Перайсці да зместу

Губерні Фінляндыі: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
M.L.Bot (размовы | уклад)
др clean up, перанесена: напрацягу → на працягу з дапамогай AWB
 
(Не паказана 5 прамежкавых версій 4 удзельнікаў)
Радок 1: Радок 1:
Да 1 студзеня 2010 года [[Фінляндыя]] падзялялася на 6 губерняў ({{lang-fi|lääni}} - ''ляні'' {{lang-sv|län}}).Губерні кіраваліся ўрадам, на чале якога знаходзіўся прызначаўшыся [[Прэзідэнт Фінляндыі|прэзідэнтам краіны]] губернатар. Максімальны срок, напрацягу якога губернатар мог займаць свой пост - 8 гадоў. У 2010 былі цалкам ліквідаваны.
Да 1 студзеня 2010 года [[Фінляндыя]] падзялялася на 6 губерняў ({{lang-fi|lääni}} - ''ляні'' {{lang-sv|län}}).Губерні кіраваліся ўрадам, на чале якога знаходзіўся прызначаўшыся [[Прэзідэнт Фінляндыі|прэзідэнтам краіны]] губернатар. Максімальны срок, на працягу якога губернатар мог займаць свой пост - 8 гадоў. У 2010 былі цалкам ліквідаваны.


[[Файл:Map of Finland with provinces (numbered).png|thumb|Губерні Фінляндыі з 1997 па 2009]]
[[Файл:Map of Finland with provinces (numbered).png|thumb|Губерні Фінляндыі з 1997 па 2009]]
Радок 9: Радок 9:
| 1 || {{lang-be|[[Паўднёвая Фінляндыя]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Etelä-Suomen lääni|Etelä-Suomen lääntei]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Södra Finlands län|Södra Finlands länd]]}} || {{lang-be|[[Горад Хямеэнліна|Хямеэнліна]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Hämeenlinna|Hämeenlina]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Tavastehus|Tavastehus]]}}
| 1 || {{lang-be|[[Паўднёвая Фінляндыя]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Etelä-Suomen lääni|Etelä-Suomen lääntei]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Södra Finlands län|Södra Finlands länd]]}} || {{lang-be|[[Горад Хямеэнліна|Хямеэнліна]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Hämeenlinna|Hämeenlina]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Tavastehus|Tavastehus]]}}
|-
|-
| 2 || {{lang-be|[[Заходняя Фінляндыя]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Länsi-Suomen läänti|Länsi-Suomi läänti (Läansi-Suomi)]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Västra Finlands län|Västra Finlands län]]}} || {{lang-be|[[Горад Турку|Турку]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Turku|Turku]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Äbo|Äbo]]}}
| 2 || {{lang-be|[[Заходняя Фінляндыя]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Länsi-Suomen läänti|Länsi-Suomi läänti (Läansi-Suomi)]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Västra Finlands län|Västra Finlands län]]}} || {{lang-be|[[Турку]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Turku|Turku]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Äbo|Äbo]]}}
|-
|-
| 3 || {{lang-be|[[Усходняя Фінляндыя]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Itä-Suomen läänti|Itä-Suomen läänti]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Östra Finlands län|Östra Finlands län]]}} || {{lang-be|[[Горад Мікелі|Мікелі]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Mikkeli|Mikkeli]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:S:t Michel|S:t Michel]]}}
| 3 || {{lang-be|[[Усходняя Фінляндыя]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Itä-Suomen läänti|Itä-Suomen läänti]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Östra Finlands län|Östra Finlands län]]}} || {{lang-be|[[Горад Мікелі|Мікелі]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Mikkeli|Mikkeli]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:S:t Michel|S:t Michel]]}}
|-
|-
| 4 || {{lang-ru|[[Губерня Оўлу|Оўлу]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Oulum lääni|Oulum lääni (Oulu)]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Uleäborgs län|Uleäborgs län]]}} || {{lang-ru|[[Горад Оўлу|Оўлу]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Oulu|Oulu]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Uleäborg|Uleäborg]]}}
| 4 || {{lang-be|[[Губерня Оўлу|Оўлу]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Oulum lääni|Oulum lääni (Oulu)]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Uleäborgs län|Uleäborgs län]]}} || {{lang-ru|[[Оўлу]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Oulu|Oulu]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Uleäborg|Uleäborg]]}}
|-
|-
| 5 || {{lang-be|[[Губерня Лапландыя|Лапландыя]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Lapin läänti|Lapin läänti (Lappi)]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Lapplands län|Lapplands län]]}} || {{lang-be|[[Горад Раваніемі|Раваніемі]]}}<br/>{{lang-fi|}}
| 5 || {{lang-be|[[Губерня Лапландыя|Лапландыя]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Lapin läänti|Lapin läänti (Lappi)]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Lapplands län|Lapplands län]]}} || {{lang-be|[[Горад Раваніемі|Раваніемі]]}}<br/>{{lang-fi|}}
|-
|-
| 6 || {{lang-be|[[Губерня Ахвенанмаа|Ахвенанмаа]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Ahvenanmaan läänti|Ahvenanmaan läänti (Ahvenanmaa)]]}}<br/>{{lang-sv|[[Älands län|Älands län]]}} || {{lang-be|[[Горад Марыехамн|Марыехамн]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Mariehamn|Mariehamn]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Maarianhamina|Maarianhamina]]}}
| 6 || {{lang-be|[[Губерня Ахвенанмаа|Ахвенанмаа]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Ahvenanmaan läänti|Ahvenanmaan läänti (Ahvenanmaa)]]}}<br/>{{lang-sv|[[Älands län]]}} || {{lang-be|[[Марыянхаміна|Марыехамн]]}}<br/>{{lang-sv|[[:sv:Mariehamn|Mariehamn]]}}<br/>{{lang-fi|[[:fi:Maarianhamina|Maarianhamina]]}}
|}
|}


== Гісторыя ==
== Гісторыя ==
Перад адміністратыўнай рэформы 1997 года Фінляндыя падзялялася на 12 губерняў, якія захаваліся з часоў праведзенай [[Мікалай I, імператар расійскі|Мікалаем I]] губерняў. Большая частка трынаццатай, [[Выбаргская губерня|Выбаргскай губерні]] была далучана да [[СССР]] пасля [[Савецка-фінляндская вайна, 1939-1940|Зімняй]] і [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай]] войн.
Перад адміністрацыйнай рэформы 1997 года Фінляндыя падзялялася на 12 губерняў, якія захаваліся з часоў праведзенай [[Мікалай I (імператар расійскі)|Мікалаем I]] губерняў. Большая частка трынаццатай, [[Выбаргская губерня|Выбаргскай губерні]] была далучана да [[СССР]] пасля [[Савецка-фінляндская вайна (1939—1940)|Зімняй]] і [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай]] войн.


Пасля праведзенай у 1831 годзе [[Мікалай I, імператар расійскі|Мікалаем I]] рэформы[[Вялікае княства Фінляндскае]] падзялялася на 8 губеняў:
Пасля праведзенай у 1831 годзе [[Мікалай I (імператар расійскі)|Мікалаем I]] рэформы[[Вялікае княства Фінляндскае]] падзялялася на 8 губеняў:
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|-
|-
! '''Губерня''' !! '''Губернскі горад''' !! '''Плошча, тыс. кm²''' !! '''Насельніцтва, тыс. чал., [[1905]]'''
! '''Губерня''' !! '''Губернскі горад''' !! '''Плошча, тыс. кm²''' !! '''Насельніцтва, тыс. чал., [[1905]]'''
|-
|-
| [[Аба-Б'ёрнеборгская губерня]] || [[Горад Аба|Аба]] || 22,9 || 470
| [[Аба-Б’ёрнеборгская губерня]] || [[Аба (горад)|Аба]] || 22,9 || 470
|-
|-
| [[Вазаская губерня]] || [[Вааса|Ваза / Нікаластайт]] || 38,3 || 479
| [[Вазаская губерня]] || [[Вааса|Ваза / Нікаластайт]] || 38,3 || 479
|-
|-
| [[Выбаргская губерня]] || [[Горад Выбарг|Выбарг]] || 31,5 || 458
| [[Выбаргская губерня]] || [[Выбарг]] || 31,5 || 458
|-
|-
| [[Куопіоская губерня]] || [[Горад Куопіа|Куопіа]] || 35,6 || 319
| [[Куопіоская губерня]] || [[Горад Куопіа|Куопіа]] || 35,6 || 319
|-
|-
| [[Нюландская губерня]] || [[Горад Хельсінкі|Гельсінгфорс]] || 11,1 || 327
| [[Нюландская губерня]] || [[Хельсінкі|Гельсінгфорс]] || 11,1 || 327
|-
|-
| [[Санкт-Міхельская губерня]] || [[Горад Санкт-Міхель|Санкт-Міхель]] || 17,2 || 192
| [[Санкт-Міхельская губерня]] || [[Горад Санкт-Міхель|Санкт-Міхель]] || 17,2 || 192
Радок 48: Радок 48:
У 1921 годзе на набытай паводле [[Тартускі мірны дагавор|Тартускага мірнага дагавора]] тэрыторыі была створана [[Печангская губерня]], але ўжо 1 студзеня яна была ліквідавана і ўключана ў склад [[Губерня Оўлу|губерні Оўлу]].
У 1921 годзе на набытай паводле [[Тартускі мірны дагавор|Тартускага мірнага дагавора]] тэрыторыі была створана [[Печангская губерня]], але ўжо 1 студзеня яна была ліквідавана і ўключана ў склад [[Губерня Оўлу|губерні Оўлу]].


У 1938 годзе паўночная частка губерні оўлу былавыдзелена ў [[Лапландская губерня|Лапландскую губерню]]. Пасля таго як большая частка [[Выбаргская губерня|Выбаргскай губерні]] ўключаючы губернскі горад, адышла да [[СССР]] пасля [[Савецка-фінляндская вайна, 1939-1940|Зімняй]] і [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай]] войн, на застаўшайся ў Фінляндыі частцы ў 1947 годзе была створана [[Губерня Кюмі]].
У 1938 годзе паўночная частка губерні оўлу былавыдзелена ў [[Лапландская губерня|Лапландскую губерню]]. Пасля таго як большая частка [[Выбаргская губерня|Выбаргскай губерні]] ўключаючы губернскі горад, адышла да [[СССР]] пасля [[Савецка-фінляндская вайна (1939—1940)|Зімняй]] і [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай]] войн, на застаўшайся ў Фінляндыі частцы ў 1947 годзе была створана [[Губерня Кюмі]].


У 1960 годзе былі створаны губерні [[Цэнтральная Фінляндыя]] (з частак [[Вазаская губерня|Вазаскай]], [[міхельская губерня|Міхельскай]], [[Куапійская губерня|Куапійскай]] губерняў і [[Губерня Хяме|губерні Хяме]]) і [[Паўночная Карэлія]] (з часткі Куапійскай губерні).
У 1960 годзе былі створаны губерні [[Цэнтральная Фінляндыя]] (з частак [[Вазаская губерня|Вазаскай]], [[міхельская губерня|Міхельскай]], [[Куапійская губерня|Куапійскай]] губерняў і [[Губерня Хяме|губерні Хяме]]) і [[Паўночная Карэлія]] (з часткі Куапійскай губерні).
Радок 60: Радок 60:
* [[Адміністрацыйны падзел Фінляндыі]]
* [[Адміністрацыйны падзел Фінляндыі]]
* [[Агенцтва рэгіянальнага кіравання Фінляндыі]]
* [[Агенцтва рэгіянальнага кіравання Фінляндыі]]
{{Вонкавыя спасылкі}}


[[Катэгорыя:Адміністрацыйны падзел Фінляндыі]]
[[Катэгорыя:Адміністрацыйны падзел Фінляндыі]]
[[Катэгорыя:Губерні Фінляндыі]]
[[Катэгорыя:Губерні Фінляндыі| ]]

Актуальная версія на 19:36, 17 верасня 2023

Да 1 студзеня 2010 года Фінляндыя падзялялася на 6 губерняў (фінск.: lääni - ляні шведск.: län).Губерні кіраваліся ўрадам, на чале якога знаходзіўся прызначаўшыся прэзідэнтам краіны губернатар. Максімальны срок, на працягу якога губернатар мог займаць свой пост - 8 гадоў. У 2010 былі цалкам ліквідаваны.

Губерні Фінляндыі з 1997 па 2009
Губерня Сталіца
1 бел.: Паўднёвая Фінляндыя
фінск.: Etelä-Suomen lääntei
шведск.: Södra Finlands länd
бел.: Хямеэнліна
фінск.: Hämeenlina
шведск.: Tavastehus
2 бел.: Заходняя Фінляндыя
фінск.: Länsi-Suomi läänti (Läansi-Suomi)
шведск.: Västra Finlands län
бел.: Турку
фінск.: Turku
шведск.: Äbo
3 бел.: Усходняя Фінляндыя
фінск.: Itä-Suomen läänti
шведск.: Östra Finlands län
бел.: Мікелі
фінск.: Mikkeli
шведск.: S:t Michel
4 бел.: Оўлу
фінск.: Oulum lääni (Oulu)
шведск.: Uleäborgs län
руск.: Оўлу
фінск.: Oulu
шведск.: Uleäborg
5 бел.: Лапландыя
фінск.: Lapin läänti (Lappi)
шведск.: Lapplands län
бел.: Раваніемі
фінск.:
6 бел.: Ахвенанмаа
фінск.: Ahvenanmaan läänti (Ahvenanmaa)
шведск.: Älands län
бел.: Марыехамн
шведск.: Mariehamn
фінск.: Maarianhamina

Перад адміністрацыйнай рэформы 1997 года Фінляндыя падзялялася на 12 губерняў, якія захаваліся з часоў праведзенай Мікалаем I губерняў. Большая частка трынаццатай, Выбаргскай губерні была далучана да СССР пасля Зімняй і Другой сусветнай войн.

Пасля праведзенай у 1831 годзе Мікалаем I рэформыВялікае княства Фінляндскае падзялялася на 8 губеняў:

Губерня Губернскі горад Плошча, тыс. кm² Насельніцтва, тыс. чал., 1905
Аба-Б’ёрнеборгская губерня Аба 22,9 470
Вазаская губерня Ваза / Нікаластайт 38,3 479
Выбаргская губерня Выбарг 31,5 458
Куопіоская губерня Куопіа 35,6 319
Нюландская губерня Гельсінгфорс 11,1 327
Санкт-Міхельская губерня Санкт-Міхель 17,2 192
Тавастгуская губерня Тавастгус 18,0 317
Улеаборгская губерня Улеаборг 157,0 295

У 1918 годзе, неўзабаве пасля абвяшчэння незалежнасці Фінляндыі, Аландскія астравыбылі выдзелены ў асобную губерню, якая атрымала аўтаномны статус у выніку аландскага крызіса ў 1921 годзе.

У 1921 годзе на набытай паводле Тартускага мірнага дагавора тэрыторыі была створана Печангская губерня, але ўжо 1 студзеня яна была ліквідавана і ўключана ў склад губерні Оўлу.

У 1938 годзе паўночная частка губерні оўлу былавыдзелена ў Лапландскую губерню. Пасля таго як большая частка Выбаргскай губерні ўключаючы губернскі горад, адышла да СССР пасля Зімняй і Другой сусветнай войн, на застаўшайся ў Фінляндыі частцы ў 1947 годзе была створана Губерня Кюмі.

У 1960 годзе былі створаны губерні Цэнтральная Фінляндыя (з частак Вазаскай, Міхельскай, Куапійскай губерняў і губерні Хяме) і Паўночная Карэлія (з часткі Куапійскай губерні).

У выніку рэформы 1997 года колькасць губерняў была скарочана да шасці: губерні Уўсімаа, Кюмі і паўднёвая частка губерні Хяме былі аб'яднаны ў губерню Паўднёвая Фінляндыя, губерні Ваза, Турку-Поры, Цэнтральная Фінляндыя і паўночная частка губерні Хяме ў губерню Заходняя Фінляндыя, а губерні Куопіа, Мікелі і Паўночная Карэлія ў губерню Усходняя Фінляндыя.

1 студзеня 2010 года ўсе губерні былі ліквідаваны. але было створана Агенцтва рэгіянальнага кіравання. Таксама захаваўся падзел Фінляндыі на вобласці.