Перайсці да зместу

Юліянскі каляндар: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўка
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др робат Дадаем: ru:Юлианский календарь
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5
 
(Не паказана 34 прамежкавыя версіі 29 удзельнікаў)
Радок 1: Радок 1:
{{Календары|Сонечны||1/4}}
{{вызнч|1=Юлія́нскі калянда́р}} («стары стыль») – [[каляндар]], распрацаваны александрыйскімі астраномамі і ўведзены пры [[Юлій Цэзар|Юліі Цэзары]] (46 год да н.э.), які складаецца з трох гадоў па 365 сутак («звычайных») і чацьвёртага (нумар якога дзеліцца на чатыры, «высакоснага») у 366 сутак. Адставанне юліянскага календара ад сонечнага складае 24 гадзіны за 128 гадоў. Гэтая недакладнасць была выяўленая ў 1324. Але новая сыстэма злічэння была ўведзеная толькі ў 16 стагодздзі – ёй стаў [[грыгарыянскі каляндар]].
'''Юлія́нскі калянда́р («стары стыль»)''' — [[каляндар]], распрацаваны [[Александрыя|александрыйскімі]] астраномамі і ўведзены пры [[Юлій Цэзар|Юліі Цэзары]] (46 да н.э.), які складаецца з трох гадоў па 365 сутак («звычайных») і чацвёртага (нумар якога дзеліцца на чатыры, «высакоснага») у 366 сутак. Адставанне юліянскага календара ад сонечнага складае 24 гадзіны за 128 гадоў. Гэтая недакладнасць была выяўленая ў 1324. Але новая сістэма злічэння была ўведзеная толькі ў 16 ст. — ёй стаў [[Грыгарыянскі каляндар]].
[[Катэгорыя:Каляндар]]


== Структура юліянскага каляндара ==
[[af:Juliaanse kalender]]
У юліянскім календары звычайны [[год]] складаецца з 365 [[дзень|дзён]] і дзеліцца на 12 [[Месяц (каляндарны)|месяцаў]]. Раз у 4 гады аб'яўляецца [[высакосны год]], у які дадаецца адзін дзень — 29 лютага (раней аналагічная сістэма была прынята ў задыякальным календары па Дзіянісію). Такім чынам, юліянскі год мае працягласць у сярэднім 365,25 дзён, што больш на 11 хвілін працягласці [[трапічны год|трапічнага года]].
[[als:Julianischer Kalender]]

[[ar:تقويم يولياني]]
: <math>365,25=365+0,25=365+\frac{1}{4}</math>
[[arc:ܣܘܪܓܕܐ ܝܘܠܝܝܐ]]

[[arz:تقويم يوليانى]]
У юліянскім календары гады бываюць высакосныя і невысакосныя; першым днём года можа быць любы з сямі дзён тыдня з панядзелка па нядзелю. У сукупнасці гэта дае {{s|2 &times; 7 {{=}} 14}} варыянтаў календара.
[[az:Yuli təqvimi]]

[[be-x-old:Юліянскі каляндар]]
== Месяцы ==
[[bg:Юлиански календар]]
[[Файл:31 или 30 дней в месяце. Счёт по костяшкам рук.png|thumb|right|300px|Лік па костачках рук: «пагорачак» — 31 дзень, «ямка» — 30 дзён (для лютага 29 або 28 дзён)]]
[[br:Deiziadur juluan]]
{| class="wikitable"
[[bs:Julijanski kalendar]]
! № || Месяц|| Колькасць дзён
[[ca:Calendari julià]]
|-
[[cs:Juliánský kalendář]]
| 1 || [[Студзень]] || 31
[[cv:Юлиан календарĕ]]
|-
[[da:Julianske kalender]]
| 2 || [[Люты]] || 28 (у [[Высакосны год|высакосным годзе]] — 29)
[[de:Julianischer Kalender]]
|-
[[el:Ιουλιανό ημερολόγιο]]
| 3 || [[Сакавік]] || 31
[[en:Julian calendar]]
|-
[[eo:Julia kalendaro]]
| 4 || [[Красавік]] || 30
[[es:Calendario juliano]]
|-
[[et:Juliuse kalender]]
| 5 || [[Май]] || 31
[[eu:Juliotar egutegia]]
|-
[[fa:گاهشماری یولیانی]]
| 6 || [[Чэрвень]] || 30
[[fi:Juliaaninen kalenteri]]
|-
[[fo:Julianski kalendarin]]
| 7 || [[Ліпень]] || 31
[[fr:Calendrier julien]]
|-
[[fy:Juliaanske kalinder]]
| 8 || [[Жнівень]] || 31
[[gl:Calendario xuliano]]
|-
[[he:הלוח היוליאני]]
| 9 || [[Верасень]] || 30
[[hi:जूलियन कैलेंडर]]
|-
[[hr:Julijanski kalendar]]
| 10 || [[Кастрычнік]] || 31
[[ht:Almanak jilyen]]
|-
[[hu:Julián naptár]]
| 11 || [[Лістапад]] || 30
[[id:Kalender Julian]]
|-
[[io:Juliana kalendario]]
| 12 || [[Снежань]] || 31
[[is:Júlíska tímatalið]]
|}
[[it:Calendario giuliano]]

[[ja:ユリウス暦]]
== Гл. таксама ==
[[jv:Kalèndher Julian]]
{{Дрэва артыкулаў|{{PAGENAME}}}}
[[ka:იულიუსის კალენდარი]]

[[ko:율리우스력]]
== Літаратура ==
[[ku:Salnameya Julianî]]
* {{Крыніцы/БелЭн|15|Стары́ стыль||164—165}}
[[kw:Dydhyador yuliek]]

[[la:Calendarium Iulianum]]
== Спасылкі ==
[[lb:Julianesche Kalenner]]
* [http://graecolatini.bsu.by/htm-different/date-converter.htm Конвертер дат григорианского и юлианского календарей онлайн] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20210708211519/http://graecolatini.bsu.by/htm-different/date-converter.htm |date=8 ліпеня 2021 }}
[[lij:Lunäio Giulian]]

[[lt:Julijaus kalendorius]]
{{Бібліяінфармацыя}}
[[lv:Jūlija kalendārs]]
[[Катэгорыя:Юліянскі каляндар| ]]
[[mk:Јулијански календар]]
[[mr:जुलियन दिनदर्शिका]]
[[ms:Takwim Julius]]
[[nl:Juliaanse kalender]]
[[nn:Den julianske kalenderen]]
[[no:Juliansk kalender]]
[[oc:Calendièr julian]]
[[pl:Kalendarz juliański]]
[[pt:Calendário juliano]]
[[ro:Calendarul iulian]]
[[ru:Юлианский календарь]]
[[sh:Julijanski kalendar]]
[[simple:Julian calendar]]
[[sk:Juliánsky kalendár]]
[[sl:Julijanski koledar]]
[[sq:Kalendari Julian]]
[[sr:Јулијански календар]]
[[sv:Julianska kalendern]]
[[sw:Kalenda ya Juliasi]]
[[ta:யூலியின் நாட்காட்டி]]
[[th:ปฏิทินจูเลียน]]
[[tl:Kalendaryong Huliyano]]
[[tr:Jülyen takvimi]]
[[uk:Юліанський календар]]
[[vi:Lịch Julius]]
[[yi:יוליאנישער קאלענדאר]]
[[zh:儒略曆]]
[[zh-yue:儒略曆]]

Актуальная версія на 11:45, 19 ліпеня 2023

Каляндар
Звесткі аб календары
Тып
календара

Сонечны

Каляндарная
эра 		Устаўка
высакосных 		1/4
Іншыя календары
Армеліна · Армянскі: паганскі, хрысціянскі · Асірыйскі · Ацтэкскі · Бахаі · Бенгальскі · Будысцкі · Вавілонскі · Візантыйскі · В'етнамскі · Гільбурда · Галацэнскі · Грыгарыянскі · Грузінскі · Старажытнагрэчаскі · Старажытнаегіпецкі · Старажытнаіндыйскі · Старажытнакітайскі · Старажытнаперсідскі · Старажытнаславянскі · Зараастрыйскі · Індыйскі · Інкі · Іранскі · Ірландскі · Ісламскі · Кітайскі · Конта · Копцкі · Малайскі · Мая · Непальскі · Новаюліянскі · Рымскі · Сіметрычны · Савецкі · Стабільны · Тамільскі · Тайскі: месяцавы, сонечны · Тыбецкі · Трохсезонны · Туркменскі · Французскі · Ханаанейскі · Хараппскі · Чучхэ · Шведскі · Шумерскі · Эфіопскі · Юліянскі · Яванскі · Японскі · Яўрэйскі

Юлія́нскі калянда́р («стары стыль») — каляндар, распрацаваны александрыйскімі астраномамі і ўведзены пры Юліі Цэзары (46 да н.э.), які складаецца з трох гадоў па 365 сутак («звычайных») і чацвёртага (нумар якога дзеліцца на чатыры, «высакоснага») у 366 сутак. Адставанне юліянскага календара ад сонечнага складае 24 гадзіны за 128 гадоў. Гэтая недакладнасць была выяўленая ў 1324. Але новая сістэма злічэння была ўведзеная толькі ў 16 ст. — ёй стаў Грыгарыянскі каляндар.

Структура юліянскага каляндара

[правіць | правіць зыходнік]

У юліянскім календары звычайны год складаецца з 365 дзён і дзеліцца на 12 месяцаў. Раз у 4 гады аб'яўляецца высакосны год, у які дадаецца адзін дзень — 29 лютага (раней аналагічная сістэма была прынята ў задыякальным календары па Дзіянісію). Такім чынам, юліянскі год мае працягласць у сярэднім 365,25 дзён, што больш на 11 хвілін працягласці трапічнага года.

У юліянскім календары гады бываюць высакосныя і невысакосныя; першым днём года можа быць любы з сямі дзён тыдня з панядзелка па нядзелю. У сукупнасці гэта дае 2 × 7 = 14 варыянтаў календара.

Месяцы

[правіць | правіць зыходнік]
Лік па костачках рук: «пагорачак» — 31 дзень, «ямка» — 30 дзён (для лютага 29 або 28 дзён)
№ Месяц Колькасць дзён
1 Студзень 31
2 Люты 28 (у высакосным годзе — 29)
3 Сакавік 31
4 Красавік 30
5 Май 31
6 Чэрвень 30
7 Ліпень 31
8 Жнівень 31
9 Верасень 30
10 Кастрычнік 31
11 Лістапад 30
12 Снежань 31

Гл. таксама

[правіць | правіць зыходнік]
Юліянскі каляндар

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Юліянскі_каляндар&oldid=4540801"