Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αμπελόφυτο Μεσσηνίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 37°3′13″N 21°41′40″E / 37.05361°N 21.69444°E / 37.05361; 21.69444

Αμπελόφυτον
Γενική άποψη του Αμπελοφύτου
Αμπελόφυτον is located in Greece
Αμπελόφυτον
Αμπελόφυτον
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΑποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου
(Έδρα: Πάτρα)
Περιφέρεια Πελοποννήσου
(Έδρα: Τρίπολη)
Περιφερειακή ΕνότηταΜεσσηνίας
(Έδρα: Καλαμάτα)
ΔήμοςΠύλου - Νέστορος
(Έδρα: Πύλος)
Δημοτική ΕνότηταΝέστορος
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοπόννησος
ΝομόςΜεσσηνίας
Υψόμετρο278[1] μ.
Πληθυσμός
Μόνιμος234
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΑγορέλιτσα
Αγορέλιτζα
Ταχ. κώδικας24400[2]
Τηλ. κωδικός27230[3]
Δήμος Πύλου - Νέστορος
δεδομένα

Το Αμπελόφυτο,[4] αναφερόμενο επίσημα ως το Αμπελόφυτον και παλαιότερα ως η Αγορέλιτσα ή η Αγορέλιτζα, είναι οικισμός κοντά στην Χώρα και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Πύλου - Νέστορος, του Νομού Μεσσηνίας.

Το χωριό βρίσκεται σε κοντινή απόσταση προς τα δυτικά του, από τον Πύργο Τριφυλίας και τους Γαργαλιάνους και επίσης προς τα ανατολικά του, από τη Χώρα, επί της Εθνικής Οδού, που συνδέει την Κυπαρισσία με την Πύλο.

Όπως είναι προφανές, το χωριό πήρε το σύγχρονο όνομά του από τα πολλά αμπέλια, αν και σήμερα υπάρχει μεταστροφή στις καλλιέργειες και το κύριο εισόδημα πλέον προέρχεται από τις ελιές.[5]

Είναι ένα χωριό δυναμικό, που παλιότερα ήταν ένα από τα πιο παραγωγικά και πλούσια της ευρύτερης περιοχής και που για να καλλιεργηθούν οι εκτάσεις του συγκεντρώνονταν εργάτες ακόμη και πέρα από τον νομό Μεσσηνίας, κυρίως από τα ορεινά της Αρκαδίας.

Τοποθεσία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Αμπελόφυτο βρίσκεται περίπου 3 χιλιόμετρα προς τα δυτικά της Χώρας. Έχει υψόμετρο 278[1] μέτρα και απέχει 14,5 περίπου χιλιόμετρα από τις ακτές του Ιονίου Πελάγους. Κοντά στο Αμπελόφυτο βρίσκονται, προς τα βόρειά του ο Πύργος Τριφυλίας σε απόσταση 3 περίπου χιλιομέτρων και προς τα βορειοδυτικά του οι Γαργαλιάνοι, σε απόσταση 8,5 περίπου χιλιομέτρων αντίστοιχα.

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χωριό, έχει μακρόχρονη ιστορία που ακολουθεί την ιστορία της Μεσσηνίας και της ευρύτερης περιοχής τόσο της Πυλίας, όσο και της Τριφυλίας. Η περιοχή του οικισμού, κατά την αρχαιότητα, ήταν τμήμα του βασιλείου του Νέστορα, της αρχαίας Πύλου. Το χωριό υπάρχει, τουλάχιστον από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας και η παλαιότερη ονομασία του ήταν Αγορέλιτσα. Λέγεται επίσης, σύμφωνα με μια εκδοχή της τοπικής παράδοσης, ότι η ονομασία αυτή είχε δοθεί από τον τότε πασά της περιοχής, όταν είχε πνιγεί μια κοπέλα που την έλεγαν Άγουρη στο κεφαλάρι του χωριού. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, η ονομασία του χωριού πιθανώς να προέρχεται από τη σλαβική γλώσσα (Agorelitsa), στην οποία σημαίνει «τόπος ξεχερσωμένος με φωτιά». Η Agorelitsa αναφέρεται στις ετήσιες καταγραφές του Βενετού Προβλεπτή (Vailo) από τον 17ο αιώνα σαν μικρός οικισμός 5-10 σπιτιών. Η νεότερη ονομασία Αμπελόφυτον δόθηκε στο χωριό στις 17 Ιουλίου 1930.[6] Ονομάστηκε έτσι, γιατί όλη η γύρω περιοχή ήταν τότε καλυμμένη από αμπέλια.

Η αρχική θέση του χωριού δεν ήταν η σημερινή, αλλά ήταν λίγο πιο κάτω, κοντά στον ποταμό Σέλα που περνά από την περιοχή. Όμως λόγω της υγρασίας και των κουνουπιών σιγά – σιγά οι κάτοικοι άρχισαν να χτίζουν τα σπίτια τους προς την πλαγιά που είναι σήμερα το χωριό γιατί οι κλιματολογικές συνθήκες ήταν πιο ευνοϊκές.

Ο θολωτός τάφος του Αμπελοφύτου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε απόσταση περίπου 2 χιλιομέτρων δυτικά του χωριού, στην θέση Λιθαρόλακκα, ερευνήθηκε από τους αρχαιολόγους Jörk Rambach και Ευαγγελία Μαλαπάνη, το καλοκαίρι του 2005, μισο-κατεστραμμένος υπέργειος θολωτός μυκηναϊκός τάφος, διαμέτρου 4,85 μέτρων, που χρονολογείται από τη YE Ι-ΙΙ έως την ΥΕ ΙΙΙΒ περίοδο (1600 π.Χ. έως 1200 π.Χ.) και ο οποίος στη συνέχεια καταχώθηκε για την καλύτερη διατήρηση/προστασία του.[7][8]

Β΄ Ενετοκρατία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Τερριτόριο Ναβαρίνου

Την εποχή της Β΄ Ενετοκρατίας αναφερόταν ως Αγορέλιτσα (Agorelizza[9] ή Aurelista[10]). Ο οικισμός αναφέρεται επίσης σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο, μέσω της κτήσης τους (Stato da Mar), η οποία είναι γνωστή και ως Βασίλειο του Μορέως (1688-1715). Το χωριό Αγορέλιτσα (Agorelizza), ανήκε, το 1689, στην επαρχία του Ναβαρίνου (Territorio di Navarin ), η οποία ήταν μια από τις 4 επαρχίες, στις οποίες χωριζόταν τότε το διαμέρισμα της Μεθώνης (επαρχία Φαναριού, επαρχία Αρκαδιάς, επαρχία Ναβαρίνου και επαρχία Μεθώνης). Με βάση την ενετική απογραφή Corner του 1689, το χωριό Αγορέλιτσα είχε 61 κατοίκους.[9]

Β’ Τουρκοκρατία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Καζάς Ναβαρίνου

Μετά το 1715, όταν οι Τούρκοι έδιωξαν τους Ενετούς από τον Μωριά και ξαναγύρισαν, μετονόμασαν τη Βαρωνία της Μεθώνης σε Βιλαέτι της Αρκαδιάς. Κατά την περίοδο που η ευρύτερη περιοχή της Πυλίας τελούσε υπό τη β’ οθωμανική κατοχή (1715-1821), το χωριό Αγορέλιτζα υπαγόταν στον Καζά Ναβαρίνου σύμφωνα και με την έκδοση της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα με τίτλο A Historical and Economic Geography of Ottoman Greece: The Southwestern Morea in the 18th Century, αφού μετά την ανακατάληψη των περιοχών του Μωριά από τους Τούρκους, η περιοχή του Ναβαρίνου, δηλαδή της Πυλίας, αποτέλεσε ένα ακόμα τμήμα της οθωμανικής (defter) κτηματογράφησης. Το χωριό αναφερόταν στα οθωμανικά τουρκικά ως Agurlice.[11][12]

Νεότερη ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχικά η οικονομία του χωριού βασίστηκε στην αμπελουργία, στις σταφίδες και το κρασί, και αυτές οι καλλιέργειες διατηρήθηκαν στο πέρασμα των χρόνων και του έδωσαν πολύ μεγάλη οικονομική ανάπτυξη. Τα κρασιά και ο μούστος του χωριού θεωρούνταν περιβόητα, ακόμα και εκτός Μεσσηνίας, ενώ οι σταφίδες (μαζί με όλης της Πελοποννήσου) συνεχώς εξάγονταν, κυρίως στην Αγγλία. Όμως από την δεκαετία του 1960 και κυρίως το 1970 ο πληθυσμός του χωριού μειώνεται σημαντικά και φεύγουν οι νεότεροι. Παράλληλα οι τιμές των προϊόντων που καλλιεργούν στο χωριό μειώνονται δραματικά και οι κάτοικοι πλέον στρέφονται στην καλλιέργεια της ελιάς. Τα αμπέλια κόβονται και στην θέση τους μπαίνουν ελιές, έτσι σήμερα το κύριο εισόδημα για τους περισσότερους κατοίκους προέρχεται από το λάδι, το οποίο είναι εξαιρετικής ποιότητας. Μόνο το 10% της οικονομίας πλέον στηρίζεται στην σταφίδα και στο κρασί, στα οποία όμως συνεχίζεται η πτωτική πορεία καθώς οι τιμές τους πέφτουν συνεχώς και η καλλιέργεια γίνεται ασύμφορη, αφού δεν υπάρχουν και τα ανάλογα εργατικά χέρια.

Ο πληθυσμός του χωριού (μόνιμοι κάτοικοι και έκτακτοι εργάτες γης) είχε φτάσει κοντά τα χίλια άτομα την δεκαετία του 1950 και το δημοτικό σχολείο είχε 160 παιδιά, ενώ κατά τη διάρκεια των καλλιεργητικών περιόδων αυξανόταν ακόμη περισσότερο, αφού συγκεντρώνονταν πολλοί εργάτες που δούλευαν στα χωράφια της περιοχής. Από το 1960 και μετά όμως αρχίζει η φθίνουσα πορεία του χωριού. Οι νέοι κυρίως αρχίζουν να φεύγουν προς τα μεγάλα αστικά κέντρα, αλλά και προς το εξωτερικό επιδιώκοντας ένα καλύτερο επαγγελματικό και οικονομικό μέλλον. Έτσι σήμερα το χωριό αριθμεί περίπου 300 κατοίκους (μόνιμους και μη), με ελάχιστες οικογένειες νέων ανθρώπων, μεταξύ των οποίων και αλλοδαπών. Μάλιστα, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, σταμάτησε να λειτουργεί και το δημοτικό σχολείο καθώς τα λιγοστά πια παιδιά πηγαίνουν στην Χώρα.

Σαν αγροτικό χωριό είχε δημιουργήσει δυναμικό Οινοποιητικό Συνεταιρισμό, ο οποίος αργότερα μεγάλωσε ακόμη περισσότερο καθώς μπήκαν μέλη και από άλλες περιοχές και δημιουργήθηκε ο σημερινός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός "Νέστωρ" με έδρα την Χώρα. Σήμερα έχει δημιουργηθεί Ελαιουργικός Συνεταιρισμός με 100 ενεργά μέλη, ο οποίος έχει δικό του σύγχρονο ελαιουργικό εργοστάσιο.

Παλιότερα δε τις δεκαετίες του ’40 και ’50 το χωριό είχε και σημαντική πολιτιστική δραστηριότητα, είχε δική του θεατρική ομάδα που έδινε παραστάσεις και έκανε περιοδείες στην ευρύτερη περιοχή.

19 Ιουλίου 1944: Μάχη της Χώρας – Αγορελίτσας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κύριο λήμμα: Μάχη Χώρας Αγορέλιτσας (1944)

Ανάμεσα στο Αμπελόφυτο (Αγορέλιτσα) και τη Χώρα, δίπλα στον ποταμό Σέλα, βρίσκεται το μνημείο προς τιμήν των αγωνιστών της Εθνική Αντίστασης, στο σημείο, όπου στις 19 Ιουλίου 1944, κατά τη διάρκεια της Μάχης της Χώρας – Αγορελίτσας (γνωστής και ως Μάχης στου Μανούσου το γεφύρι), οι Έλληνες αντιστασιακοί του 1/9 Τάγματος του ΕΛΑΣ, το οποίο υπαγόταν στην ΠΕΕΑ έστησαν ενέδρα σε γερμανικό κομβόι (φάλαγγα) της 117ης μεραρχίας καταδρομών του Τρίτου Ράιχ και νίκησαν με περιορισμένες απώλειες.[5] Συγκεκριμένα, μία μικρή ομάδα Ελλήνων, με αρχηγό τον Ηλία Σφακιανάκη ("Μπαρμπαλιά"), έστησε ενέδρα σε ναζιστικό κομβόι που κατευθυνόταν από την Πύλο προς την Κυπαρισσία. Στη φονική μάχη που ακολούθησε, οι απώλειες των Γερμανών ήταν βαρύτατες. Απεναντίας, ελάχιστοι 'Έλληνες σκοτώθηκαν, μεταξύ των οποίων και ο Σφακιανάκης.

Διοικητική ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αγορέλιτσα ή Αγορέλιτζα[13] προσαρτήθηκε, το 1835,[14] αρχικά στον παλαιό Δήμο Κενηρίου,[15] με έδρα τον οικισμό Λιγούδιστα (σήμερα η Χώρα). Η Αγορέλιτσα παρέμεινε οικισμός του Δήμου Κενηρίου μόλις για 5 χρόνια, ως το 1840,[16] που ο δήμος αυτός καταργήθηκε και ο οικισμός της Αγορέλιτσας προσαρτήθηκε στον παλαιό Δήμο Φλεσιάδος ή Φλεσσιάδος.[17] Ο Δήμος Φλεσιάδος από το 1835 ως το 1840 είχε ως έδρα τον οικισμό Παιδεμένον (σήμερα η Φλεσιάδα) και στη συνέχεια, από το 1840 ως το 1912 τον οικισμό Λιγούδιστα (Χώρα). Το χωριό, τουλάχιστον από το 1844 ως το 1879 αναφερόταν επίσημα ως η Αγορέλιτσα, ενώ από το 1879 ως το 1928 αναφερόταν ως η Αγορέλιτζα. Το χωριό αναφέρεται, το 1853, επίσης σαν Αγορέλιτσα στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή, ως χωριό του Δήμου Φλεσιάδος της Επαρχίας Τριφυλίας με πληθυσμό 156 κατοίκων, με βάση την απογραφή του 1851.[18] Έδρα του Δήμου Φλεσιάδος τότε, βάση της ίδιας πηγής, ήταν η κωμόπολη Λυγούδιστα. Μετά από 2 χρόνια, το 1855,[19] η Αγορέλιτσα αποσπάται από τον παλαιό Δήμο Φλεσσιάδος και προσαρτάται στον παλαιό Δήμο Πλαταμώδους,[20] με έδρα τους Γαργαλιάνους. Η Αγορέλιτσα παρέμεινε οικισμός του δήμου Πλαταμώδους, ως το 1912, που ο δήμος αυτός καταργήθηκε. Το 1899 το χωριό, όπως και ο Δήμος Πλαταμώδους, μεταφέρεται από το Νομό Μεσσηνίας και υπάγεται στον Νομό Τριφυλίας,[21] για μια περίπου δεκαετία, ως το 1909, που επανέρχεται ξανά στον Νομό Μεσσηνίας,[22] ως οικισμός της Επαρχίας Τριφυλίας. Το 1912[23] η Αγορέλιτζα προσαρτάται ως έδρα στην Κοινότητα Αγορελίτζης.[24] Από το 1928 και επίσημα από το 1930[25] η Κοινότητα Αγορελίτζης και η Αγορέλιτζα ή Αγορέλιτσα μετονομάζονται σε Κοινότητα Αμπελοφύτου και Αμπελόφυτον αντίστοιχα. Το χωριό παρέμεινε ως έδρα της Κοινότητας Αμπελοφύτου, με τις αλλαγές των ονομασιών κοινότητας και οικισμού, από το 1912 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», το Αμπελόφυτον υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Νέστορος,[26][27] ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» το Αμπελόφυτον ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Πύλου - Νέστορος.[28][29] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με την συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Κορώνης, Μεθώνης, Παπαφλέσσα, Πύλου, Νέστορος και Χιλιοχωρίων. Το Αμπελόφυτον σήμερα είναι η έδρα και ο μοναδικός οικισμός της Τοπικής Κοινότητας του Αμπελοφύτου του Δήμου Πύλου-Νέστορος.[4]

Κάτοικοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, έχει 263 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται κυρίως σε διάφορες αγροτικές εργασίες, όπως την αμπελουργία και την καλλιέργεια της ελιάς.[5]

Εξέλιξη Πληθυσμού του Αμπελοφύτου Μεσσηνίας
Απογραφή Πληθυσμός Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού
1689 61[9]
1844 139[30]
1851 156[18]
1879 296[9][31]
1889 380[32]
1896 373[33]
1907 479[34]
1920 531[35]
1928 595[36]
1940 702[37]
1951 724[38]
1961 783[39]
1971 570[40]
1981 427[41]
1991 416[42]
2001 348[43]
2011 263[44]

Κτίρια – εκδηλώσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκτός από τα παραδοσιακά σπίτια του χωριού, υπάρχει επίσης το παλαιό Δημοτικό Σχολείο. Το πρώτο σχολείο του χωριού ξεκίνησε να λειτουργεί περίπου το 1900.[45] Η εκκλησία του χωριού είναι ο Ιερός Ναός της Αγίας Τριάδος, ο οποίος υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Τριφυλίας και Ολυμπίας. Σε τακτική βάση πραγματοποιούν διάφορα πολιτιστικά δρώμενα και εκδηλώσεις οι πολιτιστικοί σύλλογοι του χωριού, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αμπελοφύτου[46] και ο σχετικά νεοσύστατος Πολιτιστικός Σύλλογος Αμπελοφύτου «Η ΑΓΟΡΕΛΙΤΣΑ».[47] Κοντά στο χωριό υπάρχει επίσης ελαιουργείο.[5]

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Αμπελόφυτο, από την ιστοσελίδα: buk.gr
  2. ↑ Ταχυδρομικός Κώδικας Αμπελόφυτο Μεσσηνίας.
  3. ↑ Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Πύλος: 27230
  4. ↑ 4,0 4,1 Δημοτική Ενότητα Νέστορος Αρχειοθετήθηκε 2017-12-23 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.pylos-nestor.gr του Δήμου Πύλου - Νέστορος.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 "Messinia: Olive Culture in the land of Messinia" - "Μεσσηνία. Ο Πολιτισμός της Ελιάς στη Μεσσηνιακή Γη", Biotourism Guide - Βιοτουριστικός Οδηγός, από την ιστοσελίδα: biopolitics.gr, Biotourism – Olive Culture in the land of Messinia, έκδοση: "Biopolitics International Organisation" - "Διεθνής Οργάνωση Βιοπολιτικής", Αθήνα 2015, ISBN 978-960-7508-55-3, ενότητα: "Αμπελόφυτο, τόπος με έντονη ιστορική εμπορική δραστηριότητα", σελ. 233-235.
  6. ↑ ΦΕΚ 251/1930
  7. ↑ "Αρχαιολογικόν Δελτίον", τόμος 60ος, Χρονικά Β΄1, Αμπελόφυτο, θέση Λιθαρόλακκα", σελ. 319-327, Αθήνα 2005.
  8. ↑ Ευαγγελία Β. Μαλαπάνη, «Η νεκρόπολη των Ελληνικών Ανθείας στο πλαίσιο της θεώρησης των θαλαμωτών ταφών της Μεσσηνίας κατά την υστεροελλαδική περίοδο», (διδακτορική διατριβή), Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Ιστορίας – Αρχαιολογίας, Τομέας Αρχαιολογίας, Ιωάννινα 2015, σελ. 53, 189.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 Σπυρίδων Λάμπρος, «Απογραφή Νομού Μεθώνης επί Βενετών Αρχειοθετήθηκε 2015-12-09 στο Wayback Machine.», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τόμος 2ος Αρχειοθετήθηκε 2017-11-06 στο Wayback Machine., Εκ του Τυπογραφείου Αδελφών Περρή, Εν Αθήναις 1883, σελ. 686-710. Από την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Απογραφή 1689, Νο 51 Agorelizza - Απογραφή 1879, Νο 51 Αγορέλιτζα, σελ. 700-701.
  10. ↑ Κωνσταντίνος Ντόκος, "BREVE DESCRITTONE DEL REGNO DI MOREA. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β' Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο; Αρχειοθετήθηκε 2016-06-06 στο Wayback Machine.", "ΕΩΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΑ", Vol 1, DOI: http://dx.doi.org/10.12681/eoaesperia.24 Αθήνα 1993, σελ. 110 (primo Territorio Navarin - Aurelista), p. 125 (Provincia di Messenia).
  11. ↑ Fariba Zarinebaf, John Bennet, Jack L. Davis, "A Historical and Economic Geography of Ottoman Greece", "Hesperia", supplement 34, American School of Classical Studies at Athens, Athens 2005, ISBN 978-0-87661-534-8, p. 140 §42 Agurlice.
  12. ↑ Siriol Davies, Jack L. Davis, "Between Venice and Istanbul: Colonial Landscapes in Early Modern Greece Αρχειοθετήθηκε 2016-11-02 στο Wayback Machine.", "Hesperia", supplement 40, ISSN 1064-1173, American School of Classical Studies at Athens, Athens 2007, ISBN 087661540X, ISBN 9780876615409.
  13. ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Αγορέλιτζα (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  14. ↑ 21-04-1835.
  15. ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Κενηρίου (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  16. ↑ ΦΕΚ 22Α - 18/12/1840.
  17. ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Φλεσσιάδος (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  18. ↑ 18,0 18,1 Ιακώβου Ρ. Ραγκαβή, Τα Ελληνικά, Εν Αθήναις, 1853, τόμος δεύτερος, σελ. 581.
  19. ↑ ΦΕΚ 45Α - 23/11/1855.
  20. ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Δ. Πλαταμώδους (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  21. ↑ ΦΕΚ 136Α - 08/07/1899.
  22. ↑ ΦΕΚ 282Α - 04/12/1909.
  23. ↑ ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912.
  24. ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Κ. Αγορέλιτζας (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  25. ↑ ΦΕΚ 251Α - 24/07/1930.
  26. ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Νέστορος (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  27. ↑ ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
  28. ↑ ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
  29. ↑ Διοικητικές μεταβολές οικισμών > Δ. Πύλου-Νέστορος (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  30. ↑ Σταματάκης, Ι. Δ., "Πίναξ χωρογραφικός της Ελλάδος, Περιέχων τα Ονόματα, τας Αποστάσεις και τον Πληθυσμόν των Δήμων, Πόλεων Κωμοπόλεων και Χωρίων. / Ερανισθείς εκ διαφόρων επισήμων εγγράφων της Β. Κυβερνήσεως, και εκδοθείς υπό Ι. Δ. Σταματάκη". Εκ του Τυπογραφείου Γ. Βλασσαρίδου. Εν Αθήναις 1846, σελ. 42.
  31. ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879, εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1881. Επίσης: "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879", σελ. 125.
  32. ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός - Απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες Α', εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1890, σελ. 91.
  33. ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστικά Αποτελέσματα της Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες - Α' Πληθυσμός κατά Νομούς, Επαρχίας, Δήμους, εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1897, σελ. 107.
  34. ↑ Υπουργείο των Εσωτερικών, Υπηρεσία Απογραφής, Στατιστικά Αποτελέσματα της Γενικής Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 27 Οκτωβρίου 1907", Επιμέλεια: Γεωργίου Χωματιανού, τόμος δεύτερος, εκ του Τυπογραφείου Μιχαήλ Νικολαΐδου, Εν Αθήναις 1909, σελ. 395.
  35. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1921. Επίσης: "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", σελ. 238.
  36. ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928". (Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 23 Νοεμβρίου 1928 διατάγματος), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1935. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928", σελ. 277.
  37. ↑ Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", σελ. 305.
  38. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951 Αρχειοθετήθηκε 2013-05-14 στο Wayback Machine.", σελ. 149.
  39. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", σελ. 144.
  40. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", σελ. 140.
  41. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", σελ. 150.
  42. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", σελ. 183.
  43. ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 184.
  44. ↑ "Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός Αρχειοθετήθηκε 2016-04-18 στο Wayback Machine.", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
  45. ↑ Αμπελόφυτο Μεσσηνίας, Αρχειακό και οπτικο-ακουστικό υλικό ερευνών, από την ιστοσελίδα: repository.academyofathens.gr του «Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Κοινωνίας» (ΚΕΕΚ) της Ακαδημίας Αθηνών.
  46. ↑ Πολιτιστικός Σύλλογος Αμπελοφύτου Αρχειοθετήθηκε 2018-08-28 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: abelofyto.gr του Πολιτιστικού Συλλόγου Αμπελοφύτου.
  47. ↑ Κώστας Μπούρας, "Δραστηριότητες του Συλλόγου Αμπελοφύτου «Η Αγορέλιτσα» (φωτογραφίες)", 12/11/2017, από την ιστοσελίδα: www.eleftheriaonline.gr της εφημερίδας "Ελευθερία" Μεσσηνίας.

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αμπελόφυτο_Μεσσηνίας&oldid=10538668"