Прагляд зыходнага тэксту старонкі Нафтаперапрацоўчая прамысловасць Беларусі

'''Нафтаперапрацоўчая прамысловасць Беларусі''' — галіна [[Паліўна-энергетычны комплекс Беларусі|паліўна-энергетычнага комплекса]] [[Рэспубліка Беларусь|Рэспублікі Беларусь]], якая спецыялізавана на выпуску [[маторнае масла|маторнага масла]] і [[кацельна-пячное паліва|кацельна-пячнога паліва]], прадуктаў [[хімічныя прадукты|хімі]]і і [[нафтахімічная прамысловасць Беларусі|нафтахімічнай прамысловасц]]і і інш.

== Гісторыя ==
Развіваецца з [[1963]] года, калі быў здадзены ў эксплуатацыю [[Нафтан (прадпрыемства)|Полацкі НПЗ]]. У [[1975]]  годзе прадукцыю пачаў даваць [[Мазырскі НПЗ]]. Устаноўленная магутнасці '''Полацкага НПЗ''' складае 25 млн т. за год, глыбіня перапрацоўкі нафты дасягае 64-65 %, выпускаецца больш за 75 найменаванняў прадукцыі, у т.л. [[бензін]], [[рэактыўнае паліва|рэактыўнае]], [[дызельнае паліва|дызельнае]] і [[пячное паліва|пячное]] паліва, [[мазут]], [[бітум|бітумы]], [[вакуумны газойль]], [[звадкаваны газ]], [[тэхнічная сера]]. '''Мазырскі НПЗ''' арыентаваны на вытворчасць [[маторнае паліва|маторнага]] і кацельнага паліва, яго магутнасць 16,5 млн т. за год. У 2000 першасная перапрацоўка нафты складала 13&nbsp;528 тыс. т, у выніку атрымана (тыс. т.): [[бензін|бензіну]] — 2124, [[дызельнае паліва|дызельнага паліва]] — 3847, топачнага [[мазут|мазуту]] — 4627. Нафта ў гэтыя заводы паступае ў асноўным па адгалінаваннях магістральнага трубаправода з [[Расія|Расі]]і.

{| class="wikitable"
|+Вытворчасць асноўных відаў прадукцыі нафтаперапрацоўчай прамысловасці Рэспублікі Беларусь
|-
! Прадукцыя \ Год !! 1965 !! 1970 !! 1980 !! 1985 !! 1990 !! 1995 !! 2000 !! 2003
|-
| Першасная перапрацоўка нафты<br />у выніку атрымана: || 7031 || 18431 || 41096 || 39015 || 39442 || 13118 || 13528 || 15774
|-
| бензіну || 591 || 1432 || 4718 || 5036 || 5064 || 2004 || 2124 || 2366
|-
| дызельнага паліва || 886 || 2778 || 8331 || 7877 || 7659 || 3465 || 3847 || 4913
|-
| топачнага мазуту || 1597 || 6020 || 18189 || 1889|| 16849 || 5592 || 4627 || 4790
|}

У свой час гэтыя, самыя сучасныя на прасторах [[СССР]], прадпрыемствы былі пабудаваны з мэтай экспарту нафтапрадуктаў і забеспячэння Беларусі палівам. Цяпер яны прайшлі мадэрнізацыю (на МНПЗ глыбіня перапрацоўкі дасягнула 78 %, на Нафтане — 72 %), але з-за недахопу нафты пакуль не могуць працаваць на ўсю магутнасць. Нафтаперапрацоўчыя заводы Беларусі, пачынаючы з [[2005]] г., перапрацоўвалі штогод больш за 20 млн т нафты, пасля адзначыўся даволі моцны спад (у 2010 г. — 16,5 млн т, у 2016 г. — 18,6 млн т, у 2018 г. — каля 18 млн т).<ref>https://www.interfax.by/news/belarus/1252379 {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20181226140050/https://www.interfax.by/news/belarus/1252379 |date=26 снежня 2018 }}</ref> На 2019 год узгоднены баланс, які агадвае магчымасць дастаўкі да 24 млн т расійскай нафты. З гэтага аб’ёму 18 млн т мяркуецца для перапрацоўкі на беларускіх НПЗ.<ref>[https://www.belta.by/economics/view/belorusskie-npz-v-2018-godu-pererabotali-okolo-18-mln-t-nefti-332898-2019/]</ref>

Экспарт нафтапрадуктаў з’яўляецца адной з найважнейшых крыніц валютных паступленняў у бюджэт Беларусі. Сярэдняя цана экспартуемых Беларуссю нафтапрадуктаў у студзені-кастрычніку 2017 вырасла на 41,6 % у параўнанні з аналагічным перыядам 2016 г і склала 426 долараў за тону.<ref>https://www.belrynok.by/2018/01/08/neft-osnova-konstruktsii-belorusskogo-byudzheta-2018/</ref>

Па дадзеных агенцтва [[Argus Media]], са спасылкай на крыніцы на рынку, еўрапейскія банкі пачалі адмаўляць у фінансаванні здзелак пасля таго, як [[ЗША]] аб'явілі аб увядзенні санкцый супраць найбуйнейшага беларускага [[Нафтан (прадпрыемства)|НПЗ «Нафтан»]]. Хаця санкцыі фармальна тычацца толькі амерыканскіх юрыдычных асоб, аплата беларускіх грузаў у доларах ўскладнілася і для кліентаў з іншых краін<ref>[https://belmarket.by/news/2021/05/15/news-45659.html У Беларуси начали возникать проблемы с продажей нефтепродуктов]</ref>.

{{зноскі}}

== Літаратура ==
* {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т., Т. 18. Кн.2: Рэспубліка Беларусь / Рэд кал.: Г. П. Пашкоў і інш. |месца=Мн.|выдавецтва=[[Беларуская энцыклапедыя|БелЭн]]|год=2004|старонкі=313-314|старонак=760|isbn=985-11-0295-4|тыраж=10&nbsp;000}}

{{Прамысловасць Беларусі}}
[[Катэгорыя:Паліўна-энергетычны комплекс Беларусі]]
[[Катэгорыя:Нафтаперапрацоўка|Беларусь]]