Papers by Bukhchuluun Dashzeveg
The 86th Annual Meeting of the Society for American Archaeology, 2021
The Holocene
Dryland regions are particularly challenging for human survival over the course of deep time. Thi... more Dryland regions are particularly challenging for human survival over the course of deep time. This is true for institutionally complex communities as well as small-scale societies that have existed in semi-arid regions throughout the Holocene. This paper examines some of the successful strategies employed by small-scale mobile communities which enhanced their ability to thrive in drylands over the course of thousands of years. Small-scale societies living in drylands must rely on the transmission of Traditional Ecological Knowledge across generations. Some of this knowledge relates to the availability and use of wetlands and other more ephemeral water sources, the exploitation of a diverse range of resources, and the potential for natural storage of food resources as a buffer against regularly occurring drought years in these regions. We compare this understanding with our environmental archeological findings at the Mid-Holocene site of Zaraa Uul in the eastern Gobi Desert of Mongol...
Archaeological and Anthropological Sciences, 2021
The technological, stylistic, and chemical analyses of carnelian beads from archaeological sites ... more The technological, stylistic, and chemical analyses of carnelian beads from archaeological sites in Mongolia provide evidence for local production and use of carnelian beads during the Late Bronze Age (c. 1400–1000 BCE) and Early Iron Age (1000–300 BCE) through the Xiongnu period (c. 250/200 BCE–CE 150). Beads dating to the historical Mongol Empire (c. twelfth to fourteenth centuries CE) demonstrate expanding trade networks that link eastern Eurasia to South Asia and beyond. Use-wear study of the exterior surfaces and interior drill holes demonstrates that carnelian beads were used and curated for many generations before being included in burials. These findings provide new insight into the daily life of ancient pastoral communities of the Mongolian Gobi Desert.
Quaternary International
Abstract Recent research on the origins of domesticated herd animals and bronze metallurgy in Chi... more Abstract Recent research on the origins of domesticated herd animals and bronze metallurgy in China suggests that the Ejiin gol in western China was a primary conduit of trade between northern pastoralists and southern agriculturalists (Jaang, 2015). It is within the context of long-distance trade in luxury goods that we see the shift from isolated populations of pastoralists in the mountains of western Mongolia to the widespread adoption of pastoralist cultural traditions. Based on evidence of interaction between Gobi Desert groups and agrarian villages to the south, we see this desert region as the geographic core of cultural transformations among indigenous populations, and at the forefront of a third stage of advance in the spread of East Asian pastoralism. Evidence presented here for increased trade in luxury goods at the beginning of the second millennium BC, when production was at its height, combined with the rapid pace of transformations in burial culture during the mid-second millennium BC suggests that the movement of goods held extreme significance for the spread of pastoralism. Therefore, the role that Gobi Desert groups played in the formation of early trade networks is vital for understanding the spread of pastoralism in Mongolia. Here, we present new evidence for stone bead production and dairying in the Gobi Desert, and discuss the full range of evidence for the role of Gobi Desert groups in emerging long-distance trade networks.
Journal of World Prehistory, 2017
The desert and arid steppes of Mongolia and northern China were geographically central to the spr... more The desert and arid steppes of Mongolia and northern China were geographically central to the spread of pastoralism and the rise of pastoralist states, but research on the organizational strategies of pre-pastoralist hunter-gatherers and the spread of herding has been extremely limited. Until recently, catalogues of sites collected by Westerners in the 1920s and 1930s comprised the body of English-language publications on Gobi Desert prehistory. This article introduces a wealth of new site-specific and interpretive data, drawing on English-language sources as well as Russian- and Mongolian-language publications to create a synthesis for the prehistory of the Gobi Desert from the end of the Last Glacial Maximum to the adoption of herding. Special emphasis is placed on the relationship between a major shift in desert ecosystems, comparable to the ‘greening of the Sahara’, the establishment of an oasis-based broad-spectrum foraging strategy, and progressive desertification and deforestation after 2000 BC. We conclude that an oasis-based adaptation was contemporaneous with the expansion of forests and wetlands and persisted throughout the early stages of herding. A major decline in these economies occurs after 1000 BC, in conjunction with continuing trends towards heightened aridity and major societal changes across Northeast Asia. The persistent co-existence of Bronze Age burials and microblade-based habitation sites around oases, as well as similarities in material culture, suggest that these groups overlapped geographically or were the same entity.ToвчлoлMoнгoл бoлoн Умapд Xятaдын гoвь, гoвь xээpийн бүc нyтaг нь гaзapзүйн xyвьд мaл aж axyй бoлoн түүнд cyypилcaн нүүдэлчдийн төpт yлcyyд бүpэлдэн бий бoлoxoд нөлөөлcөн чyxaл бүc нyтaг юм. Гэвч эдгээpийн cyypь бoлcoн эpтний aнчин, түүвэpлэгч нapын нийгмийн бүтэц, мaл aж axyйн тapxaлтын тaлaapx cyдaлгaa тyйлын бaгa xийгджээ. Caяxныг xүpтэл 1920-1930-aaд oны үeд бapyyны cyдлaaчдын гoвьд xийcэн түүxийн өмнөx үeийн cyдaлгaaны бүтээлүүд xoжмын aнгли xэлээp бичигдcэн цөөн xэдэн эpдэм шинжилгээний aжлyyдын гoл xэpэглэгдэxүүн бoлcoop иpжээ. Xapин энэxүү өгүүлэл нь cүүлийн жилүүдэд тyxaйн бүc нyтaгт xийгдcэн мoнгoл, aнгли, opoc xэл дээpx apxeoлoгийн cyдaлгaaны эx xэpэглэгдэxүүнд тyлгyypлaн мөcтлөгийн cүүл үeэc мaл aж axyйн үүcэл xүpтэлx үeийн гoвь нyтгийн түүxийн өмнөx үeийн acyyдлyyдыг нэгтгэн дүгнэcэн юм. Mөн зoxиoгчид өнөөгийн “Caxaapын цөлийн нoгoopoл” xэмээx үзэгдэлтэй жишиж бoлoxyйц эpтний экocиcтeмийн тoмooxoн өөpчлөлт, xүмүүcийн “Бaянбүpд” түшиглэcэн aмьдpaлын xэв мaяг бoлoн HTӨ 2000 oнooc xypдaцтaйгaap явaгдaж эxэлcэн цөлжилт гэx зэpэгт oнцгoй aнxaapaл xaндyyлaн тэдгээpийн xoopoндын yялдaa xoлбooг cyдaлcaн бaйнa. Эpтний xүмүүcийн бaянбүpд түшиглэcэн aмьдpaлын xэв мaяг нь oйн бoлoн чийглэг xөpcт бүc тэлэн өpгөжcөнтэй нэг цaг xyгaцaaнд явaгдaж мaл aж axyйн xөгжлийн эxний үe шaт xүpтэл үpгэлжилcэн xэмээн зoxиoгчид үзжээ. Xapин энэxүү aмьдpaлын xэв мaяг нь Зүүн xoйд Aзийг xaмapcaн xэт xyypaйшилт бoлoн тyxaйн үeийн нийгмийн бүтцэд тoмooxoн өөpчлөлт гapч эxэлcэн зэpэг шaлтгaaны yлмaac HTӨ 1000 oнooc xoйш aaжмaap xyмигдaж эxэлcэн бaйнa. Зoxиoгчид гoвь xээpийн бүcэд өpгөн тapxcaн бaянбүpдүүдийн oйp opчимд xүpлийн үeийн бyлш opшyyлгa бoлoн ижил xэлбэpийн бичил ялтac бүxий бyyц cyypингyyд oлнoop тoxиoлдoж бaйгaa нь эдгээp дypcгaлyyдыг үлдээcэн бүлгүүд нэг дop эcвэл xoopoндoo xoлгүй aмьдapч бaйcныг xapyyлaxaac гaднa нэг yгcaaны xүмүүc бaйx мaгaдлaлтaйг цoxoн тэмдэглэжээ.
PLOS ONE
Environmentally-based archaeological research at Zaraa Uul, including zooarchaeology, phytolith a... more Environmentally-based archaeological research at Zaraa Uul, including zooarchaeology, phytolith analysis, and radiocarbon dating, is the first of its kind in Mongolia and presents critical new insight on the relationship between periods of occupational intensity and climatic amelioration from the earliest anatomically modern humans to the adoption of pastoralism. The palaeoenvironmental and faunal record of Zaraa Uul show that Early-Middle Holocene hydrology and species distributions were distinct from all other periods of human occupation. Holocene hunter-gatherers inhabited an ecosystem characterized by extensive marshes, riparian shrub and arboreal vegetation along the hill slopes and drainages. The exploitation of species associated with riparian and wetland settings supports the hypothesis of, but suggests an earlier timing for, oasis-based logistical foraging during the Early-Middle Holocene of arid Northeast Asia. The onset of wetter conditions at 8500 cal BP agrees with othe...
Archaeological and Anthropological Sciences, 2022
The technological, stylistic, and chemical analyses of carnelian beads from archaeological sites ... more The technological, stylistic, and chemical analyses of carnelian beads from archaeological sites in Mongolia provide evidence for local production and use of carnelian beads during the Late Bronze Age (c. 1400–1000 BCE) and Early Iron Age (1000–300 BCE) through the Xiongnu period (c. 250/200 BCE–CE 150). Beads dating to the historical Mongol Empire (c. twelfth to fourteenth centuries CE) demonstrate expanding trade networks that link eastern Eurasia to South Asia and beyond. Use-wear study of the exterior surfaces and interior drill holes demonstrates that carnelian beads were used and curated for many generations before being included in burials. These findings provide new insight into the daily life of ancient pastoral communities of the Mongolian Gobi Desert.
PLoS ONE, 2021
Environmentally-based archaeological research at Zaraa Uul, including zooarchaeology, phytolith a... more Environmentally-based archaeological research at Zaraa Uul, including zooarchaeology, phytolith analysis, and radiocarbon dating, is the first of its kind in Mongolia and presents critical new insight on the relationship between periods of occupational intensity and climatic amelioration from the earliest anatomically modern humans to the adoption of pastoralism. The palaeoenvironmental and faunal record of Zaraa Uul show that Early-Middle Holocene hydrology and species distributions were distinct from all other periods of human occupation. Holocene hunter-gatherers inhabited an ecosystem characterized by extensive marshes, riparian shrub and arboreal vegetation along the hill slopes and drainages. The exploitation of species associated with riparian and wetland settings supports the hypothesis of, but suggests an earlier timing for, oasis-based logistical foraging during the Early-Middle Holocene of arid Northeast Asia. The onset of wetter conditions at 8500 cal BP agrees with other regional studies, but multiple lines of evidence present the first integrated field-and laboratory-based record of human-environment relationships in arid East Asia during the Holocene Climatic Optimum. We compare it to Late Pleistocene climatic amelioration, and highlight specific responses of the hydrological, vegetative and faunal communities to climate change in arid Northeast Asia.
Quaternary International, 2020
Recent research on the origins of domesticated herd animals and bronze metallurgy in China sugges... more Recent research on the origins of domesticated herd animals and bronze metallurgy in China suggests that the Ejiin gol in western China was a primary conduit of trade between northern pastoralists and southern agri-culturalists (Jaang, 2015). It is within the context of long-distance trade in luxury goods that we see the shift from isolated populations of pastoralists in the mountains of western Mongolia to the widespread adoption of pastoralist cultural traditions. Based on evidence of interaction between Gobi Desert groups and agrarian villages to the south, we see this desert region as the geographic core of cultural transformations among indigenous populations, and at the forefront of a third stage of advance in the spread of East Asian pastoralism. Evidence presented here for increased trade in luxury goods at the beginning of the second millennium BC, when production was at its height, combined with the rapid pace of transformations in burial culture during the mid-second millennium BC suggests that the movement of goods held extreme significance for the spread of pas-toralism. Therefore, the role that Gobi Desert groups played in the formation of early trade networks is vital for understanding the spread of pastoralism in Mongolia. Here, we present new evidence for stone bead production and dairying in the Gobi Desert, and discuss the full range of evidence for the role of Gobi Desert groups in emerging long-distance trade networks. Т О В Ч Л О Л Сүүлийн үед Өвөр Монгол болон Шинжааны нутагт гаршуулсан мал амьтан болоод хүрэл боловсруулах технологи хэрхэн нэвтэрсэн талаарх судалгаа эрчимтэй хийгдэж байгаа билээ. Эдгээр судалгаанаас харахад неолитийн төгсгөл, хүрлийн эхэн үед Өвөр Монголын Эзнээ хошууны нутаг буюу Эзнээ голын хөндий нь малчин нүүдэлчид болон өмнөд зүгийн газар тариаланч нарын хоорондын худалдаа, солилцооны гол суваг болж байжээ (Jaang, 2015). Тэгэхлээр говийн бүс нутаг нь нүүдэлчид болон өмнөдийн суурьшмал иргэд хоорондын хамгийн эртний (НТӨ III мянган) гэж хэлж болохуйц харилцаа, худалдааны төвд тооцогдоно. Эзнээ голын хөндий дэх үйлдвэрлэлийн түүхтэй холбоотой хэд хэдэн дурсгалаас НТӨ II мянганы эхээс эхлэн умард болон өмнөдөөс гаралтай олдворуудын хоёр талт хөдөлгөөн илт нэмэгдэж байгаа нь харагддаг. Тиймээс говь нутагт амьдарч байсан хүмүүс нь эртний бус нутгийн худалдаа, солилцооны сүлжээ үүсэхэд чухам ямар нөлөө үзүүлсэн гэдгийг тодруулан судалснаар бид Монголын мал аж ахуйн үүсэл гарал, хөгжлийн зүйл тогтолыг ойлгох нэгэн боломж бүрдэнэ хэмээн үзсэн юм. Тиймээс бид энэхүү судалгаандаа тухайн үеийн говийн оршин суугчид бүс нутгийн хэмжээнд худалдаа, солилцоо хийж байсныг харуулах баримт эх хэрэглэгдэхүүнийг тусгайлан авч үзэв. Мөн Монголын мал аж ахуйн үүсэл гарал, он цагийн талаар болон Зүүн Азийн хүрлийн үеийн хөгжилд томоохон нөлөө үзүүлсэн малчин нүүдэлчдийн аж ахуй, нийгмийн байгууламжийг судлахад чиглэгдсэн хэд хэдэн саналууд дэвшүүлж байна.
Studia Archaeologica, 2015
The goal of "Gobi-Steppe Neolithic" project is to determine chronologies of the Neolithic sites i... more The goal of "Gobi-Steppe Neolithic" project is to determine chronologies of the Neolithic sites in Southern and Eastern Mongolia and to explain the cause of economic changes (broad spectrum foraging and herding) following the Last Glacial Maximum and leading up to the Bronze Age.
Introduced in this article are some results of survey in Eastern Mongolia and excavation carried out at Zaraa Uul, which is located in Tuvshinshiree soum, Sukhbaatar province. As a result of the survey we have discovered dozens of Neolithic sites with surface scatters around Delgerkhaan Uul and Moltsog Els of Dariganga soum. The Zaraa Uul habitation sites are the biggest in terms of lithic scatter and assemblages. Therefore, in 2015, we conducted excavations at Zaraa Uul, where we identified and mapped 7 overlapping clusters of surface scatters. Based on lithic density, we carried out two test excavations within the Zaraa Uul 2 scatter, which yielded cultural layers that contained stone tools, pottery sherds, and animal bones. Results of radiocarbon AMS (14C) on ceramic and bone suggest that Test Unit 1 is likely associated with the Late Neolithic and Early Bronze Age, whereas Test Unit 2 is very clearly related to the Early Neolithic. It is very interesting that results of Test Unit 1 overlap or slightly pre-date the Ulaan Zuukh culture as expressed in nearby burial monuments.
The desert and arid steppes of Mongolia and northern China were geographically central to the spr... more The desert and arid steppes of Mongolia and northern China were geographically central to the spread of pastoralism and the rise of pastoralist states, but research on the organizational strategies of pre-pastoralist hunter-gatherers and the spread of herding has been extremely limited. Until recently, catalogues of sites collected by Westerners in the 1920s and 1930s comprised the body of English-language publications on Gobi Desert prehistory. This article introduces a wealth of new site-specific and interpretive data, drawing on English-language sources as well as Russian-and Mongolian-language publications to create a synthesis for the prehistory of the Gobi Desert from the end of the Last Glacial Maximum to the adoption of herding. Special emphasis is placed on the relationship between a major shift in desert ecosystems, comparable to the 'greening of the Sahara', the establishment of an oasis-based broad-spectrum foraging strategy, and progressive desertification and deforestation after 2000 BC. We conclude that an oasis-based adaptation was contemporaneous with the expansion of forests and wetlands and persisted throughout the early stages of herding. A major decline in these economies occurs after 1000 BC, in conjunction with continuing trends towards heightened aridity and major societal changes across Northeast Asia. The persistent coexistence of Bronze Age burials and microblade-based habitation sites around oases, as well as similarities in material culture, suggest that these groups overlapped geographically or were the same entity.
Товчлол: Монгол болон Умард Хятадын говь, говь хээрийн бүс нутаг нь газарзүйн хувьд мал аж ахуй болон түүнд суурилсан нүүдэлчдийн төрт улсууд бүрэлдэн бий болоход нөлөөлсөн чухал бүс нутаг юм. Гэвч эдгээрийн суурь болсон эртний анчин, түүвэрлэгч нарын нийгмийн бүтэц, мал аж ахуйн тархалтын талаарх судалгаа туйлын бага хийгджээ. Саяхныг хүртэл 1920-1930-аад оны үед барууны судлаачдын говьд хийсэн түүхийн өмнөх үеийн судалгааны бүтээлүүд хожмын англи хэлээр бичигдсэн цөөн хэдэн эрдэм шинжилгээний ажлуудын гол хэрэглэгдэхүүн болсоор иржээ. Харин энэхүү өгүүлэл нь сүүлийн жилүүдэд тухайн бүс нутагт хийгдсэн монгол, англи, орос хэл дээрх археологийн судалгааны эх хэрэглэгдэхүүнд тулгуурлан мөстлөгийн сүүл үеэс мал аж ахуйн үүсэл хүртэлх үеийн говь нутгийн түүхийн өмнөх үеийн асуудлуудыг нэгтгэн дүгнэсэн юм.
Мөн зохиогчид өнөөгийн “Сахаарын цөлийн ногоорол” хэмээх үзэгдэлтэй жишиж болохуйц эртний экосистемийн томоохон өөрчлөлт, хүмүүсийн “Баянбүрд” түшиглэсэн амьдралын хэв маяг болон НТӨ 2000 оноос хурдацтайгаар явагдаж эхэлсэн цөлжилт гэх зэрэгт онцгой анхаарал хандуулан тэдгээрийн хоорондын уялдаа холбоог судалсан байна.
Эртний хүмүүсийн баянбүрд түшиглэсэн амьдралын хэв маяг нь ойн болон чийглэг хөрст бүс тэлэн өргөжсөнтэй нэг цаг хугацаанд явагдаж мал аж ахуйн хөгжлийн эхний үе шат хүртэл үргэлжилсэн хэмээн зохиогчид үзжээ. Харин энэхүү амьдралын хэв маяг нь Зүүн хойд Азийг хамарсан хэт хуурайшилт болон тухайн үеийн нийгмийн бүтцэд томоохон өөрчлөлт гарч эхэлсэн зэрэг шалтгааны улмаас НТӨ 1000 оноос хойш аажмаар хумигдаж эхэлсэн байна. Зохиогчид говь хээрийн бүсэд өргөн тархсан баянбүрдүүдийн ойр орчимд хүрлийн үеийн булш оршуулга болон ижил хэлбэрийн бичил ялтас бүхий бууц суурингууд олноор тохиолдож байгаа нь эдгээр дурсгалуудыг үлдээсэн бүлгүүд нэг дор эсвэл хоорондоо холгүй амьдарч байсныг харуулахаас гадна нэг угсааны хүмүүс байх магадлалтайг цохон тэмдэглэжээ.
In this paper, authors discus current situation of historical archaeology in Mongolia, explaining... more In this paper, authors discus current situation of historical archaeology in Mongolia, explaining why this field of study should be developed in order to carry out further studies.
Uploads
Papers by Bukhchuluun Dashzeveg
Introduced in this article are some results of survey in Eastern Mongolia and excavation carried out at Zaraa Uul, which is located in Tuvshinshiree soum, Sukhbaatar province. As a result of the survey we have discovered dozens of Neolithic sites with surface scatters around Delgerkhaan Uul and Moltsog Els of Dariganga soum. The Zaraa Uul habitation sites are the biggest in terms of lithic scatter and assemblages. Therefore, in 2015, we conducted excavations at Zaraa Uul, where we identified and mapped 7 overlapping clusters of surface scatters. Based on lithic density, we carried out two test excavations within the Zaraa Uul 2 scatter, which yielded cultural layers that contained stone tools, pottery sherds, and animal bones. Results of radiocarbon AMS (14C) on ceramic and bone suggest that Test Unit 1 is likely associated with the Late Neolithic and Early Bronze Age, whereas Test Unit 2 is very clearly related to the Early Neolithic. It is very interesting that results of Test Unit 1 overlap or slightly pre-date the Ulaan Zuukh culture as expressed in nearby burial monuments.
Товчлол: Монгол болон Умард Хятадын говь, говь хээрийн бүс нутаг нь газарзүйн хувьд мал аж ахуй болон түүнд суурилсан нүүдэлчдийн төрт улсууд бүрэлдэн бий болоход нөлөөлсөн чухал бүс нутаг юм. Гэвч эдгээрийн суурь болсон эртний анчин, түүвэрлэгч нарын нийгмийн бүтэц, мал аж ахуйн тархалтын талаарх судалгаа туйлын бага хийгджээ. Саяхныг хүртэл 1920-1930-аад оны үед барууны судлаачдын говьд хийсэн түүхийн өмнөх үеийн судалгааны бүтээлүүд хожмын англи хэлээр бичигдсэн цөөн хэдэн эрдэм шинжилгээний ажлуудын гол хэрэглэгдэхүүн болсоор иржээ. Харин энэхүү өгүүлэл нь сүүлийн жилүүдэд тухайн бүс нутагт хийгдсэн монгол, англи, орос хэл дээрх археологийн судалгааны эх хэрэглэгдэхүүнд тулгуурлан мөстлөгийн сүүл үеэс мал аж ахуйн үүсэл хүртэлх үеийн говь нутгийн түүхийн өмнөх үеийн асуудлуудыг нэгтгэн дүгнэсэн юм.
Мөн зохиогчид өнөөгийн “Сахаарын цөлийн ногоорол” хэмээх үзэгдэлтэй жишиж болохуйц эртний экосистемийн томоохон өөрчлөлт, хүмүүсийн “Баянбүрд” түшиглэсэн амьдралын хэв маяг болон НТӨ 2000 оноос хурдацтайгаар явагдаж эхэлсэн цөлжилт гэх зэрэгт онцгой анхаарал хандуулан тэдгээрийн хоорондын уялдаа холбоог судалсан байна.
Эртний хүмүүсийн баянбүрд түшиглэсэн амьдралын хэв маяг нь ойн болон чийглэг хөрст бүс тэлэн өргөжсөнтэй нэг цаг хугацаанд явагдаж мал аж ахуйн хөгжлийн эхний үе шат хүртэл үргэлжилсэн хэмээн зохиогчид үзжээ. Харин энэхүү амьдралын хэв маяг нь Зүүн хойд Азийг хамарсан хэт хуурайшилт болон тухайн үеийн нийгмийн бүтцэд томоохон өөрчлөлт гарч эхэлсэн зэрэг шалтгааны улмаас НТӨ 1000 оноос хойш аажмаар хумигдаж эхэлсэн байна. Зохиогчид говь хээрийн бүсэд өргөн тархсан баянбүрдүүдийн ойр орчимд хүрлийн үеийн булш оршуулга болон ижил хэлбэрийн бичил ялтас бүхий бууц суурингууд олноор тохиолдож байгаа нь эдгээр дурсгалуудыг үлдээсэн бүлгүүд нэг дор эсвэл хоорондоо холгүй амьдарч байсныг харуулахаас гадна нэг угсааны хүмүүс байх магадлалтайг цохон тэмдэглэжээ.
Introduced in this article are some results of survey in Eastern Mongolia and excavation carried out at Zaraa Uul, which is located in Tuvshinshiree soum, Sukhbaatar province. As a result of the survey we have discovered dozens of Neolithic sites with surface scatters around Delgerkhaan Uul and Moltsog Els of Dariganga soum. The Zaraa Uul habitation sites are the biggest in terms of lithic scatter and assemblages. Therefore, in 2015, we conducted excavations at Zaraa Uul, where we identified and mapped 7 overlapping clusters of surface scatters. Based on lithic density, we carried out two test excavations within the Zaraa Uul 2 scatter, which yielded cultural layers that contained stone tools, pottery sherds, and animal bones. Results of radiocarbon AMS (14C) on ceramic and bone suggest that Test Unit 1 is likely associated with the Late Neolithic and Early Bronze Age, whereas Test Unit 2 is very clearly related to the Early Neolithic. It is very interesting that results of Test Unit 1 overlap or slightly pre-date the Ulaan Zuukh culture as expressed in nearby burial monuments.
Товчлол: Монгол болон Умард Хятадын говь, говь хээрийн бүс нутаг нь газарзүйн хувьд мал аж ахуй болон түүнд суурилсан нүүдэлчдийн төрт улсууд бүрэлдэн бий болоход нөлөөлсөн чухал бүс нутаг юм. Гэвч эдгээрийн суурь болсон эртний анчин, түүвэрлэгч нарын нийгмийн бүтэц, мал аж ахуйн тархалтын талаарх судалгаа туйлын бага хийгджээ. Саяхныг хүртэл 1920-1930-аад оны үед барууны судлаачдын говьд хийсэн түүхийн өмнөх үеийн судалгааны бүтээлүүд хожмын англи хэлээр бичигдсэн цөөн хэдэн эрдэм шинжилгээний ажлуудын гол хэрэглэгдэхүүн болсоор иржээ. Харин энэхүү өгүүлэл нь сүүлийн жилүүдэд тухайн бүс нутагт хийгдсэн монгол, англи, орос хэл дээрх археологийн судалгааны эх хэрэглэгдэхүүнд тулгуурлан мөстлөгийн сүүл үеэс мал аж ахуйн үүсэл хүртэлх үеийн говь нутгийн түүхийн өмнөх үеийн асуудлуудыг нэгтгэн дүгнэсэн юм.
Мөн зохиогчид өнөөгийн “Сахаарын цөлийн ногоорол” хэмээх үзэгдэлтэй жишиж болохуйц эртний экосистемийн томоохон өөрчлөлт, хүмүүсийн “Баянбүрд” түшиглэсэн амьдралын хэв маяг болон НТӨ 2000 оноос хурдацтайгаар явагдаж эхэлсэн цөлжилт гэх зэрэгт онцгой анхаарал хандуулан тэдгээрийн хоорондын уялдаа холбоог судалсан байна.
Эртний хүмүүсийн баянбүрд түшиглэсэн амьдралын хэв маяг нь ойн болон чийглэг хөрст бүс тэлэн өргөжсөнтэй нэг цаг хугацаанд явагдаж мал аж ахуйн хөгжлийн эхний үе шат хүртэл үргэлжилсэн хэмээн зохиогчид үзжээ. Харин энэхүү амьдралын хэв маяг нь Зүүн хойд Азийг хамарсан хэт хуурайшилт болон тухайн үеийн нийгмийн бүтцэд томоохон өөрчлөлт гарч эхэлсэн зэрэг шалтгааны улмаас НТӨ 1000 оноос хойш аажмаар хумигдаж эхэлсэн байна. Зохиогчид говь хээрийн бүсэд өргөн тархсан баянбүрдүүдийн ойр орчимд хүрлийн үеийн булш оршуулга болон ижил хэлбэрийн бичил ялтас бүхий бууц суурингууд олноор тохиолдож байгаа нь эдгээр дурсгалуудыг үлдээсэн бүлгүүд нэг дор эсвэл хоорондоо холгүй амьдарч байсныг харуулахаас гадна нэг угсааны хүмүүс байх магадлалтайг цохон тэмдэглэжээ.