Μετάβαση στο περιεχόμενο

Δημήτρης Μητροπάνος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δημήτρης Μητροπάνος
Ο Μητροπάνος σε συναυλία στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, Σεπτέμβριος 2009.[1]
Γέννηση2 Απριλίου 1948 (1948-04-02)
Τρίκαλα
Θάνατος17 Απριλίου 2012 (64 ετών)
Μαρούσι
Τόπος ταφήςΠρώτο Νεκροταφείο Αθηνών
ΕθνικότηταΈλληνας
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Ιδιότητατραγουδιστής
Σύζυγος
  • Φανή Σταμάτη (ν. 1979; δ. 1988)[2]
  • Βένια Κοντογιάννη (ν. 1991)[3]
Τέκνα2
Όργαναφωνή
Είδος τέχνηςΛαϊκό, Έντεχνο

Ο Δημήτρης Μητροπάνος (Τρίκαλα, 2 Απριλίου 1948 – Μαρούσι, 17 Απριλίου 2012)[4] ήταν Έλληνας λαϊκός τραγουδιστής. Θεωρείται από πολλούς ως ο κορυφαίος Έλληνας τραγουδιστής στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού, με προσωνύμιο ''Η εθνική μας φωνή''.

Γεννήθηκε στην Αγία Μονή, μια συνοικία των Τρικάλων-από την οποία καταγόταν η μητέρα του. Μεγάλωσε χωρίς τον πατέρα του, τον οποίο γνώρισε στα 29 του χρόνια. Μέχρι τα 16 του νόμιζε πως είχε σκοτωθεί στον Εμφύλιο Πόλεμο, όταν ήρθε ένα γράμμα το οποίο έλεγε πως ζει στη Ρουμανία. Ο πατέρας του καταγόταν από ένα χωριό της Καρδίτσας, το Καππά.[5] Από μικρός δούλευε τα καλοκαίρια για να βοηθήσει οικονομικά την οικογένειά του. Πρώτα ως σερβιτόρος στην ταβέρνα του θείου του και ύστερα στις κορδέλες κοπής ξύλων. Μετά την τρίτη γυμνασίου, το 1964, μετέβη στην Αθήνα να ζήσει με τον θείο του στην οδό Αχαρνών. Προτού τελειώσει το γυμνάσιο, άρχισε να εργάζεται ως τραγουδιστής. Χαρακτηριστικά τον φώναζαν από μικρό "βλαχάκι", λόγω και της καταγωγής του από τη Θεσσαλία.

Παράλληλα, οργανώθηκε στη Νεολαία των Λαμπράκηδων, καθώς είχε ήδη πολιτικοποιηθεί από νωρίς, δεχόμενος μάλιστα απειλές ότι δε θα τον άφηναν να σπουδάσει λόγω των αριστερών του καταβολών.

Επαγγελματική σταδιοδρομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην ίδια ηλικία, έπειτα από παρότρυνση του Γρηγόρη Μπιθικώτση, τον οποίο γνώρισε σε μία συγκέντρωση της εταιρίας του θείου του στην οποία τραγούδησε, επισκέφτηκε την «Κολούμπια». Εκεί ο Τάκης Λαμπρόπουλος του γνώρισε τον Γιώργο Ζαμπέτα, δίπλα στον οποίο θα δουλέψει στα «Ξημερώματα». Τον Ζαμπέτα τον μνημονεύει ως μεγάλο του δάσκαλο και δεύτερο πατέρα. Όπως έχει δηλώσει, «ο Ζαμπέτας είναι ο μόνος άνθρωπος στο τραγούδι ο οποίος με βοήθησε χωρίς να περιμένει κάτι. Με όλους τους υπόλοιπους συνεργάτες μου κάτι πήρα και κάτι έδωσα»[εκκρεμεί παραπομπή]. Το 1966 ο Μητροπάνος συναντάται, τυχαία, για πρώτη φόρα με τον Μίκη Θεοδωράκη και ερμηνεύει, στη θέση άλλου καλλιτέχνη που τότε ασθενούσε, μέρη από τη Ρωμιοσύνη και το Άξιον Εστί σε μια σειρά συναυλιών στην Ελλάδα και την Κύπρο.

Το 1967, ο Μητροπάνος ηχογράφησε τον πρώτο του 45άρη δίσκο, με το τραγούδι «Θεσσαλονίκη». Είχε προηγηθεί η ηχογράφηση του τραγουδιού «Χαμένη Πασχαλιά», (Κουμπής μουσική - Ιατρόπουλος στίχοι) το οποίο όμως λογοκρίθηκε από τη Χούντα και δεν κυκλοφόρησε ποτέ.[εκκρεμεί παραπομπή] Σημαντική ήταν η συνεργασία του με τη δισκογραφική εταιρεία ΜΙΝΟΣ-ΕΜΙ, με την οποία έκανε μια δεύτερη μεγάλη καριέρα.[6]

Το 1972 υπήρξε ένας σημαντικός σταθμός: ο συνθέτης Δήμος Μούτσης και ο ποιητής-στιχουργός Μάνος Ελευθερίου κυκλοφόρησαν τον Άγιο Φεβρουάριο, με ερμηνευτές τον Μητροπάνο και την Πετρή Σαλπέα, σηματοδοτώντας ένα σταθμό στην ελληνική μουσική. Ακολούθησαν Ο Δρόμος για τα Κύθηρα του Γιώργου Κατσαρού και Τα Συναξάρια του Γιώργου Χατζηνάσιου, έργα με απήχηση στο κοινό.

Στη μακρόχρονη πορεία του στο ελληνικό τραγούδι, ο Δημήτρης Μητροπάνος συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους δημιουργούς του λαϊκού αλλά και του έντεχνου τραγουδιού. Γιώργος Ζαμπέτας, Μίκης Θεοδωράκης, Δήμος Μούτσης, Απόστολος Καλδάρας, Λάκης Παπαδόπουλος, Μάριος Τόκας, Σπύρος Παπαβασιλείου, Τάκης Μουσαφίρης (Εμείς Οι Δυο κ.ά.), Χρήστος Νικολόπουλος (Πάρε Αποφάσεις σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου), Γιάννης Σπανός (Ο Μητροπάνος τραγουδάει Σπανό) ήταν οι συνθέτες με τους οποίους συνδέθηκε επαγγελματικά, χτίζοντας μια καριέρα συνυφασμένη με την ελληνική λαϊκή μουσική παράδοση, μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1980.

Η συμμετοχή του σε δίσκους των Λάκη Παπαδόπουλου (με το τραγούδι «Για να σ' εκδικηθώ») και Νίκου Πορτοκάλογλου («Κλείνω κι έρχομαι») αναδεικνύουν εκείνη την εποχή την ευρεία γκάμα της ερμηνείας του και προαναγγέλλουν μια στροφή στον τρόπο ερμηνείας του, που θα οδηγήσει σε μια σειρά από δίσκους που άλλαξαν σε μεγάλο βαθμό την έννοια του καλού σύγχρονου λαϊκού τραγουδιού. Οι συνεργασίες με τον Μάριο Τόκα και το Φίλιππο Γράψα (Η Εθνική Μας Μοναξιά το 1992 και Παρέα Μ' Έναν Ήλιο το 1994) συνδυάζουν τη λαϊκή υφή και συναίσθημα με τη πιο βαθιά έννοια στίχων και τη χρησιμοποίηση λέξεων πιο επιτηδευμένων. Παράλληλα, η απήχηση των τραγουδιών στην κοινωνία και η εμπορική επιτυχία αναδεικνύουν αυτές τις δημιουργίες ως εργαλεία αλλά και συμπτώματα της εξέλιξης της ελληνικής κοινωνίας. Από το 1992 και μετά τη συνεργασία του με τον Μάριο Τόκα ο Μητροπάνος καθιερώνεται στο πάνθεον των Ελλήνων τραγουδιστών.

Η πολύ σημαντική συνεργασία με τον Θάνο Μικρούτσικο το 1996, στον δίσκο Στου Αιώνα Την Παράγκα, σε στίχους Άλκη Αλκαίου, Κώστα Λαχά, Λίνας Νικολακοπούλου και Γιώργου Κακουλίδη, αποτελεί στροφή του ερμηνευτή σε ακόμα πιο «έντεχνες» διαδρομές, διατηρώντας και πάλι την ταυτότητα του λαϊκού. Μετά το 1996 και την πιο επιτυχημένη του συνεργασία στην Ελληνική Δισκογραφία, ο Μητροπάνος αναγνωρίζεται ως η Εθνική Φωνή της Ελλάδας! (Ενορχήστρωση: Αντώνης Μιτζέλος)

Ο Μητροπάνος συνεχίζει στα ίδια μονοπάτια, με τραγούδια των Μικρούτσικου, Κορακάκη, Μουκίδη, Παπαδημητρίου κ.ά. στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές του 2000. Από τις τελευταίες δουλειές του Θεσσαλού αοιδού, ξεχωρίζει το «Πες Μου Τ' Αληθινά Σου» σε μουσική Στέφανου Κορκολή και στίχους Ελεάνας Βραχάλη και Νίκου Μωραΐτη, αλλά και η ζωντανή ηχογράφηση «Υπάρχει Και Το Ζεϊμπέκικο», από το πρόγραμμα - ωδή στον εθνικό χορό της Ελλάδας, μαζί με τους Θέμη Αδαμαντίδη και Δημήτρη Μπάση, καθώς επίσης και ο δίσκος Στη Διαπασών, ο οποίος περιέχει 12 λαϊκά τραγούδια και μια μπαλάντα. Από τα τραγούδια του δίσκου ξεχωρίζει το τραγούδι «Η Εκδρομή» του Γιάννη Μηλιώκα, το οποίο γράφτηκε για την επιστροφή του ερμηνευτή στη δισκογραφία μετά από ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας.

Τελευταίες δισκογραφικές δουλειές του Δημήτρη Μητροπάνου, ήταν η ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας του στο Ηρώδειο (Σεπτέμβριος 2009), αποτελούμενη από 2 CD με τον τίτλο Τα Τραγούδια Της Ζωής Μου, και ο δίσκος Εδώ Είμαστε με τραγούδια του Σταμάτη Κραουνάκη σε στίχους του ίδιου, της Λίνας Νικολακοπούλου, του Μάνου Ελευθερίου, του Λάκη Λαζόπουλου και ένα ποίημα του Κωστή Παλαμά.

Τον Ιούνιο του 2012, κυκλοφορεί το άλμπουμ-αφιέρωμα στο συνθέτη Μάριο Τόκα με τίτλο Ήλιος Κόκκινος, στο οποίο συμμετέχει μεταξύ άλλων ο Δημήτρης Μητροπάνος με τρία τραγούδια («Της Μοναξιάς Οι Σκλάβοι», «Γράψε Μου Κάτι», «Υπάρχουν Κάτι Μελωδίες»). Τα τραγούδια αυτά σε μουσική του Τόκα είναι και τα τελευταία που ηχογράφησε ο Δημήτρης Μητροπάνος και μάλιστα λίγες μέρες πριν το θάνατό του. Μεγάλες, διαχρονικές του επιτυχίες ήταν τα τραγούδια «Σ’ αναζητώ στη Σαλονίκη», «Πάντα γελαστοί», «Ρόζα», «Τα λαδάδικα».

Είχε κάνει δυο γάμους, ο πρώτος με τη Φανή Σταμάτη, κόρη του πρώην βουλευτή και υπουργού της ΕΡΕ και της ΝΔ, Γεωργίου Σταμάτη, και ο δεύτερος με τη Βένια Μητροπάνου, με την οποία απέκτησε δύο κόρες, την Αναστασία και τη Μυρσίνη.

Υπήρξε φίλαθλος του Ολυμπιακού, διατηρώντας άριστες σχέσεις με τους φιλάθλους όλων των ομάδων και δεδηλωμένος αριστερός, ψηφοφόρος του ΚΚΕ,[7][8] το οποίο διοργάνωσε σειρά συναυλιών τιμώντας τη μνήμη του μεγάλου λαϊκού τραγουδιστή.[9]

Στις 17 Απριλίου του 2012, ο Δημήτρης Μητροπάνος μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο Υγεία με οξύ διαρροϊκό σύνδρομο και εμετούς. Εκεί εμφάνισε πνευμονικό οίδημα και μεταφέρθηκε στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, όπου και άφησε την τελευταία του πνοή στις 11:00 το πρωί, σε ηλικία 64 ετών.[4] Η κηδεία του έγινε στις 19 Απριλίου 2012, στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών, ενώ η σορός του βρισκόταν από νωρίς το πρωί στο παρεκκλήσι του νεκροταφείου (Άγιος Λάζαρος), όπου παρευρέθηκαν για έναν τελευταίο αποχαιρετισμό φίλοι, συγγενείς και χιλιάδες κόσμος.

Προσωπικοί Δίσκοι

  • 1971: Δημήτρης Μητροπάνος (PHILIPS 6331026 LP-CD). Στα πέντε τραγούδια η μουσική του Σπύρου Παπαβασιλείου, από τρία οι Γιώργος Ζαμπέτας και Άκης Πάνου, σε δύο του Γιώργου Μανισαλή.[10]
  • 1974: Κυρά-Ζωή (PHILIPS 6331066 LP-CD). Σε έξι τραγούδια η μουσική του Σπύρου Παπαβασιλείου και οι στίχοι του Τάσου Οικονόμου. Ακόμη τρία τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη, δύο με μουσική του Γιώργου Κατσαρού.[11]
  • 1976: Λαϊκά '76 (PHILIPS 6331089 LP-CD), με τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη και των Σπύρου Παπαβασιλείου-Τάσου Οικονόμου.[12]
  • 1977: Ερωτικά Λαϊκά (PHILIPS 6331105 LP-CD), με τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη και των Σπύρου Παπαβασιλείου-Τάσου Οικονόμου.[13]
  • 1979: Παράπονο (PHILIPS 6331133 LP-CD). Έξι τραγούδια με στίχους Μάνου Κουφιανάκη. Μουσική των Σπύρου Παπαβασιλείου, Τάκη Μουσαφίρη, Στέλιου Ζαφειρίου, Δώρου Γεωργιάδη και Νίκου Καραχάλιου.[14]
  • 1980: Λαϊκά του Σήμερα (PHILIPS 6483201 LP), ο Μητροπάνος σε τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη και των Σπύρου Παπαβασιλείου-Τάσου Οικονόμου.[15]
  • 1981: Τα Συναξάρια (PHILIPS 6483285 LP-CD), σε μουσική Γιώργου Χατζηνάσιου. Οι στίχοι σε επτά τραγούδια του Μιχάλη Μπουρμπούλη, σε δύο του Μάνου Ελευθερίου, και ακόμη Μάνος Κουφιανάκης και Κυριάκος Ντούμος.
  • 1983: Λαϊκές Στιγμές (PHILIPS 811384 LP), μουσική Σπύρος Παπαβασιλείου, στίχοι Λάκης Τεάζης και Νίκος Βρεττός.[16]
  • 1984: Τα Πικροσάββατα (PHILIPS 818055 LP-CD), μουσική Μίκης Θεοδωράκης, στίχοι Λευτέρης Παπαδόπουλος. Δεύτερες φωνές η Χάρις Αλεξίου.
  • 1985: Τα Νυχτέρια Μας (PHILIPS 826009 LP-CD), μουσική Σταύρος Κουγιουμτζής, στίχοι Λάκης Τεάζης.[17]
  • 1986: Αγάπη Μου Αγέννητη (PHILIPS 830417 LP-CD), τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη.[18]
  • 1987: Ένας Καινούριος Άνθρωπος (MINOS 689 LP-CD), μουσική Αλέκος Χρυσοβέργης, στίχοι Σπύρος Γιατράς. Στις δεύτερες φωνές η Βούλα Καραχάλιου.[19]
  • 1989: Εμείς οι Δυο (MINOS 772 LP-CD), τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη.[20]
  • 1990: Εσύ Λέγε Με Έρωτα (MINOS 853 LP-CD), μουσική Σπύρος Παπαβασιλείου.[21]
  • 1991: Μια Νύχτα στον Λυκαβηττό (MINOS 934/5 LP-CD), ηχογράφηση της συναυλίας του Μητροπάνου την 16η Σεπτεμβρίου 1990. Συμμετέχει ο Γιώργος Μεράντζας.[22]
  • 1991: Πάρε Αποφάσεις (MINOS 949 LP-CD), μουσική Χρήστος Νικολόπουλος, στίχοι Λευτέρης Παπαδόπουλος. Δεύτερες φωνές η Γλυκερία.[23]
  • 1992: Η Εθνική Μας Μοναξιά (ΕΜΙ 170459 LP-CD), με μουσική του Μάριου Τόκα. Οι στίχοι των Φίλιππου Γράψα, Σαράντη Αλιβιζάτου, Άννας Αργυρού, Κώστα Φασουλά, Γιάννη Πάριου.[24]
  • 1993: Ο Μητροπάνος Τραγουδάει Σπανό (EMI 80136 LP-CD), μουσική Γιάννης Σπανός, στίχοι Φίλιππος Γράψας.[25]
  • 1994: Παρέα Μ' Έναν Ήλιο (EMI 80615 LP-CD), σε τραγούδια με μουσική του Μάριου Τόκα και στίχους του Φίλιππου Γράψα. Συμμετέχει ο Κώστας Χατζηχριστοδούλου.[26]
  • 1996: ΖΟΟΜ '96 (ζωντανή ηχογράφηση).[27]
  • 1996: Στου Αιώνα Την Παράγκα. Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος, στίχοι: Άλκης Αλκαίος, Γιώργος Κακουλίδης, Κ. Λαχάς, Λίνα Νικολακοπούλου (ενορχήστρωση: Αντώνης Μιτζέλος).[28]
  • 1998: Του Έρωτα & Της Φυγής.[29]
  • 1999: Εντελβάις. Μουσική: Μάριος Τόκας, στίχοι: Άλκης Αλκαίος.[30]
  • 2001: Στης Ψυχής Το Παρακάτω.[31]
  • 2003: Θα Είμαι Εδώ.[32]
  • 2004: Υπάρχει Και Το Ζεϊμπέκικο (ζωντανή ηχογράφηση).[33]
  • 2005: Πες Μου Τ' Αληθινά Σου.[34]
  • 2008: Στη Διαπασών.[35]
  • 2009: Τα Τραγούδια Της Ζωής Μου (ζωντανή ηχογράφηση από το Ωδείο Ηρώδου Αττικού).[36]
  • 2012: Χωρίς Επίλογο (EP). 5 τραγούδια από τον επερχόμενο δίσκο που ετοίμαζε με τον Μίνωα Μάτσα, συνοδευόμενα από μία μικρή νουβέλα για τη ζωή και την καριέρα του τραγουδιστή από τον Οδυσσέα Ιωάννου.

Συμμετοχές

  • 1970: Λαϊκή Παρέλαση.
  • 1971: Άγιος Φεβρουάριος (PHILIPS 6331028 LP-CD), μουσική Δήμος Μούσης, στίχοι Μάνος Ελευθερίου. Τραγουδούν Δημήτρης Μητροπάνος και Πετρή Σαλπέα.
  • 1973: Ο Δρόμος για τα Κύθηρα (PHILIPS 6331052 LP-CD), μουσική Γιώργος Κατσαρός, στίχοι Ηλίας Λυμπερόπουλος. Τραγουδούν Δημήτρης Μητροπάνος και Χριστιάνα.
  • 1974: Νεκρικοί Διάλογοι (PHILIPS 6331065 LP-CD), μουσική Μίμης Πλέσσας, στίχοι Κώστας Βίρβος. Τραγουδούν Δημήτρης Μητροπάνος, Αντώνης Καλογιάννης, Γιώργος Μαρίνος, Λήσα, Λιλάντα Λυκιαρδοπούλου, Πασχάλης, Σπύρος Βλασσόπουλος, Κατιάνα Μπαλανίκα.
  • 1975: Σκόρπια Φύλλα (PHILIPS 9112002 LP-CD), μουσική Απόστολος Καλδάρας, στίχοι Σώτια Τσώτου. Τραγουδούν Δημήτρης Μητροπάνος και Χριστιάνα.
  • 1976: Τσιμεντένια Πρόσωπα (PHILIPS 9112006 LP), μουσική Γιώργος Κατσαρός, στίχοι Ηλίας Λυμπερόπουλος. Τραγουδούν Δημήτρης Μητροπάνος και Ρένα Πάντα.
  • 1977: Τα Παιδιά της Πιάτσας (POLYDOR 2421104 LP), τραγούδια από θεατρική παράσταση με κείμενα των Κώστα Καραγιάννη, Νίκου Καμπάνη και Ρούλη Μακρίδη και μουσική του Γιώργου Κατσαρού. Τραγουδούν Δημήτρης Μητροπάνος, Νέλλη Γκίνη, Νίκος Δαδινόπουλος, Δούκισσα, Κώστας Καρουσάκης, Χαρούλα Λαμπράκη, Γιάννης Ντουνιάς, Πίτσα Παπαδοπούλου, Βίκυ Παππά, Νίκος Ρίζος και Ρίτα Σακελλαρίου.
  • 1981: Τα Λαϊκά της Νύχτας (PHILIPS 6483331), με τους Δημήτρη Μητροπάνο, Δούκισσα και Ρίτα Σακελλαρίου. Παλιά λαϊκά σε ενορχήστρωση Τάκη Μουσαφίρη.
  • 1984: Τα Λαϊκά της Νύχτας Νο 2 (PHILIPS 818800 LP), με τους Δημήτρη Μητροπάνο, Δούκισσα, Ρίτα Σακελλαρίου, Κατερίνα Στανίση και Χριστόφορο. Παλιά λαϊκά σε ενορχήστρωση Τάκη Μουσαφίρη.
  • 1984: Όταν Μιλούν τα Τέλια (PHILIPS 824236 LP), τραγούδια του Απόστολου Καλδάρα με τον Δημήτρη Μητροπάνο και την Κατερίνα Στανίση.
  • 1984: Ακόμα Μια Μέρα (POLYDOR 825237 LP), τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη με τους Δημήτρη Μητροπάνο, Αντώνη Καλογιάννη, Ελπίδα, Δημήτρη Κοντολάζο, Σούλα Μαρτίνη, Κατερίνα Στανίση και Χριστόφορο.
  • 1987: Το Δικό Μας Τραγούδι (POLYDOR 833840 LP), μουσική Σπύρος Παπαβασιλείου, στίχοι Λάκης Τεάζης, τραγούδι Δημήτρης Μητροπάνος, Δημήτρης Κοντολάζος, Κατερίνα Στανίση.
  • 1987: Τέσσερις + Μία (MINOS 676 LP-CD), δίσκος της Αθηναϊκής Κομπανίας με συμμετοχή του Δημήτρη Μητροπάνου στο "Παράσταση".
  • 1988: Καινούρια Χρώματα (MINOS 714 LP-CD), τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη με τους Δημήτρη Μητροπάνο, Στράτο Διονυσίου, Πίτσα Παπαδοπούλου, Πασχάλη Τερζή, Σοφία Εμφιετζή και Θανάση Κομνηνό.
  • 1988: Έλα Γοριλάκι (MINOS 716 LP), δίσκος του Λάκη Παπαδόπουλου με συμμετοχή του Δημήτρη Μητροπάνου στο "Για Να Σ' Εκδικηθώ".
  • 1989: Μια Νύχτα Στον Παράδεισο (MINOS 766 LP), μουσική Αλέκος Χρυσοβέργης, στίχοι Σπύρος Γιατράς, τραγούδι Δημήτρης Μητροπάνος, Λίτσα Διαμάντη, Θανάσης Κομνηνός, Βούλα Καραχάλιου.
  • 1991: Σήκω Ψυχή Μου Σήκω Χόρεψε (ΕΜΙ 170439 LP-CD), δίσκος του Νίκου Πορτοκάλογλου με συμμετοχή του Δημήτρη Μητροπάνου στο "Κλείνω κι Έρχομαι".
  • 1991: Ξημέρωσε (WEA 175086 LP-CD), δίσκος της Γλυκερίας με συμμετοχή του Δημήτρη Μητροπάνου στο "Σε Λατρεύω".
  • 1991: Θα 'θελα Να 'σουν Εδώ (ΑΚΤΗ 468918 LP-CD), δίσκος του Πασχάλη Τερζή με συμμετοχή του Δημήτρη Μητροπάνου στο "Φίλε της Νύχτας".
  • 1991: Στα Ξενυχτάδικα της Αγκαλιάς Σου (MINOS 920 LP-CD), τραγούδια με μουσική του Θανάση Πολυκανδριώτη με τους Δημήτρη Μητροπάνο, Ελένη Βιτάλη, Στράτο Διονυσίου, Κική Λουκά, Θανάση Κομνηνό.
  • 1992: Η Γλυκερία στον Λυκαβηττό (WEA 177245 LP-CD), ηχογράφηση συναυλίας της. Συμμετέχουν οι Δημήτρης Μητροπάνος, Γιάννης Βογιατζής, Γιάννης Μηλιώκας.
  • 1993: Ο Παίζων (ΕΜΙ 78988 LP-CD), δίσκος της Αθηναϊκής Κομπανίας με τον Δημήτρη Μητροπάνο στο "Η Ζωή Σου ο Θάνατός Μου" και "Μια Νύχτα Ακόμη".
  • 1993: Δίδυμα Φεγγάρια (ΕΜΙ 78992 LP-CD), δίσκος της Αλέκας Κανελλίδου. Ο Δημήτρης Μητροπάνος μαζί της στο ομότιτλο τραγούδι.
  • 1994: Ανήσυχο Βλέμμα (MINOS 80365 LP-CD), συμμετοχή του Μητροπάνου στον δίσκο της Μαντώς.
  • 1995: Έχω Μια Διαίσθηση (RCA 28631 LP-CD), δίσκος του Στέφανου Κορκολή. Ο Μητροπάνος μαζί του στο "Κάποιες Φορές".
  • 1997: Ψάξε Στ' Όνειρό Μας.
  • 2002: Αμμόχωστος Βασιλεύουσα. Μάριου Τόκα (συμμετοχή σε 4 τραγούδια).
  • 2007: Για Την Καρδιά Ενός Αγγέλου.
  • 2010 Σαν Ναυαγός Συμμετοχή στον δίσκο του Βασίλη Παπακωνσταντίνου Το Παιχνίδι παίζεται.
  • 2011: Εδώ Είμαστε. Μουσική: Σταμάτης Κραουνάκης. Στίχοι: Σταμάτης, Λίνα Νικολακοπούλου, Λάκης Λαζόπουλος και Κωστής Παλαμάς (ποίηση).
  • 2012: Ήλιος Κόκκινος. Μάριος Τόκας (συμμετοχή με 3 τραγούδια).

Συλλογές

  • 1979: 14 Ζεϊμπέκικα (PHILIPS 6331152 LP).
  • 1980: Πορτρέτο (PHILIPS 6483255 LP).
  • 1982: Τα 14 Χασάπικα (PHILIPS 6483367 LP).
  • 1985: 15 Χρόνια Μητροπάνος (PHILIPS 824525 LP), συλλογή 28 τραγουδιών του από το 1971 ως το 1984.
  • 1987: 16 από τα Ωραιότερα Τραγούδια Μου (PHILIPS 832155 LP).
  • 1988: Οι Μεγαλύτερες Επιτυχίες Του (MINOS 15029 CD).
  • 1989: Πριν Τελειώσει η Νύχτα (PHILIPS 842226 LP-CD).
  • 1990: 20 Μεγάλες Επιτυχίες (PHILIPS 842728 LP-CD).
  • 1992: Οι Μεγάλες Επιτυχίες (POLYSTAR 514246 LP-CD).
  • 1994: 24 Ζεϊμπέκικα (PHILIPS 526380 LP-CD), συλλογή 24 τραγουδιών του από το 1971 ως το 1986.
  • 1995: Τα 45άρια του Δημήτρη Μητροπάνου (PHILIPS 528096 LP-CD), συλλογή 24 τραγουδιών του, ηχογραφημένων από το 1967 ως το 1971.
  • 1996: 30 Χρόνια Δ. Μητροπάνος.
  • 1996: Τα Λαϊκά Μιας Ζωής.
  • 1996: 16 Χασάπικα.
  • 1996: Τα Ερωτικά.
  • 1996: Τα Πρώτα Μου Τραγούδια (1967-1975).
  • 1996: Τα Καλύτερα.
  • 1998: Τα Μεγάλα Λαϊκά.
  • 2014: Κρυφά. Ανέκδοτες ζωντανές ηχογραφήσεις.
  • 2022: Κρυφά 2. Ανέκδοτες ζωντανές ηχογραφήσεις.
  1. «Ο Μητροπάνος στο Ηρώδειο». musicheaven.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2023. 
  2. «Οι άγνωστοι δεσμοί του Μητροπάνου με το Αγρίνιο». agrinionews.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2023. 
  3. «Δημήτρης Μητροπάνος: «Μια εκδρομή είναι η ζωή μου, που θα τελειώσει κάποτε…»». pancreta.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2023. 
  4. 4,0 4,1 «Πέθανε ο Δημήτρης Μητροπάνος». protothema.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2021. 
  5. «Δημήτρης Μητροπάνος». MusicHeaven. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2024. [νεκρός σύνδεσμος]
  6. "Εφημερίδα των Συντακτών", 7 Απριλίου 2015
  7. «Δημήτρης Μητροπάνος – Δίπλα «στα παιδιά του ΚΚΕ» (ΒΙΝΤΕΟ)». katiousa.gr. 30 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2024. 
  8. «Η τελευταία συνέντευξη του Δημήτρη Μητροπάνου». newsbeast.gr. 17 Απριλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2024. 
  9. «Δημήτρης Μητροπάνος: Λαοθάλασσα στη συναυλία - αφιέρωμα του ΚΚΕ για τα 10 χρόνια από τον θάνατό του [εικόνες - βίντεο]». thetoc.gr. 31 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2024. 
  10. Δημήτρης Μητροπάνος - Δημήτρης Μητροπάνος, 1971, https://www.discogs.com/master/632880-Δημήτρης-Μητροπάνος-Δημήτρης-Μητροπάνος, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  11. Δημήτρης Μητροπάνος - Κυρά Ζωή, 1974, https://www.discogs.com/master/558981-Δημήτρης-Μητροπάνος-Κυρά-Ζωή, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  12. Δημήτρης Μητροπάνος - Λαϊκά '76, 1976, https://www.discogs.com/master/405398-Δημήτρης-Μητροπάνος-Λαϊκά-76, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  13. Δημήτρης Μητροπάνος - Ερωτικά Λαϊκά, 1977, https://www.discogs.com/master/554607-Δημήτρης-Μητροπάνος-Ερωτικά-Λαϊκά, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  14. Δημήτρης Μητροπάνος - Παράπονο, 1978, https://www.discogs.com/master/703174-Δημήτρης-Μητροπάνος-Παράπονο, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  15. Δημήτρης Μητροπάνος - Λαϊκά Του Σήμερα, 1980, https://www.discogs.com/master/668660-Δημήτρης-Μητροπάνος-Λαϊκά-Του-Σήμερα, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  16. Σπύρος Παπαβασιλείου, Δημήτρης Μητροπάνος - Λαϊκές Στιγμές, 1983, https://www.discogs.com/master/869237-Σπύρος-Παπαβασιλείου-Δημήτρης-Μητροπάνος-Λαϊκές-Στιγ, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  17. Σταύρος Κουγιουμτζής, Λάκης Τεάζης, Δημήτρης Μητροπάνος - Τα Νυχτέρια Μας, 1985, https://www.discogs.com/master/744365-Σταύρος-Κουγιουμτζής-Λάκης-Τεάζης-Δημήτρης-Μητροπάνο, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  18. Δημήτρης Μητροπάνος, Τάκης Μουσαφίρης - Αγάπη Μου Αγέννητη, 1986, https://www.discogs.com/master/807019-Δημήτρης-Μητροπάνος-Τάκης-Μουσαφίρης-Αγάπη-Μου-Αγέννη, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  19. Δημήτρης Μητροπάνος , Μουσική: Αλέκος Χρυσοβέργης , Στίχοι: Σπύρος Γιατράς - Ένας Καινούργιος Άνθρωπος, 1987, https://www.discogs.com/master/819508-Δημήτρης-Μητροπάνος-Μουσική-Αλέκος-Χρυσοβέργης-Στίχο, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  20. Δημήτρης Μητροπάνος, Τάκη Μουσαφίρη - Εμείς Οι Δυό, 1989, https://www.discogs.com/master/891755-Δημήτρης-Μητροπάνος-Τάκη-Μουσαφίρη-Εμείς-Οι-Δυό, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  21. Δημήτρης Μητροπάνος - Εσύ Λέγε Με Έρωτα, 1990, https://www.discogs.com/master/692154-Δημήτρης-Μητροπάνος-Εσύ-Λέγε-Με-Έρωτα, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  22. Μητροπάνος - Μια Νύχτα Στο Λυκαβηττό - 16 Σεπτεμβρίου 1990 (Ζωντανή Ηχογράφηση), 1991, https://www.discogs.com/master/1170186-Μητροπάνος-Μια-Νύχτα-Στο-Λυκαβηττό-16-Σεπτεμβρίου-1990-Ζω, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  23. Δημήτρης Μητροπάνος - Πάρε Αποφάσεις, 1991, https://www.discogs.com/master/819510-Δημήτρης-Μητροπάνος-Πάρε-Αποφάσεις, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  24. Δημήτρης Μητροπάνος - Μάριος Τόκας - Η Εθνική Μας Μοναξιά, 1992, https://www.discogs.com/master/428607-Δημήτρης-Μητροπάνος-Μάριος-Τόκας-Η-Εθνική-Μας-Μοναξιά, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  25. Δημήτρης Μητροπάνος - Ο Μητροπάνος Τραγουδάει Σπανό, 1993, https://www.discogs.com/master/399070-Δημήτρης-Μητροπάνος-Ο-Μητροπάνος-Τραγουδάει-Σπανό, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  26. Δημήτρης Μητροπάνος - Παρέα Μ' Έναν Ήλιο, 1994, https://www.discogs.com/master/560712-Δημήτρης-Μητροπάνος-Παρέα-Μ-Έναν-Ήλιο, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  27. Δημήτρης Μητροπάνος Μαζί Του Τραγουδούν: Φάνης Μεζίνης, Μαρία Αλεξίου Και Η Κρινιώ Νικολάου - Zoom '96 - Ζωντανή Ηχογράφηση, 1996, https://www.discogs.com/master/937211-Δημήτρης-Μητροπάνος-Μαζί-Του-Τραγουδούν-Φάνης-Μεζίνης, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  28. Θάνος Μικρούτσικος, Δημήτρης Μητροπάνος - Στου Αιώνα Την Παράγκα, 1996, https://www.discogs.com/master/485363-Θάνος-Μικρούτσικος-Δημήτρης-Μητροπάνος-Στου-Αιώνα-Την, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  29. Δημήτρης Μητροπάνος - Του Έρωτα & Της Φυγής, 1998, https://www.discogs.com/master/819511-Δημήτρης-Μητροπάνος-Του-Έρωτα-Της-Φυγής, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  30. Δημήτρης Μητροπάνος - Εντελβάις, 1999, https://www.discogs.com/master/856638-Δημήτρης-Μητροπάνος-Εντελβάις, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  31. Δημήτρης Μητροπάνος - Δημήτρης Παπαδημητρίου - Στης Ψυχής Το Παρακάτω, 2001, https://www.discogs.com/master/1309516-Δημήτρης-Μητροπάνος-Δημήτρης-Παπαδημητρίου-Στης-Ψυχή, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  32. Δημήτρης Μητροπάνος - Θα Είμαι Εδώ, 2003, https://www.discogs.com/master/1014569-Δημήτρης-Μητροπάνος-Θα-Είμαι-Εδώ, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  33. Δημήτρης Μητροπάνος, Θέμης Αδαμαντίδης, Δημήτρης Μπάσης - Υπάρχει Και Το Ζεϊμπέκικο - Ζωντανή Ηχογράφηση Από Την Ακτή Πειραιώς, 2005, https://www.discogs.com/master/1005665-Δημήτρης-Μητροπάνος-Θέμης-Αδαμαντίδης-Δημήτρης-Μπάση, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  34. Δημήτρης Μητροπάνος - Πες Μου Τ' Αληθινά Σου, 2005, https://www.discogs.com/master/391001-Δημήτρης-Μητροπάνος-Πες-Μου-Τ-Αληθινά-Σου, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  35. Δημήτρης Μητροπάνος - Στη Διαπασών, 2008, https://www.discogs.com/release/6893518-Δημήτρης-Μητροπάνος-Στη-Διαπασών, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 
  36. Δημήτρης Μητροπάνος - Τα Τραγούδια Της Ζωής Μου, 2009, https://www.discogs.com/release/5814303-Δημήτρης-Μητροπάνος-Τα-Τραγούδια-Της-Ζωής-Μου, ανακτήθηκε στις 2023-07-11 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]