Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
MOBĠL ÖĞRENME HAZIRBULUNUġLUĞUNUN AKILLI TELEFON
KULLANIMINA GÖRE ĠNCELENMESĠ1
INVESTIGATION OF MOBILE LEARNING READINESS ACCORDING
TO SMART PHONE USAGE
Mustafa SIRAKAYA2
Başvuru Tarihi: 26.09.2019
Didem ALSANCAK-SIRAKAYA3
Yayına Kabul Tarihi: 22.01.2021
(Araştırma Makalesi)
Özet: Bu çalışmayla ön lisans öğrencilerinin mobil
öğrenme hazırbulunuşluklarının belirlenmesi ve akıllı
telefon kullanımlarına göre değişiminin incelenmesi
amaçlanmıştır. 273 ön lisans öğrencisinin katılımıyla
gerçekleştirilen çalışma tarama modelinde yürütülmüştür.
Çalışmada veri toplamak amacıyla mobil öğrenme
hazırbulunuşluk
ölçeği
kullanılmıştır.
Araştırma
sonucunda öğrencilerin orta düzeyde mobil öğrenme
hazırbulunuşluğuna sahip olduğu görülmüştür. Mobil
öğrenme hazırbulunuşluğu cinsiyet, sınıf ve liseye göre
değişmezken, öğrenim görülen bölüme göre anlamlı
değişiklik göstermektedir. Uyanır uyanmaz akıllı
telefonunu kontrol eden öğrencilerin hazırbulunuşlukları
etmeyenlere göre anlamlı derecede yüksekken, yanında
şarj aleti taşıma, gece uyumadan önce akıllı telefonunu
kontrol etme ve gece akıllı telefonunu kapatmanın mobil
öğrenme hazırbulunuşluğunu değiştirmediği görülmüştür.
Akademik amaçlar için akıllı telefon kullanımı mobil
öğrenme hazırbulunuşluğu farklılaştırmazken, alışveriş
yapmak, gündemi takip etmek, sosyal ağlara bağlanmak
ve oyun oynamak için kullanan öğrencilerin mobil
öğrenme hazırbulunuşluğunun anlamlı derecede daha
yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca araştırma sonuçları
akıllı telefon kullanım deneyiminin (akıllı telefon
kullanım yılı, günlük akıllı telefonu kontrol etme sayısı)
mobil öğrenme hazırbulunuşluğunu değiştirebileceğine
işaret etmektedir.
DOI: 10.21764/ maeuefd.624927
Abstract: The aim of this study is to determine
mobile learning readiness of associate degree
students' and investigate the variance in their
readiness according to their smartphone usage. The
sample of the research carried out in the survey
model consisted of 273 associate degree students.
Mobile learning readiness scale was used as data
collection tool. The findings showed that students
have students have medium level mobile learning
readiness. Mobile learning readiness of students
does not vary according to genders, grade levels and
high school whereas it varies significantly according
to the department. As soon as they wake up,
students who control their smartphone have a
significantly higher level of mobile learning
readiness. Carrying a charger with you, checking
your smartphone before going to sleep, and turning
off your smartphone at night have not changed
mobile learning readiness. Mobile learning
readiness does not differ according to smartphone
usage for academic purposes. Research results
indicate that smartphone usage experience
(smartphone usage year, number of daily
smartphone checks) may change mobile learning
readiness.
Keywords: mobile learning, m-learning, mobile
learning readiness, smartphone
Anahtar Sözcükler: Mobil öğrenme, m-öğrenme, mobil
öğrenme hazırbulunuşluğu, akıllı telefon
Bu çalışmanın bir kısmı 12. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu’nda sözlü bildiri olarak
sunulmuştur.
2
Doç. Dr., Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu, Bilgisayar Teknolojileri Bölümü,
[email protected], ORCID: 0000-0002-7964-4399
3
Dr. Öğr. Üyesi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu, Bilgisayar Teknolojileri
Bölümü,
[email protected], ORCID: 0000-0002-4386-3462
1
362
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
GiriĢ
Mobil teknolojilerde yaşanan gelişmeler, hayatın her alanında olduğu gibi öğrenme öğretme
süreçleri üzerinde de etkisini göstermiştir. 19. yüzyılda kurumsal olarak yürütülmeye başlanan
uzaktan eğitim, mobil cihazlar ve İnternet teknolojisinin gelişmesiyle günümüzde bireysel olarak
yürütülebilen mobil öğrenmeye dönüşmüştür. Alanyazın incelendiğinde mobil öğrenmenin
araştırmacılar tarafından farklı özelliklerine göre tanımlanmaya çalışıldığı görülmektedir. Bazı
araştırmacılar mobil öğrenmenin taşınabilir bilgisayar, PDA, cep telefonu, akıllı telefon ve tablet
gibi mobil cihazlarla gerçekleştirilen öğrenme olduğunu vurgulamaktadır (Garcia-Cabot, deMarcos ve Garcia-Lopez, 2015; Hendel-Giller ve Stepich, 2007; Niazi, 2007; Semertzidis, 2013;
Shuler, Winters ve West, 2012). Bazı araştırmacılar ise mobil öğrenmede yer ve zaman
bağımsızlığı üzerinde durarak öğrencilerin istedikleri yer ve zamanda öğrenebilmelerini mobil
öğrenme olarak tanımlamaktadır (Cheong ve Park, 2005; Georgieva, Smrikarov ve Georgiev,
2005; Mahat, Ayub ve Luan, 2012; Peters, 2007; Sabah, 2016). Benzer olarak Gökçearslan,
Solmaz ve Kukul (2017) ve Christensen ve Knezek (2017) mobil öğrenmeyi mobil cihazlar
aracılığıyla hem sınıf içi hem sınıf dışı öğrenme etkinliklerinin gerçekleştirilmesi biçiminde ifade
etmektedir. Sırakaya ve Alsancak Sırakaya (2017) ise mobil öğrenmenin mobil cihazlarla
gerçekleştirilmesinin yanında, öğrenen ihtiyaçlarına göre şekillendirilebilen esnek bir öğrenme
biçimi olduğunu belirtmektedir. Bu tanımlamaların ortak noktaları dikkate alındığında, mobil
öğrenmenin karakteristik özelliklerini şu şekilde sıralanabilir:
Mobil (taşınabilir) cihazlarla gerçekleştirilme,
Yer ve mekân bağımsız öğrenme sağlama,
Öğrenen ihtiyaçlarına göre şekillendirilebilen esnek öğrenme.
Günlük hayatımızın vazgeçilmez aracı durumundaki mobil cihazlar, eğitim ortamları için de
önemli avantajlar sunmaktadır. Mobil cihazların eğitimde kullanımı bireyselleştirilmiş eğitim
(Cheon, Lee, Crooks ve Song, 2012; Çelik, 2013; Sağır ve Göksu, 2015), işbirlikli öğrenme
(Cheon ve diğerleri, 2012; Corbell ve Valdes-Corbell, 2007; Sha, Looi, Chen ve Zhang, 2012),
ses ve video kaydı, mesajlaşma, öğretim materyallerine anında erişebilme ve paylaşabilme
(Christensen ve Knezek, 2018; Sağır ve Göksu, 2015) gibi olanaklar sağlamaktadır. Öğrenciler
mobil cihazlar sayesinde farklı türdeki ders içeriklerine erişebilir ve bu ders içeriklerine
duraklatma, durdurma, tekrarlama gibi müdahalede bulunabilirler. Böylelikle kendi öğrenme
363
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
stillerine uygun öğrenme materyalleri ve öğrenme ortamlarına sahip olurlar. Mobil öğrenmede
ortak yer ve zaman gerekliliğinin ortadan kalkması öğrencilerin ders materyalleri, öğretmen ve
diğer öğrencilerle kesintisiz iletişim kurmasına imkân sağlamaktadır. Mobil öğrenmeyle
öğrenciler kendileri için en uygun yer ve zamanda öğrenme fırsatına sahip olurlar.
Farklı
öğrenme stillerine olanak sağlaması ve esnek öğrenme ortamları sunması mobil öğrenmeyi
günümüz için önemli bir öğrenme biçimi haline getirmektedir. Nitekim yapılan araştırmalar
mobil öğrenmenin öğrenme öğretme sürecindeki katkılarını ortaya çıkarmıştır. Bu çalışmalar
mobil öğrenmenin başarıyı (Jeno, Grytnes ve Vandvik, 2017; Köse, Koç ve Yücesoy, 2013;
Martin ve Ertzberger 2013; Sung ve Mayer, 2013) ve motivasyonu artırdığını (Jeno, Grytnes ve
Vandvik, 2017) göstermektedir. Öğrenciler yüz yüze öğrenme yerine mobil öğrenmeyi tercih
edeceklerini (Khwaileh ve AlJarrah, 2010) belirtmektedirler. Mobil öğrenmeyi deneyimleyen
öğrencilerin derslere yönelik tutumları olumlu yönde gelişmekte (Martin ve Ertzberger 2013) ve
bilişsel yüklenmeleri azalmaktadır (Lin ve Lin, 2016).
Mobil teknolojilerde yaşanan hızlı gelişmeler dijital kaynaklara kolay ve esnek biçimde erişim
olanağı sunarak, mobil öğrenmenin hem formal hem de informal eğitimde yaygınlaşmasını
sağlamıştır (Cheon ve diğerleri, 2012; Huang ve Chiu, 2014).
Önümüzdeki yıllarda mobil
cihazların daha da yaygın biçimde kullanılacağı varsayımından hareketle, mobil öğrenmenin çok
daha yaygın hale geleceği söylenebilir. Ancak günümüz şartlarında mobil öğrenme için
yükseköğretim seviyesi daha uygun durumdadır (Sabah, 2016). Üniversite öğrencileri arasında
mobil cihaz kullanımının çok yaygın olması ve kampüslerin öğrencilere kablosuz İnternet olanağı
sağlaması yükseköğretimi mobil öğrenme açısından avantajlı hale getirmektedir (Cheon ve
diğerleri, 2012). Ancak mobil teknolojilere sahip olmak eğitimde etkili kullanımını garanti
edemez (Cochrane, 2014; Cheonvd). Mobil öğrenmenin başarılı olmasında dikkat edilmesi
gerekenlerden en önemli faktörlerin başında insan etkisi gelmektedir (Hussin, Manap, Amir ve
Krish, 2012). Furió, Juan, Segui, ve Vivó, (2015) öğrencilerin mobil öğrenmeye yönelik
tepkilerinin dikkatli şekilde belirlenmesi gerektiğini vurgularken, Al-Emran, Elsherif ve Shaalan
(2016) ve Cheon ve diğerleri (2012) mobil öğrenmenin öğretmen ve öğrenciler tarafından
benimsenmesinin
kritik
öneme
sahip
olduğunu
belirtmektedir.
Mobil
öğrenmenin
benimsenmesinde öğrencilerin mobil öğrenmeye hazır olmaları önemlidir. Mahat, Ayub ve Luan,
2012, Buckenmayer (2008), Cheon ve diğerleri (2012), Christensen ve Knezek (2017) ve
Christensen ve Knezek (2018) mobil öğrenmeye yönelik hazırbulunuşluğun önemli olduğunu ve
364
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
uygulanmadan önce öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluklarının belirlenmesinin
gerektiğini vurgulamaktadır. Mobil öğrenme hazırbulunuşluğu, öğrencilerin öğrenme sürecinin
bir parçası olarak mobil cihazları kullanmaya hazır olmaları ve tercih etmeleri olarak ifade
edilebilir (Mahat, Ayup ve Luan, 2012). Öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluklarının
belirlenmesi, mobil öğrenmenin tasarımı, geliştirilmesi ve uygulanması açısından yol gösterici
bilgiler sunabilir.
Mobil öğrenme hazırbulunuşluğunun belirlenmesiyle birlikte nelere göre değişim gösterdiğini
bilmek de önemli avantajlar sağlar. Mobil öğrenmenin olmazsa olmazı kullanılan mobil
cihazlardır. Mobil cihazlar farklı özellikleriyle ön plana çıkmalarına rağmen içlerinde en yoğun
kullanılan ve yaygınlık göstereni akıllı telefonlardır. Akıllı telefonlar yazılı, sesli ve görüntülü
iletişim kurmanın yanında, sosyal ağları kullanmak, fotoğraf/video çekmek, İnternette gezinmek,
müzik dinlemek, video izlemek, oyun oynamak, alışveriş yapmak gibi çok çeşitli amaçlarla
kullanılmaktadır (Bae, 2017; Hussin ve diğerleri, 2012). Nitekim üniversite öğrencileri arasında
yapılan bir araştırma, mobil cihaz denilince ilk olarak akıllı telefonun anlaşıldığını
göstermektedir (Lee, Chang, Lin ve Cheng, 2014). Araştırmalar mobil cihaz kullanımındaki
yaygınlaşmanın mobil öğrenmeyi daha önemli hale getireceğini işaret etmektedir (Al-Emran,
Elsherif ve Shaalan, 2016; Garcia-Cabot, de-Marcos ve Garcia-Lopez, 2015; Hussin ve diğerleri,
2012;
Sağır
ve
Göksu,
2015).
Buradan
hareketle
öğrencilerin
mobil
öğrenme
hazırbulunuşluklarının belirlenmesinin ve akıllı telefon kullanımlarına göre değişiminin
incelenmesinin önemli olduğu ve alanyazına katkı sağlayacağı söylenebilir. Alanyazında bu
amaçla yürütülmüş bir çalışmaya rastlanmamıştır.
Bu araştırma ile ön lisans öğrencilerinin mobil öğrenme hazırbulunuşluklarının belirlenmesi ve
akıllı telefon kullanımlarına göre değişiminin incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla aşağıda
verilen araştırma sorusu ve alt problemlere yanıt aranmıştır:
Araştırma sorusu:
Öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşlukları ne düzeydedir?
Alt Problemler:
Öğrencilerin
mobil
öğrenme
hazırbulunuşlukları
değişmekte midir?
365
demografik
özelliklerine
göre
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
Öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşlukları akıllı telefon kullanım alışkanlıklarına
göre değişmekte midir?
Öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşlukları akıllı telefon kullanım amaçlarına göre
değişmekte midir?
Öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşlukları akıllı telefon kullanım deneyimlerine
göre değişmekte midir?
Yöntem
AraĢtırma Deseni
Araştırma tarama modelinde desenlenmiştir. Tarama araştırmaları bir kesimin tutum, özellik,
beklenti, inanış vb. gibi durumlarını ortaya çıkarmak için yapılır (Creswell, 2012). Konuyla ilgili
var olan durumun olduğu gibi belirlenmesi amaçlanır (Büyüköztürk, Kılıç Çakmak, Akgün,
Karadeniz ve Demirel, 2008) ve genellikle diğer araştırma yöntemlerine göre daha büyük
örneklemler üzerinde çalışılır (Fraenkel ve Wallen, 2006).
Evren ve Örneklem
Araştırmanın evrenini bir devlet üniversitesine devam etmekte olan ön lisans öğrencileri
oluştururken, örneklemini ise yine aynı devlet üniversitesine bağlı bir meslek yüksekokulunda
öğrenim görmekte olan 273 ön lisans öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada elverişli (uygun)
örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Elverişli örnekleme yönteminde araştırmacı, daha kolay
ulaşabileceği yanıtlayıcılardan başlayarak, hedefindeki örneklem sayısına ulaşmaya çalışır
(Büyüköztürk ve diğerleri, 2008). Katılımcıların akıllı telefon kullanımı deneyimine sahip
olmaları araştırmanın amaçları bakımından önemli olduğundan araştırmaya sadece akıllı telefon
kullanan öğrenciler dahil edilmiştir. Katılımcılara ait demografik özellikler ve akıllı telefon
kullanım durumları Tablo 1’de verilmiştir.
366
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
Tablo 1.
Katılımcıların Demografik Özellikleri ve Akıllı Telefon Kullanım Durumları
Sınıflama
Bilgisayar Teknolojileri
İnşaat Teknolojisi
Elektrik ve Enerji
Toplam
Lise türü
Meslek Lisesi
Anadolu Lisesi
Düz Lise
Diğer
Toplam
Akıllı telefon kullanım yılı
1 yıldan az
1-2 yıl arası
2-3 yıl arası
3-4 yıl arası
4-5 yıl arası
5 yıldan fazla
Toplam
Günlük akıllı telefonunu kontrol etme 1-19 arası
sayısı
20- 39 arası
40-59 arası
60-79 arası
80-99 arası
99 ve üzeri
Toplam
Akıllı telefonla günlük İnternet kullanım 1 saatten az
süresi
1-2 saat arası
2-3 saat arası
3-4 saat arası
4-5 saat arası
5 saatten fazla
Toplam
Kategori
Bölüm
f
86
131
56
273
146
51
25
51
273
10
16
27
40
53
127
273
71
48
48
30
29
47
273
39
53
55
29
38
59
273
%
31,5
48,0
20,5
100
79,45
81,12
84,76
85,98
100
3,7
5,9
9,9
14,7
19,4
46,5
100
26,0
17,6
17,6
11,0
10,6
17,2
100,0
14,3
19,4
20,1
10,6
13,9
21,6
100,0
Veri Toplama Araçları
Araştırmada veri toplama aracı olarak mobil öğrenme hazırbulunuşluk ölçeği kullanılmıştır.
Mobil Öğrenme Hazırbulunuşluk Ölçeği: Lin, Lin, Yeh ve Wang (2016) tarafından geliştirilen,
Gökçearslan, Solmaz ve Kukul (2017) tarafından Türkçeye uyarlanan ölçek 17 madde ve 3
faktörden oluşmaktadır. Ölçeğin açıkladığı toplam varyans oranı %76,9 olarak hesaplanmıştır.
Ölçeğin güvenilirliğinin belirlemesinde Cronbach alfa katsayısı ve test-tekrar test yöntemi
367
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
kullanılmıştır. Ölçeğin Cronbach alfa katsayısı .95 olarak bulunmuştur. Test-tekrar test
sonucunda korelasyon katsayısı .68 olarak hesaplanmıştır. Bu çalışma kapsamında toplanan
verilerle ölçeğin Cronbach’s Alfa katsayısı tekrar hesaplanarak .95 olarak bulunmuştur. Bu
bulgulara dayanarak ölçeğin güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir (Büyüköztürk, 2007).
Verilerin Analizi
Araştırmada betimsel istatistikler, bağımsız örneklemler t-testi ve bağımsız örneklemler için tek
faktörlü varyans analizi (ANOVA) testlerinden yararlanılmıştır. Bu testlerin kullanılmasından
önce parametrik test varsayımlarının sağlanıp sağlanmadığı kontrol edilmiştir. Örneklem
büyüklüğünün 30’dan fazla olması (Ross, 2004; Roscoe, 1975, Akt: Büyüköztürk ve diğerleri,
2008) ve verilerin normal olarak dağıldığının tespit edilmesiyle parametrik testlerin
kullanılmasına karar verilmiştir. Verilerden elde edilen puanların normal dağılım durumlarını
incelemede çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemlerden birisi çarpıklık basıklık
katsayısına bakılmasıdır. Büyüköztürk (2007) çarpıklık basıklık katsayısının ± 1 aralığı içinde
kaldığı sürece, puanların normal dağılımdan önemli bir sapma göstermediğini belirtmektedir.
Dağılımın normalliğini incelemede kullanılan bir başka yöntem ise grafik ile incelemedir
(Büyüköztürk, 2007). Bu araştırmada çarpıklık basıklık katsayısı ve Q-Q Plot grafik incelemesi
yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Çarpıklık basıklık değerlerinin ± 1 aralığında olması ve Q-Q
Plot grafiğinde noktaların 45 derecelik normal dağılım doğrusuna yakın noktalarda yer
almasından dolayı (Büyüköztürk, 2007) verilerin normal dağılım gösterdiği tespit edilmiştir.
ANOVA testi sonucunda anlamlı farklılığın bulunduğu analizlerde, bu farklılığın hangi
gruplardan kaynaklandığının belirlenmesinde Levene testi uygulanmıştır. Akıllı telefon kullanım
yılı değişkeninde varyansların homojen dağılmadığı için (p<.05) Dunnett C, öğrenim görülen
bölüm, mezun olunan lise, günlük akıllı telefonunu kontrol etme sayısı ve akıllı telefonla günlük
İnternet kullanım süresi değişkenlerinde homojen dağıldığı için (p>.05) LSD testi kullanılmıştır
(Büyüköztürk, 2007).
Bulgular
Öğrencilerin Mobil Öğrenme HazırbulunuĢlukları Düzeyleri
Öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluk düzeylerini belirlemek için betimsel testler
kullanılmış olup sonuçlar Tablo 2’ de verilmiştir.
368
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
Tablo 2.
Öğrencilerin Mobil Öğrenme Hazırbulunuşluk Düzeyleri
N
273
81,47
Ss
Min
Mak
21,54
17
119
Tablo 2’ye göre, öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluk ölçeğinden aldıkları ortalama
puanın (
=81,47) olduğu anlaşılmaktadır. Buna göre öğrencilerin mobil öğrenme
hazırbulunuşluklarının orta düzeyde olduğu söylenebilir.
Öğrencilerin Mobil Öğrenme HazırbulunuĢluklarının Demografik Özelliklerine Göre
DeğiĢimi
Öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluklarının cinsiyet ve öğrenim görülen sınıfa göre
değişip değişmediğini tespit etmek için bağımsız örneklemler t-testi uygulanmış olup sonuçlar
Tablo 3’te verilmiştir.
Tablo 3.
Mobil Öğrenme Hazırbulunuşluk Düzeyinin Cinsiyete ve Sınıfa Göre Değişimi
Değişken
Cinsiyet
Sınıf
Durum
N
Kadın
Erkek
1.sınıf
2.sınıf
50
223
31
242
S
81,72
81,41
88,26
80,60
19,14
22,07
19,86
21,62
sd
t
p
271
,092
,926
271
1,874
,062
Tablo 3’e göre kadın öğrencilerin ( = 81,72) ve erkek öğrencilerin ( =81,41) mobil öğrenme
hazırbulunuşluk puan ortalamaları birbirine çok yakın olmakla birlikte aradaki farkın anlamlı
olmadığı görülmüştür (t(271)= ,092, p>,05). 1. sınıf öğrencilerinin mobil öğrenme hazırbulunuşluk
puan ortalamalarının ( = 88,26), 2. sınıf öğrencilerinin ortalama puanlarına göre ( =80,60) daha
yüksek olmasına rağmen aradaki farkın anlamlı olmadığı görülmüştür (t(271)= 1,874, p>,05).
369
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
Öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluklarının öğrenim görülen bölüm ve mezun olunan
liseye göre değişip değişmediğini tespit etmek için bağımsız örneklemler için tek faktörlü
varyans analizi (ANOVA) uygulanmış olup sonuçlar Tablo 4’te verilmiştir.
Tablo 4.
Mobil Öğrenme Hazırbulunuşluk Düzeyinin Bölüme ve Liseye Göre Değişimi
Değişken
Bölüm
Lise
Varyans
Kaynağı
Gruplar
Arası
Gruplar İçi
Toplam
Gruplar
Arası
Gruplar İçi
Toplam
Kareler
toplamı
Sd
Kareler
ortalaması
3501,148
2
910,164
122660,771
126161,919
270 256,029
272
1913,023
3
124248,896
126161,919
269 461,892
272
F
p
3,853 ,022
Anlamlı farklılık
Elk. Enerji ile Bil. Tekn.
ile İnş. Tekn. arasında
-
637,674
1,381 ,249
Tablo 4 incelendiğinde, öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluk puan ortalamalarının
öğrenim görülen bölüme göre anlamlı farklılık gösterdiği belirlenmiştir (F(2-272)= 3,853; p<,05).
Bu farklılığın hangi gruplardan kaynaklandığını belirlemek amacıyla yapılan LSD testi sonucuna
göre, Elektrik ve Enerji bölümü öğrencilerinin mobil öğrenme hazırbulunuşluk düzeylerinin,
Bilgisayar Teknolojileri ve İnşaat Teknolojisi bölümü öğrencilerine göre anlamlı derecede düşük
olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluk puan ortalamalarının
mezun olunan liseye göre anlamlı değişiklik göstermediği belirlenmiştir (F(3-272)= 1,381; p>,05).
Öğrencilerin Mobil Öğrenme HazırbulunuĢluklarının Akıllı Telefon Kullanım
AlıĢkanlıklarına Göre DeğiĢimi
Öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluklarının akıllı telefon kullanım alışkanlıklarına
(yanında şarj aleti taşıma, sabah uyanınca akıllı telefonunu kontrol etme, uyumadan önce akıllı
telefonunu kontrol etme, akıllı telefonunu gece kapatma) göre değişip değişmediğini tespit etmek
için bağımsız örneklemler t-testi uygulanmış olup sonuçlar Tablo 5’te verilmiştir.
370
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
Tablo 5.
Mobil Öğrenme Hazırbulunuşluk Düzeyinin Akıllı Telefon Kullanım Alışkanlıklarına Göre
Değişimi
Akıllı
telefon
alışkanlıkları
kullanım
Durum
Evet
Hayır
Sabah uyanınca akıllı telefonumu Evet
kontrol ederim
Hayır
Gece uyumadan önce akıllı Evet
telefonumu kontrol ederim
Hayır
Evet
Akıllı telefonumu gece kapatırım
Hayır
Şarj aleti taşırım
N
71
202
188
85
213
60
44
229
S
85,10
80,19
83,24
77,53
82,78
76,80
80,89
81,58
20,18
21,89
21,73
20,69
21,09
22,60
22,13
21,46
sd
t
p
271
1,658
,098
271
2,042
,042
271
1,909
,057
271
-,194
,846
Tablo 5’e göre şarj aleti taşıyan öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluk puan
ortalamalarının ( = 85,10), taşımayan öğrencilerin ortalama puanlarına göre ( =80,19) daha
yüksek olmasına rağmen aradaki farkın anlamlı olmadığı görülmüştür (t(271)= 1,658, p>,05).
Uyanınca akıllı telefonunu kontrol eden öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluk puan
ortalamalarının ( =83.24), kontrol etmeyen öğrencilerin ortalama puanlarına göre ( =77,53)
anlamlı derecede yüksek olduğu belirlenmiştir (t(271)= 2,042 , p<.05). Ayrıca gece uyumadan önce
akıllı telefonunu kontrol eden öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluk puan ortalamalarının (
= 82,78), etmeyen öğrencilerin ortalama puanlarına göre ( =76,80) daha yüksek olmasına
rağmen aradaki farkın anlamlı olmadığı anlaşılmaktadır (t(271)= 1,909, p>,05). Bir diğer bulguya
göre gece akıllı telefonunu kapatmayan öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluk puan
ortalamalarının ( = 81,58), kapatan öğrencilerin ortalama puanlarına göre ( =80,89) daha yüksek
olmasına rağmen aradaki fark anlamlılık göstermemektedir (t(271)= -,194, p>,05).
Öğrencilerin Mobil Öğrenme HazırbulunuĢluklarının Akıllı Telefon Kullanım Amaçlarına
Göre DeğiĢimi
Öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluklarının akıllı telefon kullanım amaçlarına (alışveriş
yapmak, gündemi takip etmek, sosyal ağlara bağlanmak, akademik amaçlar, oyun oynamak) göre
değişip değişmediğini tespit etmek için bağımsız örneklemler t-testi uygulanmış olup sonuçlar
Tablo 6’da verilmiştir.
371
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
Tablo 6.
Mobil Öğrenme Hazırbulunuşluk Düzeyinin Akıllı Telefon Kullanım Alışkanlıklarına Göre
Değişimi
Kullanım Amacı
Alışveriş yapmak
Gündemi takip etmek
Sosyal ağlara bağlanmak
Akademik amaçlar
Oyun oynamak
Durum
Evet
Hayır
Evet
Hayır
Evet
Hayır
Evet
Hayır
Evet
Hayır
N
172
101
237
36
247
26
232
41
163
110
84,03
77,09
83,02
71,25
82,68
69,88
81,94
78,78
84,55
76,90
S
20,48
22,65
20,72
24,17
20,90
24,29
21,17
23,56
21,17
21,35
sd
t
p
271
2,600
,010
271
3,102
,002
271
2,922
,004
271
,865
,388
271
2,917
,004
Tablo 6 incelendiğinde akıllı telefonunu alışveriş yapmak için kullanan öğrencilerin mobil
öğrenme hazırbulunuşluk puan ortalamalarının ( = 84,03), bu amaçla kullanmayan öğrencilerin
ortalama puanlarına göre ( =77,09) anlamlı derecede yüksek olduğu anlaşılmıştır (t(271)= 2,600,
p<,05). Benzer olarak akıllı telefonunu gündemi takip etmek için kullanan öğrencilerin mobil
öğrenme hazırbulunuşluk puan ortalamalarının ( = 83,02), bu amaçla kullanmayan öğrencilerin
ortalama puanlarına göre ( =71,25) anlamlı derecede yüksek olduğu belirlenmiştir (t(271)= 3,102 ,
p<,05). Ayrıca akıllı telefonunu sosyal ağlara bağlanmak için kullanan öğrencilerin mobil
öğrenme hazırbulunuşluk puan ortalamalarının ( = 82,68), bu amaçla kullanmayan öğrencilerin
ortalama puanlarına göre ( =69,88) anlamlı derecede yüksek olduğu anlaşılmaktadır (t(271)=
2,922, p<,05). Bir diğer bulguya göre akıllı telefonunu akademik amaçlar için kullanan
öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluk puan ortalamalarının ( = 81,94), bu amaçla
kullanmayan öğrencilerin ortalama puanlarına göre ( =78,78) daha yüksek olmasına rağmen
aradaki fark anlamlılık göstermemektedir (t(271)= ,865, p>,05). Tablo 6 akıllı telefonunu oyun
oynamak için kullanan öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluklarının ( = 84,55), bu amaçla
kullanmayanlara göre ( = 76,90) anlamlı derecede yüksek olduğuna işaret etmektedir (t(271)=
2,917, p<,05).
372
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
Öğrencilerin Mobil Öğrenme HazırbulunuĢluklarının Akıllı Telefon Kullanım
Deneyimlerine Göre DeğiĢimi
Öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluklarının akıllı telefon kullanım deneyimine (akıllı
telefon kullanım yılı, günlük akıllı telefonunu kontrol etme sayısı, akıllı telefonla günlük İnternet
kullanım süresi) göre değişip değişmediğini tespit etmek için bağımsız örneklemler için tek
faktörlü varyans analizi (ANOVA) uygulanmış olup sonuçlar Tablo 7’de verilmiştir.
Tablo 7.
Mobil Öğrenme Hazırbulunuşluk Düzeyinin Akıllı Telefon Kullanım Deneyimine Göre Değişimi
Değişken
Akıllı
telefon
kullanım
yılı
Günlük
akıllı
telefonu
kontrol
etme sayısı
Akıllı
telefonla
günlük
internet
kullanım
süresi
Varyans
Kaynağı
Gruplar
Arası
Gruplar
İçi
Toplam
Gruplar
Arası
Gruplar
İçi
Toplam
Gruplar
Arası
Gruplar
İçi
Toplam
Kareler
toplamı
Sd
Kareler
ortalaması
6162,948
5
1232,590
119998,972
267 449,434
126161,919
272
6219,296
5
119942,623
267 449,223
F
p
2,743 ,020
Anlamlı farklılık
1-2 yıl arası ile 4-5 yıl
arasında
1-19 ile 20-39, 60-79 ve
80-99 arasında
1243,859
2,769 ,019
126161,919
3288,010
5
657,602
122873,910
267 460,202
126161,919
272
1,429 ,214
Tablo 7 incelendiğinde, öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluk puan ortalamalarının akıllı
telefon kullanım yılına göre anlamlı farklılık gösterdiği belirlenmiştir (F(5-267)=2,743; p<,05). Bu
farklılığın hangi gruplar arasında olduğunu belirlemek için yapılan Dunnett C testi sonucuna
göre, 1-2 yıl arası akıllı telefon kullanan öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluklarının, 4-5
yıl arasında kullananlara göre anlamlı derecede düşük olduğu anlaşılmıştır.
Benzer şekilde, günlük akıllı telefonunu kontrol etme sayısının da mobil öğrenme
hazırbulunuşluğu puan ortalamalarında anlamlı farklılığa neden olduğu anlaşılmıştır (F(5267)=2,769;
p<,05). Yapılan LSD testine göre, günlük akıllı telefonunu 1-19 kere kontrol eden
öğrencilerin, 20-39, 60-79 ve 80-99 arası kere kontrol edenlere göre anlamlı derecede düşük
373
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
mobil öğrenme hazırbulunuşluğu puan ortalamasına sahip olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca
öğrencilerin mobil öğrenme hazırbulunuşluk puan ortalamalarının akıllı telefonla günlük İnternet
kullanım süresine göre anlamlı farklılık göstermediği belirlenmiştir (F(5-267)= 1,429; p>,05).
TartıĢma, Sonuç ve Öneriler
Bu çalışmayla ön lisans öğrencilerinin mobil öğrenme hazırbulunuşluklarının belirlenmesi ve
cinsiyet, bölüm, mezun olunan lise, akıllı telefon kullanım alışkanlıkları, akıllı telefon kullanım
amaçları ve akıllı telefon kullanım deneyimlerine göre değişimlerini incelemek amaçlanmıştır.
Araştırma sonuçları ön lisans öğrencilerinin mobil öğrenmeye orta düzeyde hazır bulunduklarını
göstermektedir. Bu sonuç alanyazında yürütülen benzer çalışmalarla desteklenmektedir. Mahat,
Ayub
ve
Luan,
(2012)
çalışmalarında
üniversite
öğrencilerinin
mobil
öğrenme
hazırbulunuşluklarının yüksek, mobil öğrenme öz-yeterliklerinin ise orta düzeyde olduğu
sonucuna ulaşmıştır. Benzer olarak Andaleeb, Idrus, İsmail ve Mokaram (2010) çoğu öğrencinin
yüksek düzeyde mobil öğrenme hazırbulunuşluğuna sahip olduğunu belirtmektedir. Akıllı
telefonlar özellikle sosyal medya kullanımından dolayı öğrenciler için vazgeçilmez bir araç
durumundadır (Demir ve Akpınar, 2016). Gün içerisinde uzun saatleri bulan akıllı telefon
kullanımı, öğrencilerin mobil öğrenmeye karşı hazır olmalarında etken olabilir.
Araştırma sonuçları, mobil öğrenme hazırbulunuşluğunun cinsiyet ve öğrenim görülen sınıfa göre
farklılaşmadığını göstermektedir. Öğrenim görülen bölüme göre yapılan analizler sonucunda,
Elektrik ve Enerji bölümü öğrencilerinin, Bilgisayar Teknolojileri ve İnşaat Teknolojisi bölümü
öğrencilerine göre mobil öğrenmeye daha az hazır oldukları anlaşılmıştır. Ayrıca mezun olunan
lise türünün mobil öğrenme hazırbulunuşluğunu değiştirmediği görülmüştür. Alanyazında benzer
değişkenleri inceleyen çalışmalar bulunmamaktadır. İleride yapılacak çalışmalarda bu boşluğu
gidermeye yönelik araştırmalara öncelik verilebilir.
Uyanır uyanmaz akıllı telefonunu kontrol eden öğrencilerin hazırbulunuşlukları etmeyenlere göre
anlamlı derecede yüksekken, yanında şarj aleti taşıma, gece uyumadan önce akıllı telefonunu
kontrol
etme
ve
hazırbulunuşluğunu
gece
akıllı
değiştirmediği
telefonunu
kapatma
görülmüştür.
davranışlarının
Alanyazında
akıllı
mobil
öğrenme
telefon
kullanım
alışkanlıklarıyla mobil öğrenme hazırbulunuşluğunu inceleyen bir çalışmaya rastlanmamıştır.
Benzer sayılabilecek bu çalışmada Sırakaya ve Alsancak Sırakaya (2017) şarj aleti taşıyan,
374
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
uyanınca akıllı telefonunu kontrol eden ve gece uyumadan önce akıllı telefonunu kontrol eden
öğrencilerin mobil öğrenme tutumlarının bu davranışları yapmayanlara göre daha olumlu olduğu
sonucuna ulaşmıştır. Mobil öğrenme hazırbunuşluğunun akıllı telefon kullanım alışkanlıklarına
göre değişim göstermemesi, mobil cihaz kullanımının gerekli hazırbulunuşluk için alt yapı
hazırladığı şeklinde yorumlanabilir. İleride yapılacak benzer çalışmalarda karşılaştırmalı sonuçlar
elde edilebilir.
Araştırmada akıllı telefon kullanım amaçlarının mobil öğrenme hazırbuluşluğunu değiştirip
değiştirmediği de irdelenmiştir. Buna göre akademik amaçlar için akıllı telefon kullanımı mobil
öğrenme hazırbulunuşluğunu farklılaştırmazken, alışveriş yapmak, gündemi takip etmek, sosyal
ağlara
bağlanmak
ve
oyun
oynamak
için
kullanan
öğrencilerin
mobil
öğrenme
hazırbulunuşluğunun anlamlı derecede daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Aljuaid, Alzahrani ve
Islam (2014) mobil öğrenme hazırbulunuşluğunda algılanan kullanım kolaylığı ve algılanan
faydanın etkili olduğu vurgulamaktadır. Benzer olarak Park, Nam ve Cha (2012) üniversite
öğrencilerinin mobil öğrenme tercihlerinin, algılanan kullanım kolaylığı, erişilebilirlik, sübjektif
normlar ve mobil öğrenme tutumu olduğunu belirtmektedir. Akıllı telefonlar sundukları
hizmetlerle günlük hayatımızı çok kolaylaştırmakta ve faydalı sonuçlar sağlamaktadır. Mobil
öğrenme hazırbulunuşluğunun akıllı telefonları çeşitli amaçlarla kullananlarda yüksek çıkması bu
şekilde açıklanabilir. Alanyazında mobil öğrenme hazırbulunuşluğuyla akıllı telefon kullanım
amaçlarını inceleyen bir çalışma bulunmamaktadır. Yine Sırakaya ve Alsancak Sırakaya (2017)
akıllı telefonunu müzik dinlemek amacıyla kullanmanın mobil öğrenme tutumunu değiştirdiğini
ancak video izlemek, ödev yapmak, haberleri takip etmek, oyun oynamak, alışveriş yapmak ve
sosyal ağlara bağlanmak için kullanmanın mobil öğrenme tutumu üzerinde etkili olmadığını
belirtmiştir. Alanyazında mobil öğrenme hazırbulunuşluğunu akıllı telefon kullanım amaçlarına
göre inceleyen yeterli çalışmanın yapılmadığı görülmektedir. Bu konuyla ilgili araştırmalara
ihtiyaç duyulduğu söylenebilir.
Araştırma sonuçları akıllı telefon kullanım deneyiminin mobil öğrenme hazırbulunuşluğunu
değiştirebileceğine işaret etmektedir. Buna göre 1-2 yıldır akıllı telefon kullananların mobil
öğrenme hazıbulunuşluğu, 4-5 yıldır kullananlara göre anlamlı derecede düşüktür. Benzer olarak
gün içerisinde akıllı telefonunu 1-19 kere kontrol edenlerin mobil öğrenme hazırbulunuşluğunun
20-39, 60-79 ve 80-99 kere kontrol edenlerden anlamlı derecede düşük olduğu görülmüştür.
375
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
Bunlarla birlikte akıllı telefonu kullanarak İnternete bağlanma süresinin mobil öğrenme
hazırbulunuşluğunda farklılaşmaya neden olmadığı görülmüştür. Bu araştırmada katılımcıların
akıllı telefon kullanım deneyimleriyle ilgili veriler kendi beyanları esas alınarak toplanmıştır.
İleride yapılacak araştırmalarda gerekli izinler alınarak benzeri veriler akıllı telefonlar üzerinden
toplanabilir. Ayrıca nicel ve nitel verilerin birlikte kullanıldığı araştırmalar yürütülebilir.
Kaynakça
Al-Emran, M., Elsherif, H. M., & Shaalan, K. (2016). Investigating attitudes towards the use of
mobile learning in higher education. Computers in Human Behavior, 56, 93–102.
Aljuaid, N. M. F., Alzahrani, M. A. R., & Islam, A. Y. M. (2014). Assessing mobile learning
readiness in Saudi Arabia higher education: An empirical study. Malaysian Online
Journal of Educational Technology, 2(2), 1-14.
Andaleeb, A. A., Idrus, R. M., Ismail, I., & Mokaram, A. K. (2010). Technology readiness index
( TRI ) among USM distance education students according to age. International Journal
of Human and Social Sciences, 5(3), 189-192.
Bae, S. M. (2017). The relationship between the type of smartphone use and smartphone
dependence of Korean adolescents: National survey study. Children and Youth Services
Review, 81, 207-211
Buckenmayer, J. (2008). Revisiting teacher adoption of technology: Research implications and
recommendations for successful full technology integration. College Teaching Methods &
Styles Journal, 4(6), 7-10.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2008). Bilimsel
Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Cheon, J., Lee, S., Crooks, S. M., & Song, J. (2012). An investigation of mobile learning
readiness in higher education based on the theory of planned behavior. Computers &
Education, 59(3), 1054–1064.
Cheong, J.H. 6 Park, M.-C. (2005), Mobile internet acceptance in Korea. Internet Research, (15)
2, 125-140.
Christensen, R., & Knezek, G. (2017). Readiness for integrating mobile learning in the
classroom: Challenges, preferences and possibilities. Computers in Human Behavior, 76,
112-121.
Christensen, R., & Knezek, G. (2018). Reprint of Readiness for integrating mobile learning in the
classroom: Challenges, preferences and possibilities. Computers in Human Behavior, 78,
376
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
379-388.
Cochrane, T. (2014). Mobile social media as a catalyst for pedagogical change. In J. Viteli, & M.
Leikomaa (Eds.), Proceeding of EdMedia: World conference on educational Media and
technology 2014 (pp. 2187-2200). Association for the Advancement of Computing in
Education (AACE).
Corbell, J. R., & Valdes-Corbell, M. E. (2007). Are u ready for mobile learning? Educause
Quarterly, (2), 51–58.
Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting and evaluatingquantitative
and qualitative research. Boston: Pearson Education.
Çelik, A. (2013). M-öğrenme tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik analizleri. Eğitim ve Öğretim
Araştırmaları Dergisi, 2(4), 172–185.
Demir, K., & Akpınar, E. (2016). Mobil öğrenmeye yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması.
Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 6(1), 59-79.
Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education. New
York: McGraw-Hill.
Furió, D., Juan, M. C., Seguí, I., & Vivó, R. (2015). Mobile learning vs. traditional classroom
lessons: a comparative study. Journal of Computer Assisted Learning, 31(3), 189-201.
Garcia-Cabot, A., de-Marcos, L., & Garcia-Lopez, E. (2015). An empirical study on m-learning
adaptation: Learning performance and learning contexts. Computers & Education, 82,
450-459.
Georgieva, E., Smrikarov, A., & Georgiev, T. (2005). A general classification of mobile learning
systems. International conference on computer systems and technologies-CompSysTech ,
8, 14–16
Gökçearslan, Ş., Solmaz, E., & Kukul, V. (2017). Mobil öğrenmeye yönelik hazırbulunuşluk
ölçeği: Bir uyarlama çalışması. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 7(1), 143-157.
Hendel-Giller, R., & Stepich, D. A. (2007). Diane King: Rapid design approach to designing
instruction. In P. A. Ertmer ve J. Quinn (Eds.), The ID casebook: Case studies in
instructional design (pp. 201–205). Upper Saddle River, NJ: Pearson.
Huang, Y.-M. & Chiu, P.-S. (2014), “The effectiveness of a meaningful learning-based
evaluation model for context-aware mobile learning”, British Journal of Educational
Technology. 46 (2), 437-447.
Hussin, S., Manap, M. R., Amir, Z., & Krish, P. (2012). Mobile learning readiness among
Malaysian students at higher learning institutes. Asian Social Science, 8(12), 276.
377
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
Jeno, L. M., Grytnes, J. A., & Vandvik, V. (2017). The effect of a mobile-application tool on
biology students' motivation and achievement in species identification: A selfdetermination theory perspective. Computers & Education, 107, 1-12.
Khwaileh, F. M., & AlJarrah, A. A. (2010). Graduate students’ perceptions toward mobilelearning (m-Learning) at the University of Jordan. Instr. Technol, 7(10), 15–23.
Köse, U., Koç, D., & Yücesoy, S. A. (2013). An augmented reality based mobile software to
support learning experiences in computer science courses. Procedia Computer Science,
25, 370–374.
Lee, Y. K., Chang, C. T., Lin, Y., & Cheng, Z. H. (2014). The dark side of smartphone usage:
Psychological traits, compulsive behavior and technostress. Computers in Human
Behavior, 31, 373-383.
Lin, H. H., Lin, S., Yeh, C. H., & Wang, Y. S. (2016). Measuring mobile learning readiness:
Scale development and validation. Internet Research, 26(1). 265-287.
Lin, Y. T., & Lin, Y. C. (2016). Effects of mental process integrated nursing training using
mobile device on students’ cognitive load, learning attitudes, acceptance, and
achievements. Computers in Human Behavior, 55, 1213-1221.
Mahat, J., Ayub, A. F. M., & Luan, S. (2012). An assessment of students’ mobile self-efficacy,
readiness and personal innovativeness towards mobile learning in higher education in
Malaysia. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 64, 284-290.
Martin, F., & Ertzberger, J. (2013). Here and now mobile learning: An experimental study on the
use of mobile technology. Computers & Education, 68, 76–85.
Niazi, R. (2007). Desing and implementation of a device-independent platform for mobile
learning. Unpublished Mc Thesis. The University of Guelph, Canada.
Park, S.Y., Nam, M.-W. & Cha, S.-B. (2012). University students' behavioral intention to use
mobile learning: evaluating the technology acceptance model. British Journal of
Education Technology, 43(4), 592–605.
Peters, K. (2007). m-Learning: Positioning educators for a mobile, connected future.
International Journal Of Research in Open and Distance Learning, 8(2), 1–17.
Sabah, N. M. (2016). Exploring students' awareness and perceptions: Influencing factors and
individual differences driving m-learning adoption. Computers in Human Behavior, 65,
522-533.
Sağır, F., & Göksu, H. (2015, Aralık). Öğretmen adaylarının mobil eğitim uygulamalarına
yönelik tutumları : K.K.T.C örneği. Paper presented at VI. Eğitim Yönetimi Forumu.
KKTC.
378
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
Semertzidis, K. (2013). Mobile application development to enhance higher education lectures.
Unpublished MC Thesis. University of York.
Sha, L., Looi, C., Chen,W., & Zhang, B. H. (2012). Understanding mobile learning from the
perspective of self-regulated learning. Journal of Computer Assisted Learning, 28(4),
366-378.
Shuler, C., Winters, N., & West, M. (2013). The future of mobile learning: Implications for
policy makers and planners. United Nations Educational, Scientific and Cultural
Organization (UNESCO), 7-35.
Sırakaya, M. & Alsancak Sırakaya, D. (2017). Ön lisans öğrencilerinin mobil öğrenme
tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 37(3), 1085-1114.
Sung, E., & Mayer, R. E. (2013). Online multimedia learning with mobile devices and desktop
computers: An experimental test of Clark’s methods-not-media hypothesis. Computers in
Human Behavior, 29(3), 639-647.
Trifonova, A. & Ronchetti, M. (2003). Where is mobile learning going?. E-Learning in
Corporate, Government, Healthcare, and Higher Education, 1, 1794-1801.
Extended Abstract
Introduction
Gökçearslan, Solmaz and Kukul and Christensen and Knezek defines mobile learning as realizing
both in-class and out of class learning activities through mobile devices. On the other hand,
Sırakaya and Alsancak Sırakaya states that in addition to use mobile device mobile learning is a
flexible learning style that can be shaped according to the needs of the learner.Studies in
literature show that mobile learning increse academic success and motivation. Students define the
mobile learning process as fun and they would prefer mobile learning to face-to-face learning.
Students who experience mobile learning develop positive attitudes towards courses and decrease
their cognitive load. The widespread use of mobile devices among university students and the
wireless Internet facilities in campuses make higher education more advantageous for mobile
learning. However, having mobile technologies cannot guarantee effective use in education.
Human impact is the most important factor in the success of mobile learning. It is important for
students to be ready for mobile learning in the adoption of mobile learning. Mahat, Ayub and
Luan, Buckenmayer, Cheon et al., Christensen and Knezek and Christensen and Knezek
379
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
emphasizes that readiness for mobile learning is important and that students' mobile learning
readiness should be determined before mobile learning process. Mobile devices are essential for
mobile learning. Although mobile devices vary widely, smartphones are the most widespread and
they widely used. Research indicates that the widespread use of mobile devices will make mobile
learning more important. From this point of view, it can be said that determining the students'
mobile learning readiness and examining the change according to smart phone usage will be
important and contribute to the literature. The aim of this study is to determine associate degree
students' mobile learning readiness and to examine the change according to smart phone usage.
Method
The research model is survey. Survey studies are done to reveal the attitude, properties,
expectation, belief and so on of a group. The universe of the research consists of the associate
degree students who are attending a public university. The sample consists of 273 associate
degree students studying at a vocational college of the same university.
The convenience
sampling method was used in the study. As data collection tool personal information form and
mobile learning readiness scale were applied. The scale developed by Lin, Lin, Yeh and Wang
and adapted to Turkish by Gökçearslan, Solmaz and Kukul consists of 17 items and 3 factors. In
the analysis of the data, descriptive statistics, independent samples t-test and one way analysis of
variance (ANOVA) tests were used.
Results and Discussion
The results of the research show that associate degree students are at medium level in mobile
learning readiness. This result is supported by similar studies in the literature. Mahat, Ayub and
Luan concluded that university students have high levels of mobile learning readiness. Similarly,
Andaleeb, Idrus, Ismail and Mokaram state that most students have a high level of mobile
learning readiness. The results of the study show that the level of mobile learning readiness does
not differ according to gender and class. It was understood that the students of the Electric and
Energy Department were less ready for mobile learning than the students of the Computer
Technology and Construction Department. In addition, it was seen that the graduated high school
type did not change the mobile learning readiness. As soon as they wake up, students who control
their smartphone have a significantly higher level of mobile learning readiness. However carrying
a charger, checking smartphone before going to sleep and shutting down smartphone at night did
380
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi e-ISSN:2146-5983
Yıl: 2021 Sayı: 57 Sayfa: 362-381
not change readiness for mobile learning. Sırakaya and Alsancak Sırakaya concluded that the
mobile learning attitudes of the students who were carrying a charger, checked their smartphone
when it awakened and who controlled their smartphone before sleeping at night were more
positive than those who did not. Mobile learning readiness does not differ according to
smartphone usage for academic purposes. But, it was determined that the mobile learning
readiness of the students who use it for shopping, following the agenda, connecting to social
networks and playing games is significantly higher. Smart phones make our daily life easier and
provide useful results with the services they offer. The high level mobile learning readiness can
be explained by smartphone usage for different purposes. Research results indicate that
smartphone usage experience may change mobile learning readiness. According to this, mobile
learning readiness of smartphone users for 1-2 years is significantly lower than smartphone users
for 4-5 years. Similarly, students who checked their smartphone 1-19 times during the day were
found to have significantly lower mobile readiness than the ones who checked 20-39, 60-79 and
80-99 times. It can be said that the time to connect to the Internet using the smart phone leads to
differentiation in the mobile learning readiness.
ETĠK BEYAN: "Mobil Öğrenme Hazırbulunuşluğunun Akıllı Telefon Kullanımına Göre
İncelenmesi” başlıklı çalışmanın yazım sürecinde bilimsel, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş;
toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamış, karşılaşılacak tüm etik ihlallerde
“Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Yayın Kurulunun” hiçbir
sorumluluğunun olmadığı, tüm sorumluluğun Sorumlu Yazara ait olduğu ve bu çalışmanın
herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiş olduğunu
taahhüt ederim.”
381
Ian Coxon