Lucius Cornelius Scipio Barbatus

Die graftombe van Lucius Cornelius Scipio Barbatus, opgerig in omstreeks 150 v.C. Dit bevat 'n elogium in Saturniese vers in die Oulatyn.

Lucius Cornelius Scipio Barbatus (omstreeks 337 v.C. - 270 v.C.) was een van twee Romeinse konsuls in 298 v.C. Hy het die Romeinse leër aangevoer tot 'n oorwinning oor die Etruskers naby Volterra. Hy was 'n lid van die adellike Romeinse familie van die Scipione, en was die vader van Lucius Cornelius Scipio en Gnaeus Cornelius Scipio Asina en oupagrootjie van Scipio Africanus.

Generaal van die derde Samnitiese oorlog

Barbatus het voorrang gekry as 'n Patrisiëroffisier van die Romeinse Republiek gedurende die deurslaggewende tydperk van die Derde Samnitiese Oorlog, toe Rome uiteindelik 'n koalisie van hul bure verslaan het: die Etruskers, die Umbriërs, die Samniete en hul bondgenote, die Galliërs. Die oorwinning het Rome se leierskap en soewereiniteit oor die grootste deel van Italië uitgebrei.

Slag van Volterrae, 298 v.C.

Voor 298 v.C. het daar reeds oorlog tussen Rome en Etrurië uitgebreek toe die Etruskers besluit het om Rome binne te val saam met 'n paar Galliese bondgenote. Die beplande aanval was 'n skending van 'n voormalige verdrag met Rome. Die Galliërs het die Etruskers egter verloën, en die Etruskers het derhalwe te staan gekom voor 'n Romeinse leër onder konsul Titus Manlius, wat egter dood is nadat hy van sy perd afgeval het tydens 'n vertoning van ruiterkuns. Tydens die verkiesing wat plaasgevind het om hom te vervang, is Marcus Valerius Corvus as konsul verkies. Hy het by die leër in Etrurië aangesluit en die land begin vernietig in 'n onsuksesvolle poging om die Etruskers tot die stryd uit te lok.

In 298 v.C. het Appius Claudius gevolg deur Publius Sulpicius om onbekende redes interreges geword. Sulpicius het 'n verkiesing gehou waartydens Barbatus en Gnaeus Fulvius Maximus Centumatus as konsuls gekies is. Die Lucani het voor die Senaat verskyn en betoog dat die Samniete besig was om hul land te verwoes en gevra vir die beskerming van Rome in ruil vir 'n verdrag en gyselaars. Die Senaat het na 'n paar oomblikke se beraadslaging ingestem en herouteurs uitgestuur om die Samniete te beveel om te onttrek. Toe hulle die Samnitiese leër ontmoet, is hulle meegedeel dat indien hulle in Samnium sou praat, hulle nie lewend daarvandaan sou vertrek nie; gevolglik het die Senaat oorlog teen Samnium verklaar. In 'n lootjie oor welke konsul watter oorlog sou voer, het Barbatus bevel oor die leër in Etrurië gekry, terwyl Centumatus die aanvanklike veldtog in die Derde Samnitiese Oorlog sou voer.

Die Etruskers het onmiddellik voor Volterra aangeval. 'n Dag-lange geveg het geen oorwinning gebring nie, maar in die nag het die Etruskers na hul versterkte stede teruggetrek en hul kamp en toerusting aan die Romeine oorgelaat. Barbatus het sy leër laat kamp opslaan by die Etruskiese grens en 'n lig-gewapende mag in die verwoesting van die platteland ingelei.

Slag van Tifernum, 297 v.C.

In die volgende jaar het die Etruskers om vrede gevra. Die nuutverkose konsuls vir 297 v.C., Fabius Rullianus en Decius Mus het beide leërs teen Samnium gelei, Barbatus was luitenant-generaal (legatus) onder Maximus. Terwyl hulle na Samnium gevorder het en die land verwoes het, het die Samniete gehoop om hulle in 'n hinderlaag in 'n vallei by Tifernum (Samniticum) te vang. Van die drie nedersettings in antieke Italië wat bekend was as Tifernum, was twee in Umbrië, terwyl die derde, van wie die ligging nie presies bekend is nie, vermoedelik geleë was by die bron van die Tifernum-rivier (Biferno) aan die voet van die berg Tifernus (Matese-berg), 'n Samnitiese vesting. Die Samniete het 'n mag daar gestasioneer om die Romeine te lok, maar hul hoofmag in die heuwels agter weggesteek. Fabius het egter deur die foefie gesien en sy leër in vierhoekige formasie voor die "wegkruipplek" van die Samniete gemonster, wat toe uitgeloop het op 'n konvensionele geveg.

Fabius was nie in staat daartoe om 'n oorwinning te behaal nie, en het die spiesregiment van die Eerste Legioen aan die linie onttrek en hulle onder bevel van Barbatus om die vyandelike flank gestuur tot in die heuwels agter, waarvandaan laasgenoemde vroeër afgesak het. Hulle is beveel om 'n aanval van agter te koördineer met 'n besonder kragtige ruiteraanval na die voorkant van die Samnitiese linie. Die plan het heeltemal skeefgeloop: die aanval het te gou gekom en is afgeweer. 'n Hewige teenaanval het die Romeinse linie begin breek, toe Barbatus en sy manne op die heuwels verskyn het, en verkeerdelik gedink is dat hulle die tweede Romeinse leër onder Mus was, wat 'n ramp vir die Samniete sou wees indien dit waar was. Hulle het inderhaas die veld verlaat en 23 wimpels en 3400 gesneuweldes agtergelaat, terwyl 830 manne gevange geneem is. Publius Decius Mus was trouens ver hiervandaan geleë in die suide van Samnium.

Veldtogte onder Claudius en Flamma, 296 v.C.

Nadat hulle die Samnitiese leër verdryf het, het albei konsuls voortgegaan met die sistematiese inkorting van Samnium oor 'n tydperk van vyf maande tot die volgende verkiesing. Mus het deur die land gereis en veldtogte vanuit 45 kampe agtereenvolgens uitgevoer, terwyl Maximus 86 gebruik het. Na verkiesings het die nuwe konsuls hulle beveel om die oorlog in Samnium vir ses maande voort te sit, elk met die rang van prokonsul. Die Samnitiese leër onder Gellius Egnatius, wat nie in Samnium kon aanbly nie, het sy dienste aan Etrurië aangebied; onder Egnatius se leierskap is die Umbriërs ingebring en Galliese huursoldate is gehuur. Egnatius het 'n vergadering van al die hoofmanne in Etrurië belê en verklaar dat oorlogvoering, staande op jou voete, beter is as om op jou knieë te leef in diensbaarheid, en sy voorneme aangekondig om Rome aan te val. Die Etruskers het ingestem.

Met die ontvangs van inligting oor die nuwe gevaarlike omstandighede het die Senaat Appius Claudius na Etrurië gestuur in bevel van die Eerste en Vierde Legioene en 12 000 geallieerde troepe. Verskeie onbesliste gevegte is baklei. Die tweede konsul vir 296, Lucius Volumnius, het die twee prokonsuls bygestaan in die vernietiging van Samnium, toe die Lucani oorgeloop het. Hulle is beïnvloed deur 'n beroep van die gewone mense van Samnium. Flamma het beweer dat hy 'n brief van Claudius ontvang het waarin hy vir militêre bystand gevra het, 'n eis wat later deur Claudius ontken is. Hy het Maximus (vermoedelik steeds saam met Barbatus) gestuur om bystand te verleen met die vernietiging van Lucania, en na Etrurië vertrek.

Claudius was nie bly om hom te sien nie, en het hom beveel om te vertrek, waarop die offisiere van sy eie leër vergader het om aan te dring dat hy aangehou word. Die manne se uitroepe tydens die stemmery was van so 'n omvang dat dit die nabygeleë vyandelike kamp ontstel het, en hulle ternouernood gereed gemaak het vir 'n geveg. Die Romeine het dadelik uitgegaan om te veg, en Claudius moes toegee aan die eise van die offisiere om Flamma in die kamp te hou. Die Romeine se aanval saam met Claudius was genadeloos en fel. Claudius het blykbaar self in die voorste geledere saam met die manne geveg wat voortdurend die oorlogsgodin Bellona met hande opgehef na die hemel aangeroep het. Hulle het die gekombineerde vyandelike mag uit hul kamp verdryf, met 7300 sterftes en 2120 gevangenes wat geneem is.

Intussen kon die verminderde magte van Maximus en Mus nie daarin slaag om die Samniete te bedwing nie, wat 'n verdere leër op die been gebring het waarmee hulle Kampanië binnegeval en geplunder het. Flamma kon slegs met 'n gedwonge mars daarin slaag om die gevegsterrein betyds te bereik, en het verneem dat die Samnitiese leër by die Volturnus-rivier kamp opgeslaan het op pad terug na Samnium. In die Slag van die Volturnus van 296 v.C. het Flamma se leër in 'n hinderlaag buite die hekke van die Samnitiese kamp gewag. Flamma het die vorige aand inheemse spioene ingestuur, wat vasgestel het dat die Samniete 'n dagbreekmars sou maak. Teen dagbreek het Flamma 'n deel van die Samnitiese leër toegelaat om uit te marsjeer, wat hul magte verdeel het, voordat hy 'n aanval geloods het wat so 'n momentum gehad het dat daar binnekort binne-in die kamp geveg is. 7400 Romeinse gevangenes wat voorheen deur die Samniete geneem is, het hulself bevry en aan die geveg deelgeneem. Aan die einde van die dag het die Romeine 6 000 man gedood, 2 500 gevangenes geneem, insluitend vier militêre tribune en die bevelvoerder, Statius Minacius, en 30 wimpels geneem. Hulle het die Samnitiese buit aan eisers herverdeel en die onopgeëiste eiendom aan die soldate gegee. Samnitiese hoop in die suide is verydel. Nuus is egter in Rome ontvang dat Gellius Egnatius nog 'n leër in die noorde opgerig het wat uit Samniete, Etruskers, Umbriërs en Galliërs bestaan het. Die Senaat het in 'n bui van wanhoop voorberei om die laaste van die Romeinse magte te mobiliseer. Hulle het die oproep van alle mans beveel, insluitend adolessente, bejaardes en die seuns van bevryde mans. Vir die eerste keer is daar gedebatteer oor die permanente ontvolking van Samnium ('n maatreël wat nooit uitgevoer is nie).

Die keerpunt, 295 v.C.

Die verkiesings van 295 v.C. was nou om die draai. Flamma is teruggeroep om dit te bestuur. Maximus en Mus is verkies, met Appius Claudius in die amp van praetor. Maximus het aangedring op die bevelskap in Etrurië sonder 'n loslootjie, wat die gebruiklike manier was om pligte aan konsuls te verdeel, en na 'n intense openbare debat het die Senaat sy versoek toegestaan. Hy het voortgegaan na Etrurië en Claudius van sy bevel onthef en hom huis toe gestuur op grond daarvan dat hy 'n treurniet was wat sy manskappe toegelaat het om in die kamp leeg te lê, sonder om patrollies te loop en opleiding te doen. Danksy Claudius is Maximus gou teruggeroep om verantwoording te doen oor sy Etruriese veldtog en enige verdere bevele te ontvang. Op hierdie punt verskyn Barbatus skielik weer, wat aandui dat hy heeltyd onder Maximus se bevel was. Maximus het Barbatus aangewys as propraetor van die Tweede Legioen wat tydelik by Clusium gestasioneer was. Hierna het hy na Rome vertrek.

Patrisiese sensor

Barbatus was ten tyde van sy dood die patrisiese sensor van 280 v.C. Sy sensoraat is noemenswaardig omdat dit die eerste een is waarvan daar 'n geloofwaardige rekord bestaan, alhoewel die posisie teen daardie tyd baie oud was.

Sarkofaag en grafskrif

Die Sarkofaag van Lucius Cornelius Scipio Barbatus is ontdek in die graftombe van die Scipione (dit is die enigste bestaande een in die graftombe). Dit is tans in die Vatikaanse Museums. Sy epitaaf het bewaar gebly en is geskryf in oulatyn in Saturniese vers.

Bronne

• Ramsay, William (1859). A Manual of Latin Prosody (2 uitg.). Londen en Glasgow: Richard Griffin and Company.

Eksterne skakels

• In die moderne era is die Barbatus graftombe al verskeie kere nagedoen. Hier is die tombe van die VSA se Posmeester-generaal Henry Payne, omstreeks 1905, in Forest Home Cemetery, Milwaukee

Politieke poste
Voorafgegaan deur Marcus Fulvius Paetinus Titus Manlius Torquatus Marcus Valerius Corvus	Konsul van die Romeinse Republiek 298 v.C. met Gnaeus Fulvius Maximus Centumalus	Opgevolg deur Quintus Fabius Maximus Rullianus