Gazetecilik

Özet Bu çalışma, bilimin haberleştirilme süreçlerine odaklanarak, gündelik yaşamımızda önemli bir yeri olan İnternet haberlerindeki bilim imgesini analiz etmektedir. Bilimin haberleştirilirken bilim ve teknoloji hakkındaki kabullerimizin belirleyici olduğunu söylemek mümkündür. Bu nedenle, çalışmamızda bilim-ideoloji veya bilim ve toplumsallık arasındaki ilişkiler temel sorunsalımızı oluşturmaktadır. Abstract This article, by focusing on the process of converting science into news, analyses the image of science in internet news which has an important place in our daily life. It is plausible to assert that science determines our opinion on science and technology while it is being processed as news. Due to this reason the basic problem of article is the relationship between science – ideology and science societal.

Mobil gazetecilik, gazetecilerin haber üretim süreçlerinde tamamen mobil ve özerk oldukları yenilikçi bir haber verme pratiği olarak medya sektöründe hızla büyüyen bir eğilimdir. Bu araştırma Türkiye’de profesyonel mobil gazetecilerin deneyimleri ve perspektiflerini odak noktasına alarak mobil gazetecilik pratiğinin olanaklarını, sınırlılıklarını ve gazetecilerin motivasyonlarını incelemektedir. Araştırma boyunca “mobil gazeteci” kavramı, bir haber paketini oluşturmak için akıllı telefonları ile diğer yardımcı mobil cihazları kullanan ve genellikle tek başına çalışan profesyonel gazeteciyi tanımlamak için kullanılmıştır. Araştırmada derinlemesine görüşme yöntem ve tekniği uygulanarak 6 profesyonel mobil gazeteci ile görüşülmüştür. Derinlemesine görüşmelerden elde edilen nitel verilerin analizi, mobil gazetecilik pratiğinin gazeteciler için bir zorunluluk veya ihtiyaç olarak ortaya çıktığını göstermektedir. Yalnız çalışma eğiliminde olan, teknolojik açıdan usta ve haber paketini tek başına hazırlayabilen mobil gazetecilerin Türkiye’de yaygınlaşması medya sektörünün beklentileriyle doğru orantılıdır. Mobil gazetecilik pratiğinin en önemli avantajının ise gazetecilik uygulamalarına getirdiği esneklik/hız, haber sahasına erişilebilirliği arttırması ve özerk çalışabilme olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte mobil cihazların teknik yetersizlikleri, iş yükünün getirdiği stres ve mesleki profesyonelliğin sorgulanması temel sorunları oluşturmaktadır. Gazeteciliğin “mobil” hali; dağıtım tekelinin, büyük medya gruplarının, yüksek prodüksiyon maliyetlerinin üzerinden atlayarak sadece bir cep telefonuyla hepsinin toplamı kadar etki yaratabilmektedir. Araştırmanın bulguları da göstermektedir ki mobil gazeteciliğin düşük maliyeti ve sağladığı kolaylıklar tekelleşmeye karşı bağımsız gazetecilere alan açmakta ve gazetecilik faaliyetlerini demokratikleştirmektedir. Bu demokratikleşme profesyonelliğin azalması anlamına gelmemektedir. Aksine bu kısıtlı imkânlarla yapılan gazetecilik hem ilkesel olarak daha yüksek bir gazetecilik motivasyonu gerektirmekte hem de gazeteciliğin niteliğine ilişkin devamlı bir gelişim beklentisini de içinde taşımaktadır.

Modern basının ortaya çıkışından itibaren “tiraj” önemli konulardan biri olmuştur. Özellikle gerekli tirajı yakalayamayan gazete ve dergiler yeteri kadar reklam alamadığı için ömürleri çok uzun soluklu olmamıştır. İlan alamayan bir yazılı basın ürününün yaşamını sürdürebilmesi için mümkün değildir. Dolayısıyla özellikle gelişmekte olan ülkelerde girdi ve ithal maliyetlerinin yüksekliği dolayısıyla tirajın yeterli olması, basın kuruluşunun faaliyetlerine devam edebilmesi gerekli en önemli etkendir. Tiraj yazılı basının reklam girdilerinin en büyük nedeni durumundadır. Bir gazete ya da derginin tirajı ne kadar yüksekse, reklam birim fiyatı da o ölçüde yüksek olacaktır. Kamu eliyle verilen reklamların da adil bir şekilde dağıtılabilmesi için tiraj raporlarının doğru bir şekilde ölçümlenmesi büyük öneme sahiptir. Tirajların doğru biçimde ölçümlenebilmesi kadar bağımsız bir denetimden geçmesi de gerekmektedir. Bu konu son yıllarda Türk basınında da tartışılmış, bazı yayın organlarının bayi satışları çok düşük olmasına rağmen reklam pastasından ve Basın İlan Kurumu’ndan gelir elde etmek için tiraj rakamlarını yüksek gösterdikleri ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada Türkiye’de geçmişten günümüze tiraj sorunsalı incelenmiştir. Dünyadaki ve Türkiye’deki tiraj ölçümleme sorunlarının yanı sıra güncel tiraj incelemesi de yapılmıştır. Bu kapsamda ilk olarak tiraj konusu, tanım, kapsam ve önemi hakkında kavramsal literatür araştırması yapılmıştır. Dünyada ve Türkiye’deki tiraj ölçümlemenin tarihçesine yer verilmiştir. Çalışmanın araştırma bölümünde yaşı yirmi beşin altında olan ve dijital nesil olarak adlandırılan gençlerin perspektifinden gazetelerin tirajlarında yaşanan düşüşün nedenlerini irdeleyen mülakat yapılmış ve yeni neslin yazılı basına yönelik düşünceleri ile yazılı basının gelecek medyanın içindeki konumu hakkındaki öngörüleri betimlenmiş ve “gazeteler gelecekte bitecek mi?” sorusuna yanıt aranmıştır

Media is one of the most important tools for transferring political discourse to society. In this context, especially during the election periods, the news with an intense political discourse constitutes the agenda. The fiction of these news is structured in the axis of the media and politics relationship of the period. The purpose of this study is to reveal the relationship between media and politics and the reflection of political discourse on the news about the 31 March Local Elections. In the study, in which the discourse analysis method was used, the news shared by the newspapers Sabah, Yeni Şafak, Hürriyet and BirGün, selected as a sample of the study, on 30-31 March and 1 April were analyzed. As a result of the study, it was seen that the news texts lacked semantic richness and were constructed with a one-dimensional perspective. Newspapers have adopted an editorial policy that manipulates the process of political information by putting general political discourse ahead of local political discourses. In addition, in the analyzes, it has been determined that the polarizing approach of politicians is reflected in the news in a partisan manner.

ÖZ Haber ve haberciliğin uygulamada mesleki etik kodları ne kadar yerine getirdiği ile ilgili tartışma uzun yıllardan beri süregelmektedir. Gazetecilik etik ilkeleri çeşitli yasalar ve uygulamalarla güvence altına alınmaya çalışılsa da içerikte yer alan kavramların göreceliliği, bunların gerçekte ne kadar uygulanabilir olduğu sorusunu yaratmaktadır. Örneğin; gerçeklik olgusu kimin ve neyin gerçekliğidir? Ya da kamusal faydanın sınırları nerede başlamakta ve nerede bitmektedir? Bu sorunlar henüz net bir çözüme kavuşmamışken, akademik ve mesleki camiada son yıllarda ele alınan konulardan biri de gazetecilerin etik kodlar arasında çatışmalar ve çelişkiler yaşadığına ilişkindir. Eylemsel süreçte gazetecilik etik kodlarını yerine getirmeye çalışan gazeteciler, bir yandan da bu kodlar arasındaki çelişkilerle nasıl başa çıkmaktadır? Bu sorudan yola çıkılarak gerçekleştirilen çalışmada özellikle polis adliye haberleri ve bu haberlerin özneleri üzerine yoğunlaşılmıştır. Çünkü etik kodlar arasındaki çelişkilerin en sık yaşandığı habercilik türü budur ve bu haberlerde haber özneleri olarak yer alan sıradan bireylerin mağduriyetleri söz konusu olabilmektedir. Mesela; kamusal fayda yerine getirilmeye çalışılırken, başına gelen kötü bir olay ile topluma teşhir edilen haber öznesinin özel yaşamının ne kadar korunduğu sorunsalı gündeme gelmektedir. Bu ve benzer soru ve sorunları değerlendirmek ve çözüme ulaşmak adına yapılan çalışmalar şimdiye kadar çoğunlukla belli kuruluşlar ve kişiler etrafında gerçekleşmiştir. Ancak haberin asıl merkezindeki gazetecilerin bu konular hakkındaki görüşleri nedir, kendileri haberi ve haberciliğin etik sorunlarını nasıl değerlendirmektedir? Bu sorulara yanıt bulunabilmesi amacıyla gazetecinin gözünden haber ve habercilik teması ile yapılan çalışmada, 7 polis adliye muhabiriyle derinlemesine görüşülmüş, onların mesleki bakışından ve vicdani perspektifinden haber öznelerinin ne kadar önemsendiği ve korunduğu sorusu tartışılmıştır. Elde edilen veriler ise betimsel analiz tekniği ile kategorilendirilerek açıklanmış ve sonuca ulaşılmıştır.

2000‟li yılların başında, holdingler arasındaki rekabet; bankalara peş peşe el konulması ve banka sahiplerinin birçoğunun aynı zamanda medya kuruluşu sahibi olmaları nedeniyle, mevcut medya ortamını da değiştirmiştir. Ayrıca, gazeteciler ve köşe yazarları bu sürece doğrudan katılmış, taraf tutmuş ve patronları adına savunma yapmışlardır. Medyadaki bu atmosfer, “tetikçilik” olarak tanımlanabilecek yeni bir kavramın ortaya çıkmasına neden olmuştur. Medyada “tetikçi”, yazılarıyla
ve tavırlarıyla, patronunun veya holdingin çıkarlarını “doğrudan” savunan gazeteci için kullanılan sıfattır. Bu yorumsal makalede, 2001 krizi ve sonrasında Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından Pamukbank‟a el konulmasıyla başlayan süreç ele alınmıştır. Bu süreç sonrasında ortaya çıkan “medya savaşları”nın doğurduğu “tetikçilik” kavramı irdelenmiştir. Bu bağlamda, 2002-2007 yılları arasını kapsayan 5 yıllık dönem incelenmiş ve Doğan Grubu ile Çukurova Grubu‟nun sahibi olduğu medya kuruluşları arasındaki sınırsız rekabet ve tetikçilik, “medya etiği” çerçevesinde ele alınmıştır. Bu çalışmada, Teun a. Van Dijk‟ın “Eleştirel Söylem Analizi” modeli çerçevesinde, dönemin gazetelerinde yer alan konuyla ilgili haber ve köşe yazıları irdelenmiştir. Çalışma sonunda, özellikle ekonomik kriz dönemlerinde “medya tetikçiliği”nin yaygınlaştığı ve gazetecilerin bu olgudan kendilerini kurtaramadıkları netlik
kazanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Tetikçilik, Rekabet, Tekelleşme, Bankalar, Medya.

ABSTRACT

In early 2000s, the competition among holding companies changed current media environment simultaneously due to successive seizure of banks and simultaneous possession of media organizations by most of the bank owners. Additionally, journalists and columnists played a direct role in such process, took sides and advocated their bosses. This atmosphere in the media led to the emergence of a new concept
which can be described as "trigger-media". "Triggerman" in the media is the attributive given to a journalist who “directly” advocates the interests of his/her boss or holding, with his/her articles and attitude. This interpretative article studies the process that started with the 2001 crisis and subsequently the seizure of Pamukbank by the Savings Deposit Insurance Fund (SDIF) and the Banking Regulation and Supervision Agency (BRSA). The article scrutinizes the concept of "trigger-media" as created by the "media wars" as a result of such process. In this
context, this article studies the five-year period from 2002 to 2007, and examines the unlimited competition and trigger-media among the media organizations owned by Doğan Group and Çukurova Group with regard to "media ethics". In this study, within the frame of Teun a. Van Dijk‟s "Critical Discourse Analysis" model, news and columns related to the subject, have been taken place in current newspapers, were examined. At the end of the study, it became clear that "trigger-media" became
widespread especially during periods of economic crisis and journalists could not save themselves from this phenomenon.

Keywords: Trigger-media, Competition, Monopolization, Banks, Media.

(Tanıtım Bülteninden)
"Arap İsyanları Güncesi", Kuzey Afrika ve Ortadoğu'daki değişimi Türkiye'de en yakından izleyen habercilerden birinin, 3 yıl süresince Tunus, Mısır, Libya ve Suriye'ye gerçekleştirdiği seyahatlerde şahit oldukları üzerine kaleme aldığı bir kitap.

Can Ertuna, Tunus'ta hükümeti deviren eylemlerden, Mısır'da birbirinin peşi sıra gelen iki iktidar değişikliğinin öyküsüne, Libya'daki çöl savaşlarından, Halep'teki kanlı sokak çatışmalarına, İstanbul-Hatay arasındaki "cihat ekspresi"nden, Türkiye-Suriye sınırında yaşananlara kadar birçok olayı, tanıklıklarına, aktarımlara, belgelere dayanarak anlatıyor. Meydanları dolduranların mücadeleleri, rejimlerin sonunu hazırlayan toplumsal koşullar ve uluslararası güç çekişmesinin seyri çerçevesinde, objektif bir habercilik diliyle aktarılıyor.

Bu araştırma, kadın gazetecilerin yerel basında yer aldıkları pozisyonları ve gazetecilik mesleğine bakışlarını göstermek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada kullanılan veri toplama yöntemi, nitel bir veri toplama tekniği olan derinlemesine görüşme yöntemidir. Bu yöntemle gazetecilik mesleğinde üst ve alt düzeydeki kadın gazetecilerin saha deneyimleri ve profesyonel bakış açıları hakkında bilgi edinilmesi amaçlanmaktadır. Araştırma kapsamında 2016 yılı Ocak ve Nisan ayları arasında yalnızca Ankara’da bulunan belirlenmiş yerel basın kuruluşlarında, yaygın günlük gazetelerin Ankara eklerinde, Ankara’da bulunan belediyelere bağlı basın organlarında ve ulusal kuruluşların Ankara Şubelerinin basın ofislerinde çalışan kadın gazeteciler ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Söz konusu yerel basın kuruluşları olarak, Polatlı İlçesinde bulunan İstiklal Gazetesi, Büyükşehir Ankara Bülteni, Habertürk Ankara eki, Hürriyet Ankara eki, Gazete Çankaya, Sivil Memurlar Sendikası Ankara Şubesi Basın Ofisi, TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Ankara Şubesi Basın Ofisi kapsam içerisinde tutulmuştur. Bu kapsamda gazetecilik mesleğine yeni başlamış, meslekte uzun yıllar çalışmış ve halen çalışmakta olan üç farklı seviyede, basın kuruluşlarında alt ve üst kademelerde bulunan ve farklı kurumlarda çalışan ortalama 10 kadın gazeteci ile görüşülmüştür. Yerel basın alanında çalışan kadın gazetecilere toplam 34 soru yöneltilmiştir. Görüşme yapılan kadın gazetecilere sorulan soruların hemen hepsi açık uçlu sorulardır. Araştırmanın varsayımları ile amaç soruları doğrultusunda kadın gazeteciler, derinlemesine yüz yüze gerçekleşen görüşmelerde “Gazeteciliği Meslek Olarak Seçme Nedenleri” , “Gazetecilikten Beklentileri” , “Çalışma Saatleri” , “İzinler ve Maaş Tatmini” , “Aile İçi Rollerin Kadınların Çalışması Üzerine Etkileri” , “İş Yerinde Kadın ve Erkek Çalışanlar Arasındaki Farklılıklar” , “Yerel Basında Çalışan Kadın Gazetecilerin Ekonomik Hakları” ve “Yerel Basında Çalışan Kadın Gazetecilerin Sorunlarına Genel Bakış” başlıkları altındaki sorulara yanıt vermiştir. Bu bağlamda gazetecilik mesleğine başlamaları farklı sebeplerle gerçekleşmiş olan kadın gazetecilerin genel beklentileri, izinler (doğum izni vb.) konusunda hassasiyet gösterilmesi ve çalışma ortamında beklenen inceliğin gösterilmesi şeklinde sonuçlara ulaşılmıştır.

Sayfa Numaraları: 408-421
Yayın Tarihi: Nisan 2018
Yayın Adı: 16th International Symposium Communication in the Millennium

Saçal, B. (2018). Ankara Yerel Basın Alanında Çalışan Kadın Gazetecilerin Gazetecilik Mesleğine Bakışı Üzerine Bir Saha Araştırması, Proceedings of the 16th International Symposium Communication in the Millennium, pp.408-421, ISBN: 978-605-83703-5-7

Kitle iletişim araçlarının algılama sürecine etki etmesi neticesinde, gerçeklik algısının değişebildiği görülmektedir. Dolayısıyla, bu araçlarda yer alan haberlerin başlıca kaynağı olma gücünü elinde bulunduran iktidarlar, propaganda ve algı yönetimi çalışmalarıyla mesajlarını hedef kitleye iletebilmekte, amaca yönelik olarak hedef kitlenin algısını da etkileyebilmektedirler. Bu çalışma ile amaç, Soğuk Savaş döneminde haberin nasıl propaganda ve algı yönetimi aracı olarak kullanıldığını ortaya koymaktır. Çalışmada, Norman Fairclough’un eleştirel söylem çözümlemesi yönteminden yararlanılarak, The New York Times ve The Washington Post gazetelerinin Soğuk Savaş döneminde yayımlamış oldukları antikomünist haberler analiz edilmiştir. Bu analizler ışığında, Soğuk Savaş döneminde, anti-komünist bir algı oluşturma amacıyla haberde ve haber içeriğinde propaganda unsurunun yaygın olarak kullanılmış olduğu tespit edilmiştir. İncelenen haberlerden yola çıkarak, gerçek Soğuk Savaş amaçları açığa...

Gazetecilik alanında gerek teorik gerek pratik bağlamda etik
sorunlar yoğun bir biçimde tartışılmaktadır. Gazetecilik etiği
çerçevesinde bir gazetecilik ideolojisi ve kültürü olarak
objektiflik ilkesi; meslek uygulayıcıları, yöneticileri ve örgütleri
tarafından benimsenmesi gereken bir olgu olarak dikkat
çekmektedir. Ancak objektiflik içerisinde birtakım karşıtlıkları
barındırmakta ve gazetecilik mesleğinin uygulama alanındaki
kodlar ile diyalektik bir ilişki sergilemektedir. Bu çalışmanın
amacı da hem bu diyalektik süreci hem de gazetecilikte
objektiflik olgusunun alternatif kavramlarını ortaya koymaktır.
Bu bağlamda çalışmada öncelikle objektiflik kavramı
açıklanmış, bu kavrama yönelik Ryan tarafından derlenen
eleştiriler sıralanmış ve son olarak da alternatif objektif
gazetecilik yaklaşımları açıklanmıştır. Sonuç olarak objektiflik
ilkesi, gazetecilik alanında belirlenen etik kodlar ile
sağlanmasının ötesinde alternatif gazetecilik yaklaşımları ile
güçlenebilecektir.

Katılımcı demokrasinin önemli ayaklarından birisi olan yerel gazetecilik konusunda bugüne kadar yapılmış olan çalışmaların büyük çoğunluğu, şehir basın tarihi yazınlarıyla/monografileriyle birlikte yerel gazetelerin maddi imkânsızlıklar ve bu durumun doğal bir sonucu olarak teknik/teknolojik yetersizlikleri üzerine inşa edilmiştir. Bu çalışma kapsamında yerel gazeteler yeni bir bilimsel bakış açısı perspektifinde incelenmekte, coğrafi kısıtlamanın zihinsel izdüşümü olan yerellik algısına odaklanılmaktadır. Yeni iletişim teknolojileriyle birlikte zaman ve uzamın/mekânın sınırlarının/ sınırlılıklarının ortadan kalkmasıyla birlikte yerel gazetelerin yerellik anlayışındaki dönüşümler ve yeni iletişim ortamlarının yerel gazetelere sağladığı/sağlayacağı imkânlar konusunda perspektifler sunulmaktadır. Ayrıca yerel gazetelerin zaman ve mekân sınırlılıklarını boyunsamış basılı versiyonları ile çevrimiçi ortamda yerelliği ne ölçüde yansıttıkları ele alınacaktır. Bu kapsamda örneklem olarak Konya' da yayın yapan 15 yerel gazete içerik analizi ve yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılarak incelenmiştir.

TELEVİZYON HABERCİLİĞİNE ALTERNATİF BİR MECRA: ETİK DEĞERLER, YURTTAŞ GAZETECİLİĞİ, DİJİTAL GAZETECİLİK, MEDYA EKONOMİSİ EKSENİNDE YOUTUBE HABERCİLİĞİ

Bu araştırmanın konusu televizyon haberciliğine alternatif bir mecra: etik değerler, yurttaş gazeteciliği, dijital gazetecilik, medya ekonomisi ekseninde youtube haberciliği olarak belirlenmiştir. Günümüz toplumunda sosyal medya çok sık kullanılan bir alan olarak karşımıza çıkıyor. Toplum bilgiyi ve haberi ilk olarak sosyal medya aracılığıyla öğreniyor. Durum böyle olunca haberciliğin etik değerleri görmezden geliniyor. Ayrıca asparagas haberler ile takipçiler yanlış yönlendiriliyor. Bununla beraber artık Youtube üzerinden profesyonel habercilik de gelişiyor. Bu çalışma, giderek büyüyen Youtube haberciliğinin ekonomik boyutlarının televizyon haberciliği ile arasındaki durumu, kısacası Youtube haberciliğinin televizyon haberciliğine bir alternatif olup olmadığı araştırılarak, gelecekte hangi mecranın daha popüler olacağı düşüncesinden hareketle yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Gazetecilik, Yurttaş gazeteciliği, Dijital gazetecilik, Youtube.



AN ALTERNATIVE PLATFORM FOR TELEVISION JOURNALISM: YOUTUBE JOURNALISM WITH RESPECT TO ETHICAL VALUES, CIVIC JOURNALISM, DIGITAL JOURNALISM, AND MEDIA ECONOMICS

The scope of this study has been defined as Youtube journalism as an alternative platform for television journalism with respect to ethical values, civic journalism, digital journalism, and media economics. In today’s society,  social media is  a frequently used platform. People get the news from social media at he first place. As such, ethical values of journalism are often ignored. Moreover, the followers are misinformed and misguided by false news. On the other hand, professional use of Youtube for journalism is also improving.  This study has been carried out  to compare the economic dimensions of Youtube journalism and television journalism, i.e. to analyze whether Youtube journalism might be an alternative for  television journalism, and  which media will be more popular in the future.

Key Words: Journalism, Civic journalism, Digital journalism, Youtube

ÖZET
Cinayet ve intihar haberleri, olayların içinde ünlüler var ise gazeteciler için her zaman ilgi çekici olmuştur. İnternetin temel niteliklerinden olan hız, gazetecilerin haberi herkesten önce verme kaygısı ile birleşince sorumluluklarını göz ardı ederek etik ihlaller yapmalarına sebep olmaktadır. Toplumun ilgisini çeken, ünlü kişilerin ölüm haberlerinde genellikle gazetelerde özenli davranılmadığı gözlemlenmektedir. Ölen kişilerin ailelerinin bu konudaki hassasiyetlerinin dikkate alınmayarak, ölümler ile ilgili sarsıcı detayların kontrolsüzce internetten verilmesi gazetecilik etik kurallarına uygun değildir. Bu çalışmada sunucu ve oyuncu Vatan Şaşmaz'ın cinayet haberi örneği ele alınarak bu süreçte internet gazetelerinin haberi sunuş şekilleri ve etik ihlalleri incelenecektir. Ulusal gazetelerde haberin veriliş biçimi gazetecilik hak ve sorumlulukları kapsamında değerlendirilerek, haberde etik ihlalleri konusu tartışılacaktır. Anahtar Kelimeler: İnternet Gazeteciliği, etik ihlaller, Vatan Şaşmaz, cinayet haberleri ABSTRACT Murder and suicide news has always been interesting for journalists if there are fame in the events. The pace of the Internet's core qualities is causing journalists to commit ethical violations by ignoring their responsibilities, combined with the anxiety of giving prior to every turn. It is observed that the death reports of famous people who are attracted to the society are not treated with care in the newspapers. The uncontrolled disclosure of the shocking details of deaths, without taking into account the sensitivities of the deceased's parents in this respect, is not in line with journalistic ethics. In this study, the case of the server and the actor Vatan Şaşmaz will be handled and the way of presentation and ethical violations of internet newspapers will be examined during this process. The way in which national newspapers are notified will be considered within the scope of journalistic rights and responsibilities, and ethical violations will be discussed in the news. İNTERNET GAZETECİLİĞİ VE ETİK Etik Etik terimi, (Yunanca ethos: adet ya da uygulama) amacı ahlaki duyguyu tanımlamak, iyi ve adil davranışlar için normlar oluşturmak olan felsefenin bir dalıdır (Kunczik). Etik, bir bilim dalı olarak ahlak kurallarını ve bunların özellikleri ile uygulamalarını konu alır. Etiğin sorunsalı ahlaki duyguyu tanımlamak ve buna bağlı olarak ilkeleri saptayarak ahlaki bir disiplin ya da yaklaşım elde etmektir(megep). Bir anlamda etik, doğru olan ile yanlış olanı belirleyen bir felsefe dalı olarak da tanımlanabilir. Sonsuz sayıda gri alanlar dizisinin bulunduğu ve meseleler ile ilgili sınırlarının kesin olarak belirlenmediği bir alan olarak kabul edilebilir(journalism-ethics.pdf).

Yeni iletişim teknolojilerindeki gelişmeler ve internetin sunduğu imkanlar paralelinde gazetecilik değişime uğramış ve yeni bir gazetecilik türü olan internet gazeteciliği ortaya çıkmıştır. İnternet alanındaki son gelişmeleri temsil eden ve gün geçtikçe kullanımı artan sosyal medya, iletişim konusunda sağladığı imkanlar ve getirdiği kolaylıklar ile internet gazeteciliği için vazgeçilmez bir araç olarak yerini almıştır. Bu doğrultuda, çalışma kapsamında ilk olarak internet gazeteciliğinin temelleri ve tarihsel gelişimi ele alınmış, sosyal medya kavramına ilişkin tanımlar yapılmıştır. Sonrasında, örneklem olarak belirlenen dört internet gazetesinin 1-7 Kasım 2018 tarihleri arasındaki haber sayıları ile Facebook ve Twitter’daki paylaşım sayıları karşılaştırılmıştır. Ayrıca örneklem olarak belirlenen internet gazetelerinin yöneticileri ile yüz yüze görüşmeler yapılarak çalışmaya ek veriler sağlanmıştır.

ÖZET Kitle iletişim teknolojileri olarak ifade edilen belli başlı araçlar ortaya çı-kış zamanları ve kullanım özellikleri açısından 'geleneksel medya' ve 'yeni medya' olarak ayrılabilmektedir. Geleneksel medya araçları içerisinde ise en belli başlı olanları gazete, radyo, televizyondur. Gazeteler detaylı haber analizi sunarlarken, radyo ve televizyon ise başta eğlendirici niteliği olmak üzere an-lık haber analizi niteliği taşımaktadır. Ancak gazete, kitap, dergi gibi basılı ya-yınların takibi bireyin özel ilgi ve beklentisine hitap etmesi bakımından daha bilinçli kullanıcılara hitap eder. Televizyon ve radyo gibi araçlar ise alternatif program bolluğu nedeniyle herhangi bir amaç olmaksızın da takip edilebilen araçlardır. Bu çalışmada amaç, Sinop il merkezine ait basılı yerel gazete haberleri-nin kategorilere ayrılarak nicel bir değerlendirmesini yapmaktır. Sinop il mer-kezine ait basılı beş adet gazete bulunmaktadır. Bunlar Haber 57, Sinop Pusu-lası, Bizimkaradeniz, Vitrin Haber ve Sinop Flaş Haber'dir. Bu gazeteler pazar günleri haricinde haftanın altı günü yayınlanmaktadırlar. Araştırmada bu gaze-telerin tamamı Mart 2018-Mayıs 2018 tarihleri arasında on dört hafta boyun-ca periyodik olarak her altı günde bir incelenmiştir. Böylece her hafta farklı bir güne ait gazete haberleri örneklem olarak seçilmiştir. Gazete haberleri katego-rik olarak tasnif edilmiş ve yönetim, çevre, din, eğitim, ekonomi, etkinlikler, köşe yazıları, kültürel haberler, reklamlar, sağlık, siyaset, spor, turizm, ulusal haberler ve diğer haberler olarak 15 kategori altında toplanmıştır. Bunun yanı sıra her kategoriye ait haber sütunları ölçülerek haberlerin gazete sayfalarında kapladığı alan ve oranları hesaplanarak Excel programında grafik haline geti-rilmiştir.

ÖN SÖZ
Görsel İletişim ve İmge, görsel mesajların iletişim sürecine odaklanan kapsamlı bir araştırma-inceleme kitabıdır. Anlam aktarımını geliştiren görsel imgelerin, görülenlerin ötesinde barındırdığı ileri ve karmaşık anlamlarını ortaya çıkarmak ve daha ötesine geçebilmek için temel açıklamalar içermektedir. Bir görsel imgeyi, görüntüyü oluşturmak kadar, kullanılan ve paylaşılan görüntünün yaratabileceği etkilerin sorumluluğunu almak, karşı karşıya kalınan bir görseli okumak, anlamlandırmak, yorumlamak ve ötesinde daha neler olduğunu bilmeyi gerektirmektedir. Kitap görsel iletişimde görsel imgenin rolü üzerine odaklanarak, görsel imgelere nasıl anlam yüklendiğini, süreci ve anlamın nasıl tüketildiğini incelemektedir. Görsellerin gücünü kullananların neyi, kimlere, hangi kanalları kullanarak ve nasıl etki yaratabileceğini açıklamaktadır.
Görsel İletişim ve İmge, medyanın ve medya için çalışanların (gazete, televizyon, web vs.) tipik koşullarını içermekte; medyadan vatandaşa, üretim şirketlerinden müşteriye doğru gerçekleşen güç kaymasını tasvir etmektedir. Okurlar, izleyiciler, web ziyaretçileri, mobil kullanıcılar günümüzde önceki nesillerden tamamen farklı, etkileşimli katılımcılar olma arzusundadır. Bugün imge yaratmanın yeni şartları (fotoğraf, film, illüstrasyon, dijital imgeler vs.) bireysel olarak üretilebilen, amatörlüğün hâkim olduğu ve cömertçe kullanılabildiği bir alana genişlemiştir. Bu kitapta yapılmaya çalışılan, kişisel bir tonda, örnek görsellerle destekleyerek, görsel iletişim sürecini anlaşılır bir şekilde tanımlamak, izleyicide eleştirel tepkiyi cesaretlendirmek ve onu görünmeyen tehlikelere karşı uyarmaktır. Bu, hem etik açıdan hem de ekonomik açıdan izleyici için yararlıdır.
Görsel İletişim ve İmge, görsel iletişim, görsel okuryazarlık, gazetecilik, grafik tasarım, sinema, film, basın fotoğrafçılığı, multimedya tasarımı, yaratıcı reklamcılık, halkla ilişkiler, web, sosyal medya ile ilgilenen öğrencilere, ait oldukları hızla değişen ve görsellerle donatılan çevre hakkında daha fazla bilgi ve fikir edinmek isteyen kişilere hitap etmektedir.
Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Grafik Tasarımı Bölümü’nden mezun olmam ve ardından İletişim Bilimleri Fakültesi’nde gazetecilik üzerine yoğunlaşmam görsel iletişim konusunda çalışmalarımı yoğunlaştırmamı sağlamıştır. Haberin, bilginin sağlanması, yapımı ve aktarımıyla ve özellikle de görsellerin buradaki rolüyle ilgiliyim ve bu kitapta da bununla ilgili düşüncelerim yer almaktadır. Bu kitaptaki bölümlerde teori, uygulama ve örnekleri
birleştirmeye çalıştım ve deneyimlerimi topladım. Bu benim için
heyecan verici, hevesli, verimli bir yolculuk oldu. Bu yolculukta
benden gece gündüz desteklerini esirgemeyen en başta değerli
eşime, kızıma, oğluma, anne ve babama teşekkür ederim. Akademik
hayatıma dokunmuş ve aramızdan ayrılmış olan tez babam
Prof. Dr. Uğur Demiray’a, Görsel İletişim ve Grafik Tasarım
kitabının yazarı ve Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi
öğretim üyesi Sayın Prof. Tevfik Fikret Uçar’a, Anadolu Üniversitesi
İletişim Bilimleri Fakültesi Basın ve Yayın Bölüm arkadaşım
Sayın Prof. Dr. İncilay Cangöz’e bu kitabın ortaya çıkarılmasındaki
değerli katkılarından dolayı teşekkür ederim. Bana inanan,
destekleyen çevremdeki tüm öğrencilerime, dost ve yakınlarıma
ayrıca teşekkür ederim.

Hazırlayan: Pınar Dağ

Veri haberciliği eğitimlerinde yer edinmeye başlayan terminolojileri daha iyi anlamak için hazırlanmış 67 kelimeden oluşan bir veri sözlüğü çalışmasıdır. Özellikle üniversitelerin İletişim Fakülteleri Yeni Medya/Gazetecilik bölümleri için hazırlanmış genel kullanımlı/öğrenim amaçlı bir sözlüktür.

Link: https://docs.google.com/document/d/1WGaOyveMmwab_aPIrIUbL06F1hK_sbH_IOIzgKW1Gj8/edit

ÖZ Gelişen teknoloji ve bunun somut yansıması olan teknolojik gereçler, gündelik yaşantımıza doğrudan ya da dolaylı yollarla etki etmektedir. Günümüzde sosyal çevremizle olan ilişkilerimizden satın alma alışkanlıklarımıza kadar birçok süreçte teknoloji belirleyici konumdadır. Bilgi edinme faaliyeti ve iletişim süreci de teknolojinin gelişimiyle paralel olarak biçimlenen alanlardır. Bu makalede, 1990'lı yıllarda gündelik yaşantımıza dahil olan internetin, küresel ölçekte bir iletişim mecrasına dönüşmesi ve beraberinde geleneksel medya olarak adlandırdığımız alan ile arasında oluşan farklılıklar, gazetecilik pratikleri temelinde ele alınmıştır. Bu çerçevede çalışma üç bölümde yürütülmüştür. Birinci bölümde, gazete ve gazeteciliği tanımlama çabası ve tarihsel gelişim süreci ele alınmıştır. İkinci bölümde ise, gazetecilikte girilen yeni dönem, internetin tarih sahnesine çıkması ile dijital gazetecilik anlayışı üzerinden değerlendirilerek internet ortamında oluşan habercilik pratikleri ele alınmıştır. Üçüncü bölümde, geleneksel gazetecilik anlayışı ile internet tabanlı yeni iletişim teknolojileri sayesinde oluşan habercilik pratikleri arasındaki farklar irdelenmiştir. İnternetin tarih sahnesine çıkması ile gelişen yeni medya anlayışı, haber üretiminde ve gazetecinin hedef kitle ile olan ilişkisinde yaşanan farklılıkları beraberinde getirmiştir.

Bu çalışma, Türkiye’nin açık kapı politikasını uygulamaya geçirmesinin ardından Yunanistan sınırına
gelen kitlesel göç akınında göçmenlerin yaşadığı problemlere odaklanmaktadır. Çalışmada, Türkiye-Yunanistan sınırında neler olduğuna dair yaşananların ve göçmenlerin karşılaştığı problemlerin Edirne
yerel basınında nasıl yer aldığı ortaya konulacaktır. Birinci yılı dolan kitlesel göç hareketinde kentte
bulunan vasıflı yerel gazetelerin haberlerinde göçmenlerin temsiline ve yaşanan hak ihlallerinin nasıl ele
alındığına ışık tutulacaktır. Çalışmanın amacı, göç konusunda medyanın rolünü anlamak ve göçmenlerin
insan hakları açısından yaşadıkları sorunların medyada nasıl temsil edildiğini göstermektir. 2020 yılında
yaklaşık bir ay süren kitlesel göç akını sırasında Edirne’ye gelen göçmenlerin deneyimlerini, pratiklerini
ve hak kayıplarını içermesi açısından bu çalışma, sınırlı bir alanda üretilen haberlerin içeriğine
odaklanacaktır.

İnternet gazetelerini geleneksel basın kuruluşlarından ayıran belli başlı üç özelliğin multimedya biçimselliği, etkileşim ve hipermetinsellik olduğu bilinmektedir. Bu kitapta, yeni medyanın ayırt edici niteliklerinden biri olan hipermetinsellik ayrıntılı biçimde ele alınmıştır. Söz konusu özelliğin İnternet gazeteciliği pratiklerinde yarattığı dönüşüm, disiplinlerarası bir bakış açısıyla ve çoklu yöntem kullanılarak sorgulanmıştır.
             
Hipermetinsellik etiketler ve linkler aracılığıyla farklı medya içerikleri ve İnternet platformları arasında bağlantıya olanak sağlayan yeni bir teknoloji ve dijital metin biçimi olarak tanımlanmaktadır. Çalışmada hem Türkiye’de yayıncılık faaliyetlerini sürdüren farklı İnternet haber sitelerinin hipermetin kullanım biçimleri karşılaştırılmış hem de sektör çalışanlarıyla yapılan derinlemesine görüşmeler aracılığıyla hipermetinselliğin gazetecilerin çalışma koşullarında, haber metninde ve kullanıcılar üzerinde yarattığı dönüşüm incelenmiştir.
             
Kitap ayrıca İnternet gazeteciliğinin tarihsel gelişimi üzerine ayrıntılı bir literatür bölümü içermektedir. Bu bölümün İnternet gazeteciliği tarihi ile ilgili çalışmalara katkı sağlaması umulmaktadır. Çalışmada kullanıcı türevli içerik, yankı odası etkisi ve unutulma hakkı gibi güncel kavramlar da hipermetinsellik bağlamında tanımlanarak tartışmaya açılmıştır.

ÖZET
Edebiyatçı, gazeteci ve siyasetçi gibi pek çok yönü ile dikkat çeken
Fevzi Lütfi Karaosmanoğlu, Resimli Gazete ve Son Telgraf gazetelerinde gündelik ve politik konularda yazılar yayınladı. Özellikle Son
Telgraf Gazetesinde dönemin iktidarını ve yöneticilerini eleştirdiği yazıları ile dikkat çekti. Karaosmanoğlu’nun muhalefet ettiği konuların
başında; basın üzerindeki baskılar, mebusların halkın sorunlarına kulak tıkadığı ve ellerindeki yetkiyi kötüye kullandıkları ve CHF’deki bürokratik zümre egemenliği geliyordu.
Karaosmanoğlu’nun CHF’ye muhalif olması onun geniş anlamda
Cumhuriyet idealleri ve ideolojisine de muhalif olması anlamına gelmiyordu. CHF’yi sert bir şekilde eleştirmesi, dini-geleneksel değerler
ile o değerleri benimsemiş kitleye daha saygılı olması ve sosyal siyasal
dönüşümlerde daha ılımlı bir yaklaşımı savunması, Karaosmanoğlu’nu dönemine muhalif kılmıştır. Karaosmanoğlu’nun CHF temelinde şekillenen yaklaşımı, onun Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk muhalefet fırkası olan TCF’yi desteklemesini sağladı. Son Telgraf Gazetesi’nde TCF lehine yazdığı bir yazı sebebiyle Elazığ İstiklal Mahkemesinde idam talebiyle yargılandı. Bu davada suçsuz bulunup serbest bırakılsa da uzun süre yazılarına ara verdi.
Karaosmanoğlu’nun muhalefeti, 1940’lı yıllardan sonra yeniden
kendini göstermiş, CHP yönetimine eleştirileri devam etmiştir. Bu
muhalefet onun çok partili hayata geçişle birlikte DP saflarında yer
almasına sebep olmuştur. Ancak bir süre sonra DP’den ihraç edilen
Karaosmanoğlu, partiden ayrılan arkadaşlarıyla birlikte 1955 yılında
Hürriyet Partisini kurdu. 1958 yılında partisiyle birlikte CHP’ye katıldı. 27 Mayıs 1960 darbesinden sonra Kurucu Meclise seçilen Karaosmanoğlu, 1961 seçimlerinde CHP Manisa milletvekili oldu. CHP yöneticileri ile yaşadığı anlaşmazlık nedeniyle 4 Mart 1962’de hem milletvekilliğinden hem de partiden istifa etti. Karaosmanoğlu’nun her
dönemde muhalefetine devam etmesi, onun doğru bulduğu çizgilerinden ayrılmadığını göstermektedir. Bu çalışmada, gazeteci kimliği
ile tanınan ve ardından siyasetçi olarak dönemin en önemli muhalefet
partilerinde kendini gösteren Karaosmanoğlu’nun çok yönlü hayatı
ele alınacaktır.

Dijitalleşme ve yeni medya alanındaki ilerlemeler gündelik yaşam içerisinde yer alan alanlarda da değişimleri beraberinde getirmiştir. Bu yeniliklerden etkilenen alanlardan biri de kamu adına faaliyet
gösteren gazetecilik mesleği ve kültürü olmaktadır. Gelişen teknolojiyle birlikte gazetecilik pratiği, yazılı basından koparak dijital bir alana yönelim göstermiştir. Bu durum, gazeteciliğin sadece belli kurumlar üzerinden yapılmasının sınırlarını aşmış, kişilerin her an her yerde habercilik faaliyetlerine katılmasına olanak sağlamış ve blog gazeteciliği kavramı ortaya çıkmıştır. Böylelikle, gazetecilik mesleğinde nesne konumuna gelen kamu artık blog gazeteciliğiyle birlikte özne konumuna gelmiştir. Bu bağlamda, gazetecilik faaliyeti yeni bir güç olarak bireyleri ön plana çıkarmaktadır. Aynı zamanda alternatif bir habercilik ortamı meydana getirerek, toplumda kendine yer bulamayan kesimler
tarafından benimsenmiş ve onların seslerini duyurmalarına yardımcı olmuştur. Blog haberciliği, internet teknolojisi aracılığıyla hem profesyonel hem de amatör kişiler tarafından herhangi bir medya kurumuna bağlı ya da tamamen bağımsız olarak habercilik yapma faaliyeti olarak tanımlanabilir. Bu faaliyet alanı sınırlılıkları barındıran geleneksel gazetecilikten hız, bilgi paylaşımı, sınırsızlık ve tartışma platformlarının bedava olması, kitlesel boyutlara ulaşması, etkileşimi sağlaması açısından önem taşımaktadır. Ortaya çıkan geleneksel ve dijital farklılığını belirginleştirebilmek amacıyla bu çalışmada, blog haberciliği olarak nitelendirilebilecek olan www.dunyalilar.org ve www.gaiadergi.com blog sitelerindeki 17-24 Nisan 2019 tarihlerini kapsayan bir haftalık periyotta, bu sitelerin ana sayfalarındaki haberlerle ulusal yayın yapan Hürriyet ve Sözcü gazetelerinin manşet haberleri karşılaştırılarak haber üretim süreçleri içerik analizi yöntemiyle incelenmektedir. Bu inceleme sonucunda blog sitelerindeki haberlerin daha kişisel, tek taraflı, okuyucularının da haber üretimine katkıda bulunduğu, haber anlatımının fragmanlar şeklinde olduğu saptanmıştır. Buna karşılık incelenen ulusal gazetelerde ise haber kaynağı gösterilmekte, haberin taraflarına yer verilmekte ve haber anlatımında genel olarak 5N1K kuralına dikkat edildiği görülmüştür.

Osmanlı döneminde Anadolu'da çıkarılan ilk Türkçe gazete Erzurum'da yayın hayatına atılır. 1867 yılında çıkarılan Envar-ı Şarkiye (Doğunun Nurları) adlı resmi gazeteden sonra şehirde yayın hayatı gelişmeye başlar. Özellikle cumhuriyet döneminde gelişen basın hayatı bu kitapta ayrıntılı olarak ele alınmıştır.

“1914 yılıydı ve az sayıda İngiliz, Fransız ve Alman’ın yaşadığı bir okyanus adası vardı.Hiçbir kablonun ulaşamadığı bu adaya ingiliz posta vapuru altmış günde bir gelirdi.Vapur eylül ayında henüz adaya ulaşmamıştı ve adalılar hala Gaston Calmette’nin Madaton Caillaux’u vurduğu olayın dava duruşmasıyla ilgili olan en son gazete haberlerinden bahsediyorlardı.Bu nedenle tüm koloni için, eylül ayının ortasında bir günde, rıhtımda bir araya gelerek kararın ne olduğunu kaptandan duymak her zamankinden daha fazla önem taşıyordu.Postadan gelen haberle adalılar, İngiliz ve Fransızların altı haftadan fazla bir süredir Almanlara karşı anlaşmaların kutsallığı adına savaştıklarını öğrendiler.Altı garip hafta boyunca aslında düşmanken, birbirlerine arkadaş gibi davranmışlardı.”

20.Yüzyılın en önemli entelektüellerinden biri kabul edilen, Milletler Cemiyeti’nin ve Wilson Doktrini’nin yaratıcılarından biri olan,“Modern Gazeteciliğin Babası”,“20.Yüzyıl’ın en önemli gazetecisi” gibi yakıştırmalara mazhar olan “Soğuk Savaş”, “Stereotip”, “Sahte Çevre”, “Sahte Gerçek”, gibi kavramları literatüre kazandıran 2 Pulitzer Ödüllü Walter Lippmann’ın, Gündem Belirleme Kuramı ve Amerikan medya araştırmalarının kurucu kitabı olarak kabul edilen, “Kamuoyu” adlı eseri, titiz bir çeviri sürecinden geçtikten sonra güncel okumalarla zenginleştirilerek yazımından yaklaşık 100 yıl sonra dilimize kazandırıldı. “Stereotip”, “Sahte Çevre”, “Sahte Gerçek” kavramlarının ilk kez kullanıldığı kitap, meraklılarına keyifli bir okumayla birlikte sosyal bilimlerde çokça atıf alan bu kavramlara ilk elden ulaşmayı vadetmekte

Bu çalışmanın amacı, gazetecilik alanında lisans eğitimi alan geleceğin habercilerinin yeni medya çağında medya profesyonelliği bağlamında özellikle dijitalleşme ile birlikte ortaya çıkan görünümleri nasıl anlamlandırdıklarını ve gelecekten beklentilerini ortaya koyabilmektir.

Milli Şef dönemindeki iktidar-basın ilişkileri, savaş koşullarının
da etkisiyle inişli-çıkışlı bir çizgi izlemiştir. Ancak Türkiye'de iktidar
basın-ilişkilerinin öncesi ve sonrasıyla tarihsel serüvenine ve
niteliğine dair ziyadesiyle fikir vermektedir. Meselelere yeterince
nüfuz etmek amacıyla, bu çalışmada öncelikle tek parti ve şeflik
sisteminin başlıca özellikleri değerlendirilecek, ardından tek parti
döneminde matbuat kanununda gerçekleştirilen değişiklikler ele
alınacaktır. Tek parti döneminde milletvekili seçilen gazeteciler ve
yazarlara dair geniş bir değerlendirmenin ardından İkinci Dünya
Savaşı yıllarında iktidar-basın ilişkileri ve resmi politikaya göre
matbuatın hareket tarzı değerlendirilecektir. Milli Şefi ve Şeflik
sistemini korumanın ve meşrulaştırmanın aracı olarak basının rolü
irdelenecektir.
Çalışmanın son kısmında, İkinci Dünya Savaşı'ndan Müttefik
devletlerin galip çıkmasıyla çok partili sisteme geçiş sürecine giren
Türkiye' de basının durumu ve geçiş sürecine dair düzenlemeler ele
alınacaktır. Sonuç kısmında ise, Milli Şef dönemi iktidar-basın
ilişkilerine dair genel bir değerlendirme yapılacaktır.

Kamu diplomasisi 21. yüzyılın en önemli uluslararası boyutlu iletişim araçlarından biridir. Bugünkü anlamıyla ilk kez 1965 yılında literatüre giren " kamu diplomasisi " kavramı yeni yüzyıl ile birlikte farklı bir öneme kavuşmuştur. Ülkeler güçleri nispetinde kamu diplomasisine ağırlık vermeye başlamışlardır. Kamu diplomasisinin öneminin farkına varan ülkeler yasal ve kurumsal düzenlemelerle bu alanda başarı sağlamaya çalışmaktadırlar. Ekonomik gücünün de etkisiyle ABD bu alana en fazla kaynak ayıran ülkedir. Türkiyede yeni yüzyıl ile birlikte kamu diplomasisi alanında adeta bir atılım ve dönüşüm içerisine girmiştir. Türkiye 2000'li yıllarla birlikte tarihsel ve kültürel bağlarının olduğu ülkelerle yeniden güçlü ilişkiler kurmaya başlamıştır. Bu doğrultuda pek çok alanda uluslararası adımlar atılmaya başlanmış ve yeni kurum ve kuruluşlar kurulmuştur. Bu çalışmada da uluslararası alanda kamu diplomasisi yaklaşımları açıklanmış ve Türkiye ve ABD'nin kamu diplomasisi anlayışları karşılaştırılmıştır. Public diplomacy is one of the most important international dimension communication instruments of the 21st century. The concept of " public diplomacy " , which entered the literature in 1965 for the first time in its present sense, has reached a different precedent with the new century. The countries have begun to focus on public diplomacy in proportion to their powers. Countries that are aware of the importance of public diplomacy are trying to achieve success in this field through legal and institutional arrangements. With the influence of economic power, USA is the country that allocates the most resources to this area. Turkey also entered almost a breakthrough in the field of public diplomacy and into the new century with the conversion. Turkey with countries where there are historical and cultural ties with 2000s began to re-establish strong relationships. In this direction, many international initiatives have been initiated in many areas and new institutions and organizations have been established. This study compared the approach described in the international arena of public diplomacy and public diplomacy concept in Turkey and the United States. Abstract Özet * Bu makale, Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Araştırmaları Merkezi (ICSER) tarafından düzenlenen 5. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Araştırmaları Konferansı'nda sunulan aynı isimli bildirinin tadil edilmiş şeklidir.

Gazetecilik sektöründe işler bir süredir kriz olarak tanımlanabilecek ölçüde kötü gidiyor. Gazetelerin kabaca 19’uncu yüzyıl ortalarından beridir, savaş ve ekonomik kriz dönemleri haricinde sürekli olarak, yüksek oranlarda büyüdüğü ve kâr ettiği yıllar artık geride kalmış gibi görünüyor. Gazetecilik sektörünü global ölçekte bir bütün olarak değerlendirdiğimizde, yani dünyadaki tüm gazetelerin ürettiği toplam gelirin seyrine baktığımızda; söz konusu krizin ilk işaretinin 2004 yılında geldiğini, sektördeki büyümenin bu yıldan itibaren hız kesmeye başladığını, 2007 yılına gelindiğinde ise büyümenin tamamen durduğunu görüyoruz. 2008 yılından bu yana ise, gazetecilik sektörü istisnasız her yıl küçülüyor, yani gazeteler her geçen yıl düzenli olarak gelir kaybediyor. Sadece 2013 yılından 2018’e kadar, gazetelerin toplam gelirleri % 13,1 oranında azalarak 168 milyar dolardan 146 milyar dolar civarına gerilemiş durumda (WAN-IFRA, 2017, s.11; WAN-IFRA, 2018; WAN-IFRA, 2019). Üstelik yapılan projeksiyonlar da, sektörde 2008’den bu yana kesintisiz olarak yaşanan küçülme eğiliminin en azından yakın gelecekte de devam edeceğini gösteriyor. PricewaterhouseCoopers’ın (PwC) bir araştırması (2017), 2016-2022 yılları arasında eğlence ve medya faaliyet alanında en çok küçülmesi beklenen sektörün gazetecilik olduğunu, bu yıllar arasında sektörün toplamda % 8,3 oranında küçülmeye devam edeceğini ortaya koyuyor (s.16). Gazetecilik sektöründeki küçülme, 2008 yılında dünyanın pek çok yerinde etkili olan ABD kaynaklı finansal kriz ile aşağı yukarı eşzamanlı olarak başladığı için, başlangıçta bu kriz ile ilişkili sanıldıysa da, bugün bunun konjonktürel bir küçülme olmadığı, gazetecilik sektörünün yapısal bir kriz ile karşı karşıya olduğu açıkça görülüyor.

Peki, gazetecilik sektörünün içinde bulunduğu bu kriz hâli neden kaynaklanıyor? Sektördeki krizin ilk işaretleri 2000’lerin ortalarında geldiğine göre, bu süreçte internetin bir rolü olduğu açık, ama internetle birlikte ne oluyor da gazeteler gelir kaybetmeye başlıyor? Bu çalışma, bu sorunun yanıtını vermeye çalışarak işe koyuluyor, çalışmanın birinci bölümü, gazetelerin yaşadığı gelir kaybının nedenleri üzerine. Bu bölümde, gazetelerin iki temel gelir kaynağının yani tiraj/okur gelirlerinin ve reklam gelirlerinin tarihsel seyri ve mevcut durumu, tüm dünyadan (ve özel olarak odaklanılmasa da Türkiye’den de) mümkün mertebe güncel ve bol veri yardımıyla tartışılmaya çalışılıyor. Çalışmanın bu ilk bölümünün iddiası, gazetecilik sektöründe yaşanan krizin esas olarak bir reklam geliri krizi olduğu; yani gazeteler, okur gelirlerinden ziyade reklam gelirlerini kaybediyor olduğu için krizde. Dijital teknoloji ve internet; gazetelerin, en az 150 yıldır sorunsuz bir şekilde işleyen, ağırlıklı olarak reklama dayalı olan gelir modelini çalışamaz hale getirmiş gibi görünüyor.

Çalışmanın bir başka iddiası ya da göstermeye çalıştığı şey ise, gazetelerin toplam gelirlerinin ağırlıklı bir bölümünü reklamlardan elde ettiği dönemin artık geride kalmış olduğu. Yani gazetelerin yaşadığı reklam geliri krizi gelip geçici bir krizmiş gibi görünmüyor; reklam, gazeteler için temel gelir kaynağı olma özelliğini kaybetmiş durumda. Çalışmanın ikinci bölümü, reklamların gazeteciliği neden artık finanse edemiyor olduğu ya da daha doğru bir ifadeyle gazeteciliği finanse etme gücünü neden giderek kaybettiği üzerine. Bu bölüm, gazetelerin dijital reklam gelirlerine odaklanıyor ve gazetelerin Google, Facebook gibi dev dijital platformlarla girdiği ilişkinin, reklamdan para kazanma becerileri anlamında, gazeteler için neden güçten düşürücü bir nitelik taşıdığını tartışıyor.

Çalışmanın üçüncü bölümü, gazetecilik sektöründe yaşanan krizin, sektörde üretilen ürünün, yani yapılan gazeteciliğin kalitesi üzerinde yarattığı tahribatı konu alıyor. Gazeteciliğin yaşadığı kriz, sadece sektörün ekonomik olarak küçülüyor olmasıyla sınırlı değil. Çalışmanın bu bölümünde de iddia edildiği gibi, gazetecilik sektörü şu anda, özellikle Türkiye’de, bir taraftan ekonomik küçülmenin, diğer taraftan ise, en az bunun kadar önemlisi, gazetelerin reklam geliri krizinin ciddiyetini tam olarak idrak edememiş olmasının ve bu reklam krizinden daha fazla reklam alarak çıkmaya çabalamasının olumsuz sonuçlarını yaşıyor. Özellikle dijital haber medyasında, gazeteciliğin kalitesiyle birlikte, güvenirliği ve itibarı da hızla irtifa kaybediyor. Çalışmanın üçüncü bölümü, gazeteciliğin yaşadığı kalite kaybının çeşitli görünümlerini tartışıyor.

Çalışmanın dördüncü bölümü ise, en az öncekiler kadar önemli olan şu soruya yanıt vermeye çalışıyor. Peki, gazetecilik sektörü içinde bulunduğu bu kriz hâlinden nasıl çıkacak, gazetelerin gelirlerini yeniden arttırması nasıl mümkün olacak? Bu bölüm, gazeteciliğin sadece ekonomik krizden değil kalite kaybı krizinden de çıkabilmesi için, gazetelerin, temel gelir kaynağı olarak yüzlerini reklamlardan ziyade okurlara çevirmesi gerektiğini savunuyor. Çalışmanın bu son bölümü, dünyadaki başarılı ve ilham verici örneklerin de yardımıyla, gazetelerin okurlarından gelir elde etmesinin, ödeme duvarı ve gönüllü okur desteği gibi yollarını ve başarılı olmasının koşullarını tartışıyor.

Özet:
Gazetecilik eğitimi ile ilgili güncel gelişmeleri ve tartışmaları merkeze alan bu araştırmanın amacı, dünyada akademik sıralaması yüksek gazetecilik lisans programlarının bir haritasını çıkararak; gazetecilik eğitimindeki temel eğilimleri saptamaktır. Araştırmanın ilk bölümünde son yıllarda gazetecilik eğitimine odaklanan çalışmaların sonuçları özetlenmiş; ardından dünyanın önde gelen gazetecilik bölümlerinin ders programları analiz edilmiştir. Böylece gazetecilik eğitiminin mevcut teknolojik gelişmelerle şekillenen medya atmosferine ne ölçüde adapte olduğu saptanmaya çalışılmıştır. Çalışmada tarama, doküman inceleme yöntemleri ile içerik analizi kullanılmıştır. Örneklem seçiminde dünyadaki gazetecilik bölümlerinin akademik başarı sırası ve İngilizce ders programlarına dijital ortamda erişim ölçüt olarak kabul edilmiştir. Araştırma sonunda alan derslerinde çeşitlenme gözlenmiştir. Gazetecilik ders programlarında teknoloji, teknoloji kullanımı, temel dijital beceriler, veri gazeteciliği, multimedya gazeteciliği ve gazeteciler için programlama dilleri gibi konularda artan ders sayısına karşın; insan hakları, kültürel çeşitlilik, cinsiyet eşitliği, yabancı düşmanlığı ve azınlıklarla ilgili derslerdeki eksiklik de dikkat çekmektedir. Katılımcı kültürü destekleyen girişimcilik ve inovasyon konulu dersler ise gazetecilik eğitiminde yeni bir eğilim olarak karşımıza çıkmaktadır.

Abstract
The aim of this study focusing on the contemporary developments and discussions on journalism education is to identify the main trends in journalism education by creating a map of the journalism undergraduate programs' curricula which have the highest academic ranking in the world. In the first part of the research, the results of studies focusing on journalism education in recent years are summarized; then the curricula of the world's leading journalism departments are analyzed. Thus, how much the journalism education is adapted to the media atmosphere that is shaped by the current technological developments has been determined. Both document analysis and content analysis were used in the study. The academic success ranking of the journalism departments in the world and accessing opportunity for English syllabi in the digital environment were accepted as criteria for sample selection. Based on the findings, there is an increase in the number of the field courses. Besides, despite the increasing number of courses related to technology, technology usage, fundamental digital skills, data journalism, multimedia journalism, and programming languages for journalists; lack of courses on human rights, cultural diversity, gender equality, xenophobia, and minorities is worrisome. Last but least, entrepreneurship and innovation courses that support participatory culture are emerging as new trends in journalism education.

Besides the doctoral and master dissertations which test the agenda-setting theory in Turkey there are also studies published in academic journals and papers presented in academic meetings. The first book, which is on agenda-setting theory in Turkey published in 2001, is named “Agenda Setting Power of Media”. This book classifies the agenda-setting studies in Turkey up till its publication year. After seven years of the publication of the first agenda-setting book in Turkey, the number of studies has increased and the need for an update has appeared. The main aim of this study is to describe the agenda-setting studies in Turkey, and evaluate their methodologies and point out the main findings of these studies.

Osmanlı Döneminde Anadolu'da kurulan ilk matbaa 1865 yılında Erzurum'da faaliyete başlar. İki yıl sonra yani 1867 yılından itibaren de Envar-ı Şarkiyye (Doğunun Nurları) isimli Türkçe ve Ermeni Harfleriyle Türkçe gazete çıkarılmaya başlanır.

Gazeteye kişilik veren, onu beğenilir ve çekici kılan, okuyucu ile sözsüz iletişime büyük ölçüde katkı sağlayan unsur sayfa tasarımıdır. Neyin önemli olduğunu okura ilk elden sunan, hangi haberin daha değerli, hangi fotoğrafın daha anlamlı olduğunu belirten de sayfa tasarımıdır. Gazeteyi haber ve köşe yazılarının monoton yapısından kurtaran ve daha okunabilir hâle getiren de yine sayfa tasarımıdır.

Candemir Tülin (2011).  Gazete Sayfa Tasarımı Sayfa Düzeni Mizanpaj Ve Antalya Yerel Gazete Ana Sayfa Çözümlemeleri, Başbakanlık Basın Yayın Enformasyon Antalya İl Müdürlüğü ve Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi, “Yerel Medya Eğitim Semineri” (Tam Metin Bildiri/Davetli Konuşmacı)