Polish underground state

Przedmiotem niniejszej analizy jest wielopłaszczyznowa, wielopoziomowa i kompleksowa analiza zagadnień związanych z działalnością zbrojnego ruchu oporu, który miał miejsce w Polsce od 1944 r., kiedy, wraz z ofensywą Armii Czerwonej na terenach okupowanych do tego czasu przez hitlerowskie Niemcy, zaczęły powstawać nielegalne - w świetle obowiązującej wciąż konstytucji 1935 roku, struktury państwowe związane personalnie i funkcjonalnie z administracją cywilno-wojskową Związku Radzieckiego. Polski zbrojny ruch oporu, którego ośrodkiem dyspozycji był Londyn i przedwojenny polski rząd emigracyjny, rozpoczął zbrojną konfrontację z samozwańczymi władzami, które efektywnie zaczynały sprawować władzę na terenach wyzwalanych stopniowo przez Armię Czerwoną. Wraz ze wprowadzanymi przez nowe władze reformami kraju o charakterze ustrojowym i społecznym, dochodziło do eskalacji konfliktu, u którego podłoża leżał bunt przeciwko nielegalnemu przejęciu władzy państwowej. || The article provides a comprehensive, multifaceted and multilevel analysis of the issues related to the activity of the armed resistance movement in Poland from 1944. Following the Red Army offensive in the territory occupied by Nazi Germany, that year saw the emergence of state structures which were functionally and personally connected with the civil and military administration of the Soviet Union; these structures were illegal in the light of the still binding Constitution of 1935. The Polish armed resistance movement, operating under the instructions of the Polish government-in-exile in London started an armed confrontation with the self-appointed authorities, which were effectively beginning to exercise power over the areas gradually liberated by the Red Army. The political and social reform introduced by the new authorities were accompanied by the escalation of the conflict.

Opublikowano: „Ilcusiana” 2018, nr 18, s. 87-108. Tekst przedstawia historię Felicji Grzywnowicz, która w czasie II wojny światowej organizowała konspirację niepodległościową w ramach Armii Krajowej na pograniczu powiatów olkuskiego i miechowskiego. Była to rola o tyle szczególna, że zwykle kobiety nie pełniły roli dowódców oddziałów złożonych z mężczyzn, a w tym wypadku tak właśnie było. W dowód uznania jej podkomendni nazwali swój oddział partyzancki ,,Litwinka" od jej pseudonimu, pomimo tego, że ona sama nie mogła nim dowodzić ze względu na brak kompetencji (w lutym 2020 r. zmarł ostatni członek tej grupy). Artykuł stanowi również ciekawe studium przypadku konspiracji na poziomie lokalnym, w tym przede wszystkim problemów z jakimi borykali się członkowie podziemia, a także zagadnień związanych ze współpracą z innymi (często różnymi politycznie) organizacjami.

The contribution of Russian emigrants to World War II is widely known, but most often it brings to mind their cooperation and involvement at the side of the Axis powers. There were, however, among the post-revolution Russian diaspora in Poland some people, who decided to fight the Germans and their allies within the Polish underground (resistance) movement and the Grand Coalition 1939–1945. Russian exiles were involved in conspiracies of various orientations – from communistic to national one.

Niniejsza praca jest antologią polskiej podziemnej prasy narodowej z lat 1939–1950. Naszym celem jest ukazanie myśli i postaw przedstawicieli nacjonalizmu polskiego podczas sowieckiej i niemieckiej okupacji, to znaczy w warunkach ekstremalnych. Wbrew oczekiwaniom autorzy odkryli, że konspiracyjna myśl narodowa była – w kontekście swoich czasów – paradoksalnie pluralistyczna, wielowątkowa i raczej umiarkowana w porównaniu z otaczającymi ją innymi nacjonalizmami i  konkurencyjnymi  prądami  skrajnymi,  a  szczególnie  z  rasistowskim  socjalizmem i z komunizmem. Cezura czasowa niniejszej pracy to z jednej strony wybuch II wojny światowej, a z drugiej zniszczenie przez komunistów ostatnich większych struktur podziemnych narodowców.

The contribution of Russian emigrants to World War II is widely known, but most often it brings to mind their cooperation and engagement on the Axis side. However, there were several individuals among the post-revolution Russian diaspora in Poland, who decided to fight the Germans and their allies as part of the Polish resistance movement and the Grand Coalition 1939–45. Russian exiles were involved in conspiratorial endeavours of various orientations, from communist to nationalist ones.

Marek Jedynak, Kryptonim "Jedność" - rozpracowanie Środowiska Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury"-"Nurt" na Dolnym Śląsku (1957-1959) [w:] Druga konspiracja na nowym pograniczu w latach 1945-1956. Szkice do dziejów podziemia antykomunistycznego na Śląsku i terenach ościennych, red. Ksawery Jasiak, Opole 2010, s. 154-173

Marek Jedynak, Pomoc ludzi i struktur Oddziału V Łączności Armii Krajowej w przerzutach żołnierzy AK na Zachód (rekonesans badawczy na przykładzie 2 Dywizji Piechoty Legionów AK) [w:] Łączność konspiracyjna 1939–1945. Materiały z XXVII sesji naukowej w Toruniu 16–17 XI 2017 roku, red. Bogdan Chrzanowski, Toruń 2019, s. 91–102.

Marek Jedynak, Zasób archiwalny Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach jako źródło do badań nad historią Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego na Kielecczyźnie [w:] Wartość naukowa i stan opracowania zasobu archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej (Studia i materiały poznańskiego IPN t. XIII), red. Rafał Kościański, Rafał Leśkiewicz, Poznań–Warszawa 2010, s. 153–168.

Należał do pokolenia przełomu, które podczas I wojny światowej
z bronią w ręku walczyło o niepodległość Polski, a w dwudziestoleciu międzywojennym tworzyło zręby jej niepodległego bytu. Wybitny
pedagog, instruktor harcerski, miał najwyższy w hierarchii harcerskiej stopień harcmistrza Rzeczypospolitej. Całe życie poświęcił idei
wychowania młodzieży w duchu katolickim i narodowym.

The aim of this article is to analyse legal aspects of armed resistance movements with a focus on the legal status of the partisan and the legal nature of a civil war. In the light of the norms of international law, both the status of a partisan and the nature of a civil war is, from the point of view of this analysis, connected with, inter alia, international recognition and military occupation, which constitute a significant part of the investigations in this article, synthetically analysing the activity of the Polish resistance movement against the illegal communist rule after 1945 (the so-called “cursed soldiers”). Apart from the analysis of international and domestic legal norms and their interpretation, the article refers to the history of the evolution of the legal status and the theory of the partisan.

The main assumptions of political thought "Ojczyzna" organization (1939-1945)

The "Ojczyzna" organization came into life in the end of the September 1939 in Poznań. It gathered the people from academia of Poznań who shared the National-Democrat beliefs. It should be marked, that the members of "Ojczyzna" never belong to the National Party though. The structures of the organization were quickly destroyed. Hence, Warsaw became the main area of its operations, although the western orientation was still its distinctive feature. This tendency was observable in the two main fields ot the activity of "Ojczyzna". The first one is the commitment to the concerns of the people inhabiting the territories of the Second Polish Republic that were incorporated into the Nazi Germany. The members of "Ojczyzna" discerned the difference in the living conditions of Poles who stayed in Silesia, Pomerania and Wielkopolska Region compared to the conditions in the General Government. However main activityi in which the were involved, was relocating the western borders to the Oder ant the Lusatian Neisse rivers. The devoted the majority of their intellectual work to substantiate this postulate. The view on the borders was included int he Polish-German relations broad analysis, creating together a unique political vision. The members of "Ojczyzna" adopted an explicit state oriented attitude, expressed in thei strong involvement in structures of the Polish Underground State.

Witold Rothenburg-Rościszewski was a Polish aristocrat. He was a well-known lawyer in Warsaw in the interwar period. As a soldier, he was fighting for Poland against the Bolsheviks in 1920 and the Germans in 1939. Rothenburg-Rościszewski was a follower of the Polish National Movement and he belonged to Bolesław Piasecki’s milieu – “Falanga”. During the German occupation in Poland Rościszewski was involved in the Polish underground movement.
He was a member of the Home Army and organizer of the underground Polish intelligence service. In the 1930s, he represented the views unequivocally anti-Jewish but during the Holocaust he brought disinterested help to the dozens of Jews. Posthumously he was awarded a Medal of Righteous Among the Nations.

Witold Pilecki was an officer of the Polish underground who volunteered for the underground mission to infiltrate the Nazi concentration camps and provide reports about these camps.  He allowed himself to be captured by the Nazis in one of the many round-ups of the Polish civilian populations and spent three years in Auschwitz, organizing resistance and smuggling our short reports about the atrocities being committed there.  Pilecki finally managed to escape in early 1943 and was in urgent need of hiding.  He found such hiding at the home of Tomasz and Ludmila Serafinski,  known as Koryznowka. Tomasz and Ludmila, husband and wife, both were officers of the Polish underground.  They hid Pilecki for over three months in their home, helped him to evade the Nazis, allowed him to recover his strength and to write his first comprehensive reports which were smuggled to London and Washington. All three became close friends.
In an unusual twist, Pilecki, when he volunteered for his mission, assumed a false identity and passed himself as “Tomasz Serfinski”. As it happens, both man fought German invasion defending Warsaw in 1939 and wounded Serafinski lost his identity documents in the process.  Pilecki found them and assuming that Serafinski has died, he took his name and was imprisoned in Auschwitz as “Serafinski.”  By sheer accident, Serafinski was the commanding officer of the underground post near the escape route of Pilecki and that is how the two men finally met.
At the end, all of these heroic people, paid a very heavy price for their courageous actions.

https://mailchi.mp/1c27083fdc1f/the-kosciuszko-foundation-philadelphia-chapter-newsletter-special-edition

Album zawierający nieznane fotografie Warszawy z lat 1939 – 1945. Zdjęcia pochodzą z rodzinnych archiwów, co zwiększa ich atrakcyjność.  Zdjęcia podzielone zostały na 3 okresy: okupację, okres Powstania i czas po Powstaniu. Celem publikacji było - oprócz ukazania wydarzeń historycznych - pokazanie także wymiaru prywatnego, osobistego. Wcześniej fotografie nie były opublikowane. Ukazują m.in. chwile odpoczynku walczących. Zdjęcia przedstawiają przede wszystkim prywatne historie, gdzie gruzy i ruiny są sprowadzone jedynie do roli tła. Fotografie uzupełniają teksty napisane w oparciu o relacje powstańców i ludności cywilnej, nierzadko autorów zdjęć lub osób na nich uwiecznionych.