Α2 Εθνική πετοσφαίρισης ανδρών

Α2 Εθνική Κατηγορία

Τρέχουσα διοργάνωση: Περίοδος 2024-25
Άθλημα	Πετοσφαίριση
Ίδρυση	1988
Κατηγορίες	1 όμιλος (1988-2012) 3 όμιλοι (2012-2016) 2 όμιλοι (2016-2020) 2 ζώνες (2020-σήμερα)
Αριθμός ομάδων	36
Χώρα	Ελλάδα
Τελευταίος κάτοχος	Α' Ζώνη (Φλοίσβος Παλαιού Φαλήρου) Β' Ζώνη (ΟΠΑΘ Περσέας)
Περισ. κατακτήσεις	ΑΕΚ (5 τίτλοι)
Επίπεδο	2 (1988-2020) 3 (2020-σήμερα)
Προβιβασμός	Πρε Λιγκ
Υποβιβασμός	Β΄ Εθνική
Εγχώρια κύπελλα	Κύπελλο Ελλάδας
Επίσημη ιστοσελίδα	volleyball.gr

Η Α2 Εθνική Κατηγορία πετοσφαίρισης ανδρών είναι το πρωτάθλημα τρίτου επιπέδου για την πετοσφαίριση στην Ελλάδα κάτω από την Α1 Εθνική Κατηγορία (Volley League) και την Pre League. Διεξάγεται από την Ελληνική Ομοσπονδία Πετοσφαίρισης σε δύο ζώνες με γεωγραφικά κριτήρια. Ο πρωταθλητής κάθε ζώνης κερδίζει την άνοδο στην Pre League.

Ιστορία

Η Α2 διεξήχθη για πρώτη φορά την περίοδο 1988-1989, όταν και αποτέλεσε τον δεύτερο όμιλο της Α' Εθνικής (οι ομάδες που συμμετείχαν αναφέρονται ιστορικά ότι κατέλαβαν τις θέσεις 7-12 της Α' Εθνικής).

Την επόμενη περίοδο (1989-90) η Α1 και η Α2 συγχωνεύτηκαν και σχημάτισαν ξανά την ενιαία Α' Εθνική, έτσι η Β' Εθνική αποτέλεσε τη δεύτερη κατηγορία της περιόδου.

Την περίοδο 1990-91 η Α2 καθιερώθηκε οριστικά. Μάλιστα τις τρεις πρώτες περιόδους (1990-91, 1991-92, 1992-93) οι δύο πρώτες ομάδες της βαθμολογίας συμμετείχαν στα πλέι οφ της Α1.

Συγκεκριμένα, την περίοδο 1990-91 τα Ελληνικά Ναυπηγεία και ο Εθνικός Αλεξανδρούπολης μετείχαν στην Α' φάση των play off, μάζι με τις ομάδες των θέσεων 3-8 της Α1, όπου και αποκλείστηκαν (μπορούσαν να φτάσουν ως και την κατάκτηση του πρωταθλήματος).

Την περίοδο 1991-92 ο Πανελλήνιος και ο Έσπερος Βυζαντίου συμμετείχαν στα play off για τις θέσεις 3-10 και μπορούσαν να φτάσουν ως την κατάκτηση ενός "εισιτηρίου" για τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, όμως αποκλείστηκαν στην Α' φάση.

Την περίοδο 1992-93 το σύστημα διεξαγωγής ήταν ίδιο με αυτό του 1991. Ο Ιωνικός Ν.Φ και ο ΠΑΟΚ μπορούσαν να φτάσουν ως τον τίτλο του πρωταθλητή Ελλάδος, όμως αποκλείστηκαν αμφότεροι στην Α' φάση. Επιπλέον, λόγω της αύξησης των ομάδων της Α1 από δέκα σε δώδεκα, η 3η και η 4η ομάδα της Α2 (ΑΕΚ και Κτησιφών Παιανίας) έδωσαν μαζί με τις δύο τελευταίες ομάδες της Α1 (Έσπερος Βυζαντίου και ΑΓΣ Ιωαννίνων) αγώνες μπαράζ για την Α1 της περιόδου 1993-94. Ο Έσπερος και ο Κτησιφών κατάφεραν να κερδίσουν τη συμμετοχή τους στην Α1, ενώ η ΑΕΚ και ο ΑΓΣ Ιωαννίνων βρέθηκαν στην Α2. Απο την περίοδο 1993-94 οι ομάδες της Α2 έπαψαν να μετέχουν στα play off της Α1.

Τις περιόδους 2007-08 ως 2009-10 διεξάγονταν play off για την άνοδο στην Α1 μεταξύ των ομάδων που κατέλαβαν τις θέσεις 2 ως 5, ενώ ο πρωταθλητής προβιβαζόταν απευθείας.

Από την περίοδο 2012-13 και λόγω της κατάργησης της Β' Εθνικής και της συγχώνευσης της με την Α2, άρχισε να διεξάγεται για πρώτη φορά σε ομίλους (τρεις). Την περίοδο 2016-17 οι όμιλοι μειώθηκαν σε δύο, όμως ο κάθε όμιλος αποτελείται από δύο υποομίλους (συνολικά τέσσερεις όμιλοι).

Σε αυτές τις περιόδους είναι αναγκαία η διεξαγωγή επιπλέον φάσεων για την ανάδειξη των ομάδων που θα προβιβαστούν στην Βόλεϊ Λιγκ. Τις περιόδους 2012-13 και 2013-14 στα μπαράζ ανόδου συμμετείχε η πρώτη ομάδα καθενός από τους τρεις ομίλους. Τις επόμενες δύο περιόδους συμμετείχαν και οι δεύτερες ομάδες των τριών ομίλων. Την περίοδο 2016-17 οι δύο πρώτες κάθε υποομίλου θα συνεχίσουν στις επόμενες φάσεις για την διεκδίκηση της ανόδου. Ως το 2017 διεξαγόταν κοινή τελική φάση για τις ομάδες όλων των ομίλων, με την ανάδειξη ενός πρωταθλητή. Από το 2018 ως το 2020 αναδείχθηκαν δύο πρωταθλητές, ένας για κάθε όμιλο.

Το 2020 καθιερώθηκε η Πρε Λιγκ ως ενδιάμεση κατηγορία μεταξύ Βόλεϊ Λιγκ και Α2, και αντικατέστησε την Α2 ως το πρωτάθλημα δεύτερου επιπέδου.

Οι ομάδες που προβιβάστηκαν από την Α2 στην Α1

Περίοδος	Πρωταθλητής	Δευτεραθλητής	Προβιβάστηκαν επίσης
1988–89	Ιωνικός Ν.Φιλαδέλφειας	Πανελλήνιος	Από την Α2: Ορεστιάδα, Εθνικός Αλεξανδρούπολης Από τη Β' Εθνική: Εθνικός Πειραιώς, Α.Ε. Κομοτηνής
1989–90	Δεν έγινε. Προβιβάστηκαν από τη Β' Εθνική οι Α.Γ.Σ. Ιωαννίνων και Ζαφειράκης Νάουσας.
1990–91	Ελληνικά Ναυπηγεία	Εθνικός Αλεξανδρούπολης
1991–92	Πανελλήνιος	Έσπερος Βυζαντίου Θεσ/νίκης
1992–93	Ιωνικός Ν.Φιλαδέλφειας	ΠΑΟΚ	Κτησιφών Παιανίας
1993–94	ΑΕΚ	Α.Γ.Σ. Ιωαννίνων
1994–95	Μίλων Νέας Σμύρνης	Ζαφειράκης Νάουσας
1995–96	Φιλία Ηλιούπολης	ΑΕΚ
1996–97	Α.Ε. Κομοτηνής	Πανελλήνιος
1997–98	Ιωνικός Νίκαιας	Ήφαιστος Δράμας
1998–99	Πανελλήνιος	Ε.Α. Πατρών
1999–00	Άρης Νικαίας	Ολυμπιάς Πατρών
2000–01	Ο.ΠΕ. Ρεθύμνου	Ιωνικός Ν.Φιλαδέλφειας
2001–02	Ε.Α. Πατρών	Εθνικός Αλεξανδρούπολης
2002–03	ΑΕΚ	Α.Ο. Παγκρατίου
2003–04	Πανελλήνιος	Μίλων Νέας Σμύρνης
2004–05	Γ.Σ. Λαμία	Πανερυθραϊκός Ν. Ερυθραίας
2005–06	ΑΕΚ	Άρης
2006–07	Α.Ο. Κηφισιάς	Μίλων Νέας Σμύρνης
2007–08	Απόλλων Καλαμαριάς	Φοίνικας Σύρου
2008–09	ΑΕΚ	Πανελλήνιος
2009–10	Επίκουρος Πολίχνης	Εθνικός Αλεξανδρούπολης
2010–11	Φοίνικας Σύρου	Παμβοχαϊκός Βραχατίου
2011–12	Νίκη Αιγινίου	Μίλων Νέας Σμύρνης
2012–13	Παναχαϊκή	ΑΕΚ
2013–14	Μ.Ε.Ν.Τ.	Α.Ο. Ορεστιάδας
2014–15	Ηρακλής Θεσσαλονίκης	Παναχαϊκή
2015–16	Κύζικος Νέας Περάμου	Ηρακλής Χαλκίδας
2016–17	Εθνικός Πειραιώς	Νίκη Αιγινίου

Πρωταθλητές ομίλων

Περίοδος	Α' όμιλος	Β' όμιλος
2017–18	ΑΕΚ	Α.Ε. Κομοτηνής
2018–19	Ο.Φ.Η.	Α.Σ. Ελπίς Αμπελοκήπων
2019–20	Α.Ο.Ν.Σ. Μίλων	Α.Π.Σ. Φίλιππος Βέροιας

Ως πρωτάθλημα τρίτου επιπέδου

Από την περίοδο 2020-21 και μετά τη δημιουργία της ενδιάμεσης κατηγορίας με την ονομασία Πρε Λιγκ, η Α2 είναι πλέον πρωτάθλημα τρίτης κατηγορίας.

Πρωταθλητές

Περίοδος	Α' ζώνη	Β' ζώνη
2020–21	ματαιωθηκε
2021–22	ΑΟ Φλοίσβος Παλαιού Φαλήρου	ΟΠΑΘ Περσέας
2022–23	Πανιώνιος	Μ.Γ.Σ. Εθνικός Αλεξανδρούπολης
2023–24	ΑΕ Αρμενική Πειραιώς	XANΘ

Πρωταθλητές

Ενιαίας Α2 (ως 2017)

Τίτλοι	Σύλλογος
4	ΑΕΚ
3	Πανελλήνιος
2	Ιωνικός Νέας Φιλαδέλφειας
1	Ελληνικά Ναυπηγεία, Μίλων Ν. Σμύρνης, Φιλία Ηλιούπολης, Α.Ε. Κομοτηνής, Ιωνικός Νίκαιας, Άρης Νικαίας, Ο.ΠΕ. Ρεθύμνου, ΕΑ Πατρών, Γ.Σ. Λαμία, Α.Ο. Κηφισιάς, Απόλλων Καλαμαριάς, Επίκουρος Πολίχνης, Φοίνικας Σύρου, Νίκη Αιγινίου, Παναχαϊκή, Μ.Ε.Ν.Τ., Ηρακλής Θεσσαλονίκης, Κύζικος Νέας Περάμου, Εθνικός Πειραιώς

Ομίλων (2018-2020)

Τίτλοι	Σύλλογος
1	ΑΕΚ, Μίλων Ν. Σμύρνης, Α.Ε. Κομοτηνής, Α.Σ. Ελπίς Αμπελοκήπων, Ο.Φ.Η., Φίλιππος Βέροιας

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ελληνική Ομοσπονδία Πετοσφαίρισης – Επίσημος ιστότοπος