E-pos
Elektroniese pos (E-pos, soms ook vonkpos) is 'n metode om boodskappe met behulp van elektroniese toestelle te stuur en te ontvang. Dit is in die laat-20ste eeu beskou as die digitale weergawe van, of eweknie van, pos (dus e- + pos). E-pos is 'n alomteenwoordige en baie wyd gebruikte kommunikasiemedium; in huidige gebruik word 'n e-posadres dikwels as 'n basiese en noodsaaklike deel van baie prosesse in besigheid, handel, regering, onderwys, vermaak en ander sfere van die daaglikse lewe in die meeste lande behandel. E-pos het al voor die Internet bestaan en word al sedert die 1960's gebruik.
E-pos werk oor rekenaarnetwerke, hoofsaaklik die internet, en ook plaaslike area netwerke (LAN). Vandag se e-posstelsels is gebaseer op 'n stoor-en-stuur-model. E-pos-bedieners aanvaar, stuur aan, lewer en stoor boodskappe. Daar word nie van die gebruikers of hul rekenaars vereis om gelyktydig aanlyn te wees nie; hulle moet koppel, gewoonlik aan 'n posbediener of 'n webpos-koppelvlak om boodskappe te stuur, te ontvang, of om dit af te laai.
Oorspronklik 'n ASCII-tekskommunikasiemedium, is internet-e-pos uitgebrei deur Multipurpose Internet Mail Extensions (MIME) om teks in ander karakterstelle en multimedia-inhoudaanhegsels te dra. Internasionale e-pos, met geïnternasionaliseerde e-posadresse wat UTF-8 gebruik, is gestandaardiseer, maar nie algemeen aangeneem nie.[1][2]
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Rekenaargebaseerde boodskapuitruiling tussen gebruikers van dieselfde stelsel het met die begin van tyddeling (time-sharing) moontlik geraak, met 'n noemenswaardige gebruik deur die Massachusetts Institute of Technology (MIT) se Compatible Time-Sharing System (CTSS)-projek in 1965.[3] Die meeste vroeë hoofraamrekenaarstelsels en minirekenaars het op 'n eenderse wyse ontwikkel, maar het oor die algemeen oor onverenigbare e-postoepassings beskik. In 1971 is die eerste ARPANET-netwerk e-pos gestuur wat die nou bekende adressintaks met die '@'-simbool bekendgestel het om die versender se stelseladres aan te dui.[4] Deur 'n reeks Request for Comments (RFC's) is konvensies vir die stuur van posboodskappe oor die Lêeroordragprotokol verfyn.
Privaat elektroniese posstelsels het gou begin ontstaan. IBM, CompuServe en Xerox het in die 1970's interne posstelsels gebruik; CompuServe het 'n kommersiële binnekantoorposproduk in 1978 aan IBM en vanaf 1981 aan Xerox verkoop.[nb 1][5][6][7] DEC se ALL-IN-1 en Hewlett-Packard se HPMAIL (later HP DeskManager) is in 1982 vrygestel; ontwikkelingswerk aan eersgenoemde het in die laat 1970's begin en laasgenoemde het die wêreld se grootste verkope-e-posstelsel geword.[8][9]
Die Simple Mail Transfer Protocol (SMTP) is in 1983 op die ARPANET geïmplementeer. LAN e-posstelsels het in die middel 1980's ontstaan. Vir 'n tyd in die laat 1980's en vroeë 1990's het dit gelyk óf 'n eie kommersiële stelsel óf die X.400 e-posstelsel, waarskynlik deel van die Government Open Systems Interconnection Profile (GOSIP), sou oorheers. Sodra die finale beperkings op die vervoer van kommersiële verkeer oor die internet egter in 1995 geëindig het,[10][11] het 'n kombinasie van faktore die huidige internetpakket van SMTP, POP3 en IMAP e-posprotokolle die standaard gemaak (sien Protokoloorloë).[12][13]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "DataMail: World's first free linguistic email service supports eight India languages". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Oktober 2016.
- ↑ "Made In India 'Datamail' Empowers Russia With Email Address In Russian Language - Digital Conqueror". 7 Desember 2016. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Maart 2017.
- ↑ Tom Van Vleck. "The History of Electronic Mail". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Desember 2017. Besoek op 23 Maart 2005.
- ↑ Ray Tomlinson. "The First Network Email". Openmap.bbn.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Mei 2006. Besoek op 5 Oktober 2019.
- ↑ Gardner, P. C. (1981). "A system for the automated office environment". IBM Systems Journal. 20 (3): 321–345. doi:10.1147/sj.203.0321. ISSN 0018-8670; "IBM100 - The Networked Business Place". IBM. 2 Augustus 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Augustus 2020. Besoek op 7 September 2020.
- ↑ Connie Winkler (22 Oktober 1979). "CompuServe pins hopes on MicroNET, InfoPlex". Computerworld. Vol. 13, no. 42. p. 69; Dylan Tweney (24 September 1979). "Sept. 24, 1979: First Online Service for Consumers Debuts". Wired.
- ↑ Ollig, Mark (31 Oktober 2011). "They could have owned the computer industry". Herald Journal. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Februarie 2021. Besoek op 26 Februarie 2021; "Tech before its time: Xerox's shooting Star computer". New Scientist (in Engels (VSA)). 15 Februarie 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 April 2022. Besoek op 18 April 2022; "The Xerox Star". toastytech.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Julie 2011. Besoek op 18 April 2022.
- ↑ "ALL-IN-1". DIGITAL Computing Timeline. 30 Januarie 1998. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Januarie 2017. Besoek op 20 April 2022.
- ↑ "HP Computer Museum". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 September 2016. Besoek op 10 November 2016.
- ↑ "Retiring the NSFNET Backbone Service: Chronicling the End of an Era" Geargiveer 1 Januarie 2016 op Wayback Machine, Susan R. Harris, Ph.D., and Elise Gerich, ConneXions, Vol. 10, No. 4, April 1996
- ↑ Leiner, Barry M.; Cerf, Vinton G.; Clark, David D.; Kahn, Robert E.; Kleinrock, Leonard; Lynch, Daniel C.; Postel, Jon; Roberts, Larry G.; Wolf, Stephen (1999). "A Brief History of the Internet". arXiv:cs/9901011. Bibcode:1999cs........1011L. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Augustus 2015.
- ↑ Sjabloon:Cite thesis
- ↑ Campbell-Kelly, Martin; Garcia-Swartz, Daniel D (2013). "The History of the Internet: The Missing Narratives". Journal of Information Technology (in Engels). 28 (1): 18–33. doi:10.1057/jit.2013.4. ISSN 0268-3962. S2CID 41013. SSRN 867087.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]
Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir e-pos.
Verwysingfout: <ref> tags exist for a group named "nb", but no corresponding <references group="nb"/> tag was found