Dünya niyə bu barədə danışır? Muxtar Babayevin COP29 sammitinə liderliyi qalmaqal yaradıb

Azərbaycanın ekologiya naziri Muxtar Babayev ölkədə keçiriləcək COP29 danışıqlarının prezidenti elan olunub.

Artıq ikinci ildir ki, neft sənayesində böyük təcrübəsi olan bir nazir qlobal iqlim dəyişikliyi danışıqlarına rəhbərlik edəcək.

Cənab Babayev 26 il SOCAR-da - Azərbaycanın dövlət neft şirkətində işləyib, 2018-ci ətraf mühit naziri təyin olunub.

Cənab Babayevin iqlim dəyişikliyi diplomatları arasında profili yüksək deyil - o tanınan fiqur deyil, BBC-nin ətraf mühit müxbiri Matt McGrath yazır və əlavə edir: "Azərbaycan hökumətinin prezidentlik dövrü üçün prioritetləri barədə çox az məlumat var".

Ancaq tərcübəli mütəxəssislərə görə, COP29 aşağı profilli tədbir olacaq və əsas diqqət yeni və uzunmüddətli maliyyə əldə etmək üzərinə olacaq.

"COP29 çox stresli olmayacaq, amma maliyyə əldə edə bilməlidir, əks halda, ambisiyada dəyişiklik görməyəcəyik", keçmiş vasitəçi Kaveh Guilanpour deyir.

"Diplomatik iş olaraq, maliyyə əldə etmək çətin olacaq, amma prezidentliyin özü asan olacaq, çünki mürəkkəb deyil" , - o, BBC News-a deyib.

Ancaq BBC müxbiri Matt McGrath deyir ki, ətraf mühit kampaniyaçıları Muxtar Babayevin seçilməsinə qəzəblidirlər, çünki neft sənayesinin ətraf mühit danışıqlarında artan rolundan narahatdırlar.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev dekabrın 10-da yerli televiziyalara verdiyi müsahibəsində Muxtar Babayevə qarşı olan ittihamları əsassız sayıb: "Bu, nə deməkdir? Mən də 9 il neft şirkətində işləmişəm, sonra? Bu adam neft şirkətində ekologiya üzrə vitse-prezident vəzifəsində işləyib. Ondan sonra altı ildir ki, ekologiya naziri işləyir", - o bildirib.

İlham Əliyev hesab edir ki, əslində belə tədbirlərin neft-qaz hasil edən və neft-qaz keçmişi olan ölkələrdə keçirilməsi daha önəmlidir.

"Bu onun göstəricisidir ki, biz istəyirik, öz vəsaitimizi bu sahəyə ayıraq ki, həm ölkələrimizdə, necə deyərlər, yaşıl enerji inkişaf etsin, həm dünyaya töhfə verək", - Azərbaycan Prezidenti deyib.

"Missiyam azərbaycanlıların yanaşmasını dəyişməkdir"

Birləşmiş Ərəb Əmirliklərindən keçmiş COP28 prezidenti Sultan əl-Caber də neft sənayesindən gəlmiş tərcübəli mütəxəssis idi. O COP28-i idarə edərkən, həm də Əbu-Dabi milli neft şirkətinin rəhbəri olaraq işinə davam etmişdi.

Ancaq vəzifəsilə bağlı narahatlıqlara baxmayaraq, o iştirakçı ölkələrlə "enerji sistemlərində fosil yanacağından uzaqlaşmaq" barədə razılaşma əldə edə bilib.

Guardian qəzeti yazır ki, Babayevin iqlim dəyişikliyilə bağlı vasitəçi kimi təyinatı Azərbaycanın iqlimə zərər vuran neftdən asılı olması səbəbindən narazılıq yaradıb. Ancaq Babayevin ətraf mühitin mühafizəsində təcrübəsi var - o 3 il Socar-ın ekologiya üzrə vitse-prezidenti olub, o müddət ərzində Azərbaycanın zəhərlənmiş torpaqlarını canlandırmaq səylərinə rəhbərlik edib, Guardian yazır. Qəzet ABŞ diplomatlarına istinadla qeyd edir ki, görüşlərin birində Muxtar Babayev missiyasının "azərbaycanlıların ətraf mühitlə bağlı məsuliyyətlərinə dair mentalitetlərini dəyişmək" olduğunu söyləyib.

"Cənab Babayevin neft sənayesindəki rolu Əl Caberinkindən qat-qat təvazökar idi və əsasən, iqlim təmayüllü idi. O bu yaxınlara qədər şirkətin ekologiya üzrə vitse-prezidenti olub və rolu SOCAR-ın ətraf mühitə təsirlərini azaltmaq olub", New York Times qəzeti yazır.

Azərbaycan beynəlxalq profilini 2012-ci ildə Avroviziya müsahibəsi, 2015-ci ildə Bakı Avropa Oyunları keçirərək yüksəldib və indi də COP29 keçirməyə hazırlaşır, BBC müxbiri yazır.