Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αξίοχος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αξίοχος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση4ος αιώνας π.Χ.
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Αθήνα
Δημότης (αρχ. Αττική)Σκαμπονίδαι[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Οικογένεια
ΤέκναΑλκιβιάδης της Φηγούς
ΓονείςΑλκιβιάδης
ΑδέλφιαΚλεινίας

Ο Αξίοχος Αλκιβιάδου Σκαμβωνίδης (μέσα του 5ου αιώνα-τέλη του 5ου αιώνα π.Χ) ήταν αρχαίος Αθηναίος πολιτικός και αριστοκράτης από την οικογένεια των Αλκμεωνίδων. Ήταν θείος του Αλκιβιάδη, με τον οποίο συνεργάστηκε σε αθηναϊκές και ξένες υποθέσεις.[2] Αυτή η σχέση οδήγησε στην εμφάνιση του σ' αρχαία λογοτεχνικά κείμενα, όπως αυτά του Πλάτωνα και του Λυσία.

Γιος του Αλκιβιάδη, αδερφός του Κλεινία και πιθανώς ανιψιός της Ασπασίας,[2] ανήκε στην αριστοκρατική οικογένεια των Αλκμεωνίδων. Οι ιστορικές πηγές, καθώς ένας επιτάφιος του Λυσία, αναφέρουν πως ο Αξίοχος είχε ένα γιο, τον Κλεινία Γ', ενώ ο αδερφός του ήταν πατέρας του γνωστού Αθηναίου στρατηγού και πολιτικού Αλκιβιάδη.

Όπως αναφέρει ο Ανδοκίδης[3] και επιβεβαιώνουν αρχαιολογικά ευρήματα,[2] ο Αξίοχος κατηγορήθηκε μαζί με τον Αλκιβιάδη για ασέβεια απέναντι στα Ελευσίνια μυστήρια, γεγονός που οδήγησε στην πανωλεθρία των Αθηναίων στην εκστρατεία στη Σικελία. Ο Αξίοχος έφυγε από την Αθήνα, χάνοντας την περιουσία του.[2] Όπως και ο Αλκιβιάδης, έτσι κι αυτός φαίνεται να επέστρεψε στην Αθήνα κατά την περίοδο 411-407 π.Χ. Συμμετείχε στη δίκη των Δέκα Στρατηγών το 406 π.Χ (μετά τη ναυμαχία των Αργινουσών), τους οποίους υπερασπίστηκε - αυτή είναι η τελευταία ιστορική ένδειξη για την ύπαρξη του.[2]

Αρκετοί αρχαίοι συγγραφείς είχαν συμπεριλάβει τον Αξίοχο στα έργα τους και ο χαρακτήρας του παρουσιάζεται ως σκανδαλώδης και υπερβολικός. Ο ομώνυμός διάλογος του Αισχίνη του Σφήττιου παρουσιάζει τη σχέση του με τον Αλκιβιάδη, ενώ ο διάλογος του Λυσία (την αυθεντικότητα του οποίου οι ιστορικοί αμφισβητούν)[2] περιγράφει την περίπτωση αιμομικτικής ακολασίας με τον διάσημο ανιψιό του μέσω των γάμων με γυναίκα από την Άβυδο και της κόρης που προέκυψε.[4][5] Ο Πλάτωνας παρουσιάζει την απώλεια της αυτοπεποίθησης και τη μάχη με τη συνείδηση του ενώ ο Αξίοχος βρίσκεται στο νεκροκρέβατο. Στον διάλογο Ευθύδημος, ο Πλάτωνας παρουσιάζει τον γιο του Αξίοχου, Κλεινία, να αποτελεί μαθητή του Σωκράτη που προβαίνει σε διαλεκτική κατά των σοφιστών Ευθύδημο και Διονυσόδωρο.

  1. Johannes Kirchner: «Prosopographia Attica». (λατινική γλώσσα) Prosopographia Attica. Βερολίνο. 1901.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Debra Nails, The People of Plato, Indianapolis: Hackett Publishing, 2002; pp. 63–64
  3. Ανδοκίδης, Περί μυστηρίων, 16
  4. Lysias, Funeral Oration, 46
  5. Steven D. Smith, Greek Identity and the Athenian Past in Chariton: The Romance of Empire, 2007. p. 226