von Hofmann]] (1818-1892), el la beroj de la [[sorpujo|sorbus americanus]] per reakcio kun alkalo. Tamen, la strukturo de la komponaĵo estis nur klarigita en la periodo 1870-1890 . Finfine, ĝi estis unue sintezita de germana kemiisto Oscar Gustav Doebner (1850–1907) en 1900.
+La antimikrobaj proprecoj de la sorbata acido estis unue malkovrita en la jardeko 1940. Tamen, la komponaĵo ĝustadire estis izolita jam en 1859, en Londono, de la germana kemiisto [[August von Hofmann|August Wilhelm von Hofmann]] (1818-1892), el la beroj de la [[sorpujo|sorbus americanus]] per reakcio kun alkalo. Tamen, la strukturo de la komponaĵo estis nur klarigita en la periodo 1870-1890 . Finfine, ĝi estis unue sintezita de germana kemiisto Oscar Gustav Doebner (1850–1907) en 1900.
 Sorbata acido kaj kalia sorbato estas la formoj plej vaste uzataj en ligno-konservado. Ili estas komerce gravaj en la konservado de besto-nutraĵoj, kosmetikaĵoj, farmaciaĵoj kaj en aliaj industri-aplikoj. En kelkaj produktoj, sorbatoj kaj [[Benzoata acido|benzoatoj]] provizas pli efikan protektadon kontraŭ pli vastan variecon de mikroorganismoj, malgraŭ la flankefikoj. Sorbatoj reduktas la malbonagadon kiujn la aero, fungoj, bakterioj kaj fermentoj povas kaŭzi.
-==Sintezoj==
+== Sintezoj ==
-===Sintezo 1===
+=== Sintezo 1 ===
 * Sorbato de kalio sintezeblas ekde reakcio inter [[sorbata acido]] kaj [[kalia hidroksido|kaŭstika kalio]]:
 <center>
 {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5
 |
-<big>[[Dosiero:Sorbic-acid-3D-balls-B.png|150px]] <math>\mathsf{\,+ \,KOH \, \underset { } \xrightarrow [-H_2O]{}\, }</math>[[Dosiero:Sodium_sorbate3D.png|150px]]</big>
+<big>[[Dosiero:Sorbic acid 3D.png|150px|sorbata acido]] + [[Dosiero:Potassium hydroxide 3D.png|Kalia hidroksido|120px]]<math>\mathsf{ \, \underset { } \xrightarrow []{}\, }</math>[[Dosiero:Potassium sorbate 3D.png|150px|kalia sorbato]]+[[Dosiero:Water molecule.svg|akvo|70px]] </big>
 |-
 |}
 </center>
-==Reakcioj==
+== Reakcioj ==
-===Reakcio 1===
+=== Reakcio 1 ===
 * Sorbato de kalio reakcias kun [[acetata acido]] estigante [[sorbata acido|sorbatan acidon]] kaj [[kalia acetato|kalian acetaton]]
 <center>
 {|cellspacing=10 cellpadding=10 border=5
 |
-<big>[[Dosiero:Sodium_sorbate3D.png|150px]] <math>\mathsf{\,\,+ H_3COOH \, \underset { } \xrightarrow [-H_3COOK]{}\, }</math>[[Dosiero:Sorbic-acid-3D-balls-B.png|150px]]</big>
+<big>[[Dosiero:Potassium sorbate 3D.png|150px]] +[[Dosiero:Acetic acid 3D.png|acetata acido|70px]] <math>\mathsf{ \underset { } \xrightarrow []{}\, }</math>[[Dosiero:Sorbic acid 3D.png|150px]]+ [[Dosiero:Potassium acetate 3D.png|kalia acetato|120px]]</big>
 |-
 |}
 </center>
-==Literaturo==
+== Literaturo ==
 * [https://lib.dr.iastate.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=11206&context=rtd Iowa State University]
 * [https://onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf/10.1111/j.1365-2621.1982.tb11044.x Wiley Online Library]
-* [http://jfoodprotection.org/doi/pdf/10.4315/0362-028X-45.12.1138?code=FOPR-site Journal of Food Protection]
+* [http://jfoodprotection.org/doi/pdf/10.4315/0362-028X-45.12.1138?code=FOPR-site Journal of Food Protection]{{404|date=July 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
 * [http://www.chemicalland21.com/lifescience/foco/POTASSIUM%20SORBATE.htm Chemicalland21]
-* [https://www.saveoncitric.com/poso5lb.html SaveOnCitric]
+* [https://www.saveoncitric.com/poso5lb.html SaveOnCitric] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20181012214513/https://www.saveoncitric.com/poso5lb.html |date=2018-10-12 }}
-* [https://www.texasnaturalsupply.com/Potassium-Sorbate-p/ptsb-cn.htm Texas Natural Supply]
+* [https://www.texasnaturalsupply.com/Potassium-Sorbate-p/ptsb-cn.htm Texas Natural Supply] {{Webarchiv|url=https://web.archive.org/web/20181012214525/https://www.texasnaturalsupply.com/Potassium-Sorbate-p/ptsb-cn.htm |date=2018-10-12 }}
-==Referencoj==
+== Referencoj ==
-{{referencoj|3}}
+{{Referencoj|3}}
-{{Ŝablono:Sorbatoj}}
+{{Sorbatoj}}
-{{Ŝablono:Neorganikaj saloj de kalio}}
+{{Neorganikaj saloj de kalio}}
-{{Ŝablono:Organikaj saloj de kalio}}
+{{Organikaj saloj de kalio}}
+{{Projektoj}}
 {{Ĝermo|kemio}}
 [[Kategorio:Kaliaj kombinaĵoj|sorbato]]
-[[Kategorio:sorbatoj]]
+[[Kategorio:Sorbatoj]]