Zagrożenia bezpieczeństwa Azja

The paper portrays the overall political–military situation in East Asia with the focus on security challenges which are involving major regional powers, namely China, Japan, Russia and South Korea. The paper outlines the regional implications of current maritime disputes as a major dynamic of security concerns in East Asia. The main attention is given to territorial
disagreements involving China as a major power in the region. Also smaller nations are mentioned as the disputes are strongly influencing their foreign policy and forcing their
development of defence capabilities. Additionally, the US position toward regional matters is provided as the nation is playing a significant role there as an ally or potential opponent for many countries.

Kaszmir jest wskazywany przez ekspertów jako jedno z najniebezpieczniejszych miejsc na świecie. Pozostaje
także jednym z najbardziej zmilitaryzowanych regionów współczesnego świata, z siłami zbrojnymi trzech państw (Indie, Pakistan, Chiny) gotowymi do podjęcia działań zbrojnych, nawet z użyciem broni nuklearnej. Uwarunkowania historyczne, religijne oraz społeczne spowodowały trudności, z którymi boryka się ten region do dnia dzisiejszego. Mimo wielu konfliktów w regionie, także militarnych, wszystkie państwa poszukują pokojowego rozwiązania złożonej sytuacji w Kaszmirze. Między innymi dobrym posunięciem była podjęta w październiku 2008 roku decyzja o otwarciu szlaków handlowych. Nie wszystkim takie rozwiązania odpowiadają, czego przykładem jest przeprowadzony w grudniu 2008 roku zamach w Bombaju.

Kashmir is considered by experts as one of the most dangerous places in the world. It also remains one of the most militarized regions of contemporary world, with the armed forces of three states (India, Pakistan and China) ready to take up military action even with the deployment of nuclear
weapon. The historical, religious and social conditions resulted in difficulties present today in that region.
Despite many conflicts, also military ones, all states seek for some peaceful solution to the situation in Kashmir. A decision of October 2008 on opening trade routes was a good start.
However, not to everybody, the indication of which would be the Bombay attack in December 2008.

artykuł opublikowany w ramach pozycji Red. naukowa Śmiałek Wiesław, Kominek Łukasz, "Bezpieczeństwo Azji w XXI wieku - wybrane aspekty", Poznań 2021
.
Bushido, słynny kodeks samurajów określał zasady, mające obowiązywać prawdziwego wojownika, a także wyznaczał pozycje samuraja w feudalnym społeczeństwie japońskim, de facto podkreślając jego wyższość nad pozostałymi stanami. W tym celu wykorzystano elementy trzech religii: konfucjanizmu, buddyzmu oraz shintozimu, narodowej religii Japończyków. Wyższość samurajów nad innymi stanami, zawarta w kodeksie Bushido, przerodziła się w poczucie wyższości Japończyków nad innymi nacjami – usprawiedliwiało to liczne ludobójstwa w okresie II wojny światowej, a także haniebne traktowanie jeńców, którzy, według Bushido, pozbawieni byli honoru.
Niniejszy artykuł ma na celu przybliżyć czytelnikowi Shintoizm oraz kodeks Bushido, podkreślając, w jaki sposób wykorzystano zawarte w nim treści dla umocnienia japońskiego imperializmu oraz konsekwencje tego działania.

Słowa klucze: Japonia, shintoizm, Bushido, buddyzm, samuraj, Kamikadze, II wojna światowa, Tokkotai, seppuku.

Państwo w państwie – armia jako architekt strategii regionalnej Pakistanu (State within a state – Army as an Architect of Pakistan’s Regional Strategy), in: Ł. Gacek, R. Kwieciński, E. Trojnar (ed.), "Bliżej Azji: współczesne wyzwania dla bezpieczeństwa" (Closer to Asia: Contemporary Security Challenges), Scholar Press, Kraków, pp. 48–62.

Kiedy w 2013 r. Pakistańska Liga Muzułmańska-Nawaz (PML-N) pod przywódz-twem Nawaza Sharifa przejmowała wadzę z rąk Pakistańskiej Partii Ludowej (PPP), podkreślano doniosłość tego wydarzenia w dziejach państwa: wybrany w wolnych wyborach rząd przejmował władzę od swojego poprzednika – również rządu cy-wilnego. Demokratyczny transfer władzy zainicjował dyskusję na temat szans na stopniowe ugruntowanie pozycji rządów cywilnych i uregulowanie relacji między władzą cywilną a wojskową. W niemal siedemdziesięcioletnią obecnie politycz-ną historię Pakistanu wpisały się bowiem na stałe zamachy stanu, natomiast armia czterokrotnie przejmowała władzę, sprawując ją na przemian z rządami cywilnymi. Pragmatycy podkreślali jednak, że armia, której pozycja w kształtowaniu strategii regionalnej Pakistanu jest niekwestionowana, nie zrezygnuje z utrzymania tego przywileju. Znając specyfi kę tego kraju, trudno było zakładać inny scenariusz. Trzy lata rządów premiera Nawaza Sharifa dowodzą, że faktycznie nic się nie zmieniło: gremia militarno-wywiadowcze pozostają de facto architektem polityki zagranicznej Pakistanu, odbierając tę prerogatywę rządowi. Gabinet Nawaza Sharifa uchodzi za słaby, pozbawiony inicjatywy i skuteczności działania, nieudolny w zwalczaniu na-rastających problemów związanych z bezpieczeństwem państwa, zwłaszcza zagro-żeniem ze strony islamskich ekstremistów terroryzujących obywateli coraz bardziej brutalnymi zamachami samobójczymi.

Abstrakt: Artykuł koncentruje się na problemie znaczenia geopolitycznego Morza Południowochińskiego, jak też kwestii istniejących tam sporów terytorialnych. Wyjaśnia nie tylko dlaczego wspomniany akwen ma tak duże znaczenie geopolityczne, ale również ukazuje modernizację marynarek wojennych krajów zaangażowanych w spory terytorialne na Morzu Południowochińskim. W pierwszej części artykułu omówiono strategiczny wymiar Morza Południowochińskiego, jak też spory terytorialne występujące w tym regionie. Część druga dotyczy zbrojeń morskich krajów zaangażowanych w spory terytorialne (Wyspy Spratly, Wyspy Paracelskie, Rafa Scarborough), natomiast kolejna przedstawia aktualną sytuację polityczną w regionie. Słowa kluczowe: Morze Południowochińskie, Wyspy Spratly, Wyspy Paracelskie, zbrojenia morskie. Wstęp Obszar Morza Południowochińskiego stanowi dzisiaj temat debat politycznych, dotyczących energetyki i kwestii militarnych. W tym akwenie krzyżują się interesy wielu krajów (zwłaszcza członków ASEAN), a także ma miejsce rywalizacja geopolityczna wielkich mocarstw (Chin i USA), co sprawia, że ma on znaczenie strategiczne. Rozbudowa potencjału militarnego Chińskiej Republiki Ludowej, która pociągnęła za sobą zbrojenia krajów regionu, powoduje, że Morze Południowochińskie staje się coraz bardziej istotnym punktem na geopolitycznej mapie świata. Krzyżują się na nim szlaki morskie kluczowe dla gospodarek państw Azji Południowo-Wschodniej, Chin, Japonii i Korei Południowej, a także państw Zachodu, którymi transportuje się surowce energetyczne oraz ogromne ilości innych towarów. Do tego dochodzą nierozpoznane do końca żywe zasoby morza oraz złoża ropy naftowej i gazu. Wszystko to sprawia, że kontrola nad regionem Morza Południowochińskiego

Konflikty polityczne jako zagrożenie dla rozwoju turystyki w Azji Wprowadzenie W społeczeństwie ponowoczesnym ryzyko objawia się w wielu formach, których cywilizacje tradycyjne nie doświadczały. Ludzkość nie tylko nadal nie jest w stanie zapobiegać zagrożeniom naturalnym, ale dodatkowo wytworzyła nowe formy ryzyka związane z technologią. Rezultatem jest świat "wyprodukowanego ryzyka", będący ceną postępu cywilizacyjnego, a zagrożenia przejawiają się zarówno w for-mach dramatycznych, jak wybuch w elektrowniach jądrowych w Czarnobylu czy na Three Miles Island, wycieki z fabryk chemicznych, jak również w dłużej trwających przeobrażeniach globalnych, jak epidemie i pandemie, zmiany klimatyczne, a także kryzysy ekonomiczne. Równocześnie człowiek żyjący w społeczeństwie ponowoczesnym dobrowolnie wchodzi w nowe sfery ryzyka: hazard, sport i turystykę ekstremalną. 30 lat temu, pisząc o "społeczeństwie ryzyka", Ulrich Beck odnosił się do katastrofy w Czarnobylu 1. Współcześnie w tym mieście rozwija się turystyka, która nie jest nawet zaliczana do ekstremalnej. Wraz z postępującą globalizacją i możli-wościami komunikacyjnymi, jak również nowymi modami turysta podróżuje do co-raz bardziej egzotycznych miejsc, niekiedy nawet na terytoria ogarnięte konfl iktem, oczekując intensywnych wrażeń i emocji, ale również podstawowego standardu usług oraz bezpieczeństwa. Chodzi nie tylko o kwestie rzetelności organizatorów turystyki czy o indywidualne bezpieczeństwo, lecz o sprawy znacznie bardziej istotne. W pierwszych dekadach XXI w. ogromną wagę przywiązuje się do bezpieczeństwa zdrowotnego, a w ostatnich latach to właśnie w Azji wybuchały epidemie, które po-wstrzymywały turystów przed przyjazdami: SARS i odzwierzęce grypy.

W opracowaniu dokonano analizy uwarunkowań bezpieczeństwa Chin, wskazując na funkcjonowanie państwa w ewoluującym otoczeniu zewnętrznym i możliwe kierunki przemian w tym obszarze. Przeprowadzono to w kontekście wpływu otoczenia na sytuację wewnętrzną państwa. Pozwoliło to na przeprowadzenie analizy roli Chin w architekturze bezpieczeństwa regionalnego i wpływu na globalny wymiar funkcjonowania obecnego i przyszłego systemu polityczno – gospodarczego. Publikacja obejmuje osiem rozdziałów merytorycznych.