بۆ ناوەڕۆک بازبدە

نژیاروانیی ئایینی

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

نژیاروانیی ئایینی بە کردنەوەی ئەو خانووبەرانە دەوترێ کە بە بۆچوونی ئایینی و بیر و ڕای ئایینی دادەڕێژرێت.

ئەم نژیاروانییە بەشێوەیەکی ئاسایی لە ساختۆمانگەلێک کە کەڵکی ڕێبازیان ھەیە وەکوو: ئاتەشگاکان، مزگەوتەکان، کڵێساکان، مەعابیدەکان، خانەقاکان و شوێنە زیارەتییەکان دەبینرێن.

نژیاروانیی ئایینی لە ئێراندا

[دەستکاری]

نژیاروانیی ئایینی لە نێوان شێوەگەلی نژیاروانیی ئێراندا لە شوێنەوارێکی تایبەتی خۆیدایە. پێشینەی ئەم شێوە نژیاروانییە دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمانی بەر لە ئیسلام بە تایبەت سەردەمی ساسانییەکان.

نژیاروانیی ئاگرپەرەستەکان

[دەستکاری]

ئەم شێوە نژیاروانییە لە جێماوەیی ئاتەشگاکانی سەردەمیی ساسانییەکان دەبینرێن. لە وێنەی جێماوەکان دەکرێ ئاتەشگایی «سروستان» ناو ببرێت و ئاتەشگایی یەزد لە وینەگەلی تازەیە.

نژیاروانیی مەسیحی

[دەستکاری]

ئەم نژیاروانییە بە چاو لێگرتن لە کەلتوور و نژیاروانی ڕۆژاوایی و تێکەڵی لەگەڵ نژیاروانی ئێرانیدا لە کڵێساکانی ئێراندا دەبینرێت و یەکێک لە وێنە سەرکەوتووەکانی ئەو شێوە بەننایییە دەکرێ کڵێسای «وانک» لە ناوچەی جولفایی ئەسفەھان ناوبرێت.

نژیاروانیی ئیسلامی

[دەستکاری]

ھاوکات لەگەڵ پەرەسەندنی ئایینی ئیسلام لە وڵاتانی جۆراوجۆر لەوانە ئێران، نژیاروانیی ئایینی بوو بە خاوەن پێگەیەکی تایبەت و نژیاروانیی ئیسلامی پێکھێنا. لە پێکھاتنی ئەو دۆخەدا ھۆکارگەلی وەک پێداگری گەورەپیاوانی ئایینی، کارکردی بەربڵاو و دیاردەی وەقف لە پەرەسەندن و سەرنجی تایبەتی بیناسازان بە مزگەوت کاریگەر بوون. بەم شێوەیە مزگەوت لە وڵاتی ئێران بوو بە خاوەنی سەرەکیترین شێوازی نژیاروانیی ئیسلامی و بە باوەڕی پسپۆڕان، «کلیلی نژیاروانیی ئیسلامییە».

ئەمانەش ببینە

[دەستکاری]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]