Сурма (хімічны элемент): Розніца паміж версіямі

51	Волава ← Сурма → Тэлур
	Перыядычная сістэма элементаў 51Sb
Вонкавы від простага рэчыва
Уласцівасці атама
Імя, сімвал, нумар	Сурма / Stibiumm (Sb), 51

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[недагледжаная версія]

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Актуальная версія на 14:16, 14 верасня 2023

Сурма́^[1]^[2] (лац.: Stibium) Sb — хімічны элемент V групы перыядычнай сістэмы; атамны нумар 51. Атамная маса 121,75.

Бліскучы метал серабрыста-белага колеру з сіняватым адценнем. Прыродная сурма складаецца з двух ізатопаў: ¹²¹Sb і ¹²³Sb.
Шчыльнасць 6690 кг/м³. Тэмпература плаўлення 630,5 °C.

Пыл і пара сурмы з’яўляецца атрутнай.

Прыродныя крыніцы

У зямной кары ўтрымліваецца каля 5•10⁻⁵ % сурмы па масе.
Асноўным мінералам для атрымання сурмы з’яўляецца антыманіт. Радовішчы ў КНР, Чэхіі, Алжыры, Балівіі, Мексіцы, Японіі, ЗША, Расіі, Казахстане.

Прымяненне

Тыпаграфскія сплавы, бабіты (падшыпнікавыя сплавы), фотаэлементы, паўправаднікі, піратэхніка.

Літаратура

Сурма́ // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 281. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
Болсун А. И. Сурьма // Краткий словарь физических терминов (руск.) / Сост. А. И. Болсун. — Мн.: Вышэйшая школа, 1979. — С. 332. — 416 с. — 30 000 экз. (руск.)
Сурьма // Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. (руск.)
Сурма́ // Тлумачальны слоўнік беларускай мовы: У 5-ці т / АН БССР, Інстытут мовазнаўства імя Я. Коласа. — Мн.: Беларус. Сав. Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 1983. — Т. 5 кн. 1: С — Улагодзіць / [рэдактар М. Р. Суднік]. — С. 389. — 663 с.

[FOOTNOTEБелЭн2002-1] БелЭн 2002.

[FOOTNOTEТСБМ1983-2] ТСБМ 1983.

[1]

[2]

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
+{{значэнні|Сурма}}
-'''Сурма''' ({{lang-la|Stibium}}) '''Sb''' — [[хімічны элемент]] V групы [[Перыядычная сістэма элементаў|перыядычнай сістэмы]]; [[атамны нумар]] 51. [[Атамная маса]] 121,75.
+{{картка хімічнага элемента
+| імя = Сурма / Stibiumm (Sb)
+| сімвал = Sb
+| нумар =  51
+| злева = волава
+| справа = тэлур
+| выява = Antimony-2.jpg
+}}
+'''Сурма́'''{{sfn|БелЭн|2002}}{{sfn|ТСБМ|1983}} ({{lang-la|Stibium}}) '''Sb''' — [[хімічны элемент]] V групы [[Перыядычная сістэма элементаў|перыядычнай сістэмы]]; [[атамны нумар]] 51. [[Атамная маса]] 121,75.
 Бліскучы [[метал]] серабрыста-белага колеру з сіняватым адценнем. Прыродная сурма складаецца з двух [[ізатоп]]аў: <sup>121</sup>'''Sb''' і <sup>123</sup>'''Sb'''.<br />
-[[Шчыльнасць]] 6690 кг/м³. [[Тэмпература плаўлення]] 630,5 °C.
+[[Шчыльнасць]] 6690 кг/м³. [[Тэмпература плаўлення]] 630,5 °C.
-[[Пыл]] і [[пара]] сурмы з'яўляецца атрутнай.
+[[Пыл]] і [[пара]] сурмы з’яўляецца атрутнай.
 == Прыродныя крыніцы ==
-У [[Зямная кара|зямной кары]] ўтрымліваецца каля 5•10<sup>-5</sup> % сурмы па масе.<br />
+У [[Зямная кара|зямной кары]] ўтрымліваецца каля 5•10<sup>−5</sup> % сурмы па масе.<br />
-Асноўным мінералам для атрымання сурмы з'яўляецца [[антыманіт]]. Радовішчы ў [[КНР]], [[Чэхія|Чэхіі]], [[Алжыр]]ы, [[Балівія|Балівіі]], [[Мексіка|Мексіцы]], [[Японія|Японіі]], [[ЗША]], [[Расія|Расіі]], [[Казахстан]]е.
+Асноўным мінералам для атрымання сурмы з’яўляецца [[антыманіт]]. Радовішчы ў [[КНР]], [[Чэхія|Чэхіі]], [[Алжыр]]ы, [[Балівія|Балівіі]], [[Мексіка|Мексіцы]], [[Японія|Японіі]], [[ЗША]], [[Расія|Расіі]], [[Казахстан]]е.
 == Прымяненне ==
 Тыпаграфскія сплавы, [[бабіт]]ы ([[падшыпнік]]авыя сплавы), [[фотаэлемент]]ы, [[паўправаднік]]і, [[піратэхніка]].
+{{зноскі}}
 == Літаратура ==
+* {{Крыніцы/БелЭн|15|Сурма́||281}}
-* {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.15: Следавікі — Трыо|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=2002|том=15|старонкі=281|старонак=552|isbn=985-11-0251-2 (Т. 15)|тыраж=10&nbsp;000}}
+* {{крыніцы/КСФТ|Сурьма|332}}
-* {{кніга|аўтар=Болсун А. Н.|загаловак=Краткий словарь физических терминов|адказны=Сост. А. И. Болсун|месца=Мн.|выдавецтва=Вышэйшая школа|год=1979|старонкі=332|старонак=416|тыраж=30&nbsp;000}}{{ref-ru}}
+* {{ВСЭ3|Сурьма}}
+* Сурма́ // {{крыніцы/ТСБМ|5-1|389}}
-== Спасылкі ==
+{{Commonscat|Antimony}}
-* [http://slovari.yandex.ru/Сурьма/БСЭ/Сурьма/ Сурьма] // [[Вялікая савецкая энцыклапедыя]] {{ref-ru}}
+{{Кампактная перыядычная табліца}}
+{{Бібліяінфармацыя}}
 [[Катэгорыя:Хімічныя элементы]]
-[[Катэгорыя:Металы]]
+[[Катэгорыя:Паўметалы]]
-{{Кампактная перыядычная табліца}}
-{{Normdaten
-|PND=
-|LCCN=
-|VIAF=
-|SELIBR=
-|GKD=
-|SWD=4002299-7
-|WP=
-}}
-[[af:Antimoon]]
-[[am:ኩል]]
-[[an:Antimonio]]
-[[ar:إثمد]]
-[[az:Stibium]]
-[[be-x-old:Антымон]]
-[[bg:Антимон]]
-[[br:Antimon]]
-[[bs:Antimon]]
-[[ca:Antimoni]]
-[[co:Antimoniu]]
-[[cs:Antimon]]
-[[cv:Сурьма]]
-[[cy:Antimoni]]
-[[da:Antimon]]
-[[de:Antimon]]
-[[el:Αντιμόνιο]]
-[[en:Antimony]]
-[[eo:Antimono]]
-[[es:Antimonio]]
-[[et:Antimon]]
-[[eu:Antimonio]]
-[[fa:آنتیموان]]
-[[fi:Antimoni]]
-[[fr:Antimoine]]
-[[fur:Antimoni]]
-[[ga:Antamón]]
-[[gl:Antimonio]]
-[[gv:Antimoan]]
-[[hak:Thi (銻)]]
-[[he:אנטימון]]
-[[hi:अंजन (रसायन)]]
-[[hif:Antimony]]
-[[hr:Antimon]]
-[[ht:Antimwàn]]
-[[hu:Antimon]]
-[[hy:Ծարիր]]
-[[ia:Antimonio]]
-[[id:Antimon]]
-[[io:Antimonio]]
-[[is:Antímon]]
-[[it:Antimonio]]
-[[ja:アンチモン]]
-[[jbo:antimoni]]
-[[jv:Antimon]]
-[[ka:სტიბიუმი]]
-[[ko:안티모니]]
-[[ku:Stîbyûm]]
-[[kv:Сурьма]]
-[[la:Stibium]]
-[[lb:Antimon]]
-[[lij:Antimonio]]
-[[lt:Stibis]]
-[[lv:Antimons]]
-[[mdf:Антимона]]
-[[ml:ആന്റിമണി]]
-[[mr:अँटिमनी]]
-[[mrj:Сурьма]]
-[[ms:Antimoni]]
-[[my:ခနောက်စိမ်း]]
-[[nds:Antimon]]
-[[new:एन्टिमोनी]]
-[[nl:Antimoon]]
-[[nn:Antimon]]
-[[no:Antimon]]
-[[oc:Antimòni]]
-[[pam:Antimony]]
-[[pl:Antymon]]
-[[pnb:اینٹیمونی]]
-[[pt:Antimônio]]
-[[qu:Antimunyu]]
-[[ro:Stibiu]]
-[[ru:Сурьма]]
-[[scn:Antimoniu]]
-[[sh:Antimon]]
-[[simple:Antimony]]
-[[sk:Antimón]]
-[[sl:Antimon]]
-[[sq:Antimoni]]
-[[sr:Антимон]]
-[[stq:Antimon]]
-[[sv:Antimon]]
-[[ta:அந்திமனி]]
-[[tg:Сурма]]
-[[th:พลวง]]
-[[tl:Antimonyo]]
-[[tr:Antimon]]
-[[ug:سۈرمە]]
-[[uk:Стибій]]
-[[ur:کحل]]
-[[uz:Surma]]
-[[vep:Antimonii]]
-[[vi:Antimon]]
-[[war:Antimonyo]]
-[[xal:Антимон]]
-[[yi:שפיזגלאז]]
-[[yo:Antimony]]
-[[zh:锑]]
-[[zh-min-nan:Antimon]]
-[[zh-yue:銻]]