Χρυσός Σταυρός Πανιωνίου
Ο Χρυσός Σταυρός των Πρωταθλητών του Πανιωνίου ή "Ειδικός Σταυρός" είναι η ανώτατη τιμητική διάκριση που απονέμει ο Πανιώνιος Γυμναστικός Σύλλογος Σμύρνης σε αθλητές που διακρίνονται ιδιαίτερα. Παλιότερα ο σύλλογος τιμούσε με το Χρυσό Σταυρό αθλητές ποικίλης προέλευσης που πετύχαιναν σημαντικές αθλητικές επιτυχίες. Μεταπολεμικά η διάκριση απονέμεται μόνο σε αθλητές ή ανθρώπους του Πανιωνίου είτε επειδή πέτυχαν κάποια σημαντική αθλητική διάκριση είτε για την προσοφορά τους στο σύλλογο. Κατ' εξαίρεση έχουν τιμηθεί και πρόσωπα εκτός του συλλόγου για ειδικούς λόγους.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Χρυσός Σταυρός (ή "Ειδικός Σταυρός") του Πανιωνίου ήταν μια τιμητική διάκριση με ιδιαίτερη αίγλη στα χρόνια που το σωματείο λειτουργούσε στη Σμύρνη. Όμως, συνέχισε να έχει την αξία της και μετέπειτα, όταν ο σύλλογος, ως προσφυγικό σωματείο, είχε καταφύγει στην Αθήνα. Ξεκίνησε να δίνεται σε όσους αθλητές σημείωναν "πανιώνιο ρεκόρ", δηλαδή ρεκόρ Πανιώνιων Αγώνων. Αργότερα, δινόταν μόνο σε όσους κατέρριπταν πανελλήνιο ρεκόρ κατά τη διάρκεια των Πανιώνιων Αγώνων.
Καθιερώθηκε το 1904 στους Η΄ Πανιώνιους Αγώνες και η πρώτη απονομή έγινε στον ολυμπιονίκη αρσιβαρίστα Δημήτρη Τόφαλο. Ο μοναδικός αθλητής που τιμήθηκε τρεις φορές με το χρυσό σταυρό ήταν ο πολυτάλαντος Δημητρός Καραμπάτης.
Μεταπολεμικά η τιμητική αυτή διάκριση δόθηκε κατ' εξαίρεση στο Στέλιο Κυριακίδη, έπειτα από την νίκη του στο Μαραθώνιο της Βοστόνης. Σταδιακά έπαψε να έχει την παλιά της αίγλη, δεδομένου ότι καθιερώθηκαν και άλλες παρόμοιες από διάφορους φορείς και περιορίστηκε η απονομή σε ανθρώπους του σωματείου με ιδιαίτερη προσφορά. Εξακολουθεί όμως να αποτελεί την ύψιστη διάκριση που απονένει ο σύλλογος.
Οι Χρυσοί Σταυροί ως το 1940
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από τις περιόδους της Σμύρνης (1904 ως 1922) και της Αθήνας (1922 ως 1940) είναι γνωστές οι ακόλουθες απονομές Χρυσών (Ειδικών) Σταυρών:
| Έτος | Αθλητής | Σωματείο | Άθλημα | Επίδοση |
|---|---|---|---|---|
| 1904 | Δημήτριος Τόφαλος | Γ.Ε. Πατρών | άρση βαρών με δύο χέρια | 113 οκάδες |
| 1904 | Πάτροκλος Παυλίδης | Πανιώνιος | άρση βαρών με ένα χέρι | 60 οκάδες 355 δράμια |
| 1904 | Ιωάννης Χατζηδημητρίου | Εθνικός Γ.Σ. | δρόμος 400 μ. | 55΄΄ |
| 1905 | Παντελής Έκτωρος | Πανιώνιος | δρόμος 200 μ. | 23΄΄4 |
| 1905 | Νικόλαος Γεωργαντάς | Πανελλήνιος Γ.Σ. | ελεύθερη δισκοβολία | 39,89 μ. |
| 1907 | Νικόλαος Γεωργαντάς | Πανελλήνιος Γ.Σ. | λιθοβολία | 20,02 μ. |
| 1907 | Μιχάλης Δώριζας | Εθνικός Γ.Σ. | ελληνική δισκοβολία | 34,15 μ. |
| 1907 | Δ. Κουλουμπέρδας | Πανελλήνιος Γ.Σ. | 10.000 μ. | 30΄05΄΄ |
| 1907 | Σ. Δημητρίου | Εθνικός Γ.Σ. | 1.500 μ. | 4΄28΄΄2 |
| 1907 | Κωνσταντίνος Τσικλητήρας | Πανελλήνιος Γ.Σ. | ύψος άνευ φοράς | 1,40 μ. |
| 1909 | Νικόλαος Ανδρεαδάκης | Πανιώνιος | άλμα εις μήκος | 6,855 μ. |
| 1909 | Νικόλαος Ανδρεαδάκης | Πανιώνιος | άλμα τριπλούν | 14,57 μ. |
| 1921 | Δημητρός Καραμπάτης | Πανιώνιος | ελληνική δισκοβολία | 35,42 μ. |
| 1921 | Δημητρός Καραμπάτης | Πανιώνιος | 100 μ. | 11΄΄ |
| 1921 | Δημητρός Καραμπάτης | Πανιώνιος | 200 μ. | 23΄΄2 |
| 1930 | Αλέκος Ροζάκης | Πανελλήνιος Γ.Σ. | άλμα εις μήκος | 6,885 μ. |
| 1939 | Ναπολέων Παπαγεωργίου | Πανιώνιος | ακοντισμός | 64,69 μ. |
| 1940 | Νικόλαος Στεφανάκης | Πανιώνιος | σφαιροβολία | 14,635 μ. |
| 1940 | Κώστας Κοτζιάς | Υπ. Διοικήσεως Πρωτευούσης | κατασκευή γηπ. Πανιωνίου1 | κατ' εξαίρεση |
1Ο Κώστας Κοτζιάς, ως Υπουργός Διοικήσεως Πρωτευούσης, το 1937 επιχορήγησε τον Πανιώνιο με 2,5 δισ. δρχ για την ανέγερση του Σταδίου Ν. Σμύρνης,[1] στο οποίο εγκαταστάθηκε το 1940. Πέραν τούτου ο Κώστας Κοτζιάς στα χρόνια της νεότητάς του υπήρξε πρωταθλητής στίβου και ξιφασκίας.
Χρυσοί Σταυροί μετά το 1940
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από το 1940 που ο σύλλογος εγκαταστάθηκε στη Νέα Σμύρνη η διάκριση απονέμεται είτε σε αθλητές του συλλόγου που πετυχαίνουν σημαντικές διεθνείς διακρίσεις ή ρεκόρ είτε σε προσωπικότητες για τη συνολική προσφορά τους στο σύλλογο. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις απονέμεται σε αθλητές ή παράγοντες άλλων σωματείων με απόφαση της Γ.Σ. Είναι γνωστοί οι εξής τιμηθέντες:
| Έτος | Αθλητής | Σωματείο | Άθλημα | Αιτία βράβευσης |
|---|---|---|---|---|
| 1946 | Στέλιος Κυριακίδης | Γ.Σ. Ολύμπια Λεμεσού | μαραθώνιος | νικητής στο μαραθώνιο Βοστώνης |
| 1948; | Πανελλήνιος Γ.Σ. | εορτασμός 50ετηρίδος | ||
| 1951 | Βασίλειος Καλλιμάνης | Πανιώνιος | στίβος | ακόντιο: 64,82μ (ν.π.ρ.) |
| 1952 | Νίκος Σύλλας[2] | Πανιώνιος | στίβος | δίσκος: φιναλίστ σε 3 Ολυμπιάδες: 1936 (6ος), 1948 (7ος), 1952 (9ος) |
| 1954 | Βαγγέλης Δεπάστας | Πανιώνιος | στίβος | 800μ: 1.52.5 (ν.π.ρ.) 1500μ: 3.57.7 (ν.π.ρ.) |
| 1957 | Φανή Αργυρίου | Πανιώνιος | στίβος | πολλά αγωνίσματα (ν.π.ρ.) |
| 1957 | Γιώργος Μαρσέλλος | Πανιώνιος | στίβος | 110μ εμπ. (ν.π.ρ.) |
| 1958 | Ι. Μαραγκουδάκης | Πανιώνιος | στίβος | σφύρα (ν.π.ρ.) |
| 1960 | Γιώργος Μαρσέλλος | Πανιώνιος | στίβος | δέκαθλο (ν.π.ρ.) |
| 1960 | Α. Φρούσιος | Πανιώνιος | στίβος | 110μ εμπ. (ν.π.ρ.) |
| 1963 | Στέλιος Σεβαστόπουλος [3] | Πανιώνιος | στίβος | ύψος: 2,00μ (ν.π.ρ.) |
| 1963 | Σοφία Λερίου | Πανιώνιος | στίβος | σφαίρα: 12,82 (ν.π.ρ.) δίσκος: 45,02 (ν.π.ρ.) |
| 1965 | Χριστόφορος Μουσιάδης[4] | Πανιώνιος | στίβος | τριπλούν: 16,18 (ν.π.ρ.) |
| 1965 | Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β΄ [5] | Β.Ν.Ο.Ελλάδος | ιστιοπλοΐα | χρυσός ολυμπιονίκης |
| 1970 | Βασίλης Σεβαστής | Πανιώνιος | στίβος | δέκαθλο: 7.312β (ν.π.ρ.) |
| 1970 | Χρήστος Παπανικολάου | Παναθηναϊκός | στίβος | επί κοντώ: 5,49μ (παγκόσμιο ρεκόρ) |
| 1970 | Γεώργιος Κωνσταντόπουλος | Πανιώνιος | κυβερνητικός επίτροπος[6] | |
| 1973 | Βασίλης Παπαγεωργόπουλος | Αετός Θεσσαλονίκης | στίβος | 100μ: 10.0 (ισοφ. ευρωπ. ρεκόρ) 2ος στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα |
| 1977 | Ηλίας Μισαηλίδης | Πανιώνιος | στίβος | 50 χρόνια προσφορά στον αθλητισμό |
| 1977 | Στάθης Χάιτας | Πανιώνιος | ποδόσφαιρο | συνολική προσφορά στο σύλλογο |
| 1977 | Χαρά Σασαγιάννη | Πανιώνιος | στίβος | 100μ, 200μ, μήκος, πένταθλο (π.ρ.) |
| 1977 | Αδαμαντία Κοκοσέλη | Πανιώνιος | στίβος | σφαίρα, δίσκος (π.ρ.) |
| 1977 | Στέλιος Αγγλούπας | Πανιώνιος | στίβος | δίσκος: 60,08 (ν.π.ρ.) |
| 1978 | Γιώργος Δέδες | Πανιώνιος | ποδόσφαιρο | συνολική προσφορά στο σύλλογο |
| 1978 | Γιώργος Σκρέκης | Πανιώνιος | ποδόσφαιρο | συνολική προσφορά στο σύλλογο |
| 1983 | Μπάμπης Μπεχλιβανίδης | Δήμαρχος Ν. Σμύρνης | συνολική προσφορά στο σύλλογο | |
| 1983 | Όμιλος Βαρδινογιάννη | ανθρωπιστική πράξη[7][8] | ||
| 1987 | Φάνης Χριστοδούλου | Πανιώνιος | καλαθοσφαίριση | πρωταθλητής Ευρώπης |
| 1987 | Νίκος Λινάρδος | Πανιώνιος | καλαθοσφαίριση | πρωταθλητής Ευρώπης |
| 1995 | Μπόμπαν Γιάνκοβιτς | Πανιώνιος | καλαθοσφαίριση | πράξη αυτοθυσίας |
| 1997 | Κατερίνα Κόφφα | Πανιώνιος | στίβος | παγκόσμια πρωταθλήτρια 200μ κλειστού στίβου |
| 1997 | Γιάννης Θωμάκος | Πανιώνιος | υδατοσφαίριση | παγκόσμιος πρωταθλητής εφήβων |
| 2003 | Γιώργος Ρουσόπουλος | Πανιώνιος | ποδόσφαιρο | συνολική προσφορά στο σύλλογο |
| 2003 | Ιωάννης Σκορδίλης | Πανιώνιος | ποδόσφαιρο | συνολική προσφορά στο σύλλογο |
| 2003 | Βασίλης Στάικος | Πανιώνιος | ποδόσφαιρο | συνολική προσφορά στο σύλλογο |
| 2003 | Νίκος Ζαρκάδης | Πανιώνιος | ποδόσφαιρο | συνολική προσφορά στο σύλλογο |
| 2003 | Γιάννης Κερδεμελίδης | Πανιώνιος | ποδόσφαιρο | συνολική προσφορά στο σύλλογο |
| 2003 | Φώτης Τσολιάς | Πανιώνιος | ποδόσφαιρο | συνολική προσφορά στο σύλλογο |
| 2003 | Ανδρέας Λέκκας | Πανιώνιος | ποδόσφαιρο | συνολική προσφορά στο σύλλογο |
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ εφ. "Αθλητική Ηχώ", 22/8/1965.
- ↑ εφ. "Ελευθερία", 14/8/1952.
- ↑ Ήταν ο πρώτος Έλληνας που ξεπέρασε τα δύο μέτρα, ενώ ήταν και πανελλήνιο ρεκόρ εφήβων, Αθλητική Ηχώ 18/1/1964. εφ. "Ελευθερία", 31/10/1965.
- ↑ Ανήκε στον Πανιώνιο αλλά ήταν μόνιμος κάτοικος ΗΠΑ, όπου πέτυχε το ρεκόρ, εφ. "Ελευθερία", 19/8/1964 και εφ. "Ταχυδρόμος Αιγύπτου", 6/3/1965.
- ↑ Τιμήθηκε κατ' εξαίρεση με την ευκαιρία του εορτασμού της 75ετηρίδος του συλλόγου, ως ο μοναδικός χρυσός ολυμπιονίκης της νεώτερης εποχής εφ. "Ελευθερία", 31/10/1965.
- ↑ Είχε τοποθετηθεί από το χουντικό καθεστώς και τιμήθηκε επί τη αποχωρήσει του, εφ. "Αθλητική Ηχώ", 9/9/1970, σ. 5.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Για τη συγκινητική ανθρωπιστική του πράξη να προσφέρει σημαντική οικονομική ενίσχυση στον τραυματισθέντα πρωταθλητή του συλλόγου Νίκο Παπαγεωργίου,Αθλητική Ηχώ, 3/3/1983.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Αθλητική Ηχώ, 13/3/1983.[νεκρός σύνδεσμος]