George Berkeley
George Berkeley (Inglés británicu:/ˈbɑː.kli/; Inglés irlandés: /ˈbɑɹ.kli/) (Dysert, Irlanda, 12 de marzu de 1685 - Cloyne, id., 14 de xineru de 1753), tamién conocíu como'l obispu Berkeley, foi un filósofu irlandés bien influyente que'l so principal llogru foi'l desenvolvimientu de la filosofía conocida como idealismu suxetivu. La so doctrina tamién se conoz como inmaterialismu, yá que negaba la realidá d'astracciones como la materia estenso. Escribió un gran númberu d'obres, ente les que pueden destacar el Tratáu sobre los principios de la conocencia humana (1710) y Los trés diálogos ente Hylas y Philonus (1713) (Philonus, l'amante de la mente», representa a Berkeley, y Hylas, que toma'l so nome de l'antigua pallabra griega pa designar a la materia, representa'l pensamientu de Locke). En 1734 publicó L'analista, una crítica a los fundamentos de la ciencia, que foi bien influyente nel desenvolvimientu de la matemática.
La ciudá de Berkeley toma'l so nome d'esti filósofu, en que'l so honor foi denomada la universidá en redol a la que creció.
Tamién tomaron el so nome una residencia universitaria de la Universidá de Yale y la biblioteca del Trinity College de Dublín.
Biografía
[editar | editar la fonte]Berkeley nació en Dysert, cerca de Thomastown, Irlanda. Foi'l fíu mayor de William Berkeley, miembru de la familia nobiliaria de Berkeley. Recibió la so educación nel Kilkenny College, y asistió a les clases del Trinity College de Dublín, onde acabó los sos estudios en 1707. Permaneció nel Trinity College hasta llograr un títulu de profesor de Griegu. La so primer publicación foi de calter matemáticu, pero la primera que-y ganó notoriedá foi'l so Ensayu escontra una nueva teoría de la visión, publicáu en 1709. Anque llevantó muncho discutiniu nel so momentu, les sos conclusiones formen parte na actualidá de la óptica. En 1710 publicó'l Tratáu sobre los principios de la conocencia humana y en 1713 los Tres diálogos ente Hylas y Philonus, nos que desenvolvió'l so sistema filosóficu, que'l so principiu fundamental ye que'l mundu que se representa nos nuesos sentíos namái esiste si ye percibíu. El Tratáu ye una esposición, ente que los diálogos constitúin el so defensa. Unu de los sos oxetivos principales foi combatir el materialismu, teoría dominante na so dómina. Anque les sos teoríes fueron feches risión, dalgunos, como S. Clarke, consideráron-y un xeniu. Poco dempués visitó Inglaterra onde foi recibíu por Addison, Pope y Steele. Nel periodu ente 1714 y 1720 alternó los sos trabayos académicos con viaxes per Europa. En 1721 recibió un doctoráu en teoloxía, y decidió permanecer nel Trinity College de Dublín dando clases de Teoloxía y Hebréu. En 1724 fíxose-y deán de Derry.
En 1725 embarcar nun proyeutu de fundar una escuela nes islles Bermudes pa los misioneros de les colonies, dexando'l deanato que-y reportaba unos ingresos de 1100£ por un salariu de 100£. Desembarcó cerca de Newport (Rhode Island), onde mercó un plantíu. El 4 d'ochobre de 1730, Berkeley mercó «un negru llamáu Philip d'aproximao catorce años». El 11 de xunu de 1731, «el deán Berkeley bautizó a trés de los sos negros como Philip, Anthony y Agnes Berkeley»[6]
Los sermones de Berkeley esplicaben a los colonizadores que'l cristianismu dexaba la esclavitú, y en consecuencia los esclavos teníen de ser bautizaos: «sería una ventaya pa los sos negocios (de los patrones) tener esclavos que deban "obedecer en tou a los sos patrones dende les coraes, non yá cuando los reparen, sinón de too corazón, medrosos de Dios"; que la llibertá del evanxeliu concuerda cola servidume temporal, y que tolos sos esclavos namái van ser meyores esclavos siendo cristianos».[7]
Vivió nel plantíu mientres aguardaba a que llegaren los fondos pa la so escuela. Sicasí, estos fondos nun paecíen dir llegar llueu, asina qu'en 1732 volvió a Londres. En 1734 foi designáu obispu de Cloyne. Poco dempués publicó Alciphron, o'l filósofu insignificante, contra Shaftesbury, y en 1734-1737 The Querist. Les sos últimes publicaciones fueron Siris, un tratáu sobre les virtúes melecinales del fervinchu de resina de pinu, y Further thoughts on tar-water (más pensamientos alrodiu del fervinchu de resina de pinu).
Permaneció en Cloyne hasta 1752, fecha na que se retiró y foise vivir col so fíu a Oxford.
Contribuciones
[editar | editar la fonte]
La filosofía de Berkeley ye l'empirismu lleváu al estremu. Si John Locke duldara sobre la conocencia de los cuerpos, Berkeley va más allá. Na so mocedá, Berkeley propunxo que nun se puede saber si un oxetu ye, namái puede sabese un oxetu siendo percibíu por una mente. Declaró que los seres humanos nun pueden conocer los oxetos reales o la materia que causa les sos perceiciones, sinón qu'inclusive les propiedaes matemátiques son idees asemeyaes a les cualidaes sensoriales. Por tanto, concluyó que tou lo que puede conocese d'un oxetu ye la so perceición del mesmu, y resulta gratuitu suponer la esistencia d'una sustancia real que sofite les propiedaes de los cuerpos. Los conceutos astractos de Locke nun esisten pa Berkeley, nin na naturaleza nin nel espíritu, ye una ficción. Les idees siempres caltienen la so particularidá. Nun ye l'astracción, sinón el llinguaxe, lo que fai posible estender observaciones particulares a lo xeneral.
Arriendes d'ello, los oxetos percibíos son los únicos alrodiu de los que puede conocese. Cuando se fala d'un oxetu real en realidá falar de la perceición del oxetu. Los cuerpos nun son más que fexes de perceiciones.
Esto plantega la cuestión de si los oxetos son oxetivos nel sentíu de ser el mesmu pa distintes persones, y, ello ye que si tien sentíu'l conceutu d'esistencia d'otros seres humanos más allá de la perceición de los mesmos. Berkeley argumenta que yá que esperimentamos a otros humanos cuando nos falen—daqué que nun ta aniciáu por nenguna actividá qu'entame l'individuu que percibe—y yá que les sos visiones del mundu son consistentes, puede creese na so esistencia y que'l mundu ye idénticu o similar pa toos.
En consecuencia:
- Toa conocencia del mundu empíricu llógrase al traviés de la perceición direuta.
- L'error provién de considerar en detalle les perceiciones.
- La conocencia del mundu empíricu puede purificarse y perfeccionase esaniciando tol pensamientu y quedándose namái coles perceiciones pures.
D'esto síguese que:
- La forma ideal de la conocencia científica llógrase escorriendo les perceiciones pures, ensin intervención del intelectu.
- Si los individuos actuaren d'esta forma, seríamos capaces de conocer los secretos más fondos del mundu natural y del mundu humanu.
- La meta de la ciencia, por tanto, ye desintelectualizar les perceiciones humanes, purificándolas.
Berkeley ye metafísicu por cuanto afirma la esistencia d'una realidá trascendente y considerar oxetu de conocencia. La realidá de los cuerpos ye la so condición de ser percibíos y el que les percibe debe por tanto d'esistir. Hai un espíritu que percibe y piensa, pero ye la única clase de sustancia, nun hai una sustancia esterior al espíritu, como na metafísica tradicional. Dalgunes de les idees que tien esti espíritu impliquen la influencia de Dios por que se produzan de forma coherente. Esto ye, el mundu material son les perceiciones que Dios fainos tener. Pero como Dios nun puede ser oxetu de conocencia, namái les apariencies ser. Dios nun sería entós el distante inxenieru de los mecanismos newtonianos qu'a lo llargo del tiempu causen la crecedera d'un árbol nel xardín de la universidá. En llugar d'esto, la perceición del árbol ye una idea en Dios, y l'árbol sigue esistiendo cuando aparentemente naide percibir a cencielles porque Dios reparar constantemente. Dios ye, pa Berkeley, el garante del orde que se topa ente toles idees.
La filosofía de David Hume alrodiu de la causalidá y l'oxetividá ye una ellaboración d'otru aspeutu de la filosofía de Berkeley. A midida que progresó'l pensamientu de Berkeley, pudo asimilar les teoríes de Platón, anque nun se sabe con seguridá. Lluz, el consideráu más eminente estudiosu de la filosofía de Berkeley del sieglu XX, enfatizó con frecuencia la continuidá de la so filosofía nel maduror. Esto indica una continuidá ente los Principios, Alciphron y el restu de les obres filosófiques de Berkeley. Amás, el panenteísmu infrayable de Berkeley ye una evidencia que contradiz una completa asimilación del platonismu, y Alciphron ye un desenvolvimientu en llugar d'una revisión de cualquier trabayu previu. Tamién contradiz esta interpretación el fechu de que Berkeley volviera publicar los sos llibros pocos años enantes de la so muerte ensin realizar cambeos importantes.
En rellación a la física newtoniana, Berkeley concedió-y un calter namái utilitarista. Pa él, les ferramientes matemátiques emplegaes na ellaboración de la física del so tiempu son otra clase d'idees non-xenerales. Ejemplificó esti estremu señalando que al pensar un triángulu nun s'opera sobre una idea astracta y xeneral del triángulu, sinón que la idea pensada vien siempres apareyada d'un triángulu cualesquier, sosteniendo polo tanto la so realización particular na mente. Arriendes d'ello, les tesis científiques son construcciones matemátiques que predicen resultaos más o menos afechos a lo percibío, sicasí escareciendo d'una aprehensión de la esencia de tales coses. Per otru llau, Berkeley refugó los conceutos absolutos na física, presintiendo una visión relativista de la realidá que llegaría más apocayá con Ernst Mach.
Refiriéndose a la filosofía de Berkeley, Samuel Johnson solmenó-y una patada a una roca esclamando Lo refuto asina. Un empirista podría retrucar que la única cosa que Johnson conoció de la piedra foi lo que vio colos sos güeyos, oyó colos sos oyíos y sintió col so pie. Asina que la esistencia de la piedra consistía namái nes perceiciones de Johnson. Podría ser que Johnson patiscara en realidá un tocón inusualmente gris, o pue que diéra-y un ataque súbitu d'artritis xusto cuando diba da-y una patada a un cachu de yerba con una roca pintada. Lo que la piedra realmente yera, amás de les sensaciones que pudo esperimentar o les representaciones mentales que se fixera, sería-y, d'esta forma, dafechu desconocíu. La roca esistiría, n'última instancia, como una idea de la so mente.
El Tratáu de Berkeley publicóse tres años enantes de l'apaición del Clavis Universalis d'Arthur Collier, que desenvolvía idees asemeyaes. Sicasí, al paecer nengunu de los dos influyó al otru.
El filósofu alemán Arthur Schopenhauer escribió arremente del méritu de la obra d'Immanuel Kant qu'ésta representa un verdaderu finxu filosóficu pos enantes " (...) lo predominante fuera buscar irreflexivamente les lleis del fenómenu, alzales a verdaes eternes y asina alzar el fenómenu fugaz na verdadera esencia del mundu: nuna pallabra, el realismu ensin alteriar nel so deliriu por reflexón dalguna",[8] acusación que nun estiende a Berkeley y enantes bien reconoz qu'ésti: "(...) foi, poro, el primeru en tratar el puntu de partida suxetivu realmente en serio y en demostrar irrefutablemente la so absoluta necesidá. Ye'l padre del idealismu...."'[9]
Ver tamién
[editar | editar la fonte]Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ 1,0 1,1 Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 123285193. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 30 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: Find a Grave. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 URL de la referencia: https://www.varsitytutors.com/earlyamerica/early-america-review/volume-6/anne-forster-berkeley-the-woman-of-whitehall. Data de consulta: 1r payares 2017.
- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ Los recibos de la compra atopar nel Muséu Británicu . George C. Mason, Annals of Trinity Church, 1698-1821, 51.
- ↑ Berkeley, Proposal, 347. Vease'l so sermón en Newport, ochobre de 1729).
- ↑ Schopenhauer, Arthur (2009). «Apéndiz. Crítica de la filosofía kantiana», El mundu como voluntá y representación. Trotta. ISBN 978-84-9879-078-8. p. 488
- ↑ Schopenhauer, Arthur (2009). «La filosofía de los Modernos», Parerga y Paralipómena. Trotta. ISBN 978-84-9879-115-0. p. 110.
Bibliografía
[editar | editar la fonte]- Primaria
- George Berkeley (2013). Carlos Mellizu: Obra completa. Madrid: Editorial Gredos. ISBN 978-84-249-3668-6.
- Sánchez Meca, Diego (2001). . Madrid: Dykinson. ISBN 84-8155-775-7.
- Ewald, William B., ed., 1996. From Kant to Hilbert: A Source Book in the Foundations of Mathematics, 2 vol. Oxford University Press.
- 1707. Of Infinites, 16-19.
- 1709. Letter to Samuel Molyneaux, 19-21.
- 1721. De Motu, 37-54.
- 1734. The Analyst, 60-92.
- Secundaria
- Cousin, John William (1910). A Short Biographical Dictionary of English Literature. Londres, J.M. Dent & sons; Nueva York, Y.P. Dutton.
- Stanford Encyclopedia of Philosophy: George Berkeley por Lisa Downing.
- Bruno Marcianu, George Berkeley. Estetica ya idealismu, Nova Scripta, Genova 2010
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre George Berkeley.- Una llista d'obres de y sobre Berkeley
- Páxina na Internet Encyclopedia of Philosophy
- Otra mirada alrodiu de cómo enmarcó Berkeley la so inmaterialimo
- Testos orixinales y discutinios tocantes al discutiniu de The Analyst
- O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., «George Berkeley» (n'inglés), MacTutor History of Mathematics archive, Universidá de Saint Andrews, http://www-history.mcs.st-andrews.ac.uk/Biographies/Berkeley.html.
- Entrada na Stanford Encyclopedia of Philosophy
- Versiones de los Principles of Human Knowledge y Three Dialogues
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos: Q82049- Multimedia: George Berkeley
Testos: Autor:George Berkeley